GSGM Bünyesindeki özerk federasyonlar için hazırlanan çerçeve statü ve bu statüye uygun olarak hazırlanan Türkiye Satranç Federasyonu Ana Statüsü şu linkteki yazımda yayına konmuştur:
http://forum.satranc.biz/viewtopic.php?t=1478
Okunduğu zaman, tsf pratiğini anlamamız kolaylaşacaktır.
Örneğin benim hemen gözüme çarpan tsf ana statüde 33 ve 34. Maddedir:
MADDE 33 – (1) Federasyon'un gelirleri şunlardır;
a) Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak pay,
b) Genel Müdürlük bütçesinden altyapı ve eğitime ilişkin projelerin desteklenmesi için aktarılacak kaynak,
c) Katılım payı,
ç) Tescil ve vize ücretleri ile transferlerden alınacak pay,
d) Sponsorluk gelirleri,
e) Reklam, yayın ve basılı evrak gelirleri,
f) Ceza ve itiraz gelirleri,
g) Yardım ve bağışlar,
ğ) Kira ve işletme gelirleri,
h) Federasyon başkan adaylığı başvuru ücretleri,
ı) Diğer gelirler.
(2) Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak toplam tutar ile gerektiğinde alt yapı ve eğitime ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla tahsis edilecek kaynak, Genel Müdürlüğün yıllık harcama programı dikkate alınarak, Federasyon hesabına aktarılır.
(3) Federasyonun tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Federasyonun giderleri
MADDE 34 – (1) Federasyon, görevlerini yerine getirebilmek için bütçe esasları çerçevesinde gerekli bütün harcamalarını yapar. Federasyon; ihtiyacı olan ve amacına uygun her türlü menkul ve gayrimenkul malları bütçe esasları ve genel kurul kararları dahilinde almaya, satmaya, kiralamaya, kiraya vermeye, işletmeye, ortaklık kurmaya, gayri menkulleri üzerinde ipotek ve her türlü hak ve mükellefiyetler tesis etmeye ve bağış kabulüne, nakitlerini yönetim kurulunun kararları doğrultusunda değerlendirmeye yetkilidir.
(2) Bütçe ile ilgili harcamalar, Bütçe Talimatında belirtilir.
33. Maddede yer alan; "Federasyonun tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır." ibaresinin yanlış yorumlandığını ve bu yanlış yoruma dayalı yanlış uygulamalar içerisine girildiğini düşünüyorum.
Bu ibareyi anlamak için önce federasyonun gelirlerini tanımlamak gerekiyor. Evet bu gelirler tanımlanmış, ama bu gelirler arasında ticari faaliyetler tanımlanmamıştır. 33. Maddede yalnızca; "ğ) Kira ve işletme gelirleri," ve "ı) Diğer gelirler. " şeklinde kafa karıştıran iki gelir kalemi vardır.
"Kira ve işletme geliri" nedir?
Bu şu demektir: Federasyon kendine ait taşınmazları, alet ve ekipmanları kiraya verebilir, böylelikle gelir elde edebilir. Örneğin saat ve takımları herhangi bir özel turnuvaya kiraya vererek gelir elde edebilir, böylelikle elindeki ekipmanı
işletmiş olur!... Yoksa buradan "işletme" sözüne dayanarak sözgelimi lokanta açamaz! Bu söze dayanarak
"tur operatörlüğü" yapamaz!...
Tamam bunları da yapabilir, ama nezaman?
VERGİ MÜKELLEFİ TAYİN ETTİĞİ ZAMAN! Peki Türkiye yaş gruplarında otel odalarını alan ve satan tsf bu alım-satımda vergi mükellefi midir? Bu noktada tsf'nin maliyeye kayıtlı olması gerekir. Kayıtlı ise sorun yok.
Kayıtlı değilse, TSF bağlı olduğu "dernekler kanunu ve mevzuatına" aykırı hareket etmektedir.
"Diğer gelirler" ibaresi nedir?
Bu ibare çerçeve statüden olduğu gibi kopyalanarak yazıldığından ve tsf için açılımı yapılmadığından anlaşılması zordur. Ana statünün onayını yapanlar bunu gözden kaçırmıştır. Böylesi belirsiz bir gelir kalemi, çerçevede yer alsa da, çerçeve bir özerk federasyona uyarlanırken açılımının yapılmış olması gerekirdi. Açılımı yapılmadan da tsf ana statüsünün onaydan geçmemesi gerekirdi.
"Kira ve işletme geliri" sözünün yanlış yorumu
"Diğer gelirler" ibaresinin belirsizliği
Bu iki konu keyfiyet doğuracak maddelerdir. Tsf'nin yaş gruplarında "bir tur operatörü gibi" davranmasının başkaca dayanabileceği madde yoktur ve dayandığı bu iki maddede bu şekilde dayanaksız ve belirsizdir.
Ben tsf ille de vergiye tabi olsun demiyorum. Ama gelir getirici (ticari) faaliyette bulunamayacağını, bulunduğu takdirde vergi mükellefi olması gerektiğini söylüyorum.
34. Maddeye dayanarak da alım-satım yapamaz!
Alım yapar!
Satım yapar!
"Alım-satım" yapamaz!
"Alım-satım" ticareti ifade ederken, "alım" gereksinim doğrultusunda bir ürün alımını, "satım" ise eskiyen ve yenisinin alınmasına karar verilen bir ürünün elden çıkarma anlamında satışının yapılabileceğini ifade eder. Ana statüde bunların arasında "tire" değil, "virgül" vardır! Dolayısı ile, alım ve satım işlemlerini kar amaçlı yapamayacağını, kurum gereksinimleri doğrultusunda aldığı bir aracı ve gerecin yenisini aldığı zaman eskisini satabileceğini anlamak gerekir 34. maddeden. Bu madde tsf'ye ticaret yapma hakkı vermez!
Şimdi soralım:
-TSF vergi mükellefi midir?
- Vergi mükellefi değilse Yaş gruplarında alıp sattığı odaları hangi yönetmeliğe göre alıp satmaktadır?
- Aldığı ve sattığı fiyat nedir? Aradaki kar oranını hangi kritere göre belirlemektedir?
- Otel odalarını satarak topladığı para hangi gelir grubundadır? Bu paralar tsf hesabına nasıl girmekte ve çıkmaktadır? Girip çıkmakta mıdır? Yoksa özel hesaplarda mıdır?
Bunları bu güne değin incelemiş bir delege var mıdır? Genel kurullarda oy veren delegeler bunları düşünmüş müdür?
Bunları düşünüp de ne olacak?
Burası püf noktasıdır!
Tsf'nin para kazanmasına karşı değilim. TSF gelirlerinin vergilendirilmesini istediğim de yok! Ancak hukuksuz kazanılan para, kazananları hukuksuzluğa iter. Ana statüye uygun olmayan kazançlar, ana statüye uygun olmayan davranışları da beraberinde getirir.
Aldığına ve sattığına fatura kesmediğin zaman, aradaki farkın ne olduğunu yalnızca sözleşmeyi yapanlar; alanlar ve satanlar bilecektir. Hesap vereceğiniz insanların sizin sözünüze inanmaktan başka çareleri kalmayacaktır.
Bu sizce hukuka uygun mudur?
Almanların bir atasözü var: Güvenmek güzeldir, kontrol etmek daha iyidir!...