Büyük turnuvasına çocuk katılımı?

[kaissa]

Merhaba,

Çalıştırdığım 7 yaşındaki bir çocuğun yetişkin turnuvasına katılımı hakkında antrenör arkadaşların görüşlerini almak istiyorum.

Satrancı seviyor, oyunu kaybettiği zaman bunu normal kabul ediyor ve bir sonraki turu heyecanla bekliyor. Şu ana kadar Minikler şenliğine ve bir tane Doğa okulu turnuvasına katıldı. Yetişkinlerle bir tek baba-çocuk turnuvasında karşılaştı ve heyecanlanmadan oynadı.

Açılışta merkez piyonu sür, hafif taşları geliştir ve rok atı uyguluyor. Açılış ezberlemiş değil ama açılışta temel hata yapmıyor. Açmazdan taş kazanabiliyor ama feda, strateji, temel oyunsonundan uzak.

Ay sonundaki Maltepe AVM turnuvasına katılması konusunda kararsız kaldım. Geçmiş turnuva fotoğraflarına bakınca turnuvaya çocukların katıldığını görüyorum ve muhtemelen son turlarda birbirleriyle eşleştiklerini tahmin ediyorum. Bu turnuvada ilk turlarda yetişkinlere karşı çabuk kaybedecektir. Oyun bittikten sonra rakibinin ona açıklama yapması tabii ki faydalı olacaktır ama her rakip böyle yapacak diye birşey yok.

Bir tarafta bu ilk turlardaki muhtemel hızlı kayıpların çocuğun üzerinde potansiyel olumsuz etkilerini öbür tarafta ise turnuva ortamını teneffüs etmesinin, turnuvada oynamasının ona getireceği faydaları düşünüyorum ve kararsız kaldım. Tabii bir de 0-9 ihtimali var ortada. Daha evvel hiçbir turnuvayı puansız bitirmedi. Bu katılacağı en güçlü turnuva olduğu için istemesem de 0 puan çekme ihtimalini de düşünüyorum. Sınıftaki arkadaşları için kararım kolay; onların hem satranç seviyeleri yeterli değil hem de galibiyete ve yenilgiye fazla tepki gösteriyorlar.

Bir antrenör olarak oyunu seven, yenilgileri normal bir sonuç olarak kabul edebilen bir çocuğunuzu özellikle ilk turlarda çabuk yenileceğini bilerek bu turnuvaya sokar mıydınız?

Saygılarımla,

[Hakan Aktaş]

Bu konuyu herhangi bir turnuvaya katılmadan önce fikir almak için değilde, genel bir fikir bankası oluşturabileceğimiz konu haline getirmemiz daha doğru olacaktır.

Uzun süredir benimde kafamı uzun süre meşgul eden bir konuydu bu. Satrancın temel kavramlarını öğrenmiş bir öğrenci, yenebileceği rakiplerlemi yoksa yenileceği rakiplerlemi oynamalı?
Tabikii ikiside son derece önemli faktörlerdir. Ben bir öğrencinin antrenman ortamında kendinden daha tecrübesizlerle oynamasına karşı birisiyim. Sonuçta 15 hamlede 2 kalesini ve vezirini aldığı bir rakip, bir oyuncuya ne kadar tecrübe katabilirdi?
Bu gibi çok farklı sorular çıkıyor insanın karşısına fakat bana göre doğru olanı yaşça küçük olan bütün oyuncuların, yaşça büyük oyuncular ile oynaması satrançlarına oldukça katkı yapacaktır. Sonuç olarak ben oyun bilgisine güvendiğim bütün oyuncularımı bir üst kategoride yarıştırırım. Çünkü kendi yaşıtları ona pek fazla tecrübe katamaz!

[Oktay ERTAN]

Sayın kaissa,
Böyle bir başlık açarak fikir paylaşma imkanı sunduğunuz için size teşekkür ederim.
Çocukların yetişkin turnuvalarında oynamaları kendileri için her zaman faydalı ve geliştiricidir.
Sorunuzun cevabını kolaylaştıran çok kritik bir bilgi vermişsiniz, belki de en önemlisi: Yenilgiyi gurur meselesi yapmamak. Çocuk yaştaki satranççı kardeşlerimizde bu özellik, son derece önemli bir artıdır. Çocuk demoralize olmuyor, duygu çöküntüsü yaşamıyorsa oynamak istediği turnuvalara katılması sağlanmalıdır. Bırakın çocukları, pozitif olabilme özelliği yetişkin satranççılarda bile nadiren görülen, çok değerli bir özelliktir. Bu özelliğe sahip hiçbir satranççının 0 çekeceğine inanmıyorum, mutlaka puanlar alacaktır.
Emin olun ki öğrenciniz o turnuvadan çok değerli dersler ve bilgilerle ayrılacaktır.

Hakan Bey'in sorusunu da yanıtlamaya çalışayım:
Çocuk yaştaki satranççılar için hem kolay rakipler, hem de zorlu rakipler gereklidir. Hatta mümkünse %50-%50 gibi bir oran sağlanabilmesi, gelişim için idealdir. Nedenine gelirsek:
Çocuk satranççı zorlu rakiplerle karşılaştığında bu maçlardan ders çıkarır. Aynı hataları tekrarlamamaya özen gösterir. Bu bir artıdır. Ama tek balına yetmez. Oyuncu kolay rakiplerle de karşılaşmalı ki satranca dair motivasyonu düşmesin, oyuna küsmesin. Sadece zor rakipler bıkkınlığa ve soğumaya neden olur, sadece kolay rakiplerse cahilce bir ukalalığa sevkeder. İkisi dengede giderse gelişim sağlanır.