Takım yarışmalarında eşitlik bozma

[Ateş Ülker]

Takım turnuvalarında eşitlik bozma son zamanlarda tartıştığım konulardan biridir.
FİDE'nin web sayfasında 05.Turnuva kuralları bölümünde, Ek-3 :Tie Break regulations bölümünde "2.Other commonly used Tie Break systems-G"bölümünde Tavsiye edilen Tie Break sistemlerindeki e maddesinde İsviçre yöntemi takım turnuvaları için şu sıralama tavsiye edilmektedir.
Maç puanı
Oyun puanı(Takım puanı)
Aralarındaki maç
Bucholz cut 1
Bucholz
Sonnenborn Berger
Bu sıralama klasik sıralama olarak kabul edilebilir.Türkiye'de düzenlediğimiz turnuvalar için yeterlidir.Ancak bu konuda daha modern eşitlik bozma yöntemleri de ortaya atılmıştır.Biz de bu durumdan etkilenerek bu modern sistemleri deneyebiliriz.(Takım puanının Bucholz ile çarpılması vd..)Ancak resmi yarışmalar dışında Amerika'yı yeniden keşfetmeye gerek yoktur.Öte yandan tüzüğe girmiş olan bir maddenin Teknik toplantıda veya yarışma başladıktan sonra değişmesi de kabul edilmemelidir.
Son Meslek grupları turnuvasına ben katılmadım.Ancak büyük bir dikkatle gelişmeleri izliyorum.Yönergede önce takım puanına bakılacağı söylendiği halde yine Maç puanına bakılmıştır.Yönergeye yanlışlıkla mı yazılmıştır?Teknik toplantıda mı değiştirilmiştir?
Yukardaki sıralama kolayca kullanılabilir.Daha çetrefilli eşitlik bozma sistemleri Federasyonun resmi turnuvalarında kullanılmalıdır.Çünkü yeni sitemlerde ısrar eden Federasyondur.4 masadan oluşan takımların oynadığı yarışmalarda yukardaki sıralama kesinlikle yeterlidir.Takım puanını ısrarla geri plana itmek veya Takım puanına(game point:bir takımın bir maçta aldığı toplam puan)hiç bakmamanın nedenini açıklamak zordur!Teknik Kurul elinden gelse bu kriteri tamamen ortadan kaldıracaktır.Ben böyle bir izlenim alıyorum.
Bu kadar basit ve kimseyi rahatsız etmeyen bir konu üzerinde neden duruyorum?Geçen sene 18 puan alan takım İkinci,17 puan alan takım Birinci ilan edildi.Her 2 takımın maç puanları ve aralarındaki maç eşit idi.Takım puanına bakılmadı!Yanlışları düzeltmek için çaba göstermezsek yanlışlar artar.
Önce maç puanına bakılmasının başlıca nedeni kuvvetliyi korumaktır.Önce maç puanına bakılsın!Ama "takım puanına hiç bakılmayacak" demek yanlıştır.Ayrıca yasaları hazırlayanlar birtakım kimselerin kötü niyetle davaranacağını hesaplayarak yasa hazırlamamalıdır.Hep şeytanlığa karşı önlem almayı düşünürsek Adaletin terazisini kullanmak mümkün olmaz!
Ateş Ülker

[Attorney at Law]

Son Meslek grupları turnuvasına ben katılmadım.Ancak büyük bir dikkatle gelişmeleri izliyorum.Yönergede önce takım puanına bakılacağı söylendiği halde yine Maç puanına bakılmıştır.Yönergeye yanlışlıkla mı yazılmıştır?Teknik toplantıda mı değiştirilmiştir?

Takım puanına(game point:bir takımın bir maçta aldığı toplam puan)hiç bakmamanın nedenini açıklamak zordur!

Önce maç puanına bakılmasının başlıca nedeni kuvvetliyi korumaktır.Önce maç puanına bakılsın!

http://www.tsf.org.tr/kaynaklar/belgeler...-yonergesi
Ateş Bey, yukarıda verdiğim linkte 4-a maddesini incelemenizi öneririm. Benim de sürekli karıştırdığım iki tanımı karıştırmışsınız. Sonuç olarak doğru uygulanan yönergeyi yanlış yorumlamışsınız.

[Ateş Ülker]

4 a da yazılı olanlarla ,FIDE nin sayfalarında yazılı olanları kıyaslayalım!Bir an için bizim federasyonun 4 a sına hiç bakmadan, FİDE'yi okuyarak düşünelim.Benim çeviride yanlışım var mı?Varsa göstermeniz mümkündür!Ben mi karıştırıyorum?Bizim mütercim mi karıştırdı?FIDE maç puanını nasıl tanımlıyor? FIDE'deki tanım aşağıdaki gibidir(Bu konuda diğer arkadaşlar da görüş bildirebilir!)
Team Competitions
(g1)

Match points in team competitions that are decided by game points. For example:
2 points for a won match where a team has scored more points than the opposing team.
1 point for a drawn match.
0 points for a lost match.

[Attorney at Law]

FIDE maç puanı ve oyun puanı adını vermiş. Bizde ise aynı sırayla takım puanı ve maç puanı diye adlandırılmış. Türkçe verilen isimler FIDE ile uyumlu değil. Ancak, Türkçe isimlendirmeye göre yapılan uygulama doğrudur.

[Ateş Ülker]

Şu halde Türkçe deyimleri FİDE ile uyumlu hale getirelim!Aklın yolu birdir!Federasyon yetkililerine sesleniyorum.İsimlendirmeleri düzeltelim!
FIDE nin "match point" olarak dile getirdiği deyimi "maç puanı"olarak çevirmek uygundur!Bir takımın bir maçta tüm masalarda aldığı toplam puanı da "takım puanı" olarak isimlendirmek uygundur!Yanlış anlaşılmaları en aza indirelim!FİDE eşitlik bozma çeşitlerini sayarken "en çok tavsiye edilenler"anlamında bir başlık kullanıyor!"Mutlaka benim gösterdiğim eşitlik bozmayı kullanmakla yükümlüsünüz"demiyor.Bizim Teknik Kurul da çok katı kurallar koymadan temel ilkeleri veya en çok tavsiye edilenleri söylemekle yetinmelidir!Klasik ve basit yöntemler varken uzun hesaplamalar gerektiren yöntemleri de seçmemek gerekir.(Bucholz ile takım puanını çarpmak ve sonunda çarpımları toplamak gibi)

[Attorney at Law]

Öncelikle Ateş Ülker ile benim oynayacağım bir satranç oyununun adı "oyun" yada "parti"dir. "Maç" değildir. Ateş Ülker'in Tabipler Takımı ile benim Baro Takımım oynarsa bu "maç" olur. Yada benimşe Ateş Bey arasında 3 galibiyete yada 5 puana ulaşanın kazanacağı şeyin adı "maç" olur. Doğru satranç terimleri bu şekildedir.

Ateş Bey'in dediği gibi bu çevirileri FIDE ile uyumlu hale getirip "maç" ve "oyun" puanı adını vermek daha doğru olacaktır.

Ancak, adı geçen turnuvada yapılan uygulamada bir yanlışlık yoktur. Bir önceki mesajımda paylaştığım linkteki bilgiler ışığında doğru bir uygulamadır.

[Oktay ERTAN]

Maç ve parti kavramlarını karıştıranlar arasında ben de vardım. Sayın Özgür Akman ve Erşan Gökerman'ın uyarıları ile bu terimleri çok dikkatli kullanır oldum. İnglizce-Türkçe çevirisinde bazı sıkıntılar olabiliyor, ki Tutku Dinçer bunları güzel özetlemiş.

Asıl mesele şudur: FIDE başta olmak üzere ülke federasyonları Khatny-Mansysk sistemi yüzünden masa puanlarını es geçer bir görüntü veriyor. Oysa özünde bireysel olan satranca bundan büyük saygısızlık olamaz herhalde. Zira maçın sonucu ister 4-0, ister 3-1, ister 2-2 olsun, bireysel performanslara dayanıyor. Bunu illa ki ilk puan aracı olarak kullanmayabilirsiniz. Ama ilk eşitlik bozma aracı olarak bundan iyisi yoktur, diğerleri oyuncunun emeğini çiğneyen, göz ardı eden uygulamalardır. Oyuncunun bireysel emeği esastır, satrancı futboldan ve basketboldan ayıran unsur budur ve akıldan çıkarılmamalıdır.

FIDE oyunu popüler hale getirecem diye taklalar atadursun, ABD'nin Saint Luis Scholastic Chess Club'unun yaptığı lansmanın onda birini yapamamakta, varlık içinde yoksulluk çekmektedir. Vizyonsuzluk, çapsızlık ve seçim kaygısı oralarda da birinci sırada. Ne diyelim, herkes hak ettiği gibi yönetilir.

[Ateş Ülker]

İşte meseleleri böyle kısa ve böyle güzel anlatmak da mümkündür.Oktay Ertan benim söylemeye çalıştığımı çok güzel vurguladı.Bireyin emeği küçümsenmemeli ve göz ardı edilmemelidir.