Önümüzdeki günlerde yurtiçinde yapılacak en az 4 turnuva var.Günlerce bunların yönergelerini inceledim.En azından birine,özellikle kısa süreli olan bir turnuvaya katılma imkanım vardır.Ancak bunların hiçbirine katılmayacağım.Nedenlerini şöyle sıralayacağım:
Yönergelerde yanlışlar,karışıklıklar veya yanlış anlaşılmalar var.Düzenleyicilere başvurduğumda bu yönergeleri Teknik Kurulun okuduğunu ve onayladığını öğreniyorum.Eğer Teknik Kurul bu yönergeleri gerçekten onaylamışsa,yanlış karar almıştır.
Bu yönergelerin hepsi Teknik Kurul tarafından benimsenmiş ise,Federasyon bugünkü Teknik Kurulu bir süre dinlendirmeli,yerine başka arkadaşlarımıza görev vermelidir.
Takıldığım örnekler şunlardır:
1.Bir turnuvada yarışmayı dört kişi 6 maçta 6 puan alarak bitirirse ek maç yapılacak,ama dört kişi 6 maçta 5 puan alarak Birinciliği paylaşırsa Buchholz puanına bakılacak;kısaca tam puanlı olmayan paylaşmalarda Buchholz puanına bakılarak eşitlik bozulacak.Bir ödülü paylaşmak mümkün olduğu halde Buchholz puanına bakarak üst dereceyi seçmek,satrançcının emeğini yok saymaktır.Buchholz terazi gibi hassas bir eşitlik bozma yöntemi değildir.
2.Bir başka turnuva UKD puanına sahip olan herkesin A grubunda oynamasına imkan tanımaktadır.Bunun sonucu ortaya kalabalık bir A grubu ile az sayıda oyuncudan oluşan bir B grubu ortaya çıkabilir.Pratik olarak turnuvanın bölünmediği anlamına gelir.Elo puanı 1600 ile 2000 arasında olanlar girecekleri grubu seçmekte serbest bırakılmaktadır.Ancak UKD si olan, Elosu 1599 bile olsa A grubunda oynayabilmektedir.Pek çok arkadaşımız bu karışık maddeyi anlamak için tekrar tekrar okumaktadır.
3.Bir başka turnuvanın yönergesinde tur saatleri yazılı değildir.
4.İstanbul ilindeki 2 gün sürecek bir turnuvanın tek gecelik konaklama masrafı tek kişi için 150 liradır.
5.Turnuva katılım ücretleri ve itiraz güvence bedelleri her sene yükseltilmektedir.Bu ücretlerin göze yüksek görünmemesi için sadece Türk lirası değil, Euro ve Dolar üzerinden de bedel bildirilmektedir.Ve turnuvanın başlayacağı güne kadar Euro’da meydana gelecek değişiklikler göz ardı edilmektedir.Birçok arkadaşımız bu bedelleri uzun uzun incelemektedir!
Satranç oynamanın maliyetinin giderek yükselmesi ve uygulamadaki bazı yanlışlar beni yeni arayışlar içine sürüklüyor.Bundan böyle bir turnuvaya katılmadan önce yönergesini dikkatli bir şekilde inceleyeceğim.Gerekirse yurtiçindeki turnuvalara katılmayacağım.Yurtdışındakilere katılma imkanlarını arayacağım.Mevcut koşullarda yurtdışındaki turnuvalara katılmanın maliyeti sadece uçak bileti nedeniyle içerdeki turnuvalardan daha yüksek olmaktadır.Eğer yeni ülkeler görmek,yeni insanlar tanımak ve daha çok yabancı oyuncu ile oynamak istiyorsak uçak biletine ödeyeceğimiz paraya değer. Benim gibi Elo 2000-2300 aralığındaki oyuncuların Satrançdan uzaklaşmaları göz ardı edilecek bir kayıp değildir.(Yurtdışında birçok açık turnuvada Elo 2000 üzeri oyuncular A grubuna çağrılmaktadır.Bu açık turnuvalarda bir FM nin bir GM den puan alması çok seyrek bir olay değildir.Son katıldığım turnuvanın ilk turunda bana kazanan bir GM 2 nci turda bir başka FM ünvanlı oyuncuya yenildi.3 ncü turda da bir ünvansıza yenildi.Sonra turnuvadan çekildi.Benim Buchholz puanım düşmüş oldu!Teşvik ödülleri ise Buchholz puanına göre verildi!)
Satranca devam etmek isteyen gençlere sesleniyorum:Yeni arayışlar içine girmeliyiz.Koşullar giderek zorlaşmaktadır.Kendi gemimizi kurtarabileceğimizi düşünmek bizi daha ileriye götürmeyecektir.
Ateş Ülker
İzmir Satranç grubundaki bir genç satrançcımız Facebook'da "esas haksızlık ödülleri eşit puanlılar arasında paylaşmaktır"diye yazdı.Kendisi bana göre oldukça gençtir.Hevesini kaybetmeden benim yaşıma gelmesini ve daha da uzun ömürlü olmasını dilerim.Benim yaşıma geldiği zaman beni anlayacağını umuyorum.
Ben burada bu kadar rahat konuşabiliyorsam,"kişisel maddi sıkıntım yok" anlamına gelir.Ancak sıkıntısı olanları kaybetmemek gerektiğini,yarın durumların değişebileceğini anlatmaya çalışıyorum.Ödüllerin verilme şekli çoğunluğun ilgisini çekmeyebilir.Ancak uygulamalar adil ve anlaşılır olursa hepimiz bu etkinlikleri destekleriz.Hepimiz Satranç oynamaktan mutlu oluruz.Ne kadar çok kişiyi teşvik edersek o kadar daha başarılı oluruz!
Her kim olursa olsun satrançcıya değer vermeliyiz.İnsanları Satranç oynamaya teşvik etmeliyiz.Aksi halde birgün Satranç oynayanlar azalmaya başlayacaktır.
Deneyimli arkadaşlarımız hatırlayacaktır.Bir defa daha Antalya'da ödüllerin Buchholz'a göre verilmemesini savunmuştum.Çünkü yıllarca bulunduğum çizgi değişmemiştir.Tabii önerim her zamanki gibi kabul edilmedi.Ancak 10 nculuk on kişi arasında paylaşıldığında benim Buchholz puanım iyi çıktı.Ödülü tek başıma aldım.Bu da göstermektedir ki doğru fikirleri savunanlar eninde sonunda kazanırlar
Sayın Ateş Bey;
1. maddeniz için şuanda yazıyorum sadece.Bahsettiğiniz turnuvada ödüller altın şeklindedir,bunları nasıl eş puanlılar arasında paylaştırılabilinir?
Saygılarımla Fırat SALEPCİ.
Sorunuzun yanıtı basittir.Zaten yönergeyi hazırlayan yolun başında iken böyle bir ihtimali düşünmüş ve Birincilik derecesine 4 çeyrek altın ayırmıştır.Şu halde 4 kişi eşit puanla Birinciliği paylaşmışsa herbiri ikişer altın alır.Kalan 2 altını ve Birincilik kupasını ise ek maçın birincisi kazanır.(İlk dört derece için toplam 10 altın hazırlanmıştır!)Eğer 11 kişi Birinciliği paylaşmışsa toplam 10 altını 11 kişi arasında bölmek mümkün olmadığından ek maçın sıralamasına bakılabilir.Veya Buchholz puanına bakılabilir(Buchholz eksi 1 öncelikli olmalıdır!)Söylediğim ilke "paylaşılabilecek durumda olan ödüller paylaşılır,aksi halde ek maçın sonucuna veya eşitlik bozma kriterlerine bakılır.(8-10 kişi veya daha fazla sayıda oyuncunun aynı puanla Birinci olması uzak bir ihtimaldir.Ancak 6 turlu turnuvada 250 kişi oynarsa gerçekleşebilir!)
Bu konuda en kritik ve birçok kimse tarafından benimsenmeyecek uygulama özellikle para gibi bölünebilen ödüllerin Buchholz puanına göre dağıtılmasıdır.Bu son derece yanlıştır.Yöneticilerin bindiği dalı kesmemesi için satrançcıları heveslendirmesi gerekir.Daha çok sayıda insanı teşvik etmek,sanki kimsenin umurunda değildir.Herkes kendi davasının peşindedir.Yönergede ne kadar yanlış olsa da,çeşitli masraflara ne kadar zam gelse de bizim satrançcılarımız çok az tepki göstermekte ve herşeyi kabullenmektedir.Bu gidiş iyi bir gidiş değildir.Bu gidişin bizi nereye götüreceğini ömrümüz olursa göreceğiz.
Dediğinize kısmen katılıyorum.Eğer ödüller para ödülü olsaydı,her şeyde hemfikir olabilirdim.Siz bir örnek vermişsiniz.Fakat bu örnekte 11 kişiye 10 altını paylaştıramadığınız için ekmaç yapılsın veya Buchholz puanına bakılabilir demişsiniz.O zaman 5.,6.,7.,8.,9.,10.,11. olan kişiler birinciliği paylaşmalarına rağmen ödül alamıyorlar.Buda zaten sizin ısrarla söylediğiniz hak eden herkese ödül paylaşılsın ilkenize ters düşüyor.Turnuvada ilk 4'e ödül vardır.4tane tam puanlı birinci olsun sizin örneğinizdeki gibi;Sizin önerdiğiniz gibi paylaştırırsak 1.'ye 4altın---2.'ye 2altın---3.'ye 2altın---4.'ye 2altın düşmektedir.Bizim tüzükte belirttiğimiz sistemde;1.'ye 4 altın---2.'ye 3 altın---3.'ye 2altın---4.'ye 1 altın düşmektedir.Bunları alt alta yazarsak ikinciyle,dördüncü arasında 1 altınlık bir oynama görünmektedir.Gelin 3tane tam puanlı birinci olma durumunu hesaplayalım.Gene sizin önerinizle bizim tüzüğümüzdeki dağılıma bakarsak birinciyle ,üçüncü arasında 1 altınlık oynama gözükmektedir.Hele 2 tane tam puanlı birinci olunca sonuç değişmemektedir.Sizde de birinciye 4,ikinciye 3 olmaktadır.Sizce bu mu bütün satranççıların şevkini kırar?Sadece 4 ten--10'a kadar olan tam puanlı birinciler olma durumunda daha çok kişiye ödül verilmektedir.11'den sonrada yukarıda anlattığım gibi gene sizin istemediğiniz durum mecburen oluşmaktadır.Hatta bizim tüzüğümüzü uygulamak zorunda kalmaktasınız.Çünkü:Ödüller altındır ve 1 altını bölemezsiniz.Turnuvada en fazla 2 tane tam puan çıkacaktır,hadi 3 çıksın ama 5 asla çıkamaz çünkü zaten o kadar katılım yok.Sizce böyle ihtimal hesaplamaları oyuncular üzerinde daha belirsiz ve olumsuz sonuçlar doğurmaz mı?Burada şunu da kimse karıştırmasın tam puanlılar arasında(eş puanlılar arasında değil) ek maç oynanacaktır.
Eğer para ödüllü turnuva olsaydı,zaten ödüller paylaştırılırdı emin olun.Bunu bütün turnuvalarda görüyoruz,ben girdiğim,hiçbir turnuvada para ödülünün eşitlik bozmayla veya ek maçla,komple 1.'ye,2.'ye ... verildiğini görmedim.Para ödüllerinin paylaştırılması durumunda bence herkes hemfikir.Amerikayı zaten keşfetmeye çalışmıyoruz.
Alıntı:Yöneticilerin bindiği dalı kesmemesi için satrançcıları heveslendirmesi gerekir.Daha çok sayıda insanı teşvik etmek,sanki kimsenin umurunda değildir.
Bu ibareyi gerçekten büyük bir üzüntüyle okudum.Güzel bir turnuva yapılmaya çalışılması (Birçok arkadaşımın,hiçbir maddi çıkar olmaksızın,sadece satranç için bunu yaptığından emin olun)zaten başlı başına bir heveslendirme değil midir?Satranç için iş yapmak değil midir?Bu turnuvada,dikkatli incelediğinizden eminim,maddi sponsor olan kimse yoktur.Bunu para kazanmak için yapılan turnuvalarla kimse karıştırmasın.Kaldı ki bu turnuvada 14 yaş altı kategorideki sporcularımızı şevklendirmek için,ödülleri çeşitlendircez .Heveslendirmek asıl küçük yaş grubunda olmalıdır ve biz bunu layıkıyla yapacağız.
Bence tablonun tamamına bakılmalıdır.
Fırat SALEPCİ.
Sayın Cengiz Bey,
Eğer o anki altın kurunu hesaplayıp,altın sayısıyla çarpıp,sonra oyuncu sayısına böleceksek,zaten para ödülü yapardık biz bunu.Ödül töreninde böyle bir hesaba kimse girmek istemez.Birde,siz sanırım ek maçların eş puanlılar arasında yapılacağı izlenimine kapıldınız.Maddi ödüller için ek maç yapılması sakıncalıdır yazmışsınız.Biz maddi ödüller için ek maç yapmıyoruz.Tekrar söylüyorum,ek maç tam puanlı turnuvayı bitiren birinciler arasında olacaktır.Acaba bu ek maç tamamen yanlış mıdır?
Sayın Cengiz Bey,
Eğer o anki altın kurunu hesaplayıp,altın sayısıyla çarpıp,sonra oyuncu sayısına böleceksek,zaten para ödülü yapardık biz bunu.Ödül töreninde böyle bir hesaba kimse girmek istemez.Birde,siz sanırım ek maçların eş puanlılar arasında yapılacağı izlenimine kapıldınız.Maddi ödüller için ek maç yapılması sakıncalıdır yazmışsınız.Biz maddi ödüller için ek maç yapmıyoruz.Tekrar söylüyorum,ek maç tam puanlı turnuvayı bitiren birinciler arasında olacaktır.Acaba bu ek maç tamamen yanlış mıdır?
Fırat SALEPCİ
Yazılarımda anlayamadığım bir sebepten karışıklık oldu,yanlışlıkla 2 kez mesajı gönderdim ve yazılarım altta çıkması gerekirken üstte çıktı.
Sayın Ateş Bey,
Verdiğiniz örnekte 4,3,2 yerine 3,3,3 şeklinde altınlar dağıtılıyor.Burada satranca bir teşvik görülmüyor.Teşvik çoğunluğa hitap ettiğinizde olur,zaten 3 kişiye ödül veriyorsunuz sizin sisteminizde,bizdede gene üç oyuncuya ödül gidiyor sadece 3.'nün bir altını 1. oyuncuya kaymıştır.Burada 3. oyuncunun morali bozulabilir ama 1. oyuncuda daha çok şevklenecektir.Ama diğer oyuncuların şevklerinde ben bir değişme göremiyorum.Tabi ki kamuoyuna bırakalım bu durumu.Teknik toplantıda oy birliğiyle sizin bu öneriniz kabul edilirse,seve seve bu uygulanacaktır.Bende size yukardaki mesajımda başka olasılıklar söyledim,sizde bunları artırabilirsiniz,ama tekrar söylüyorum ödül altın olduğu için paylaşımında tam adil bir paylaşım olamamaktadır her durumda.Artı şunu ekleyim,her turnuvanın da,paylaşımlı olması gerekmiyor,altının espiriside budur,yani sizin düşündüğünüz gibi(paylaşılsın diye) tüzüğü hazırlayan bilerek birinciye tam altın yerine 4 çeyrek altın koymamıştır. ödülün dağıtılmaması,daha renkli maçlara,daha az beraberelere götürecektir bizi.Tekrardan söyleyeceğim ama; biz zaten satrancın yayılması ve şevklendirmesi taraftarıyız bu yüzden 14 yaş altı kategorideki sporcularımıza ek ödüller getiriyoruz.12 yaş altına,10 yaş altına,8 yaş altına ayrıca ödüller.Asıl bu yaş grubunu desteklemek lazım.
Fırat SALEPCİ
Birinciye niye tam altın değil ozaman demişsiniz
Ben sadece Çeşme turnuvası için konuşuyorum.Keşan turnuvasının yönergesini okumadım,inceleyeceğim.
Benden kaynaklanmayan sebeplerden ötürü,yazılarda kaymalar oldu.
Sevgili Arkadaşlar
Ödülleri ikiye ayırmak lazım, bölünebilen maddi değerli ödüller ve bölünemeyenler (manevi).
Altını neden bölemeyelim? Eğer bu altın turnuva için özel yaptırılmışsa bölemeyebiliriz, o zaman turnuvaya ait bir anı değeri olduğu için manevi tarafı ortaya çıkar. Yoksa değil altın, TV, mobilya, keçi, akvaryum gibi "kesilemeyen" ama maddi değeri paylaşılabilen ürünleri de "bölebiliriz".
Nasıl? Keçinin piyasa değerine bakılır, diyelim ki 500 TL, 5 kişi aynı puanı paylaşmışsa ek maç, eşitlik bozma gibi yollara başvurulmaz. Ya organizasyon her birine 100 TL verir, veya bir kişi keçiyi alır, diğerlerine 100 TL'yi o verir. Ya da aralarında bir şekilde uzlaşırlar.
Maddi ödüller için eşitlik bozma maçı veya puanı kullanmak sakıncalıdır ve organizasyona ek yük getirir. Prensip olarak aynı puanı alanlar, aynı iltifata layıktır.
Ancak bir üst turnuvaya hak kazanma, milli takıma veya havuzuna girme durumları ile birincilik unvanı için "ek maç" yapılmalıdır. Sadece derece madalyası söz konusuysa, eşitlik bozma puanı kullanabiliriz. Ya da hatıra tabağı, hatıra kilimi gibi maddi tarafından çok anı değeri olan ödüller için de eşitlik bozma puanı kullanılabilir.
Saygılar
Fırat bey,
Üç kişi altı maçta 5 puan alarak Birinciliği paylaştığı takdirde sizin sisteminize göre Birinci 4,İkinci 3 ve Üçüncü 2 altın alacaktır.Oysa benim sistemime göre 9 altın üç kişi arasında bölünebilir durumda olduğundan üçü de üçer çeyrek altın alacaktır.Hangisinin daha uygun olduğunu Satranç toplumunun takdirlerine bırakalım!(Yönergeyi hazırlayan kişi yolun başında iken neden Birinciye tam Cumhuriyet altını yerine dört çeyrek altın vermek istedi?)
Öte yandan ben sadece Çeşme turnuvası için konuşmadım!Lütfen Keşan turnuvasının yönergesini okuyunuz."Ödüller eşpuanlılar arasında paylaşılmaz" diyor.Bunun sebebini yorumlamak isteyen çıkar mı?Bunu benden başka kimse yorumlamak istemez.Ben yabancıların lehine bir hesap yapıldığını veya yabancı ustaların böyle istediklerini tahmin ediyorum!Bu arada bir yerli ustamız da orada İkinciliği paylaştı.Çok sevindim ve kendisini kutladım.Şu halde hesaplarımızı "birgün yerliler Birinciliği de paylaşacak"düşüncesi içinde yapmalıyız!
Günlerce birçok turnuvanın yönergesini tekrar tekrar okudum.Çanakkale'deki,Keşan'daki yarışmalara katılmadım.Datça,İzmir,Çeşme,İstanbul ve Şile'deki yarışmalara da katılmayacağım.Şimdi yurtdışındaki turnuva yönergelerini araştırmaya başladım.Böylece bana göre en uygun olanı bulmaya çalışacağım.Hem de bizim uygulamalarımızla onlarınki arasında fark olup olmadığını göreceğim.
Sevgili Fırat
Altın koymaz para ödülü koyardık diyorsun. Nasıl ki gelinin koluna, boynuna damat tarafı para değil altın takar, sizin altın ödülünün de sembolik bir anlamı vardır. Sponsora anlatması da kolaydır. Ancak sonuçta maddi değeri olan, alan kişinin de yüksek ihtimalle bozduracağı bir şeydir. Yani bir hatıra parası değildir, değeri yüksek hatıra tabakları, tepsileri vs de değildir ki, bir tam altından daha pahalı olanları vardır. 1997 Cumhurbaşkanlığı kupasında ben yarım puanla kaçırdım, 5/7 puan ve daha üstüne CB imzalı Longines saat hediye ettiler. 5 puan alanlar eşit olarak 5'er altın ödül aldılar, oysa saat o tarihte 5 tam altından daha değerliydi. Bunları bozdurmak bölmek olmaz, benim de vaktiyle aldığım bir hatıra tabağı vardır, yarım altına değişmem :wink: Ama bildiğimiz Cumhuriyet altını piyasa malıdır, paradan farkı yoktur. Aynı puanı alanlar da altın üzerinde hak sahibi sayılmalıdır. Ek maç yapmak ne kadar anlamsız ise, eşitlik bozma puanı kullanmak da o kadar insafsızca olur.
Turnuva birincisine gelince. Bu turnuva birincisinin ödül haricinde bir ayrıcalığı olacak mı? Örneğin Türkiye Şampiyonasına doğrudan katılması, birinciye Karayip, ikinciye Avşa tatili gibi. Bunlar yoksa ve ek maç ile çıkan derecelere göre maddi ödülleri dağıtacaksanız çok doğru olmaz diye düşünüyorum, eşit maddi ödül alacaklarsa ek maçınız ancak eğlencelik olur. Bırakın 5-10 tane birinciniz olsun, ne sakıncası var? Açık turnuvalarda yapıldığını hiç görmedim. Açık turnuvalar genelde peşpeşe yapılır, oyuncu bir an önce bir sonrakine yetişmek ister.
Sayın Cengiz Keleş,
Son kez yazayım artık;Bir turnuvada iki tane 6'da 6 bitiren çıkarsa ek maç yapmak sizce saçma mıdır?Eğer evetse,bence saçma değil gereklidir.Eğer hayırsa biz tam puanlılar arasında ek maç yapıyoruz.
Ben organizasyonunda bulunduğum turnuvada,eş puanlıları çağırıp,kazandığınız altınlar bunlar şimdi size bunu eşit bölücem deyip,o anki kuru hesaplayıp,çarpma bölme işlemlerinden sonra para ödülü olarak vermem.Veremem.Tüzüğümde zaten altın ödülü koymuşum.Bu nekadar komik bir durumdur.Ayrıca ek maçın ödül töreni öncesi,turnuvaya çok değişik bir renk katacağından eminim.
Saygılarımla,
Fırat SALEPCİ.
Sevgili Fırat
Saçma olan turnuvada birden fazla 6/6 çıkmasıdır. Nasıl organizasyon ve nasıl eşlendirme yapılıyor ki tam puanlı sayısı "bir" olmuyor? 64 kişiyi geçmiyorsa iki adet 6/6 çıkmaz, geçiyorsa "hızlandırılmış" İsviçre sistemi uygular, yine tek tam puanlı çıkarırsınız. Tur sayısı, oyuncu sayısına göre ayarlanmış olmalıdır. Beklenenden çok katılım olursa, günün birinde daha çift tur yapıp, bir tur fazla oynatacağınızı 1. tur başlamadan ilan eder, teknik zorunluluk olduğunu açıklarsınız. Aksi halde İsviçre Sisteminin temel kural ve amaçlarına aykırı bir iş yapılmış olur.
Tam puanlı olmayan, yani doğru birincilerle ek maç yapmak ise daha önce dediğim gibi "eğlencelik" olur. Kimsenin yetişeceği bir yer yoksa, istiyorsanız yapın o zaman.
En doğrusu turnuva tüzüğünüzü ilan etmeden önce TSF Teknik Kuruluna gönderip inceletmenizdir ki, sonradan muğlak ifadeler, çelişkiler ve kural ihlalleri olmasın. Emeklerinize değmesini, güzel sonuçlar almanızı dilerim, kolay gelsin..
