24-08-2016, 16:35
Laws of Chess’de geçen playing venue, playing area sözcüklerini incelemek istiyorum. Aynı sözcükler TSF’nin tercümesinde de var.
İngilizcedeki en çok kullanılan anlamları dikkate aldığımızda :
Venue : sözlük anlamı olarak mekan denmiş
Area : sözlük anlamı olarak alan denmiş
Bazı İngilizceden İngilizceye sözlüklerde de şöyle geçiyor :
Area : [color=#333333]part of place[/color], part of a room
[color=#333333] for example ; [/color][color=#333333]the hotel reception area[/color]
Venue : [color=#333333]a place where people meet for an organized event[/color]
[color=#333333] for example ; a concert, sporting event or conference[/color]
Benim anladığım kadarıyla ;
area daha küçük bir yer
venue ise daha büyük bir yer
Yanlışlar varsa lütfen doğrusunu bilenler düzeltsin.
Laws of Chess’deki anlamlar :
playing area: 11.2. The place where the games of a competition are played.
playing venue: 11.2. The only place to which the players have access during play.
TSF tercümesindeki anlamlar :
playing area(oyun sahası): 11.2. Bir yarışmanın oyunlarının oynandığı yer.
playing venue(oyun salonu/bölgesi): 11.2. Oyun sırasında sadece oyuncuların girebildikleri alan.
Şimdi, tercümede, bana göre bir eksiklik veya yanlışlık var.
‘Playing area’ oyun sahası olarak değil de oyun alanı/oyun salonu olarak tercüme edilmeliydi.
‘Playing venue’ oyun salonu olarak değil de oyun sahası/oyun bölgesi olarak tercüme edilmeliydi.
Konu dışı ama, bir diğer tercüme hatası ; ‘the only’ sadece olarak değil de tek olarak tercüme edilmeliydi. Yani ‘Oyun sırasında oyuncuların girebileceği tek yer’ olarak tercüme edilmeliydi.
Tekrarlıyorum. Yanlışım varsa lütfen düzeltin.
[align=justify]Kavramlarda anlaşamazsak birbirimizi anlayamayız. Birisi kabul derken diğeri kabil olarak anlarsa, birisi gabari derken diğeri çapari olarak anlarsa anlaşamayız.[/align]
Gelelim kurala.
Motomot düşünme ve hareket etme metodonu hiç sevmem. Ama toplumumuzda motomot düşünen ve buna göre hareket eden insanların sayısı oldukça kabarık.
Kurala motomot bir şekilde yaklaşmayı deneyelim.
11.3b nin TSF’ce çevirisi aşağıdadır :
Bir oyun sırasında, bir oyuncunun oyun sahasında cep telefonu, elektronik haberleşme aracı veya satranç hamleleri önerebilecek her hangi bir cihaz bulundurması yasaktır. Bununla birlikte, Yarışma kurulları bu türden cihazların tümüyle kapalı olduğu sürece oyuncunun çantasında bulundurmasına izin verilebilir. Bir oyuncunun hakemin izni olmaksızın bu türden cihazları içinde bulundurduğu bir çanta taşıması yasaktır. Bu türden bir cihazı oyun sahasında üzerinde bulundurduğu belirgin/aşikar ise söz konusu oyuncu oyunu kaybedecektir. Rakibi kazanacaktır.
[color=black]Yarışma kuralları daha hafif başka kurallar belirleyebilir.[/color]
[color=black]Hakem oyuncudan özel bir yerde elbiselerinin, çantasının veya diğer kişisel eşyalarının kontrol edilmesini talep edebilir. Hakem ya da hakem tarafından yetkilendirilmiş bir kişi oyuncuyu kontrol edecek ve oyuncu ile aynı cinsiyette olacaktır. Eğer bir [/color]oyuncu bu yaptırımlar için işbirliği yapmayı reddederse, hakem Madde 12.9 uyarınca gerekli önlemleri alacaktır.
Söz konusu turnuva yönergesinde sadece ‘FIDE Satranç Kuralları 11.3.b uygulanacaktır.’ şeklinde yazılmış. Çok eski zamanlardaki düşüncelerimi ve önerimi revize ederek diyorum ki, madde bu haliyle eksik yazılmış. Maddenin en az 2 kısmı var. Birincisi yasak kısmı. İkincisi yasağın esnetilen kısmı.
Yönerge şöyle yazılmış olsaydı daha makul olabilirdi : FIDE Satranç Kuralları 11.3.b kuralının özüne sadık kalmak şartıyla telefonlar kapalı olarak oyuncunun çantasında bulundurulabilir. Ancak çantanın taşınması yasaktır.
Yasağın esnetilen kısmının teknik toplantıda sözlü olarak belirtilmesi de yeterli değildir. Sözcükler yanlış anlaşılabilir. Teknik toplantıya bazı oyuncular yetişemeyebilir. Laws of Chess’de hakemin takdirine bırakılmış hususlar mutlaka yazılı olarak oyunculara bildirilmek zorundadır. Kuralın yazılı olmasında büyük faydalar vardır.
Kurala ve söz konusu turnuvada kuralın uygulanışına motomot bir şekilde yaklaşmayı deneyelim.
1-Kuralın birinci kısmında cihaz bulundurulması yasak deniliyor. Hakem sözlü olarak yasağı kaldırmış.
Önemli ve ciddi bir turnuvada bu yasak kaldırılmamalıydı. Yasak kalktığı an bu madde kapsamında tecrübeli ve tecrübesiz, çalışkan ve tembel, işgüzar ve iyi niyetli hakemleri ayırdetmek zordur. Hele hele oyuncuları ayırdetmek ! Ard niyetli oyuncular olabilir mi ? Aman Allahım ! Hem de nasıl ! Oyuncular arasında ard niyetli az sayıda oyuncuyu takip edeceğim diyerek hakem asli vazifesini dahi yapamayabilir.
Saygıdeğer hakemlerimize sesleniyorum. Önemli ve ciddi turnuvalarda kuralın yasak kısmını uygulamaktan çekinmeyiniz ve korkmayınız. Sizin arkanızda, sizi destekleyecek sizin sayınızla ve ard niyetlilerin sayısıyla kıyaslanamayacak fazlalıkta saygıdeğer satranççılar vardır.
2-Oyuncu çantasıyla beraber ayağa kalktığında derhal müdahale edip gerekli cezayı vermeyen hakem ayakta uyumakta olup kurala göre asli vazifesini yapmamıştır.
3-Kurala göre çanta taşımak yasaktır. Burada hakem yasağı çiğnemiş. Çanta taşıyan oyuncuyu görmüş fakat müdahale etmemiş. Oyuncuyla ve çantayla beraber yürümüş. Burada hakem vazifesini kural çerçevesinde suiistimal etmiştir. Çanta taşındığını gördüğü an kurala göre müdahale etmeli ve vakit geçirmeden gerekli cezayı vermeliydi.
4-Çantalı oyuncuyu takip eden hakem takip süresince diğer masalardaki asli işlerini yapmayarak vazifesini suiistimal etmiştir.
5-Kurala göre çanta taşıyarak yürümek hakemin iznine tabidir. Hakem çanta taşınarak yürünmesine kendince izin vermiş fakat oyuncuya söylememiştir. Bu noktada kural kapsamında vazifesini suiistimal etmiştir. Rakibinin çanta taşıyarak uzaklaştığını gören diğer oyuncu bu anlarda neler düşündü kimbilir. Ben olsam bağırarak hakemlere haber verirdim.
6-Çanta taşınmasına ve çantayla beraber yürünmesine kural dışı olarak izin veren hakem sonunda kuralı bir kere daha hem de haksızca ihlal etmiştir. ‘Cihazı oyun sahasında üzerinde bulundurduğu belirgin/aşikar ise söz konusu oyuncu oyunu kaybedecektir.’ Oyun sahasında (TSF’ye göre playing area) cihazın (yani burada telefonun veya bilgisayarın, vb.) oyuncunun üzerinde bulunduğunu hakem tespit etmiş midir ? Hayır, tespit etmemiştir. Üzerinde bulundurduğunu tespit edebilmesi için kuralın devamında belirtilen oyuncunun üst aramasını yapmamış veya yaptırmamıştır. Cihaz oyuncunun çantasındadır. Oyuncunun üzerinde değil.
7-[color=black] ‘Yarışma kuralları daha hafif başka kurallar belirleyebilir.’ Oyuncunun telefonunu kullanmadığının tespit edilmesi halinde kuralın kapsamında olan bu esnekliği hakem uygulayabilirdi. Fakat hakem kuralın özünü kavrayamadığından kuralı kendine göre kaskatı uygulamıştır.[/color]
Sen hem metrelerce çantanın taşınmasına kurala aykırı olarak izin verip kural ihlali yapacaksın ve hem de üzerini aratmadan oyuncunun üzerinde cihaz olduğunu iddia edip bu iddia ispatlanmadan oyuncuyu yenik sayarak kural ihlali yapacaksın ve hem de kural sana telefon kullanılmaması halinde daha hafif cezalar verebileceğini bildirmesine rağmen kaskatı olacaksın, öyle mi ?!
11.3.b no.lu kuralın özünü kavrayamadığından ve tamamını bir bütün olarak ele almadığından, ve kuralı yanlış olarak uyguladığından dolayı bu hakemin değerlendirme notu düşük olmalıdır.
Vesselam…
İngilizcedeki en çok kullanılan anlamları dikkate aldığımızda :
Venue : sözlük anlamı olarak mekan denmiş
Area : sözlük anlamı olarak alan denmiş
Bazı İngilizceden İngilizceye sözlüklerde de şöyle geçiyor :
Area : [color=#333333]part of place[/color], part of a room
[color=#333333] for example ; [/color][color=#333333]the hotel reception area[/color]
Venue : [color=#333333]a place where people meet for an organized event[/color]
[color=#333333] for example ; a concert, sporting event or conference[/color]
Benim anladığım kadarıyla ;
area daha küçük bir yer
venue ise daha büyük bir yer
Yanlışlar varsa lütfen doğrusunu bilenler düzeltsin.
Laws of Chess’deki anlamlar :
playing area: 11.2. The place where the games of a competition are played.
playing venue: 11.2. The only place to which the players have access during play.
TSF tercümesindeki anlamlar :
playing area(oyun sahası): 11.2. Bir yarışmanın oyunlarının oynandığı yer.
playing venue(oyun salonu/bölgesi): 11.2. Oyun sırasında sadece oyuncuların girebildikleri alan.
Şimdi, tercümede, bana göre bir eksiklik veya yanlışlık var.
‘Playing area’ oyun sahası olarak değil de oyun alanı/oyun salonu olarak tercüme edilmeliydi.
‘Playing venue’ oyun salonu olarak değil de oyun sahası/oyun bölgesi olarak tercüme edilmeliydi.
Konu dışı ama, bir diğer tercüme hatası ; ‘the only’ sadece olarak değil de tek olarak tercüme edilmeliydi. Yani ‘Oyun sırasında oyuncuların girebileceği tek yer’ olarak tercüme edilmeliydi.
Tekrarlıyorum. Yanlışım varsa lütfen düzeltin.
[align=justify]Kavramlarda anlaşamazsak birbirimizi anlayamayız. Birisi kabul derken diğeri kabil olarak anlarsa, birisi gabari derken diğeri çapari olarak anlarsa anlaşamayız.[/align]
Gelelim kurala.
Motomot düşünme ve hareket etme metodonu hiç sevmem. Ama toplumumuzda motomot düşünen ve buna göre hareket eden insanların sayısı oldukça kabarık.
Kurala motomot bir şekilde yaklaşmayı deneyelim.
11.3b nin TSF’ce çevirisi aşağıdadır :
Bir oyun sırasında, bir oyuncunun oyun sahasında cep telefonu, elektronik haberleşme aracı veya satranç hamleleri önerebilecek her hangi bir cihaz bulundurması yasaktır. Bununla birlikte, Yarışma kurulları bu türden cihazların tümüyle kapalı olduğu sürece oyuncunun çantasında bulundurmasına izin verilebilir. Bir oyuncunun hakemin izni olmaksızın bu türden cihazları içinde bulundurduğu bir çanta taşıması yasaktır. Bu türden bir cihazı oyun sahasında üzerinde bulundurduğu belirgin/aşikar ise söz konusu oyuncu oyunu kaybedecektir. Rakibi kazanacaktır.
[color=black]Yarışma kuralları daha hafif başka kurallar belirleyebilir.[/color]
[color=black]Hakem oyuncudan özel bir yerde elbiselerinin, çantasının veya diğer kişisel eşyalarının kontrol edilmesini talep edebilir. Hakem ya da hakem tarafından yetkilendirilmiş bir kişi oyuncuyu kontrol edecek ve oyuncu ile aynı cinsiyette olacaktır. Eğer bir [/color]oyuncu bu yaptırımlar için işbirliği yapmayı reddederse, hakem Madde 12.9 uyarınca gerekli önlemleri alacaktır.
Söz konusu turnuva yönergesinde sadece ‘FIDE Satranç Kuralları 11.3.b uygulanacaktır.’ şeklinde yazılmış. Çok eski zamanlardaki düşüncelerimi ve önerimi revize ederek diyorum ki, madde bu haliyle eksik yazılmış. Maddenin en az 2 kısmı var. Birincisi yasak kısmı. İkincisi yasağın esnetilen kısmı.
Yönerge şöyle yazılmış olsaydı daha makul olabilirdi : FIDE Satranç Kuralları 11.3.b kuralının özüne sadık kalmak şartıyla telefonlar kapalı olarak oyuncunun çantasında bulundurulabilir. Ancak çantanın taşınması yasaktır.
Yasağın esnetilen kısmının teknik toplantıda sözlü olarak belirtilmesi de yeterli değildir. Sözcükler yanlış anlaşılabilir. Teknik toplantıya bazı oyuncular yetişemeyebilir. Laws of Chess’de hakemin takdirine bırakılmış hususlar mutlaka yazılı olarak oyunculara bildirilmek zorundadır. Kuralın yazılı olmasında büyük faydalar vardır.
Kurala ve söz konusu turnuvada kuralın uygulanışına motomot bir şekilde yaklaşmayı deneyelim.
1-Kuralın birinci kısmında cihaz bulundurulması yasak deniliyor. Hakem sözlü olarak yasağı kaldırmış.
Önemli ve ciddi bir turnuvada bu yasak kaldırılmamalıydı. Yasak kalktığı an bu madde kapsamında tecrübeli ve tecrübesiz, çalışkan ve tembel, işgüzar ve iyi niyetli hakemleri ayırdetmek zordur. Hele hele oyuncuları ayırdetmek ! Ard niyetli oyuncular olabilir mi ? Aman Allahım ! Hem de nasıl ! Oyuncular arasında ard niyetli az sayıda oyuncuyu takip edeceğim diyerek hakem asli vazifesini dahi yapamayabilir.
Saygıdeğer hakemlerimize sesleniyorum. Önemli ve ciddi turnuvalarda kuralın yasak kısmını uygulamaktan çekinmeyiniz ve korkmayınız. Sizin arkanızda, sizi destekleyecek sizin sayınızla ve ard niyetlilerin sayısıyla kıyaslanamayacak fazlalıkta saygıdeğer satranççılar vardır.
2-Oyuncu çantasıyla beraber ayağa kalktığında derhal müdahale edip gerekli cezayı vermeyen hakem ayakta uyumakta olup kurala göre asli vazifesini yapmamıştır.
3-Kurala göre çanta taşımak yasaktır. Burada hakem yasağı çiğnemiş. Çanta taşıyan oyuncuyu görmüş fakat müdahale etmemiş. Oyuncuyla ve çantayla beraber yürümüş. Burada hakem vazifesini kural çerçevesinde suiistimal etmiştir. Çanta taşındığını gördüğü an kurala göre müdahale etmeli ve vakit geçirmeden gerekli cezayı vermeliydi.
4-Çantalı oyuncuyu takip eden hakem takip süresince diğer masalardaki asli işlerini yapmayarak vazifesini suiistimal etmiştir.
5-Kurala göre çanta taşıyarak yürümek hakemin iznine tabidir. Hakem çanta taşınarak yürünmesine kendince izin vermiş fakat oyuncuya söylememiştir. Bu noktada kural kapsamında vazifesini suiistimal etmiştir. Rakibinin çanta taşıyarak uzaklaştığını gören diğer oyuncu bu anlarda neler düşündü kimbilir. Ben olsam bağırarak hakemlere haber verirdim.
6-Çanta taşınmasına ve çantayla beraber yürünmesine kural dışı olarak izin veren hakem sonunda kuralı bir kere daha hem de haksızca ihlal etmiştir. ‘Cihazı oyun sahasında üzerinde bulundurduğu belirgin/aşikar ise söz konusu oyuncu oyunu kaybedecektir.’ Oyun sahasında (TSF’ye göre playing area) cihazın (yani burada telefonun veya bilgisayarın, vb.) oyuncunun üzerinde bulunduğunu hakem tespit etmiş midir ? Hayır, tespit etmemiştir. Üzerinde bulundurduğunu tespit edebilmesi için kuralın devamında belirtilen oyuncunun üst aramasını yapmamış veya yaptırmamıştır. Cihaz oyuncunun çantasındadır. Oyuncunun üzerinde değil.
7-[color=black] ‘Yarışma kuralları daha hafif başka kurallar belirleyebilir.’ Oyuncunun telefonunu kullanmadığının tespit edilmesi halinde kuralın kapsamında olan bu esnekliği hakem uygulayabilirdi. Fakat hakem kuralın özünü kavrayamadığından kuralı kendine göre kaskatı uygulamıştır.[/color]
Sen hem metrelerce çantanın taşınmasına kurala aykırı olarak izin verip kural ihlali yapacaksın ve hem de üzerini aratmadan oyuncunun üzerinde cihaz olduğunu iddia edip bu iddia ispatlanmadan oyuncuyu yenik sayarak kural ihlali yapacaksın ve hem de kural sana telefon kullanılmaması halinde daha hafif cezalar verebileceğini bildirmesine rağmen kaskatı olacaksın, öyle mi ?!
11.3.b no.lu kuralın özünü kavrayamadığından ve tamamını bir bütün olarak ele almadığından, ve kuralı yanlış olarak uyguladığından dolayı bu hakemin değerlendirme notu düşük olmalıdır.
Vesselam…