08-01-2011, 04:02
Ateş Ülker Nickli Kullanıcıdan Alıntı:İdeal tur sayısını tespit etmek için tavsiye
edilmiş bir formul vardır:
2 n ) x
Bu formule göre n: tur sayısı,x ise oyuncuların sa-
yısıdır.Anlamı 2 üssü n,x den büyük olmalıdır.Ancak
bunun x sayısını geçebilecek en küçük n sayısı olması
gerektiği anlatılmaktadır.Buna göre turnuvaya 100 kişi
katılıyorsa 2 nin kendisi ile 7 defa çarpımından çıkan
sayı 2.2.2.2.2.2.2=128 olmaktadır.n(tur sayısı)7 olmak-
tadır.6 olsa 100 sayısının altında kalmaktadır!
Bu formul sayesinde bütün maçlarını kazanan tek oyun-
cu bulunabileceği öne sürülmektedir!
İsviçre sistemi ilk olarak 1895 yılında Dr.J. Müller tarafından İsviçre'deki bir turnuvada uygulandığı için İsviçre sistemi olarak adlandırılır. Geçen yüzyılın ilk yıllarında daha çok İsviçre'de haftasonunda 4 veya 5 turlu turnuvalarda kullanıldı.
İsviçre dışında ilk uygulaması ise 1943 Pennsylvania birinciliğinde George Koltanovski tarafından yapıldı. ABD Açık turnuvası 1946 yılında İsviçre sistemine döndü ve 1973 yılında 775 oyuncu 12 tur üzerinden turnuvayı oynadılar. FIDE 1972 yılında sistemi resmen tanımasına rağmen 1937 yılında Bayanlar Birinciliğinde kullandı.
Sistemin ortaya atıldığı dönemlerde turnuvalar ya döner sistem ile ya da eleme ve şampiyona olarak iki aşamada düzenleniyordu. Örnek olarak 30 kişinin katıldığı bir turnuva iki haftaya kadar yayılabiliyordu. Ateş beyin belirttiği gibi 2 üzeri N formülü ile 30 kişi 5 turda turnuvayı bitirebiliyordu.
Sistemin satranca en büyük katkısı katılımı arttırarak turnuva satrancının yayılmasını sağlamasıdır. Ya çok uzun sürecek bir döner turnuvasına katılacaktınız, ya eleme turnuvasında elenip geri dönecektiniz ya da turnuva eleme sistemi ile oynanırsa belki de ilk oyununuzu kaybettikten sonra elenecektiniz. İsviçre sisteminde ise oynayacağınız oyun sayısı ve turnuva için harcayacağınız zaman bellidir.
Sistem aslında kaybedenleri koruyan bir sistem. 2 üzeri N bilinen eleme sistemidir; kaybedenler ise bir sonraki turda kaybedenlerle oynamaya başlar ve ilk turda kaybetmesine rağmen turnuvayı kazanma ihtimali vardır.
Sistemde iki dönem vardır. Birincisi 2 üzeri N bölümü. Bu bölümün mutlaka oynanması gerekir. Örnek olarak 100 kişi için 5 tur düzenlerseniz, beşinci tur sonunda tüm oyunlarını kazanmış 4 oyuncu olabilir ve bu oyuncular daha birbirleri ile karşılaşmamıştır. Bu 4 oyuncu birinciliği paylaşsalar bile aralarında bir mücadele olmamıştır ve bu yüzden turnuva başarısızdır. Kuvvet dereceleri geçmiş performansları gösterdiği için güncel turnuva performansını göstermez.
İkinci dönem ise 2 üzeri N sonrası bölümüdür. Bu bölümün uzun tutulması gerçek anlamda birincinin bulunması için turnuvayı güçlendirir. 100 kişi için 2 üzeri N'e göre en az 7 tur oynanması gerekir. Bu turnuva bir başka turnuva için seçme turnuvası ise bir sonraki turnuvaya alınması istenen oyuncu sayısı bu noktada önem kazanır. Örnek olarak bir sonraki turnuvaya 3 kişi alınsın isteyelim. Burada genelde kullanılan iki formül vardır. Birincisi:
Tur sayısı = N + 2 x (yerleşim adedi - 1).
Bu örnekte N = 7, yerleşim adedi = 3 olduğuna göre Tur sayısı = 7 + 2 x (3-1) = 11 tur olur.
Birinci dönem 7 tur, ikinci dönem ise 4 turdur.
İkinci formül ise:
Tur sayısı = ( Oyuncu sayısı + 7 x yerleşim adedi ) / 5.
Tur sayısı = ( 100 + 7 x 3 ) / 5 = 24,1 tur!
Birinci dönem 7 tur, ikinci dönem ise 17 turdur!
Bu örnekte görüldüğü gibi katılımcı sayısı ve bir üst turnuvaya çıkması istenilen oyuncu sayısı oynanması gereken tur sayısını etkiler. Döner turnuvaya göre daha kısa sürmesi ve eleme turnuvalarında elenenlerin oyun oynayamamasını ortadan kaldırmak için icat edilen bu sistemin sınırları vardır. Bu yüzden seçme turnuvası için uygun bir sistem değildir.
En üst ve en alt sıradaki oyuncular tur sayısına bağlı olarak bu turnuvada oynayan en güçlü ve en zayıf oyuncular olarak algılanabilir ama aradaki oyuncuların sıralamasının hiçbir önemi yoktur.
Saygılarımla,
Verba volant, littera scripta manet.