16-02-2009, 10:02
Satranççıları kimler neye göre yönetiyor? Satranççılar kendi kendilerini yönetebiliyorlar mı? Demokrasiyi küçücükten "halkın kendi kendini yönetmesi" diye tarif ederler. Bu gerçekten doğru mu?
Bizi yöneten yasaları, hukuku tanımak gerekiyor. Yasalarla birlikte bizleri yöneten insanlar demokrasi fikriyle çelişiyor mu çakışıyor mu?
Bunları anlamak için her insanın öncelikle bir anayasa bilinci olması gerekiyor. Toplum olarak bunları araştırmaktan uzaktayız . Ancak hiç olmazsa satranççılar kendilerini nelerin yönettiğini araştırma zahmetine katlanmak zorundadırlar. Çünkü satrancın yalnızca satranç tahtasından ibaret olmadığını, satranç tahtasının bir masada, bu masanın dünya üstünde ve etrafında dünya kadar insanların olduğunu görmek zorundayız. Yaşanan olayların, satranç sporu etrafında olup bitenlerin anlaşılması için aşağıdaki yasa ve yönetmeliklerin, satrancın şöyle ya da böyle içinde olan herkes tarafından incelenmesi, kavranması gerekmektedir. Satrançla ilgilenen herkes bir gün burada yazılanların bir noktasıyla ilgilenmek zorunda kalacaktır. İster sporcu olsun, ister hakem, ister antrenör, veli, yönetici, isterse de seyirci. Seyircilerin bile seyirci olarak kalmaması gereken bir çağdayız. Seyirciler bile bir denetim gücüne sahiptirler. Bizleri yöneten yasa ve yönetmelikleri bilirsek, hak ve ödevlerimizi belirlemek kolaylaşacaktır. Yasa ve yönetmeliklerin biz insanlar tarafından yapıldığını, onlara bizlerin ya da bizi temsil eden delegelerin onayladığını ya da reddettiğini bildiğimiz zaman bile çok şey öğrenmiş olacağız.
Aşağıda Satranççıları yöneten yasa ve statüleri bulacaksınız:
GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖZERK SPOR FEDERASYONLARI ÇERÇEVE STATÜSÜ
14 Temmuz 2004 Sayı : 25522
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığından:
Amaç
Madde 1 — Bu Çerçeve Statünün amacı, özerk spor federasyonlarının teşkilatı, genel kurulunun oluşumu, toplanması ve çalışmalarına ilişkin usul ve esaslarla, özerk federasyonların Genel Müdürlük ile Tahkim Kurulu arasındaki ilişkilerinin düzenlenmesidir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Çerçeve Statü; Türkiye Futbol Federasyonu dışındaki özerk spor federasyonlarının genel kurulunu, yönetim kurulu ile diğer kurullarını, federasyon başkanını, federasyonlara bağlı spor dalları ile ilgili kulüp, sporcu, antrenör, teknik direktör, hakem, idareci, menajer, gözlemci, temsilci ve benzeri spor elemanlarını, federasyonların çalışma usul ve esasları ile Genel Müdürlük ve Tahkim Kuruluyla olan ilişkilerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Çerçeve Statü, 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 inci ve Ek 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Çerçeve Statüde geçen;
Bakan: Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Spordan sorumlu Bakanı,
Genel Müdürlük: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünü,
Genel Müdür: Gençlik ve Spor Genel Müdürünü,
Tahkim Kurulu: Özerk federasyon ile kulüpler, federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflarla, federasyon yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarına karşı ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar veren Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş bulunan Kurulu,
Özerk Federasyon: 3289 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi hükümlerine göre oluşturularak tüzel kişilik kazanan, organları genel kurul tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen, özel hukuk hükümlerine tabi federasyonu,
Uluslararası Federasyon: Özerk federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonu,
Spor Dalı: Özerk federasyona bağlı spor branşını, ifade eder.
Teşkilat
Madde 5 — Özerk federasyonların merkezi Ankara’dadır. Federasyon yurt içi teşkilatını ana statüsünde belirlenen esaslar dahilinde kurabilir.
Federasyonların merkez teşkilatı,
a) Genel kurul,
b) Yönetim kurulu,
c) Denetleme kurulu,
d) Disiplin ve/veya ceza kurulu,
e) Uluslararası federasyonun öngördüğü kurullar,
f) Hukuk, mali, tahkik, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve diğer kurullar,
g) Genel sekreterlik,
h) İdari birimlerden,
teşekkül eder.
(a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen kurulların görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları federasyonca çıkarılacak ana statüde, diğer kurullar ve birimlerin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları ise talimatlarla belirlenir.
Genel Kurul
Madde 6 — (Değişik : RG-08/07/2006-26222) Genel kurul federasyonun en üst organıdır. Genel kurulun toplanması ile ilgili her türlü işlem yönetim kurulunca yürütülür. Genel Müdürlük, genel kurul toplantılarında gözlemci bulundurur. Gözlemci, genel kurul çalışmalarının bu Çerçeve Statü ile ana statüye uygun olarak yapılıp yapılmadığına ilişkin raporunu Bakan’a sunulmak üzere Genel Müdürlüğe verir. Genel kurulun mevzuata aykırı şekilde yapıldığının denetim elemanlarınca tespiti halinde, adli yargıda genel kurulun iptali istenilir.
Özerk federasyonların genel kurulu en geç dört yılda bir, mali genel kurulu ise iki yılda bir yapılır.
Genel kurulun kaç üyeden oluşacağı ve bu üyelerin belirlenme yöntemleri federasyonun ana statüsünde yer alır. Genel kurul üye sayısı, ilgili spor dalında faaliyet gösteren kulüp ve sporcu sayısına göre tespit edilir. Genel kurul üye sayısı 120 üyeden az, 250 üyeden fazla olamaz.
Genel kurul aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları ve on il müdüründen oluşacak on beş üye,
b) Merkez Danışma Kurulu üyeleri,
c) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
d) Engelliler spor federasyonları ile bünyesinde, Parolimpik Komitesince benimsenen spor dallarının bulunduğu federasyon seçimlerinde oy kullanmak üzere, Parolimpik Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
e) Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
f) Türkiye Spor Yazarları Derneği Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
g) Branşlarında oy kullanmak üzere, bağlı oldukları uluslararası federasyonların Dünya ve/veya Avrupa federasyonlarının yönetim kurulu ve hakem kurulu üyeleri,
h) Görevlerine adli veya idari soruşturma sonucu son verilmemek kaydıyla branşında oy kullanmak üzere asaleten federasyon başkanlığı yapanlar,
ı) Genel Kurul tarihinden en az bir yıl önce faal sporculuğu bırakmış olmaları kaydıyla ilgili branşlarda oy kullanmak üzere ferdi veya takım sporlarında;
1) Olimpiyat oyunlarında ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
2) Büyükler dünya şampiyonasında ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
3) Büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonu olan sporcular,
4) Yukarıda belirtilen şartları taşıyan sporcular yoksa, en fazla milli olmuş sporculardan beş kişi,
i) Faal olmamak kaydıyla; büyükler kategorisinde en az üç yıl veya otuzdan fazla milli takımda teknik direktör veya antrenörlük yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş üye,
j) Faal olmamak şartıyla en üst seviyede hakemlik yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş hakem,
k) İlgili spor dalının hizmet ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla kurulmuş bulunan vakıfların söz konusu spor dalının bağlı olduğu federasyon seçimlerinde oy kullanmak üzere yönetim kurulu üyeleri arasından belirlenecek 2 üye,
l) Kulüp temsilcileri.
İl müdürlerinin tespitinde;
1) En fazla nüfusu olan 3 İl müdürü,
2) Bu fıkranın (1) nolu alt bendinde belirtilen iller hariç coğrafi bölgeleri temsilen yedi il müdürü.
Vakıfların belirlenmesinde:
1) Vakfın Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan Vakıf Statüsünde olması,
2) İsminde Türkiye veya Türk kelimesini kullanıyor olması,
3) Yıllık gelirinin en az % 50 sini ilgili spor dalına harcaması
şartları aranır.
Sporcuların seçiminde sırasıyla olimpiyat oyunları, dünya şampiyonaları, Avrupa şampiyonaları ve diğer uluslararası müsabakalar esas alınır. Aynı kategoride eşit sayıda sporcu var ise oy kullanacak sporcular kura ile belirlenir. Oy kullanacak sporcu sayısı beşi geçemez.
Genel kurulu teşkil eden üyelerin en az % 60’ı kulüp temsilcilerinden oluşur. Kulüp temsilcilerinin seçiminde seçim tarihinden önce iki sezon üst üste federasyon faaliyetlerine katılan kulüpler esas alınır.
Ligi bulunan federasyonların genel kuruldaki kulüp temsilcilerinin % 60’ı en üst lige katılan, % 30’u federasyonun diğer liglerinde mücadele eden, % 10’u ise, mahalli veya bölgesel liglere katılan kulüplerin temsilcilerinden oluşur.
Ligi bulunmayan federasyonlarda ise, her federasyonun özelliğine göre yukarıda belirtilen kriterler esas alınarak ana statülerinde belirlenir.
Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu Genel Kurulunda;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları,
b) Bu maddenin dördüncü fıkrasının (b), (c), (e), (f), (g), (h), (i) ve (k) bentlerinde belirtilen üyeler,
c) Bünyesinde beden eğitimi ve spor yüksekokulu ile fakültelere bağlı beden eğitimi ve spor bölümü bulunan üniversite bölüm müdürleri ile rektörce belirlenecek birer üye,
d) Diğer üniversitelerde ise; rektörlerince belirlenecek birer üye,
e) Üniversiteden mezun olmak kaydıyla yaz veya kış üniversiyad oyunlarında ilk üç dereceyi alan sporcular,
oy kullanır.
Türkiye Herkes için Spor Federasyonu Genel Kurulunda;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları,
b) Bu maddenin dördüncü fıkrasının (b), (c), (d), (e), (f), (g) , (h) ve (k) bentlerinde belirtilen üyeler,
c) Kura ile belirlenmek kaydıyla;
1) İl valilerinden on beş üye,
2) İl belediye başkanlarından on beş üye,
3) Beden Eğitimi ve spor yüksekokulu müdürlerinden on beş üye,
4) Gençlik ve spor il müdürlerinden kırk üye,
oy kullanır.
Birden fazla oy kullanma hakkına sahip olan üyeler, ancak bir kez oy kullanabilir. Genel kurulda vekaleten oy kullanılamaz. Federasyonda ücretli veya sözleşmeli statü ile görev yapanlar genel kurul üyesi olamazlar.
Genel Kurul Toplantıları
Madde 7 — Olağan genel kurul; olimpik spor dallarında dört yılda bir ilgili olimpiyat oyunlarının bitim tarihinden itibaren, olimpik olmayan spor dallarında ise, yaz olimpiyat oyunlarının bitiminden itibaren altı ay içerisinde yapılır.
(Değişik ikinci fıkra: RG-08/07/2006-26222) Mali genel kurul ise, iki yılda bir yapılmak kaydıyla, federasyonların ana statüsünde belirlenen tarihte yapılır.
Olağanüstü genel kurul;
a) Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Spordan Sorumlu Bakanın yaptırdığı denetim sonucu görev başında kalmasında sakınca görülen federasyon başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar
almak,
b) Federasyon yönetim kurulunun kararı,
c) Toplam delege sayısının en az % 40’ının noter kanalı ile yazılı müracaatı,
üzerine toplanır.
(a) bendinde belirtilen durumda veya mali genel kurulda ibra edilmeyen başkan veya yönetim kurulu üyelerinin yerine kalan süreyi tamamlamak üzere en geç altmış gün sonra seçim yapılmak üzere genel kurul olağanüstü toplanır.
Ancak, (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hallerde, genel kurul toplantısının üzerinden en az altı ay geçmeden olağanüstü genel kurul toplantısı yapılamaz.
Olağanüstü genel kurul toplantısı, toplantı isteği federasyona ulaştığı tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde yönetim kurulunca yerine getirilir. Olağanüstü genel kurulda, toplantı konusu haricinde başka konu görüşülemez.
Genel kurul; üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamaması halinde, takip eden günde genel kurul çoğunluk aranmaksızın toplanır. Ancak bu toplantıya katılanların sayısı seçimle belirlenen kurulların üye sayısının iki katından aşağı olamaz.
Genel Kurulun Görevleri
Madde 8 — Genel kurulun görevleri şunlardır:
a) Ana statüyü yapmak veya değiştirmek,
b) Başkan, yönetim, denetim, disiplin ve/veya ceza kurulu üyelerini seçmek,
c) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan faaliyet programını ve bütçeyi onaylamak ve gerektiğinde bütçe harcama kalemleri arasında değişiklik yapmak konusunda yönetim kuruluna yetki vermek,
d) (Ek:RG-14/04/2007-26493) Yönetim kuruluna, taşınmaz mal alımı - satımı ile uluslararası federasyonlara karşı mali taahhütlerde bulunmak için yetki vermek,
e) Yönetim kurulu faaliyet ve mali raporlarını ibra etmek,
f) Denetleme kurulu raporunu ibra etmek,
g) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan ödül ve yardım talimatını onaylamak,
ı) (Ek:RG-08/07/2006-26222) Federasyona bağlı spor dallarının ayrılmasına karar vermek,
i) İlgili branşta profesyonel şube kurmak,
j) Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak.
(Değişik ikinci fıkra:RG-08/07/2006-26222) Yukarıdaki fıkranın (d), (h) ve (ı) bentlerindeki konularda, genel kurula katılan üyelerin dörtte üçünün kabul oyuyla karar verilebilir.
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon yönetim kurulu, yedi üyeden az, on beş üyeden fazla, denetleme kurulu ise üç üyeden az, beş üyeden fazla olamaz. Denetleme kurulunun iki üyesi Genel Müdürlük tarafından atanacak tabii üye olup,diğer üyeler ise seçimle göreve gelir.
Federasyon bütçesinin en az yüzde on beşinin eğitim, altyapı ve kulüplere yardım olarak ayrılması zorunludur.
Özerk federasyonların genel kurullarında alınacak karar doğrultusunda federasyona bağlı spor branşlarının profesyonel şubelerinin kurulması için yönetim kuruluna yetki verir.
Yönetim kurulu, genel kuruldan alacağı yetki doğrultusunda profesyonel şube kurulması için 3289 sayılı Kanunun 18 ve 24 ncü maddeleri uyarınca Genel Müdürlüğe müracaat eder.
Profesyonel şube kurulması, Merkez Danışma Kurulunun görüşü alınmak suretiyle karara bağlanır. Bu karar Genel Müdürün teklifi ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanın onayı ile yürürlüğe girer.
Bünyelerinde profesyonel şube kurulan federasyonlar iş ve işlemlerini amatör ve profesyonel olmak üzere iki ayrı kurul eliyle yürütür. Bu kurulların çalışma usul ve esasları ilgili federasyon tarafından çıkarılacak talimatlarla belirlenir.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması
Madde 9 — Genel kurul çağrısı ve gündemi, toplantı tarihinden en az otuz gün önce Türkiye genelinde yayın yapan iki gazetede ilanen duyurulur.
Federasyon faaliyet raporu denetleme raporu ile bütçe tasarısı toplantıdan en az on beş gün önce federasyonun ve Genel Müdürlüğün resmi İnternet sitesinde üyelere duyurulur.
Genel Kurul Üye Listesi
Madde 10 — Genel kurula katılma hakkını kazanan üyelerin listesi, federasyon tarafından hazırlanır. Üye listesinde üyelerin adı ve soyadı, temsil ettiği kurum ve kuruluş belirtilir. Üye listesi genel kurul tarihinden otuz gün önce federasyonun ve Genel Müdürlüğün resmi İnternet sitesinde ilan edilir.
Genel kurul toplantısına ilişkin işlemler yönetim kurulunca yürütülür. Listenin ilan edildiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde itiraz edilebilir. Üye listesine itiraz yönetim kurulunca değerlendirilir ve bir gün içerisinde karara bağlanır. Bu karara karşı iki gün içerisinde Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir. Tahkim Kurulu itirazın kendisine ulaştığı tarihten itibaren üç gün içerisinde kesin karar verir. Divan oluştuktan sonra genel kurul çalışmaları ile ilgili her türlü itiraz, divan tarafından çözümlenir.
Seçimler gizli oy açık tasnif usulü ile yapılır. Adaylara ait oy pusulaları oy kullanılacak kabinde bulundurulur. Delege hangi aday ve listesine oy vermek istiyor ise kabindeki “ evet” mührünü basmak suretiyle oyunu kullanmış olur. Oy pusulasına isim veya herhangi bir işaret konulamaz.
Seçimde en yüksek oyu alan başkan ve listesi seçilmiş sayılır. Oyların eşit çıkması halinde aynı gün genel kurula çoğunluk aranmaksızın ikinci bir oylama yapılır. Ancak bu toplantıya katılanların sayısı seçimle belirlenen kurulların üye sayısının iki katından aşağı olamaz. Bu oylamada da eşitlik bozulmaz ise, Başkan ve seçimle göreve gelen kurullar kur'a ile belirlenir.
Genel kurul başkanlık divanının oluşumu, gündem, başkanlık divanının görev ve yetkileri, federasyon başkanlığına ve kurullara aday olma, seçimlerin yapılması, oyların tasnifi, seçim sonuçlarının ilanına ilişkin usul ve esaslar ana statüde düzenlenir.
Tahkim Kurulunun Görevleri
Madde 11 — Tahkim Kurulu; özerk federasyon ile kulüpler, federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflarla federasyon yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarına karşı ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
Tahkim Kurulu, 3289 sayılı Kanun, Genel Müdürlüğün ilgili mevzuatı, federasyonların ve uluslararası federasyonların kurallarını dikkate alarak hüküm tesis eder.
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon başkanı ile yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyelerinin; spor ahlakına ve disiplinine aykırı davranışlarının tespiti halinde, Bakan tarafından Genel Müdürlük Merkez Ceza Kuruluna sevk edilirler. Tahkim Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza Kurulu kararlarına karşı, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar verir. Ancak; bu kararlara karşı ulusal federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonun mevzuatında yer alması halinde, tarafların Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)’a başvurma hakkı saklıdır
Genel Müdürlük ile İlişkiler
Madde 12 — Genel Müdürlük bütçesinden ilgili spor dalı için ayrılacak toplam tutar ile gerektiğinde ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla tahsis edilecek kaynak, Genel Müdürlüğün yıllık harcama programı dikkate alınarak federasyon hesabına aktarılır.
Genel Müdürlük bütçesinden ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerin desteklenmesi amacıyla yapılacak kaynak tahsislerinde;
a) Spor dalının olimpik olup olmadığı,
b) Faal sporcu ve kulüp sayısı,
c) Spor dalının Ülkemizin tanıtımına olan katkısı,
d) Projenin sponsorlar eliyle yürütülebilip yürütülemeyeceği,
hususları değerlendirilir.
Federasyonun talebi halinde, Genel Müdürlüğün mülkiyetinde bulunan menkul veya gayrimenkullar bedelsiz olarak 49 yıl süre ile tahsis edilebilir. Tahsisin süresi, konusu, başka federasyon veya Genel Müdürlük tarafından kullanılıp kullanılamayacağı, kullanımındaki gayri menkullerin ortak kullanımı halinde, bakım - onarım masrafları ve tesislerde istihdam edilecek personelin niteliği, özlük hakları ile Genel Müdürlük personelinden faydalanma usul ve esasları Genel Müdürlük ile özerk federasyon arasında yapılacak protokol ile tespit olunur.
Söz konusu menkul ve gayri menkullerin tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi Genel Müdürlükçe iptal edilir.
Özerk federasyonların ödül ve sponsorluk işlemleri, 3289 sayılı Kanunun 5105 sayılı Kanun ile değişik ek 3 üncü maddesi ile bu maddeye istinaden çıkarılan Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yürütülür.
(Ek fıkra: RG-08/07/2006-26222) Özerk federasyonlar; lisanslı sporcu ve spor kulüplerine ait istatistik bilgileri içeren formları hazırlayarak iki ayda bir Genel Müdürlüğe gönderirler.
Özerk Federasyonun Gelirleri
Madde 13 — Özerk federasyonların gelirleri şunlardır:
a) Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak pay,
b) Genel Müdürlük bütçesinden altyapı ve eğitime ilişkin projelerin desteklenmesi için aktarılacak kaynak,
c) Katılım payı,
d) Tescil ve vize ücretleri ile transferlerden alınacak pay,
e) Sponsorluk gelirleri,
f) Reklam, yayın ve basılı evrak gelirleri,
g) Ceza ve itiraz gelirleri,
h) Yardım ve bağışlar,
i) Kira ve işletme gelirleri,
j) Diğer gelirler.
Özerk federasyonların tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Harcamalara ilişkin usul ve esaslar ana statüde düzenlenir.
İhtilafların Çözümü
Madde 14 — Özerk federasyonların denetimine ilişkin hususlar hariç olmak üzere, Genel Müdürlük ile özerk federasyonlar arasında çıkacak her türlü ihtilaf, Tahkim Kurulunca belirlenecek bir üyenin başkanlığında, Genel Müdürlük ve özerk federasyonca görevlendirilecek üçer kişiden oluşturulacak komisyon tarafından görüşülerek kesin karara bağlanır.
Ana Statü ve Talimatlar
Madde 15 — (Değişik: RG-24/12/2005-26033) Özerk federasyonların genel kurullarınca hazırlanan ana statü, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Ana statüye dayanılarak hazırlanan yönetmelik dışındaki talimat ile diğer alt düzenleyici işlemler, Genel Müdürlük ve ilgili federasyonun İnternet sitelerinde ilan edilir.
Geçici Madde 1 — (Değişik: RG-13/11/2004-25642)
Bu Çerçeve Statünün Resmi Gazete’de yayımlanmasından önce özerklik kararı Resmi Gazete’de yayımlanan federasyonların ilk genel kurulu Çerçeve Statüsünün yayımlanmasından itibaren en geç altı ay içerisinde, Çerçeve Statüsünün yayımlanmasından sonra özerklik kararı Resmi Gazete’de yayımlanan federasyonların genel kurulları ise özerklik kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde yapılır.
Özerk federasyonların ilk genel kurul üyelerinin Çerçeve Statüye uygun olarak belirlenmesi, yapılacak itirazların sonuçlandırılması ile diğer iş ve işlemler Genel müdürlük bünyesinde oluşturulacak bir kurul marifetiyle yerine getirilir. Başkanlık divanı oluşturulduktan sonra bu kurulun görevi sonar erer
(Ek fıkra: RG-08/07/2006-26222) İdari ve mali yönden özerkliğine karar verilen ve İlk Genel kurulunu yapmamış federasyonun başkanının;
a) İstifası,
b) Ölümü,
c) Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük ceza veya Özerk Federasyonların ceza ve disiplin kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası alması,
d) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza alması,
e) Hakkında yapılan soruşturma raporuna istinaden görevinden uzaklaştırma kararı verilmesi,
nedeniyle federasyon başkanlığının boşalması halinde, federasyonun ilk genel kuruluna kadar gerçekleştirilecek iş ve işlemler Genel Müdürlükçe oluşturulan Kurul tarafından yürütülür.
İlk genel kurulunu yaparak organlarını oluşturmuş olan federasyonlar, dört yıllık görev süresinin dolması beklenmeksizin yapılacak olan ilk yaz veya kış olimpiyat oyunlarından itibaren altı ay içinde yeniden seçimli olağan genel kurul yapmak zorundadırlar.
Geçici Madde 2- Kurulduğu tarihten itibaren iki yıl geçmemiş federasyonların ilk genel kurulunda; kulüplerin üst üste iki yıl faaliyetlere katılması, Genel kurulu teşkil eden üyelerin en az %60’ının kulüp temsilcilerinden oluşması ve Genel kurul üye sayının en az 120 olması şartları aranmaz,
ilk Genel kurul Çerçeve Statünün 6 ncı maddesinde belirtilen diğer delegelerin katılımı ile yapılır.
Ek Madde 1 – (Ek: RG-05/01/2005-25691)
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon başkanı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyeleri milletvekilliği ve yerel yönetimlerin genel ve ara seçimlerinin başlangıcından bir ay önce, seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde yenileme kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde, başka bir federasyon başkanlığına aday olmaları halinde, federasyonun genel kurul tarihinden bir ay önce görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını koyamazlar ve aday gösterilemezler.
Ek Madde 2 – (Ek: RG-24/12/2005-26033)
(Ek: RG-11/01/2007-26400) Federasyon Başkanı adaylarında aşağıdaki şartlar aranır:
a) T.C. Vatandaşı olmak,
b) En az Lise veya dengi okul mezunu olmak,
c) Kesinleşmiş sigorta veya vergi borcu nedeniyle takibata uğramamış olmak,
d) Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük caza veya Özerk federasyonların ceza ve disiplin kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası almamış olmak,
e) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza almamış olmak,
f) Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, yağma, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı ve haksız mal edinme suçlarından hükümlü bulunmamak.
g) Genel Müdürlükte ücretli veya maaşlı görevli olmamak.
Olimpiyat, Parolimpik ve büyükler kategorisinde Dünya Şampiyonalarında ilk üç dereceye girenler ile Büyükler Kategorisinde Avrupa Şampiyonalarında birinci olanlar, hakkında bu maddenin (b) fıkrası hükmü uygulanmaz.
Adaylarda aranacak diğer şartlar ise federasyonların ana statülerinde belirlenir.
Yürürlük
Madde 16 — Bu Çerçeve Statü yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 17 — Bu Çerçeve Statü hükümlerini Gençlik ve Spor Genel Müdürü yürütür.
DEĞİŞİKLİKLER
13 Mart 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25401
GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
Kabul Tarihi: 04.03.2004
Kanun No:5105
MADDE 1. — 21.5.1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun ek 3 üncü maddesinin madde başlığı ile üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
Ödül ve sponsorluk
Ulusal veya uluslararası gençlik ve spor hizmet ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla gerçek ve tüzel kişiler;
a) Genel Müdürlüğün yıllık faaliyet programında yer alan ulusal ve uluslararası gençlik ve spor organizasyonları,
b) Sporcuların transfer bedelleri hariç olmak üzere spor kulüpleri ile federasyonların yıllık programlarında bulunan sporun yaygınlaştırılması ve sporcuların desteklenmesine yönelik resmî sportif faaliyetleri,
c) Kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetimler ile spor kulüplerine ait spor tesislerinden Genel Müdürlükçe uygun görülenlerin yapımı, bakımı ve onarımı,
d) Federasyonların ve spor kulüplerinin sportif hizmet ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi için gerekli olan spor organizasyonları ile sportif araç, gereç ve malzemelerin temini,
e) Ferdî lisanslı sporcuların, Genel Müdürlük veya federasyonlarca ferdî olarak katılmalarına izin verilen ulusal veya uluslararası organizasyonları,
f) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi ile Paralimpik Komitesinin sportif faaliyetlerine ilişkin hizmetleri,
Kapsamında sponsorluk yapabilirler.
Ferdî veya takım sporcuları ile gençlik ve spor kulüpleri, ulusal veya uluslararası sportif faaliyetlerde; Genel Müdürlüğün belirleyeceği esaslar dahilinde reklam alabilirler.
Sportif faaliyetlere, sporculara, spor kulüplerine, federasyonlara veya tesislere yapılacak harcamalara ilişkin belgeler Genel Müdürlüğün kontrol ve tasdikine tâbidir. Spor tesisleri için yapılacak yapım harcamaları ile Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenen tutarı aşan bakım ve onarım işlerine ilişkin harcamalar yeminli malî müşavirlerce tasdik edilir.
Sponsorluk ve reklamla ilgili esas ve usuller Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
MADDE 2. — 3289 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
Özerklik
EK MADDE 9. — Federasyonlara, talepte bulunmaları durumunda Merkez Danışma Kurulunun uygun görüşü, Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanın teklifi ve Başbakanın onayı ile idarî ve malî özerklik verilebilir. Federasyonun kuruluşuna ilişkin kararın, Resmî Gazetede yayımlanması ile tüzel kişilik kazanılır.
Özerk olan federasyonlar; organları genel kurulu tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen federasyonlardır.
Özerklikte aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulur:
a) Faal sporcu sayısı.
b) Faal kulüp sayısı.
c) Spor dalının ülkemiz veya dünyadaki yaygınlığı ve gelişme potansiyeli.
d) Gelirlerinin giderlerini karşılayabilme yeterliliği.
e) Spor dalının olimpik olup olmadığı.
f) Federasyon veya bağlı kulüplerin tesis durumu.
Özerkliği onanan federasyon, hazırlayacağı ana statü ve buna bağlı talimatlara göre genel kurulunu ve yetkilendireceği diğer organlarının oluşumunu, görev ve yetkilerini belirler. Özerk federasyonlar, uluslararası federasyonların öngördüğü kurulları oluşturmak zorundadır.
Özerk federasyonların; genel kurullarının toplanması ve çalışmalarına ilişkin usul ve esaslar ile kimlerin oy kullanabileceği ve Tahkim Kurulu ile ilişkileri Genel Müdürlükçe düzenlenecek çerçeve statü ile belirlenir. Özerk federasyonlarca hazırlanacak ana statü, çerçeve statüye aykırı olamaz.
Özerk federasyonların ceza veya disiplin kurullarınca verilen kararlara karşı Genel Müdürlük bünyesinde oluşturulacak Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir.
Tahkim Kurulu yedi asıl ve yedi yedek üyeden teşekkül eder. Üyelerin beşinin hukukçu, ikisinin ise spor alanında bilimsel çalışmalar yapmış veya sporda idareci, teknik adam ve benzeri görevlerde bulunmuş kariyer sahibi kişi olmaları şarttır. Üyeler Genel Müdürün teklifi ve Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanın onayı ile altı yıl için görevlendirilirler. Üyeler kendi aralarından bir başkan seçerler. Tahkim Kurulu tarafından verilen kararlar kesindir. Tahkim Kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Tahkim Kurulu, federasyon ile kulüpler; federasyon ile hakemler; federasyon ile teknik direktör ve antrenörler; kulüpler ile teknik direktör ve antrenörler; kulüpler ile oyuncular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
Özerk federasyonların gelirleri; katılım payı, tescil, vize, transfer, itiraz, ceza, yayın, sponsorluk, reklam, yardım, bağış ve benzeri gelirler ile federasyon bütçesinin öz gelirlerinin %15'ini geçmemek üzere Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak paydan oluşur.
Özerk federasyonların gelirleri ana statüsünde belirlenen usul ve esaslar dahilinde harcanır. Genel Müdürlük bütçesinden özerk federasyonlara, ilgili branşın alt yapısına ve eğitime ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla gerektiğinde kaynak tahsis edilebilir. Özerk federasyonların tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Genel Müdürlük, özerk federasyonların talebi durumunda, kendisine ait spor tesislerinin işletilmesini, menkul ve gayrimenkullerini bedelsiz olarak kırkdokuz yıla kadar federasyonun faaliyetleri için tahsis edebilir. Söz konusu spor tesisleri ile menkul ve gayrimenkullerin tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi Genel Müdürlükçe iptal edilir.
Özerk federasyonların her türlü faaliyet ve işlemleri Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanlığın denetimine tâbidir. Bu denetim sonucunda görevi başında kalmasında sakınca görülen federasyon başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar almak üzere, Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakan, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
MADDE 3. — 3289 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 9. — Ek 9 uncu maddenin dokuzuncu fıkrasında öngörülen Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak pay ile ilgili oran, federasyonların özerk olduğu tarihten itibaren üç yıl sonra uygulanır. Bu tarihe kadar Genel Müdürlük her türlü desteği sağlar.
MADDE 4. — 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (5) numaralı bent eklenmiştir.
5. 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6.1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si.
MADDE 5. — 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin sonuna aşağıdaki alt bent eklenmiştir.
3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6.1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si,
MADDE 6. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 7. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
—— • ——
(1) Bu Statüde değişiklik yapan 08/07/2006 tarihli ve 26222sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Statü; 10/08/2006 tarihinde yürürlüğe girer.
3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine istinaden çalıştırılan sözleşmeli personelin kamu görevlileri sendikalarına üye olup olamayacakları hususunda Başkanlığımız görüşlerinin talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.
21/05/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Sözleşmeli personel” başlıklı 30 uncu maddesinde “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, lüzumu kadar yerli – yabancı spor uzmanı ve antrenörü, Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlerine bağlı olmaksızın sözleşmeli olarak çalıştırabilir. Kimlerin spor uzmanı ve antrenör olarak sözleşmeli çalıştırılabileceği yönetmelikle tespit olunur.” Hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan 25/06/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişik ( a ) bendinde kamu görevlisi, “Kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro veya söz¬leş¬me¬li per¬so¬nel po¬zis¬yo¬nun¬da çalışan, adaylık veya deneme süresini tamamlamış kamu görevlileri” olarak tanımlanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar ışığında; 4688 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin ( b ) bendi uyarınca Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcileri ile Başkanlığımız temsilcilerinin katıldığı toplantıda alınan karar doğrultusunda kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli personel pozisyonunda çalıştırılmakta olanların, kamu görevlileri sendikalarına üye olabilecekleri mütalaa edilmektedir.
YUKARDAKİ ÇERÇEVE STATÜYE GÖRE BELİRLENEN TSF ANA STATÜSÜ:
4 Temmuz 2008 CUMA Resmî Gazete:
ANA STATÜ
Türkiye Satranç Federasyonu Başkanlığından:
TÜRKİYE SATRANÇ FEDERASYONU ANA STATÜSÜ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Ana Statünün amacı, Türkiye Satranç Federasyonunun teşkilatı, genel kurulunun oluşumu, toplanması, yönetim, denetleme ve disiplin kurullarının çalışmaları ile görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Ana Statü, Türkiye Satranç Federasyonu Genel Kurulu, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Disiplin Kurulu ile diğer kurulları, Federasyon Başkanını, ilgili kulüp, sporcu, antrenör, teknik direktör, hakem, idareci, menajer, gözlemci, temsilci ve benzeri spor elemanlarını, Federasyonun çalışma usul ve esasları ile Genel Müdürlük ve Tahkim Kuruluyla olan ilişkilerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Ana Statü, 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Ek-9 uncu Maddesi ile,14/7/2004 tarihli ve 25522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Özerk Spor Federasyonları Çerçeve Statüsüne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Ana Statüde geçen;
a) Bakan: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanı,
b) Federasyon: Türkiye Satranç Federasyonunu,
c) Federasyon Başkanı: Türkiye Satranç Federasyonu Başkanını,
ç) Genel Müdürlük: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünü,
d) Genel Müdür: Gençlik ve Spor Genel Müdürünü,
e) Tahkim Kurulu: Federasyon ile kulüpler, Federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Federasyon Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile Disiplin Kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar veren Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş bulunan Kurulu,
f) Uluslararası Federasyon: Federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonları,
g) Kanun: 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Federasyonun Teşkilatı ve Görevleri
Federasyonun teşkilatı
MADDE 5 – (1) Federasyonun merkezi Ankara’dadır. Federasyon, merkez ve taşra örgütlerinden oluşur.
(2) Federasyonun merkez teşkilatı aşağıdaki kurul ve birimlerden oluşur:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu,
ç) Disiplin Kurulu,
d) Hakem, organizasyon, hukuk, mali, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve diğer kurullar,
e) Genel Sekreterlik,
f) Yönetim birimleri.
(3) Genel sekreter, yönetim biriminin yetkilisi ve sorumlusu olup, teknik yönetici ve öğreticiler ile diğer yönetim ve teknik personelin amiridir.
(4) Genel sekreter; Federasyonun kararları uyarınca, Federasyon yönetiminin gerektirdiği yönetim, mali ve teknik bütün hizmetlerin yürütülmesini sağlamakla görevli ve yetkili olup, yönetim kuruluna karşı sorumludur. Yönetim kurulu toplantılarına katılır. Kurulun raportörlük ve sekretarya görevlerini yapar, Başkan adına yazışma işlerini yürütür.
(5) Federasyonun yönetim birimi; genel sekreter, teknik yönetici ve öğretici ile diğer yönetim ve teknik personelden oluşur. Yönetim birimi, Yönetim kurulu kararları çerçevesinde Federasyonun hizmet ve etkinliklerinin yürütülmesini sağlamakla görevlidir.
(6) Federasyonun taşra teşkilatı; Federasyonun yurt içi etkinliklerini ve illerde iletişimi sağlamak üzere, tüm illerde ve ilçelerde, satranç il temsilciliği, ilçe temsilciliği ile federasyon yönetim kurulunca gerekli görülen merkezlerde, yeteri kadar personelden oluşan, federasyon bölge temsilcilikleri ve bölge müdürlükleri şeklinde kurulabilir. Bunlara ek olarak il hakem kurulları, il düzenleme kurulları oluşturulur. İl kurullarının çalışmalarına kaynaklık edecek ve planlamaları oluşturacak komisyonlar kurulabilir.
Federasyonun görevleri
MADDE 6 – (1) Federasyonunun görevleri şunlardır;
a) Sporun yurt düzeyinde dengeli bir şekilde yayılıp gelişmesini sağlamak,
b) Yurt dışındaki ve yurt içindeki satrançla ilgili gelişmeleri izlemek, bu sporla ilgili kişi ve kuruluşlar arasındaki ilişkileri düzenlemek, yarışma ve diğer etkinlikleri planlayıp uygulamalarını kontrol etmek,
c) Antrenörlerin kurslarla yetiştirilmesini ve seminerlerle eğitilmesini sağlamak, başarılı olanların belgelerini düzenleyip tescillerini yapmak, bunların çalışmalarını sürekli izlemek,
ç) Ülke içinde yarışmalar düzenlemek, düzenlenen tüm yarışmaların devamlılığını sağlamak, hakem, temsilci ve gözlemci atamasını yapmak,
d) Yabancı ülkelerdeki satrançla ilgili gelişmeleri ve yenilikleri izleyerek, bu bilgilerden ülke içinde daha çok kişinin yararlanmasını sağlamak,
e) Satranç malzemelerinin standartlarını belirlemek, bunların yurt içinde veya yurt dışında yaptırılmasına veya sağlanmasına çalışmak,
f) Kulüpler veya Federasyonun arasında doğabilecek teknik uyuşmazlıkları çözümlemek,
g) Uluslararası federasyonun izni ile uluslararası kurs, seminer, panel, bilgi şöleni ve spor organizasyonları düzenlemek,
ğ) Uluslararası yarışmalara katılacak olan ulusal takımları seçmek, seçilen takımları yarışmalara hazırlamak,
h) Satranç yarışmalarının düzenlenmesi için talimatlar hazırlamak ve uygulamak, elde edilen sonuçlara göre başarılı sporcuları izlemek ve bu sporcuların yetişmesi için gerekli önlemleri almak,
ı) Her kademedeki sporcular için eğitim ve hazırlık kampları açmak,
i) Satranç ile ilgili arşiv ve istatistik çalışmalar yapmak, eğitici film, slayt ve broşür hazırlayarak, bu konuda basın ve televizyon kuruluşlarıyla işbirliği yapmak,
j) Satrançta belirli bir sistemin uygulanması için yapılacak işlemleri belirlemek ve uygulamasını sağlamak,
k) Satranç il ve bölge temsilcilerinin, kendi aralarında ve Federasyonla koordineli bir şekilde çalışmalarını sağlamak,
l) Sporcuların lisans tescil ve transfer işlemlerini onaylamak.
Genel kurul
MADDE 7 – (1) Genel kurul, Federasyonun en üst organıdır.
(2) Genel kurul çağrı tarihinde aşağıdaki üyelerden oluşur;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları ve on gençlik ve spor il müdüründen oluşacak on beş üye,
b) Merkez Danışma Kurulu üyeleri,
c) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
ç) Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
d) Dünya ve/veya Avrupa Satranç Federasyonlarının yönetim kurulu ve hakem kurulu üyeleri,
e) Görevlerine adli veya idari soruşturma sonucu son verilmemek kaydıyla, asaleten federasyon başkanlığı yapanlar,
f) Genel kurul tarihinden en az bir yıl önce faal sporculuğu bırakmış olmaları koşulu ile;
1) Olimpiyat oyunlarında, ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
2) Büyükler dünya şampiyonasında, ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
3) Büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonu olan sporcular,
4) Yukarıda belirtilen koşulları taşıyan sporcular yoksa, en fazla milli olmuş sporculardan beş kişi.
g) Faal olmamak koşulu ile büyükler kategorisinde en az üç yıl veya otuzdan fazla milli takımda teknik direktör veya antrenörlük yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş üye,
ğ) Faal olmamak koşulu ile en üst seviyede hakemlik yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş hakem,
h) Satranç spor dalının hizmet ve etkinliklerini desteklemek amacıyla kurulmuş bulunan vakıfların yönetim kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
ı) Türkiye Spor Yazarları Derneği Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
i) Genel kurul tarihinden önce biten ve tescil olan, Türkiye Satranç Liginde yarışmalara katılan kulüplerden beşer üye,
j) Genel kurul tarihinden önce biten ve tescil olan, kulüpler Türkiye şampiyonası final grubunda;
1) İlk dört sırayı oluşturan kulüplerden üçer,
2) Beşinci sıradan onuncu sıraya kadar olan altı kulüpten ikişer üye,
3) Onbirinci sıradan itibaren diğer kulüplerden birer üye,
(3) İl Müdürlerinin tespitinde;
a) En fazla nüfusu olan üç ilin il müdürü,
b) Bu fıkranın (a) bendinde belirtilen iller hariç coğrafi bölgeleri temsil edecek yedi il müdürü.
(4) Vakıfların belirlenmesinde;
a) Vakfın Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan Vakıf Statüsünde olması,
b) İsminde Türkiye veya Türk kelimesini kullanıyor olması,
c) Yıllık gelirinin en az %50’sini ilgili spor dalına harcaması
koşulları aranır.
(5) Birden fazla oy kullanma hakkına sahip olan üyeler, ancak bir kez oy kullanır. Genel kurulda vekâleten oy kullanılamaz. Federasyonda, ücretli veya sözleşmeli statü ile görev yapanlar Genel kurul üyesi olamazlar.
Genel kurulun görevleri
MADDE 8 – (1) Genel Kurulun görevleri şunlardır;
a) Ana Statüyü yapmak veya değiştirmek,
b) Başkan ile yönetim, disiplin ve seçim ile iş başına gelecek denetleme kurullarının üyelerini seçmek,
c) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan etkinlik programını ve bütçeyi onaylamak ve gerektiğinde bütçe harcama kalemleri arasında değişiklik yapma konusunda yönetim kuruluna yetki vermek,
ç) Yönetim kuruluna taşınmaz mal alımı-satımı ve kiralanması ile uluslararası federasyonlara karşı mali taahhütlerde bulunmak için yetki vermek,
d) Yönetim kurulu etkinlik ve mali raporlarını ibra etmek,
e) Denetleme kurulu raporunu ibra etmek,
f) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan ödül ve yardım talimatını onaylamak,
g) Satranç sporunun dallara ayrılmasına karar vermek,
ğ) Profesyonel şube kurmak,
h) Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak.
Genel kurul toplantıları
MADDE 9 – (1) Genel kurul toplantıları ile ilgili her türlü işlem yönetim kurulu tarafından yerine getirilir. Olağan genel kurul dört yılda bir yaz olimpiyat oyunlarının bitiminden itibaren altı ay içerisinde yapılır.
(2) Mali genel kurul ise; iki yılda bir Eylül, Ekim veya Kasım ayları içerisinde Yönetim Kurulunca belirlenecek bir tarihte yapılır. Mali genel kurulda bir önceki dönemin bütçesi görüşülerek karara bağlanır. İçinde bulunulan yılın bütçesi üzerinde düzenleme yapılır ve bir sonraki dönemin bütçesi onaylanır. Ayrıca Federasyonun ve genel kurulun iş ve işleyişi ile Ana Statü değişikliği konuları görüşülerek kararlar alınabilir.
(3) Olağanüstü genel kurul;
a) Genel Müdürlüğün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanın yaptırdığı denetim sonucu görev başında kalmasında sakınca görülen Federasyon Başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar almak,
b) Yönetim kurulunun kararı,
c) Toplam genel kurul üye sayısının en az % 40’ının noter kanalı ile yazılı başvurusu
üzerine toplanır.
(4) Üçüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen durumda veya mali genel kurulda aklanamayan başkan veya yönetim kurulu üyelerinin yerine kalan süreyi tamamlamak üzere en geç altmış gün sonra seçim yapılmak üzere genel kurul olağanüstü toplanır. Başkanlık ve yönetim kurulunun görevlerini ise genel kurula kadar denetleme kurulu yürütür. Denetleme kurulu da aklanamaz ise başkanlık ve denetleme kurulunun görevlerini genel kurula kadar başkanlık divanı yürütür.
(5) Üçüncü fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hallerde, genel kurul toplantısının üzerinden en az altı ay geçmeden olağanüstü genel kurul toplantısı yapılmaz.
(6) Olağanüstü genel kurul toplantısı, toplantı isteği Federasyona ulaştığı tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde yönetim kurulunca yerine getirilir. Olağanüstü genel kurulda, belirlenmiş gündem dışında başka konular görüşülmez.
(7) Genel Müdürlük, genel kurul toplantılarında gözlemci bulundurur. Gözlemci, genel kurul çalışmalarının Çerçeve Statü ile bu Ana Statüye uygun olarak yapılıp yapılmadığına ilişkin raporunu Bakan’a sunulmak üzere Genel Müdürlüğe verir. Genel kurulun mevzuata aykırı şekilde yapıldığının denetim elemanlarınca saptanması durumunda, adli yargıda genel kurulun iptali istenilir.
Federasyon Başkanı
MADDE 10 – (1) Federasyon Başkanı olabilmek için;
a) T.C. Vatandaşı olmak,
b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,
c) Kesinleşmiş sigorta veya vergi borcu nedeniyle takibata uğramamış olmak,
ç) Federasyon Disiplin Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük Ceza kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası almamış olmak,
d) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza almamış olmak,
e) Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş cezalar hariç olmak üzere; Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
f) Genel Müdürlükte ücretli veya maaşlı görevli olmamak
gerekir.
(2) Olimpiyat, parolimpik ve büyükler kategorisinde ilk üç dereceye girenler ile büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonalarında birinci olanlar hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükmü uygulanmaz.
(3) Başkan adayları, genel kurul tarihinden en az onbeş gün önce, aday olduklarına ilişkin başvurularını Federasyona yaparlar. Adaylar, genel kurul tarihinden bir ay önce, yönetim kurulu tarafından belirlenen adaylık ücretini de, başvuru sırasında, Federasyon hesabına yatırırlar. Genel Kurul tarihinden dört gün öncesine kadar da başvuru yapılabilir. Bu tür başvurularda adaylık ücreti, belirlenen adaylık ücretinin 2 katı olarak alınır.
(4) Başkanın görev süresi dört yıldır. Başkanın seçimi, genel kurulda yönetim kurulunun on dört üyesinin seçimiyle aynı zamanda yapılır.
(5) Başkanın yokluğunda görevlerini, başkan vekili yürütür. Başkan vekilinin görev süresi Başkanın görev süresi kadardır. Başkan vekili, yönetim kuruluna seçilen adaylar arasından Başkan tarafından atanır. Başkanın görevleri arasında olan konularda, Başkanın önereceği ve yönetim kurulunun onaylayacağı yetkiler başkan vekili tarafından kullanılabilir.
(6) Başkanın ölümü veya istifası halinde, üç ay içinde tekrar seçim yapılması koşulu ile bu görevi başkan vekili yürütür. Ancak genel kurula altı aydan az bir süre varsa yönetimdeki boşalmalar nedeniyle olağanüstü genel kurula gidilmez.
Başkanın görevleri
MADDE 11 – (1) Başkanın görevleri şunlardır;
a) Federasyonu temsil etmek,
b) Federasyonun faaliyetlerini kanunlara, Ana Statü ve diğer mevzuat ile genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına göre yürütmek,
c) Yönetim kuruluna başkanlık etmek,
ç) Yönetim kurulu kararlarını uygulamak,
d) Yan kurulların kurulmasını ve adaylarını yönetim kuruluna teklif etmek,
e) Gerekli gördüğünde diğer kurullara başkanlık etmek,
f) Yönetim kurulunun onayı ile harcamalara ilişkin işlemleri yürütmek, gerektiğinde bu yetkisini başkan vekiline devretmek,
g) Başkan vekilini belirlemek,
ğ) Tahsis edilen kadroların seçimini yapmak ve atamalar için yönetim kuruluna teklif götürmek,
h) İlgili kanunlarda ve bu Ana Statüde belirtilen diğer görevleri yapmak.
Yönetim kurulu
MADDE 12 – (1) Yönetim kurulu, Federasyon Başkanı ve genel kurulun seçeceği on dört üye olmak üzere toplam on beş üyeden oluşur. Başkan hariç ondört yedek üye de Genel Kurulda seçilir. Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki, Federasyon Başkanı olabilmek için gerekli koşullar yönetim kurulu üyeleri için de aranır.
(2) Yönetim kurulunun görev süresi dört yıldır. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde yedek üyelerden sırası gelenler yönetim kuruluna alınır. Ölüm veya istifa gibi nedenlerle, yönetim kurulu asıl ve yedek üye sayısının toplam yediye inmesi halinde, Genel Kurul olağanüstü toplantıya çağırılır.
Yönetim kurulunun görevleri
MADDE 13 – (1) Yönetim kurulunun görevleri şunlardır;
a) Satranç kulüplerini kayıt ve tescil etmek, bunları liglere ve gruplara ayırmak, ligleri düzenlemek, uygulanacak yükselme ve düşme koşullarını ve statüsünü belirlemek,
b) Yarışma sonuçlarını tescil etmek, olaylı ve anlaşmalı yarışmalar hakkında karar vermek,
c) Satranç ile ilgili yönetici, yetiştirici, teknik eleman, hakem ve benzeri elemanları eğitmek, bu elemanların gelişmesi için her türlü önlemi almak, sosyal güvenlik haklarını sağlamak, bunların kulüp değiştirmeleri ve çalışmaları ile ilgili usul ve esasları belirlemek,
ç) Lisanslardan alınacak tescil, vize, transfer ücretlerini belirlemek,
d) Satranç dalı olan kulüplerin ilgili etkinlik ve taahhütlerini denetlemek, kulüpleri, sporcuları ve çalıştırıcılarını ödüllendirmek,
e) Yarışmalarda güvenlik ve sağlık ile ilgili önlemleri almak, aldırmak,
f) Federasyon etkinlikleri ile ilgili olarak taşınmaz mal alımı, satımı ve kiralaması yapmak, tesisleri işletmek, işlettirmek ve satranç etkinliklerinin her türlü araç-gereç malzeme ve benzeri gereksinimlerini sağlamak,
g) Federasyonun il teşkilatını kurmak,
ğ) Görev alanına giren konularda düzenleme yapmak, uygulamak ve satranç ile ilgili her türlü etkinlikleri yürütmek,
h) Satranç ile ilgili televizyon, radyo, basılı eser yayınları ile her türlü reklâm konusunda ticarî ve malî hakları düzenlemek ve denetlemek,
ı) Başkan tarafından teklif edilen yan kurulları onaylamak,
i) Kulüpler, sporcular, teknik yönetici ve antrenörler, hakemler, yarışma görevlileri ile satranç alanında görevli diğer ilgililerin başvurularını, gerekli olan durumlarda bağlı oldukları kuruluşların görüşlerini de alarak karara bağlamak,
j) Genel kurul toplantılarını hazırlamak,
k) Bütçeyi hazırlamak,
l) Genel kurulun verdiği yetkileri kullanmak,
m) Genel kuruldan alınan yetki doğrultusunda, Federasyon Başkanına olağanüstü durumlar için belli bir oranda borçlanma ve harcama yetkisi vermek,
n) Federasyonun görevlerini yürütmek ve etkinliklerini düzenlemek amacıyla; merkez ve il teşkilatı bünyesinde yer alacak birimlerinde görevlendirilecek yönetim ve teknik personelin sayısını, bu personelle birlikte profesyonel olarak kadro sağlanacak görevlilerin sözleşme ücretlerini, fazla mesailerini ve sosyal haklarını, gerekli görülen kurul üyelerinin, yolluk ve yevmiyelerini belirlemek,
o) Federasyonun görevlerini yerine getirebilmesi için talimatlar ve alt düzenleyici mevzuatı hazırlamak ve uygulamak,
ö) Kanunlar, Ana Statü ve diğer mevzuatla verilen görevleri yapmak.
(2) Yönetim kurulu; Federasyon Başkanının başkanlığında üyeleri arasından seçeceği beş kişilik bir yürütme kurulu oluşturabilir ve sınırlarını belirleyeceği çerçevede yetkilerini bu kurula devredebilir. Bu kurul gerekli zamanlarda toplanır, kararlar alır ve uygulayabilir. Yaptığı işlemler hakkında da ilk toplantıda yönetim kuruluna bilgi verir. Kurulun kararları yönetim kurulunda oylanır.
Yönetim kurulu toplantıları
MADDE 14 – (1) Yönetim kurulu, en az iki ayda bir defa Başkan tarafından belirlenen gündemi görüşmek üzere çoğunlukla toplanır. Üyelerin önereceği konular gündeme eklenir. Kararlar, toplantıya katılanların çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
(2) Mazeretsiz olarak, üst üste iki toplantıya veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği sona erer ve yerine en çok oy alan yedek üye çağrılır. Mazeretler yazılı veya sözlü olarak, nedenleri ile birlikte toplantı saatinden önce Başkana bildirilir. Mazeretin geçerliliğine yönetim kurulu karar verir.
(3) Kararlar, karar defterine yazılır ve imzalanır, Başkan tarafından uygulanır.
Denetleme kurulu
MADDE 15 – (1) Denetleme kurulu, Genel Müdürlük tarafından atanan iki doğal üye ile genel kurulca dört yıl için seçilen, üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde boşalan üyeliğe yedek üyelerden sırası gelen atanır. Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında, Federasyon Başkanı olabilmek için aranan şartlar denetleme kurulu üyeleri için de aranır. Bu şartların yanında üyelerden en az ikisinin iktisat veya işletme konularında uzman olması gerekir.
(2) Mazeretsiz olarak, üst üste iki veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği düşer.
(3) Kurul görevinde bağımsızdır. Üyeler istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça yerlerine yenisi görevlendirilmez.
(4) Üyeler kendi aralarından bir Başkan seçerler. Kurul kararlarını çoğunlukla alır, karara katılmayan üye, karşıt oyunun gerekçelerini belirten bir raporu genel kurula sunar.
Denetleme kurulunun görevleri
MADDE 16 – (1) Denetleme kurulu, Federasyonun mali işlemlerini genel kurul adına denetler. Bunların mevzuata, belge ve kararlara uygun olup olmadığını saptar. Her yıl hazırlayacağı yıllık denetleme raporunu, genel kurulun onayına sunar. Kurul, gerek görmesi durumunda uzman bilirkişilerden yararlanabilir. Bilirkişilere verilecek ücret Federasyonca karşılanır. Kurul, denetimlerini Federasyon merkezinde yapar ve belgeleri Federasyon bürosunda inceler.
(2) Kurul, denetlemelerini yerine getirirken, Federasyon görevlileri kendilerine istenen bilgi ve belgeleri vermek zorundadırlar. Kurul, denetleme raporunu genel kurul üyelerine toplantıdan on beş gün önce gönderir.
Disiplin kurulu
MADDE 17 – (1) Disiplin kurulu, genel kurulca dört yıl için seçilen beş asıl, beş yedek üyeden oluşur. Üyeler kendi aralarından bir başkan ve bir raportör seçer. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde boşalan üyeliğe yedek üyelerden sırası gelen alınır.
(2) Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında, Federasyon Başkanı olabilmek için aranan şartlar, disiplin kurulu üyeleri için de aranır. Ayrıca üyelerden en az ikisinin hukukçu olması zorunludur.
(3) Kurul kararlarını çoğunlukla alır, kurul üyeleri görevlerinde ve verdikleri kararlarda bağımsızdırlar. Mazeretsiz olarak, üst üste iki veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği düşer.
(4) Disiplin kurulu; kulüpler, satranç etkinliklerinde bulunan kuruluşlar, sporcular, hakem, antrenör, yönetici ve görevli diğer kişilerle ilgili olay ve eylemlere ilişkin disiplin işlerine bakar.
(5) Disiplin kurulu gerektiğinde toplanır. Toplantı, başkanın çağrısı üzerine en az üç üyenin katılımı ile yapılır. Toplantı için asıl üyelerin bulunmadığı zaman yedek üyeler toplantıya katılabilir. Gündem başkan tarafından belirlenir. Kararlar salt çoğunlukla alınır.
(6) Disiplin suçunu oluşturan eylem ve cezalara ilişkin konular talimatla düzenlenir.
Tahkim kurulu
MADDE 18 – (1) Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş olan Tahkim Kurulu; Federasyon ile kulüpler, Federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, yönetici ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, yönetici ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Federasyon Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile disiplin kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
(2) Tahkim Kurulu, 3289 sayılı Kanun, Genel Müdürlüğün ilgili mevzuatı, Federasyonun ve uluslararası federasyonların kurallarını dikkate alarak hüküm tesis eder.
(3) Federasyon başkanı ile yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyelerinin; spor ahlakına ve disiplinine aykırı davranışlarının saptanması durumunda, Bakan tarafından Genel Müdürlük Merkez Ceza Kuruluna sevk edilirler. Tahkim Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza Kurulu kararlarına karşı, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar verir. Ancak; bu kararlara karşı ulusal federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonun mevzuatında yer alması halinde, tarafların Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)’a başvurma hakkı saklıdır.
Diğer kurullar
MADDE 19 – (1) Hakem, organizasyon, hukuk, mali, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve gerekli görülen diğer yan kurullar yönetim kurulunun onayı ile kurulabilir. Bu kurullar ile kurulacak m
Bizi yöneten yasaları, hukuku tanımak gerekiyor. Yasalarla birlikte bizleri yöneten insanlar demokrasi fikriyle çelişiyor mu çakışıyor mu?
Bunları anlamak için her insanın öncelikle bir anayasa bilinci olması gerekiyor. Toplum olarak bunları araştırmaktan uzaktayız . Ancak hiç olmazsa satranççılar kendilerini nelerin yönettiğini araştırma zahmetine katlanmak zorundadırlar. Çünkü satrancın yalnızca satranç tahtasından ibaret olmadığını, satranç tahtasının bir masada, bu masanın dünya üstünde ve etrafında dünya kadar insanların olduğunu görmek zorundayız. Yaşanan olayların, satranç sporu etrafında olup bitenlerin anlaşılması için aşağıdaki yasa ve yönetmeliklerin, satrancın şöyle ya da böyle içinde olan herkes tarafından incelenmesi, kavranması gerekmektedir. Satrançla ilgilenen herkes bir gün burada yazılanların bir noktasıyla ilgilenmek zorunda kalacaktır. İster sporcu olsun, ister hakem, ister antrenör, veli, yönetici, isterse de seyirci. Seyircilerin bile seyirci olarak kalmaması gereken bir çağdayız. Seyirciler bile bir denetim gücüne sahiptirler. Bizleri yöneten yasa ve yönetmelikleri bilirsek, hak ve ödevlerimizi belirlemek kolaylaşacaktır. Yasa ve yönetmeliklerin biz insanlar tarafından yapıldığını, onlara bizlerin ya da bizi temsil eden delegelerin onayladığını ya da reddettiğini bildiğimiz zaman bile çok şey öğrenmiş olacağız.
Aşağıda Satranççıları yöneten yasa ve statüleri bulacaksınız:
GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖZERK SPOR FEDERASYONLARI ÇERÇEVE STATÜSÜ
14 Temmuz 2004 Sayı : 25522
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığından:
Amaç
Madde 1 — Bu Çerçeve Statünün amacı, özerk spor federasyonlarının teşkilatı, genel kurulunun oluşumu, toplanması ve çalışmalarına ilişkin usul ve esaslarla, özerk federasyonların Genel Müdürlük ile Tahkim Kurulu arasındaki ilişkilerinin düzenlenmesidir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Çerçeve Statü; Türkiye Futbol Federasyonu dışındaki özerk spor federasyonlarının genel kurulunu, yönetim kurulu ile diğer kurullarını, federasyon başkanını, federasyonlara bağlı spor dalları ile ilgili kulüp, sporcu, antrenör, teknik direktör, hakem, idareci, menajer, gözlemci, temsilci ve benzeri spor elemanlarını, federasyonların çalışma usul ve esasları ile Genel Müdürlük ve Tahkim Kuruluyla olan ilişkilerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Çerçeve Statü, 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 inci ve Ek 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Çerçeve Statüde geçen;
Bakan: Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Spordan sorumlu Bakanı,
Genel Müdürlük: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünü,
Genel Müdür: Gençlik ve Spor Genel Müdürünü,
Tahkim Kurulu: Özerk federasyon ile kulüpler, federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflarla, federasyon yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarına karşı ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar veren Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş bulunan Kurulu,
Özerk Federasyon: 3289 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi hükümlerine göre oluşturularak tüzel kişilik kazanan, organları genel kurul tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen, özel hukuk hükümlerine tabi federasyonu,
Uluslararası Federasyon: Özerk federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonu,
Spor Dalı: Özerk federasyona bağlı spor branşını, ifade eder.
Teşkilat
Madde 5 — Özerk federasyonların merkezi Ankara’dadır. Federasyon yurt içi teşkilatını ana statüsünde belirlenen esaslar dahilinde kurabilir.
Federasyonların merkez teşkilatı,
a) Genel kurul,
b) Yönetim kurulu,
c) Denetleme kurulu,
d) Disiplin ve/veya ceza kurulu,
e) Uluslararası federasyonun öngördüğü kurullar,
f) Hukuk, mali, tahkik, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve diğer kurullar,
g) Genel sekreterlik,
h) İdari birimlerden,
teşekkül eder.
(a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen kurulların görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları federasyonca çıkarılacak ana statüde, diğer kurullar ve birimlerin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları ise talimatlarla belirlenir.
Genel Kurul
Madde 6 — (Değişik : RG-08/07/2006-26222) Genel kurul federasyonun en üst organıdır. Genel kurulun toplanması ile ilgili her türlü işlem yönetim kurulunca yürütülür. Genel Müdürlük, genel kurul toplantılarında gözlemci bulundurur. Gözlemci, genel kurul çalışmalarının bu Çerçeve Statü ile ana statüye uygun olarak yapılıp yapılmadığına ilişkin raporunu Bakan’a sunulmak üzere Genel Müdürlüğe verir. Genel kurulun mevzuata aykırı şekilde yapıldığının denetim elemanlarınca tespiti halinde, adli yargıda genel kurulun iptali istenilir.
Özerk federasyonların genel kurulu en geç dört yılda bir, mali genel kurulu ise iki yılda bir yapılır.
Genel kurulun kaç üyeden oluşacağı ve bu üyelerin belirlenme yöntemleri federasyonun ana statüsünde yer alır. Genel kurul üye sayısı, ilgili spor dalında faaliyet gösteren kulüp ve sporcu sayısına göre tespit edilir. Genel kurul üye sayısı 120 üyeden az, 250 üyeden fazla olamaz.
Genel kurul aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları ve on il müdüründen oluşacak on beş üye,
b) Merkez Danışma Kurulu üyeleri,
c) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
d) Engelliler spor federasyonları ile bünyesinde, Parolimpik Komitesince benimsenen spor dallarının bulunduğu federasyon seçimlerinde oy kullanmak üzere, Parolimpik Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
e) Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
f) Türkiye Spor Yazarları Derneği Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
g) Branşlarında oy kullanmak üzere, bağlı oldukları uluslararası federasyonların Dünya ve/veya Avrupa federasyonlarının yönetim kurulu ve hakem kurulu üyeleri,
h) Görevlerine adli veya idari soruşturma sonucu son verilmemek kaydıyla branşında oy kullanmak üzere asaleten federasyon başkanlığı yapanlar,
ı) Genel Kurul tarihinden en az bir yıl önce faal sporculuğu bırakmış olmaları kaydıyla ilgili branşlarda oy kullanmak üzere ferdi veya takım sporlarında;
1) Olimpiyat oyunlarında ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
2) Büyükler dünya şampiyonasında ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
3) Büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonu olan sporcular,
4) Yukarıda belirtilen şartları taşıyan sporcular yoksa, en fazla milli olmuş sporculardan beş kişi,
i) Faal olmamak kaydıyla; büyükler kategorisinde en az üç yıl veya otuzdan fazla milli takımda teknik direktör veya antrenörlük yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş üye,
j) Faal olmamak şartıyla en üst seviyede hakemlik yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş hakem,
k) İlgili spor dalının hizmet ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla kurulmuş bulunan vakıfların söz konusu spor dalının bağlı olduğu federasyon seçimlerinde oy kullanmak üzere yönetim kurulu üyeleri arasından belirlenecek 2 üye,
l) Kulüp temsilcileri.
İl müdürlerinin tespitinde;
1) En fazla nüfusu olan 3 İl müdürü,
2) Bu fıkranın (1) nolu alt bendinde belirtilen iller hariç coğrafi bölgeleri temsilen yedi il müdürü.
Vakıfların belirlenmesinde:
1) Vakfın Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan Vakıf Statüsünde olması,
2) İsminde Türkiye veya Türk kelimesini kullanıyor olması,
3) Yıllık gelirinin en az % 50 sini ilgili spor dalına harcaması
şartları aranır.
Sporcuların seçiminde sırasıyla olimpiyat oyunları, dünya şampiyonaları, Avrupa şampiyonaları ve diğer uluslararası müsabakalar esas alınır. Aynı kategoride eşit sayıda sporcu var ise oy kullanacak sporcular kura ile belirlenir. Oy kullanacak sporcu sayısı beşi geçemez.
Genel kurulu teşkil eden üyelerin en az % 60’ı kulüp temsilcilerinden oluşur. Kulüp temsilcilerinin seçiminde seçim tarihinden önce iki sezon üst üste federasyon faaliyetlerine katılan kulüpler esas alınır.
Ligi bulunan federasyonların genel kuruldaki kulüp temsilcilerinin % 60’ı en üst lige katılan, % 30’u federasyonun diğer liglerinde mücadele eden, % 10’u ise, mahalli veya bölgesel liglere katılan kulüplerin temsilcilerinden oluşur.
Ligi bulunmayan federasyonlarda ise, her federasyonun özelliğine göre yukarıda belirtilen kriterler esas alınarak ana statülerinde belirlenir.
Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu Genel Kurulunda;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları,
b) Bu maddenin dördüncü fıkrasının (b), (c), (e), (f), (g), (h), (i) ve (k) bentlerinde belirtilen üyeler,
c) Bünyesinde beden eğitimi ve spor yüksekokulu ile fakültelere bağlı beden eğitimi ve spor bölümü bulunan üniversite bölüm müdürleri ile rektörce belirlenecek birer üye,
d) Diğer üniversitelerde ise; rektörlerince belirlenecek birer üye,
e) Üniversiteden mezun olmak kaydıyla yaz veya kış üniversiyad oyunlarında ilk üç dereceyi alan sporcular,
oy kullanır.
Türkiye Herkes için Spor Federasyonu Genel Kurulunda;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları,
b) Bu maddenin dördüncü fıkrasının (b), (c), (d), (e), (f), (g) , (h) ve (k) bentlerinde belirtilen üyeler,
c) Kura ile belirlenmek kaydıyla;
1) İl valilerinden on beş üye,
2) İl belediye başkanlarından on beş üye,
3) Beden Eğitimi ve spor yüksekokulu müdürlerinden on beş üye,
4) Gençlik ve spor il müdürlerinden kırk üye,
oy kullanır.
Birden fazla oy kullanma hakkına sahip olan üyeler, ancak bir kez oy kullanabilir. Genel kurulda vekaleten oy kullanılamaz. Federasyonda ücretli veya sözleşmeli statü ile görev yapanlar genel kurul üyesi olamazlar.
Genel Kurul Toplantıları
Madde 7 — Olağan genel kurul; olimpik spor dallarında dört yılda bir ilgili olimpiyat oyunlarının bitim tarihinden itibaren, olimpik olmayan spor dallarında ise, yaz olimpiyat oyunlarının bitiminden itibaren altı ay içerisinde yapılır.
(Değişik ikinci fıkra: RG-08/07/2006-26222) Mali genel kurul ise, iki yılda bir yapılmak kaydıyla, federasyonların ana statüsünde belirlenen tarihte yapılır.
Olağanüstü genel kurul;
a) Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Spordan Sorumlu Bakanın yaptırdığı denetim sonucu görev başında kalmasında sakınca görülen federasyon başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar
almak,
b) Federasyon yönetim kurulunun kararı,
c) Toplam delege sayısının en az % 40’ının noter kanalı ile yazılı müracaatı,
üzerine toplanır.
(a) bendinde belirtilen durumda veya mali genel kurulda ibra edilmeyen başkan veya yönetim kurulu üyelerinin yerine kalan süreyi tamamlamak üzere en geç altmış gün sonra seçim yapılmak üzere genel kurul olağanüstü toplanır.
Ancak, (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hallerde, genel kurul toplantısının üzerinden en az altı ay geçmeden olağanüstü genel kurul toplantısı yapılamaz.
Olağanüstü genel kurul toplantısı, toplantı isteği federasyona ulaştığı tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde yönetim kurulunca yerine getirilir. Olağanüstü genel kurulda, toplantı konusu haricinde başka konu görüşülemez.
Genel kurul; üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamaması halinde, takip eden günde genel kurul çoğunluk aranmaksızın toplanır. Ancak bu toplantıya katılanların sayısı seçimle belirlenen kurulların üye sayısının iki katından aşağı olamaz.
Genel Kurulun Görevleri
Madde 8 — Genel kurulun görevleri şunlardır:
a) Ana statüyü yapmak veya değiştirmek,
b) Başkan, yönetim, denetim, disiplin ve/veya ceza kurulu üyelerini seçmek,
c) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan faaliyet programını ve bütçeyi onaylamak ve gerektiğinde bütçe harcama kalemleri arasında değişiklik yapmak konusunda yönetim kuruluna yetki vermek,
d) (Ek:RG-14/04/2007-26493) Yönetim kuruluna, taşınmaz mal alımı - satımı ile uluslararası federasyonlara karşı mali taahhütlerde bulunmak için yetki vermek,
e) Yönetim kurulu faaliyet ve mali raporlarını ibra etmek,
f) Denetleme kurulu raporunu ibra etmek,
g) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan ödül ve yardım talimatını onaylamak,
ı) (Ek:RG-08/07/2006-26222) Federasyona bağlı spor dallarının ayrılmasına karar vermek,
i) İlgili branşta profesyonel şube kurmak,
j) Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak.
(Değişik ikinci fıkra:RG-08/07/2006-26222) Yukarıdaki fıkranın (d), (h) ve (ı) bentlerindeki konularda, genel kurula katılan üyelerin dörtte üçünün kabul oyuyla karar verilebilir.
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon yönetim kurulu, yedi üyeden az, on beş üyeden fazla, denetleme kurulu ise üç üyeden az, beş üyeden fazla olamaz. Denetleme kurulunun iki üyesi Genel Müdürlük tarafından atanacak tabii üye olup,diğer üyeler ise seçimle göreve gelir.
Federasyon bütçesinin en az yüzde on beşinin eğitim, altyapı ve kulüplere yardım olarak ayrılması zorunludur.
Özerk federasyonların genel kurullarında alınacak karar doğrultusunda federasyona bağlı spor branşlarının profesyonel şubelerinin kurulması için yönetim kuruluna yetki verir.
Yönetim kurulu, genel kuruldan alacağı yetki doğrultusunda profesyonel şube kurulması için 3289 sayılı Kanunun 18 ve 24 ncü maddeleri uyarınca Genel Müdürlüğe müracaat eder.
Profesyonel şube kurulması, Merkez Danışma Kurulunun görüşü alınmak suretiyle karara bağlanır. Bu karar Genel Müdürün teklifi ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanın onayı ile yürürlüğe girer.
Bünyelerinde profesyonel şube kurulan federasyonlar iş ve işlemlerini amatör ve profesyonel olmak üzere iki ayrı kurul eliyle yürütür. Bu kurulların çalışma usul ve esasları ilgili federasyon tarafından çıkarılacak talimatlarla belirlenir.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması
Madde 9 — Genel kurul çağrısı ve gündemi, toplantı tarihinden en az otuz gün önce Türkiye genelinde yayın yapan iki gazetede ilanen duyurulur.
Federasyon faaliyet raporu denetleme raporu ile bütçe tasarısı toplantıdan en az on beş gün önce federasyonun ve Genel Müdürlüğün resmi İnternet sitesinde üyelere duyurulur.
Genel Kurul Üye Listesi
Madde 10 — Genel kurula katılma hakkını kazanan üyelerin listesi, federasyon tarafından hazırlanır. Üye listesinde üyelerin adı ve soyadı, temsil ettiği kurum ve kuruluş belirtilir. Üye listesi genel kurul tarihinden otuz gün önce federasyonun ve Genel Müdürlüğün resmi İnternet sitesinde ilan edilir.
Genel kurul toplantısına ilişkin işlemler yönetim kurulunca yürütülür. Listenin ilan edildiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde itiraz edilebilir. Üye listesine itiraz yönetim kurulunca değerlendirilir ve bir gün içerisinde karara bağlanır. Bu karara karşı iki gün içerisinde Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir. Tahkim Kurulu itirazın kendisine ulaştığı tarihten itibaren üç gün içerisinde kesin karar verir. Divan oluştuktan sonra genel kurul çalışmaları ile ilgili her türlü itiraz, divan tarafından çözümlenir.
Seçimler gizli oy açık tasnif usulü ile yapılır. Adaylara ait oy pusulaları oy kullanılacak kabinde bulundurulur. Delege hangi aday ve listesine oy vermek istiyor ise kabindeki “ evet” mührünü basmak suretiyle oyunu kullanmış olur. Oy pusulasına isim veya herhangi bir işaret konulamaz.
Seçimde en yüksek oyu alan başkan ve listesi seçilmiş sayılır. Oyların eşit çıkması halinde aynı gün genel kurula çoğunluk aranmaksızın ikinci bir oylama yapılır. Ancak bu toplantıya katılanların sayısı seçimle belirlenen kurulların üye sayısının iki katından aşağı olamaz. Bu oylamada da eşitlik bozulmaz ise, Başkan ve seçimle göreve gelen kurullar kur'a ile belirlenir.
Genel kurul başkanlık divanının oluşumu, gündem, başkanlık divanının görev ve yetkileri, federasyon başkanlığına ve kurullara aday olma, seçimlerin yapılması, oyların tasnifi, seçim sonuçlarının ilanına ilişkin usul ve esaslar ana statüde düzenlenir.
Tahkim Kurulunun Görevleri
Madde 11 — Tahkim Kurulu; özerk federasyon ile kulüpler, federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflarla federasyon yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarına karşı ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
Tahkim Kurulu, 3289 sayılı Kanun, Genel Müdürlüğün ilgili mevzuatı, federasyonların ve uluslararası federasyonların kurallarını dikkate alarak hüküm tesis eder.
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon başkanı ile yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyelerinin; spor ahlakına ve disiplinine aykırı davranışlarının tespiti halinde, Bakan tarafından Genel Müdürlük Merkez Ceza Kuruluna sevk edilirler. Tahkim Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza Kurulu kararlarına karşı, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar verir. Ancak; bu kararlara karşı ulusal federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonun mevzuatında yer alması halinde, tarafların Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)’a başvurma hakkı saklıdır
Genel Müdürlük ile İlişkiler
Madde 12 — Genel Müdürlük bütçesinden ilgili spor dalı için ayrılacak toplam tutar ile gerektiğinde ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla tahsis edilecek kaynak, Genel Müdürlüğün yıllık harcama programı dikkate alınarak federasyon hesabına aktarılır.
Genel Müdürlük bütçesinden ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerin desteklenmesi amacıyla yapılacak kaynak tahsislerinde;
a) Spor dalının olimpik olup olmadığı,
b) Faal sporcu ve kulüp sayısı,
c) Spor dalının Ülkemizin tanıtımına olan katkısı,
d) Projenin sponsorlar eliyle yürütülebilip yürütülemeyeceği,
hususları değerlendirilir.
Federasyonun talebi halinde, Genel Müdürlüğün mülkiyetinde bulunan menkul veya gayrimenkullar bedelsiz olarak 49 yıl süre ile tahsis edilebilir. Tahsisin süresi, konusu, başka federasyon veya Genel Müdürlük tarafından kullanılıp kullanılamayacağı, kullanımındaki gayri menkullerin ortak kullanımı halinde, bakım - onarım masrafları ve tesislerde istihdam edilecek personelin niteliği, özlük hakları ile Genel Müdürlük personelinden faydalanma usul ve esasları Genel Müdürlük ile özerk federasyon arasında yapılacak protokol ile tespit olunur.
Söz konusu menkul ve gayri menkullerin tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi Genel Müdürlükçe iptal edilir.
Özerk federasyonların ödül ve sponsorluk işlemleri, 3289 sayılı Kanunun 5105 sayılı Kanun ile değişik ek 3 üncü maddesi ile bu maddeye istinaden çıkarılan Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yürütülür.
(Ek fıkra: RG-08/07/2006-26222) Özerk federasyonlar; lisanslı sporcu ve spor kulüplerine ait istatistik bilgileri içeren formları hazırlayarak iki ayda bir Genel Müdürlüğe gönderirler.
Özerk Federasyonun Gelirleri
Madde 13 — Özerk federasyonların gelirleri şunlardır:
a) Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak pay,
b) Genel Müdürlük bütçesinden altyapı ve eğitime ilişkin projelerin desteklenmesi için aktarılacak kaynak,
c) Katılım payı,
d) Tescil ve vize ücretleri ile transferlerden alınacak pay,
e) Sponsorluk gelirleri,
f) Reklam, yayın ve basılı evrak gelirleri,
g) Ceza ve itiraz gelirleri,
h) Yardım ve bağışlar,
i) Kira ve işletme gelirleri,
j) Diğer gelirler.
Özerk federasyonların tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Harcamalara ilişkin usul ve esaslar ana statüde düzenlenir.
İhtilafların Çözümü
Madde 14 — Özerk federasyonların denetimine ilişkin hususlar hariç olmak üzere, Genel Müdürlük ile özerk federasyonlar arasında çıkacak her türlü ihtilaf, Tahkim Kurulunca belirlenecek bir üyenin başkanlığında, Genel Müdürlük ve özerk federasyonca görevlendirilecek üçer kişiden oluşturulacak komisyon tarafından görüşülerek kesin karara bağlanır.
Ana Statü ve Talimatlar
Madde 15 — (Değişik: RG-24/12/2005-26033) Özerk federasyonların genel kurullarınca hazırlanan ana statü, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Ana statüye dayanılarak hazırlanan yönetmelik dışındaki talimat ile diğer alt düzenleyici işlemler, Genel Müdürlük ve ilgili federasyonun İnternet sitelerinde ilan edilir.
Geçici Madde 1 — (Değişik: RG-13/11/2004-25642)
Bu Çerçeve Statünün Resmi Gazete’de yayımlanmasından önce özerklik kararı Resmi Gazete’de yayımlanan federasyonların ilk genel kurulu Çerçeve Statüsünün yayımlanmasından itibaren en geç altı ay içerisinde, Çerçeve Statüsünün yayımlanmasından sonra özerklik kararı Resmi Gazete’de yayımlanan federasyonların genel kurulları ise özerklik kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde yapılır.
Özerk federasyonların ilk genel kurul üyelerinin Çerçeve Statüye uygun olarak belirlenmesi, yapılacak itirazların sonuçlandırılması ile diğer iş ve işlemler Genel müdürlük bünyesinde oluşturulacak bir kurul marifetiyle yerine getirilir. Başkanlık divanı oluşturulduktan sonra bu kurulun görevi sonar erer
(Ek fıkra: RG-08/07/2006-26222) İdari ve mali yönden özerkliğine karar verilen ve İlk Genel kurulunu yapmamış federasyonun başkanının;
a) İstifası,
b) Ölümü,
c) Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük ceza veya Özerk Federasyonların ceza ve disiplin kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası alması,
d) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza alması,
e) Hakkında yapılan soruşturma raporuna istinaden görevinden uzaklaştırma kararı verilmesi,
nedeniyle federasyon başkanlığının boşalması halinde, federasyonun ilk genel kuruluna kadar gerçekleştirilecek iş ve işlemler Genel Müdürlükçe oluşturulan Kurul tarafından yürütülür.
İlk genel kurulunu yaparak organlarını oluşturmuş olan federasyonlar, dört yıllık görev süresinin dolması beklenmeksizin yapılacak olan ilk yaz veya kış olimpiyat oyunlarından itibaren altı ay içinde yeniden seçimli olağan genel kurul yapmak zorundadırlar.
Geçici Madde 2- Kurulduğu tarihten itibaren iki yıl geçmemiş federasyonların ilk genel kurulunda; kulüplerin üst üste iki yıl faaliyetlere katılması, Genel kurulu teşkil eden üyelerin en az %60’ının kulüp temsilcilerinden oluşması ve Genel kurul üye sayının en az 120 olması şartları aranmaz,
ilk Genel kurul Çerçeve Statünün 6 ncı maddesinde belirtilen diğer delegelerin katılımı ile yapılır.
Ek Madde 1 – (Ek: RG-05/01/2005-25691)
(Ek:RG-14/04/2007-26493) Federasyon başkanı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyeleri milletvekilliği ve yerel yönetimlerin genel ve ara seçimlerinin başlangıcından bir ay önce, seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde yenileme kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde, başka bir federasyon başkanlığına aday olmaları halinde, federasyonun genel kurul tarihinden bir ay önce görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını koyamazlar ve aday gösterilemezler.
Ek Madde 2 – (Ek: RG-24/12/2005-26033)
(Ek: RG-11/01/2007-26400) Federasyon Başkanı adaylarında aşağıdaki şartlar aranır:
a) T.C. Vatandaşı olmak,
b) En az Lise veya dengi okul mezunu olmak,
c) Kesinleşmiş sigorta veya vergi borcu nedeniyle takibata uğramamış olmak,
d) Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük caza veya Özerk federasyonların ceza ve disiplin kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası almamış olmak,
e) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza almamış olmak,
f) Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, yağma, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı ve haksız mal edinme suçlarından hükümlü bulunmamak.
g) Genel Müdürlükte ücretli veya maaşlı görevli olmamak.
Olimpiyat, Parolimpik ve büyükler kategorisinde Dünya Şampiyonalarında ilk üç dereceye girenler ile Büyükler Kategorisinde Avrupa Şampiyonalarında birinci olanlar, hakkında bu maddenin (b) fıkrası hükmü uygulanmaz.
Adaylarda aranacak diğer şartlar ise federasyonların ana statülerinde belirlenir.
Yürürlük
Madde 16 — Bu Çerçeve Statü yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 17 — Bu Çerçeve Statü hükümlerini Gençlik ve Spor Genel Müdürü yürütür.
DEĞİŞİKLİKLER
13 Mart 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25401
GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
Kabul Tarihi: 04.03.2004
Kanun No:5105
MADDE 1. — 21.5.1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun ek 3 üncü maddesinin madde başlığı ile üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
Ödül ve sponsorluk
Ulusal veya uluslararası gençlik ve spor hizmet ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla gerçek ve tüzel kişiler;
a) Genel Müdürlüğün yıllık faaliyet programında yer alan ulusal ve uluslararası gençlik ve spor organizasyonları,
b) Sporcuların transfer bedelleri hariç olmak üzere spor kulüpleri ile federasyonların yıllık programlarında bulunan sporun yaygınlaştırılması ve sporcuların desteklenmesine yönelik resmî sportif faaliyetleri,
c) Kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetimler ile spor kulüplerine ait spor tesislerinden Genel Müdürlükçe uygun görülenlerin yapımı, bakımı ve onarımı,
d) Federasyonların ve spor kulüplerinin sportif hizmet ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi için gerekli olan spor organizasyonları ile sportif araç, gereç ve malzemelerin temini,
e) Ferdî lisanslı sporcuların, Genel Müdürlük veya federasyonlarca ferdî olarak katılmalarına izin verilen ulusal veya uluslararası organizasyonları,
f) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi ile Paralimpik Komitesinin sportif faaliyetlerine ilişkin hizmetleri,
Kapsamında sponsorluk yapabilirler.
Ferdî veya takım sporcuları ile gençlik ve spor kulüpleri, ulusal veya uluslararası sportif faaliyetlerde; Genel Müdürlüğün belirleyeceği esaslar dahilinde reklam alabilirler.
Sportif faaliyetlere, sporculara, spor kulüplerine, federasyonlara veya tesislere yapılacak harcamalara ilişkin belgeler Genel Müdürlüğün kontrol ve tasdikine tâbidir. Spor tesisleri için yapılacak yapım harcamaları ile Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenen tutarı aşan bakım ve onarım işlerine ilişkin harcamalar yeminli malî müşavirlerce tasdik edilir.
Sponsorluk ve reklamla ilgili esas ve usuller Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
MADDE 2. — 3289 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
Özerklik
EK MADDE 9. — Federasyonlara, talepte bulunmaları durumunda Merkez Danışma Kurulunun uygun görüşü, Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanın teklifi ve Başbakanın onayı ile idarî ve malî özerklik verilebilir. Federasyonun kuruluşuna ilişkin kararın, Resmî Gazetede yayımlanması ile tüzel kişilik kazanılır.
Özerk olan federasyonlar; organları genel kurulu tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen federasyonlardır.
Özerklikte aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulur:
a) Faal sporcu sayısı.
b) Faal kulüp sayısı.
c) Spor dalının ülkemiz veya dünyadaki yaygınlığı ve gelişme potansiyeli.
d) Gelirlerinin giderlerini karşılayabilme yeterliliği.
e) Spor dalının olimpik olup olmadığı.
f) Federasyon veya bağlı kulüplerin tesis durumu.
Özerkliği onanan federasyon, hazırlayacağı ana statü ve buna bağlı talimatlara göre genel kurulunu ve yetkilendireceği diğer organlarının oluşumunu, görev ve yetkilerini belirler. Özerk federasyonlar, uluslararası federasyonların öngördüğü kurulları oluşturmak zorundadır.
Özerk federasyonların; genel kurullarının toplanması ve çalışmalarına ilişkin usul ve esaslar ile kimlerin oy kullanabileceği ve Tahkim Kurulu ile ilişkileri Genel Müdürlükçe düzenlenecek çerçeve statü ile belirlenir. Özerk federasyonlarca hazırlanacak ana statü, çerçeve statüye aykırı olamaz.
Özerk federasyonların ceza veya disiplin kurullarınca verilen kararlara karşı Genel Müdürlük bünyesinde oluşturulacak Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir.
Tahkim Kurulu yedi asıl ve yedi yedek üyeden teşekkül eder. Üyelerin beşinin hukukçu, ikisinin ise spor alanında bilimsel çalışmalar yapmış veya sporda idareci, teknik adam ve benzeri görevlerde bulunmuş kariyer sahibi kişi olmaları şarttır. Üyeler Genel Müdürün teklifi ve Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanın onayı ile altı yıl için görevlendirilirler. Üyeler kendi aralarından bir başkan seçerler. Tahkim Kurulu tarafından verilen kararlar kesindir. Tahkim Kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Tahkim Kurulu, federasyon ile kulüpler; federasyon ile hakemler; federasyon ile teknik direktör ve antrenörler; kulüpler ile teknik direktör ve antrenörler; kulüpler ile oyuncular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
Özerk federasyonların gelirleri; katılım payı, tescil, vize, transfer, itiraz, ceza, yayın, sponsorluk, reklam, yardım, bağış ve benzeri gelirler ile federasyon bütçesinin öz gelirlerinin %15'ini geçmemek üzere Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak paydan oluşur.
Özerk federasyonların gelirleri ana statüsünde belirlenen usul ve esaslar dahilinde harcanır. Genel Müdürlük bütçesinden özerk federasyonlara, ilgili branşın alt yapısına ve eğitime ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla gerektiğinde kaynak tahsis edilebilir. Özerk federasyonların tüm gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Genel Müdürlük, özerk federasyonların talebi durumunda, kendisine ait spor tesislerinin işletilmesini, menkul ve gayrimenkullerini bedelsiz olarak kırkdokuz yıla kadar federasyonun faaliyetleri için tahsis edebilir. Söz konusu spor tesisleri ile menkul ve gayrimenkullerin tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi Genel Müdürlükçe iptal edilir.
Özerk federasyonların her türlü faaliyet ve işlemleri Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanlığın denetimine tâbidir. Bu denetim sonucunda görevi başında kalmasında sakınca görülen federasyon başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar almak üzere, Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakan, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
MADDE 3. — 3289 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 9. — Ek 9 uncu maddenin dokuzuncu fıkrasında öngörülen Genel Müdürlük bütçesinden ayrılacak pay ile ilgili oran, federasyonların özerk olduğu tarihten itibaren üç yıl sonra uygulanır. Bu tarihe kadar Genel Müdürlük her türlü desteği sağlar.
MADDE 4. — 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (5) numaralı bent eklenmiştir.
5. 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6.1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si.
MADDE 5. — 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin sonuna aşağıdaki alt bent eklenmiştir.
3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6.1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si,
MADDE 6. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 7. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
—— • ——
(1) Bu Statüde değişiklik yapan 08/07/2006 tarihli ve 26222sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Statü; 10/08/2006 tarihinde yürürlüğe girer.
3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine istinaden çalıştırılan sözleşmeli personelin kamu görevlileri sendikalarına üye olup olamayacakları hususunda Başkanlığımız görüşlerinin talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.
21/05/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Sözleşmeli personel” başlıklı 30 uncu maddesinde “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, lüzumu kadar yerli – yabancı spor uzmanı ve antrenörü, Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlerine bağlı olmaksızın sözleşmeli olarak çalıştırabilir. Kimlerin spor uzmanı ve antrenör olarak sözleşmeli çalıştırılabileceği yönetmelikle tespit olunur.” Hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan 25/06/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin 4/4/2007 tarihli ve 5620 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişik ( a ) bendinde kamu görevlisi, “Kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro veya söz¬leş¬me¬li per¬so¬nel po¬zis¬yo¬nun¬da çalışan, adaylık veya deneme süresini tamamlamış kamu görevlileri” olarak tanımlanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar ışığında; 4688 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin ( b ) bendi uyarınca Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcileri ile Başkanlığımız temsilcilerinin katıldığı toplantıda alınan karar doğrultusunda kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli personel pozisyonunda çalıştırılmakta olanların, kamu görevlileri sendikalarına üye olabilecekleri mütalaa edilmektedir.
YUKARDAKİ ÇERÇEVE STATÜYE GÖRE BELİRLENEN TSF ANA STATÜSÜ:
4 Temmuz 2008 CUMA Resmî Gazete:
ANA STATÜ
Türkiye Satranç Federasyonu Başkanlığından:
TÜRKİYE SATRANÇ FEDERASYONU ANA STATÜSÜ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Ana Statünün amacı, Türkiye Satranç Federasyonunun teşkilatı, genel kurulunun oluşumu, toplanması, yönetim, denetleme ve disiplin kurullarının çalışmaları ile görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Ana Statü, Türkiye Satranç Federasyonu Genel Kurulu, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Disiplin Kurulu ile diğer kurulları, Federasyon Başkanını, ilgili kulüp, sporcu, antrenör, teknik direktör, hakem, idareci, menajer, gözlemci, temsilci ve benzeri spor elemanlarını, Federasyonun çalışma usul ve esasları ile Genel Müdürlük ve Tahkim Kuruluyla olan ilişkilerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Ana Statü, 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Ek-9 uncu Maddesi ile,14/7/2004 tarihli ve 25522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Özerk Spor Federasyonları Çerçeve Statüsüne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Ana Statüde geçen;
a) Bakan: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanı,
b) Federasyon: Türkiye Satranç Federasyonunu,
c) Federasyon Başkanı: Türkiye Satranç Federasyonu Başkanını,
ç) Genel Müdürlük: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünü,
d) Genel Müdür: Gençlik ve Spor Genel Müdürünü,
e) Tahkim Kurulu: Federasyon ile kulüpler, Federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Federasyon Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile Disiplin Kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar veren Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş bulunan Kurulu,
f) Uluslararası Federasyon: Federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonları,
g) Kanun: 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Federasyonun Teşkilatı ve Görevleri
Federasyonun teşkilatı
MADDE 5 – (1) Federasyonun merkezi Ankara’dadır. Federasyon, merkez ve taşra örgütlerinden oluşur.
(2) Federasyonun merkez teşkilatı aşağıdaki kurul ve birimlerden oluşur:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu,
ç) Disiplin Kurulu,
d) Hakem, organizasyon, hukuk, mali, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve diğer kurullar,
e) Genel Sekreterlik,
f) Yönetim birimleri.
(3) Genel sekreter, yönetim biriminin yetkilisi ve sorumlusu olup, teknik yönetici ve öğreticiler ile diğer yönetim ve teknik personelin amiridir.
(4) Genel sekreter; Federasyonun kararları uyarınca, Federasyon yönetiminin gerektirdiği yönetim, mali ve teknik bütün hizmetlerin yürütülmesini sağlamakla görevli ve yetkili olup, yönetim kuruluna karşı sorumludur. Yönetim kurulu toplantılarına katılır. Kurulun raportörlük ve sekretarya görevlerini yapar, Başkan adına yazışma işlerini yürütür.
(5) Federasyonun yönetim birimi; genel sekreter, teknik yönetici ve öğretici ile diğer yönetim ve teknik personelden oluşur. Yönetim birimi, Yönetim kurulu kararları çerçevesinde Federasyonun hizmet ve etkinliklerinin yürütülmesini sağlamakla görevlidir.
(6) Federasyonun taşra teşkilatı; Federasyonun yurt içi etkinliklerini ve illerde iletişimi sağlamak üzere, tüm illerde ve ilçelerde, satranç il temsilciliği, ilçe temsilciliği ile federasyon yönetim kurulunca gerekli görülen merkezlerde, yeteri kadar personelden oluşan, federasyon bölge temsilcilikleri ve bölge müdürlükleri şeklinde kurulabilir. Bunlara ek olarak il hakem kurulları, il düzenleme kurulları oluşturulur. İl kurullarının çalışmalarına kaynaklık edecek ve planlamaları oluşturacak komisyonlar kurulabilir.
Federasyonun görevleri
MADDE 6 – (1) Federasyonunun görevleri şunlardır;
a) Sporun yurt düzeyinde dengeli bir şekilde yayılıp gelişmesini sağlamak,
b) Yurt dışındaki ve yurt içindeki satrançla ilgili gelişmeleri izlemek, bu sporla ilgili kişi ve kuruluşlar arasındaki ilişkileri düzenlemek, yarışma ve diğer etkinlikleri planlayıp uygulamalarını kontrol etmek,
c) Antrenörlerin kurslarla yetiştirilmesini ve seminerlerle eğitilmesini sağlamak, başarılı olanların belgelerini düzenleyip tescillerini yapmak, bunların çalışmalarını sürekli izlemek,
ç) Ülke içinde yarışmalar düzenlemek, düzenlenen tüm yarışmaların devamlılığını sağlamak, hakem, temsilci ve gözlemci atamasını yapmak,
d) Yabancı ülkelerdeki satrançla ilgili gelişmeleri ve yenilikleri izleyerek, bu bilgilerden ülke içinde daha çok kişinin yararlanmasını sağlamak,
e) Satranç malzemelerinin standartlarını belirlemek, bunların yurt içinde veya yurt dışında yaptırılmasına veya sağlanmasına çalışmak,
f) Kulüpler veya Federasyonun arasında doğabilecek teknik uyuşmazlıkları çözümlemek,
g) Uluslararası federasyonun izni ile uluslararası kurs, seminer, panel, bilgi şöleni ve spor organizasyonları düzenlemek,
ğ) Uluslararası yarışmalara katılacak olan ulusal takımları seçmek, seçilen takımları yarışmalara hazırlamak,
h) Satranç yarışmalarının düzenlenmesi için talimatlar hazırlamak ve uygulamak, elde edilen sonuçlara göre başarılı sporcuları izlemek ve bu sporcuların yetişmesi için gerekli önlemleri almak,
ı) Her kademedeki sporcular için eğitim ve hazırlık kampları açmak,
i) Satranç ile ilgili arşiv ve istatistik çalışmalar yapmak, eğitici film, slayt ve broşür hazırlayarak, bu konuda basın ve televizyon kuruluşlarıyla işbirliği yapmak,
j) Satrançta belirli bir sistemin uygulanması için yapılacak işlemleri belirlemek ve uygulamasını sağlamak,
k) Satranç il ve bölge temsilcilerinin, kendi aralarında ve Federasyonla koordineli bir şekilde çalışmalarını sağlamak,
l) Sporcuların lisans tescil ve transfer işlemlerini onaylamak.
Genel kurul
MADDE 7 – (1) Genel kurul, Federasyonun en üst organıdır.
(2) Genel kurul çağrı tarihinde aşağıdaki üyelerden oluşur;
a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları ve on gençlik ve spor il müdüründen oluşacak on beş üye,
b) Merkez Danışma Kurulu üyeleri,
c) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
ç) Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
d) Dünya ve/veya Avrupa Satranç Federasyonlarının yönetim kurulu ve hakem kurulu üyeleri,
e) Görevlerine adli veya idari soruşturma sonucu son verilmemek kaydıyla, asaleten federasyon başkanlığı yapanlar,
f) Genel kurul tarihinden en az bir yıl önce faal sporculuğu bırakmış olmaları koşulu ile;
1) Olimpiyat oyunlarında, ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
2) Büyükler dünya şampiyonasında, ilk üç dereceye girmiş olan sporcular,
3) Büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonu olan sporcular,
4) Yukarıda belirtilen koşulları taşıyan sporcular yoksa, en fazla milli olmuş sporculardan beş kişi.
g) Faal olmamak koşulu ile büyükler kategorisinde en az üç yıl veya otuzdan fazla milli takımda teknik direktör veya antrenörlük yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş üye,
ğ) Faal olmamak koşulu ile en üst seviyede hakemlik yapanlar arasından kura ile belirlenecek en fazla beş hakem,
h) Satranç spor dalının hizmet ve etkinliklerini desteklemek amacıyla kurulmuş bulunan vakıfların yönetim kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
ı) Türkiye Spor Yazarları Derneği Yönetim Kurulu üyeleri arasından belirlenecek iki üye,
i) Genel kurul tarihinden önce biten ve tescil olan, Türkiye Satranç Liginde yarışmalara katılan kulüplerden beşer üye,
j) Genel kurul tarihinden önce biten ve tescil olan, kulüpler Türkiye şampiyonası final grubunda;
1) İlk dört sırayı oluşturan kulüplerden üçer,
2) Beşinci sıradan onuncu sıraya kadar olan altı kulüpten ikişer üye,
3) Onbirinci sıradan itibaren diğer kulüplerden birer üye,
(3) İl Müdürlerinin tespitinde;
a) En fazla nüfusu olan üç ilin il müdürü,
b) Bu fıkranın (a) bendinde belirtilen iller hariç coğrafi bölgeleri temsil edecek yedi il müdürü.
(4) Vakıfların belirlenmesinde;
a) Vakfın Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan Vakıf Statüsünde olması,
b) İsminde Türkiye veya Türk kelimesini kullanıyor olması,
c) Yıllık gelirinin en az %50’sini ilgili spor dalına harcaması
koşulları aranır.
(5) Birden fazla oy kullanma hakkına sahip olan üyeler, ancak bir kez oy kullanır. Genel kurulda vekâleten oy kullanılamaz. Federasyonda, ücretli veya sözleşmeli statü ile görev yapanlar Genel kurul üyesi olamazlar.
Genel kurulun görevleri
MADDE 8 – (1) Genel Kurulun görevleri şunlardır;
a) Ana Statüyü yapmak veya değiştirmek,
b) Başkan ile yönetim, disiplin ve seçim ile iş başına gelecek denetleme kurullarının üyelerini seçmek,
c) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan etkinlik programını ve bütçeyi onaylamak ve gerektiğinde bütçe harcama kalemleri arasında değişiklik yapma konusunda yönetim kuruluna yetki vermek,
ç) Yönetim kuruluna taşınmaz mal alımı-satımı ve kiralanması ile uluslararası federasyonlara karşı mali taahhütlerde bulunmak için yetki vermek,
d) Yönetim kurulu etkinlik ve mali raporlarını ibra etmek,
e) Denetleme kurulu raporunu ibra etmek,
f) Yönetim kurulu tarafından hazırlanan ödül ve yardım talimatını onaylamak,
g) Satranç sporunun dallara ayrılmasına karar vermek,
ğ) Profesyonel şube kurmak,
h) Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak.
Genel kurul toplantıları
MADDE 9 – (1) Genel kurul toplantıları ile ilgili her türlü işlem yönetim kurulu tarafından yerine getirilir. Olağan genel kurul dört yılda bir yaz olimpiyat oyunlarının bitiminden itibaren altı ay içerisinde yapılır.
(2) Mali genel kurul ise; iki yılda bir Eylül, Ekim veya Kasım ayları içerisinde Yönetim Kurulunca belirlenecek bir tarihte yapılır. Mali genel kurulda bir önceki dönemin bütçesi görüşülerek karara bağlanır. İçinde bulunulan yılın bütçesi üzerinde düzenleme yapılır ve bir sonraki dönemin bütçesi onaylanır. Ayrıca Federasyonun ve genel kurulun iş ve işleyişi ile Ana Statü değişikliği konuları görüşülerek kararlar alınabilir.
(3) Olağanüstü genel kurul;
a) Genel Müdürlüğün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanın yaptırdığı denetim sonucu görev başında kalmasında sakınca görülen Federasyon Başkanı veya yönetim kurulu üyeleri hakkında karar almak,
b) Yönetim kurulunun kararı,
c) Toplam genel kurul üye sayısının en az % 40’ının noter kanalı ile yazılı başvurusu
üzerine toplanır.
(4) Üçüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen durumda veya mali genel kurulda aklanamayan başkan veya yönetim kurulu üyelerinin yerine kalan süreyi tamamlamak üzere en geç altmış gün sonra seçim yapılmak üzere genel kurul olağanüstü toplanır. Başkanlık ve yönetim kurulunun görevlerini ise genel kurula kadar denetleme kurulu yürütür. Denetleme kurulu da aklanamaz ise başkanlık ve denetleme kurulunun görevlerini genel kurula kadar başkanlık divanı yürütür.
(5) Üçüncü fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hallerde, genel kurul toplantısının üzerinden en az altı ay geçmeden olağanüstü genel kurul toplantısı yapılmaz.
(6) Olağanüstü genel kurul toplantısı, toplantı isteği Federasyona ulaştığı tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde yönetim kurulunca yerine getirilir. Olağanüstü genel kurulda, belirlenmiş gündem dışında başka konular görüşülmez.
(7) Genel Müdürlük, genel kurul toplantılarında gözlemci bulundurur. Gözlemci, genel kurul çalışmalarının Çerçeve Statü ile bu Ana Statüye uygun olarak yapılıp yapılmadığına ilişkin raporunu Bakan’a sunulmak üzere Genel Müdürlüğe verir. Genel kurulun mevzuata aykırı şekilde yapıldığının denetim elemanlarınca saptanması durumunda, adli yargıda genel kurulun iptali istenilir.
Federasyon Başkanı
MADDE 10 – (1) Federasyon Başkanı olabilmek için;
a) T.C. Vatandaşı olmak,
b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,
c) Kesinleşmiş sigorta veya vergi borcu nedeniyle takibata uğramamış olmak,
ç) Federasyon Disiplin Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza ve Genel Müdürlük Ceza kurullarınca bir defada altı ay veya toplam bir yıl hak mahrumiyeti cezası almamış olmak,
d) Federasyon Başkanı ile Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaparken uyarı ve ihtar cezası dışında bir ceza almamış olmak,
e) Taksirli suçlar ile kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş cezalar hariç olmak üzere; Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
f) Genel Müdürlükte ücretli veya maaşlı görevli olmamak
gerekir.
(2) Olimpiyat, parolimpik ve büyükler kategorisinde ilk üç dereceye girenler ile büyükler kategorisinde Avrupa şampiyonalarında birinci olanlar hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükmü uygulanmaz.
(3) Başkan adayları, genel kurul tarihinden en az onbeş gün önce, aday olduklarına ilişkin başvurularını Federasyona yaparlar. Adaylar, genel kurul tarihinden bir ay önce, yönetim kurulu tarafından belirlenen adaylık ücretini de, başvuru sırasında, Federasyon hesabına yatırırlar. Genel Kurul tarihinden dört gün öncesine kadar da başvuru yapılabilir. Bu tür başvurularda adaylık ücreti, belirlenen adaylık ücretinin 2 katı olarak alınır.
(4) Başkanın görev süresi dört yıldır. Başkanın seçimi, genel kurulda yönetim kurulunun on dört üyesinin seçimiyle aynı zamanda yapılır.
(5) Başkanın yokluğunda görevlerini, başkan vekili yürütür. Başkan vekilinin görev süresi Başkanın görev süresi kadardır. Başkan vekili, yönetim kuruluna seçilen adaylar arasından Başkan tarafından atanır. Başkanın görevleri arasında olan konularda, Başkanın önereceği ve yönetim kurulunun onaylayacağı yetkiler başkan vekili tarafından kullanılabilir.
(6) Başkanın ölümü veya istifası halinde, üç ay içinde tekrar seçim yapılması koşulu ile bu görevi başkan vekili yürütür. Ancak genel kurula altı aydan az bir süre varsa yönetimdeki boşalmalar nedeniyle olağanüstü genel kurula gidilmez.
Başkanın görevleri
MADDE 11 – (1) Başkanın görevleri şunlardır;
a) Federasyonu temsil etmek,
b) Federasyonun faaliyetlerini kanunlara, Ana Statü ve diğer mevzuat ile genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına göre yürütmek,
c) Yönetim kuruluna başkanlık etmek,
ç) Yönetim kurulu kararlarını uygulamak,
d) Yan kurulların kurulmasını ve adaylarını yönetim kuruluna teklif etmek,
e) Gerekli gördüğünde diğer kurullara başkanlık etmek,
f) Yönetim kurulunun onayı ile harcamalara ilişkin işlemleri yürütmek, gerektiğinde bu yetkisini başkan vekiline devretmek,
g) Başkan vekilini belirlemek,
ğ) Tahsis edilen kadroların seçimini yapmak ve atamalar için yönetim kuruluna teklif götürmek,
h) İlgili kanunlarda ve bu Ana Statüde belirtilen diğer görevleri yapmak.
Yönetim kurulu
MADDE 12 – (1) Yönetim kurulu, Federasyon Başkanı ve genel kurulun seçeceği on dört üye olmak üzere toplam on beş üyeden oluşur. Başkan hariç ondört yedek üye de Genel Kurulda seçilir. Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki, Federasyon Başkanı olabilmek için gerekli koşullar yönetim kurulu üyeleri için de aranır.
(2) Yönetim kurulunun görev süresi dört yıldır. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde yedek üyelerden sırası gelenler yönetim kuruluna alınır. Ölüm veya istifa gibi nedenlerle, yönetim kurulu asıl ve yedek üye sayısının toplam yediye inmesi halinde, Genel Kurul olağanüstü toplantıya çağırılır.
Yönetim kurulunun görevleri
MADDE 13 – (1) Yönetim kurulunun görevleri şunlardır;
a) Satranç kulüplerini kayıt ve tescil etmek, bunları liglere ve gruplara ayırmak, ligleri düzenlemek, uygulanacak yükselme ve düşme koşullarını ve statüsünü belirlemek,
b) Yarışma sonuçlarını tescil etmek, olaylı ve anlaşmalı yarışmalar hakkında karar vermek,
c) Satranç ile ilgili yönetici, yetiştirici, teknik eleman, hakem ve benzeri elemanları eğitmek, bu elemanların gelişmesi için her türlü önlemi almak, sosyal güvenlik haklarını sağlamak, bunların kulüp değiştirmeleri ve çalışmaları ile ilgili usul ve esasları belirlemek,
ç) Lisanslardan alınacak tescil, vize, transfer ücretlerini belirlemek,
d) Satranç dalı olan kulüplerin ilgili etkinlik ve taahhütlerini denetlemek, kulüpleri, sporcuları ve çalıştırıcılarını ödüllendirmek,
e) Yarışmalarda güvenlik ve sağlık ile ilgili önlemleri almak, aldırmak,
f) Federasyon etkinlikleri ile ilgili olarak taşınmaz mal alımı, satımı ve kiralaması yapmak, tesisleri işletmek, işlettirmek ve satranç etkinliklerinin her türlü araç-gereç malzeme ve benzeri gereksinimlerini sağlamak,
g) Federasyonun il teşkilatını kurmak,
ğ) Görev alanına giren konularda düzenleme yapmak, uygulamak ve satranç ile ilgili her türlü etkinlikleri yürütmek,
h) Satranç ile ilgili televizyon, radyo, basılı eser yayınları ile her türlü reklâm konusunda ticarî ve malî hakları düzenlemek ve denetlemek,
ı) Başkan tarafından teklif edilen yan kurulları onaylamak,
i) Kulüpler, sporcular, teknik yönetici ve antrenörler, hakemler, yarışma görevlileri ile satranç alanında görevli diğer ilgililerin başvurularını, gerekli olan durumlarda bağlı oldukları kuruluşların görüşlerini de alarak karara bağlamak,
j) Genel kurul toplantılarını hazırlamak,
k) Bütçeyi hazırlamak,
l) Genel kurulun verdiği yetkileri kullanmak,
m) Genel kuruldan alınan yetki doğrultusunda, Federasyon Başkanına olağanüstü durumlar için belli bir oranda borçlanma ve harcama yetkisi vermek,
n) Federasyonun görevlerini yürütmek ve etkinliklerini düzenlemek amacıyla; merkez ve il teşkilatı bünyesinde yer alacak birimlerinde görevlendirilecek yönetim ve teknik personelin sayısını, bu personelle birlikte profesyonel olarak kadro sağlanacak görevlilerin sözleşme ücretlerini, fazla mesailerini ve sosyal haklarını, gerekli görülen kurul üyelerinin, yolluk ve yevmiyelerini belirlemek,
o) Federasyonun görevlerini yerine getirebilmesi için talimatlar ve alt düzenleyici mevzuatı hazırlamak ve uygulamak,
ö) Kanunlar, Ana Statü ve diğer mevzuatla verilen görevleri yapmak.
(2) Yönetim kurulu; Federasyon Başkanının başkanlığında üyeleri arasından seçeceği beş kişilik bir yürütme kurulu oluşturabilir ve sınırlarını belirleyeceği çerçevede yetkilerini bu kurula devredebilir. Bu kurul gerekli zamanlarda toplanır, kararlar alır ve uygulayabilir. Yaptığı işlemler hakkında da ilk toplantıda yönetim kuruluna bilgi verir. Kurulun kararları yönetim kurulunda oylanır.
Yönetim kurulu toplantıları
MADDE 14 – (1) Yönetim kurulu, en az iki ayda bir defa Başkan tarafından belirlenen gündemi görüşmek üzere çoğunlukla toplanır. Üyelerin önereceği konular gündeme eklenir. Kararlar, toplantıya katılanların çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
(2) Mazeretsiz olarak, üst üste iki toplantıya veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği sona erer ve yerine en çok oy alan yedek üye çağrılır. Mazeretler yazılı veya sözlü olarak, nedenleri ile birlikte toplantı saatinden önce Başkana bildirilir. Mazeretin geçerliliğine yönetim kurulu karar verir.
(3) Kararlar, karar defterine yazılır ve imzalanır, Başkan tarafından uygulanır.
Denetleme kurulu
MADDE 15 – (1) Denetleme kurulu, Genel Müdürlük tarafından atanan iki doğal üye ile genel kurulca dört yıl için seçilen, üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde boşalan üyeliğe yedek üyelerden sırası gelen atanır. Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında, Federasyon Başkanı olabilmek için aranan şartlar denetleme kurulu üyeleri için de aranır. Bu şartların yanında üyelerden en az ikisinin iktisat veya işletme konularında uzman olması gerekir.
(2) Mazeretsiz olarak, üst üste iki veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği düşer.
(3) Kurul görevinde bağımsızdır. Üyeler istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça yerlerine yenisi görevlendirilmez.
(4) Üyeler kendi aralarından bir Başkan seçerler. Kurul kararlarını çoğunlukla alır, karara katılmayan üye, karşıt oyunun gerekçelerini belirten bir raporu genel kurula sunar.
Denetleme kurulunun görevleri
MADDE 16 – (1) Denetleme kurulu, Federasyonun mali işlemlerini genel kurul adına denetler. Bunların mevzuata, belge ve kararlara uygun olup olmadığını saptar. Her yıl hazırlayacağı yıllık denetleme raporunu, genel kurulun onayına sunar. Kurul, gerek görmesi durumunda uzman bilirkişilerden yararlanabilir. Bilirkişilere verilecek ücret Federasyonca karşılanır. Kurul, denetimlerini Federasyon merkezinde yapar ve belgeleri Federasyon bürosunda inceler.
(2) Kurul, denetlemelerini yerine getirirken, Federasyon görevlileri kendilerine istenen bilgi ve belgeleri vermek zorundadırlar. Kurul, denetleme raporunu genel kurul üyelerine toplantıdan on beş gün önce gönderir.
Disiplin kurulu
MADDE 17 – (1) Disiplin kurulu, genel kurulca dört yıl için seçilen beş asıl, beş yedek üyeden oluşur. Üyeler kendi aralarından bir başkan ve bir raportör seçer. Asıl üyelerin ölüm veya istifası halinde boşalan üyeliğe yedek üyelerden sırası gelen alınır.
(2) Bu Ana Statünün 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında, Federasyon Başkanı olabilmek için aranan şartlar, disiplin kurulu üyeleri için de aranır. Ayrıca üyelerden en az ikisinin hukukçu olması zorunludur.
(3) Kurul kararlarını çoğunlukla alır, kurul üyeleri görevlerinde ve verdikleri kararlarda bağımsızdırlar. Mazeretsiz olarak, üst üste iki veya bir yıl içinde aralıklı olarak dört toplantıya katılmayanın üyeliği düşer.
(4) Disiplin kurulu; kulüpler, satranç etkinliklerinde bulunan kuruluşlar, sporcular, hakem, antrenör, yönetici ve görevli diğer kişilerle ilgili olay ve eylemlere ilişkin disiplin işlerine bakar.
(5) Disiplin kurulu gerektiğinde toplanır. Toplantı, başkanın çağrısı üzerine en az üç üyenin katılımı ile yapılır. Toplantı için asıl üyelerin bulunmadığı zaman yedek üyeler toplantıya katılabilir. Gündem başkan tarafından belirlenir. Kararlar salt çoğunlukla alınır.
(6) Disiplin suçunu oluşturan eylem ve cezalara ilişkin konular talimatla düzenlenir.
Tahkim kurulu
MADDE 18 – (1) Genel Müdürlük bünyesinde kurulmuş olan Tahkim Kurulu; Federasyon ile kulüpler, Federasyon ile sporcu, hakem, teknik direktör, antrenör, yönetici ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile sporcu, antrenör, yönetici ve benzeri spor elemanları, kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Federasyon Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile disiplin kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.
(2) Tahkim Kurulu, 3289 sayılı Kanun, Genel Müdürlüğün ilgili mevzuatı, Federasyonun ve uluslararası federasyonların kurallarını dikkate alarak hüküm tesis eder.
(3) Federasyon başkanı ile yönetim, disiplin ve denetleme kurulları üyelerinin; spor ahlakına ve disiplinine aykırı davranışlarının saptanması durumunda, Bakan tarafından Genel Müdürlük Merkez Ceza Kuruluna sevk edilirler. Tahkim Kurulu, Genel Müdürlük Merkez Ceza Kurulu kararlarına karşı, ilgililerin itirazı üzerine inceleme yaparak kesin karar verir. Ancak; bu kararlara karşı ulusal federasyonun üyesi olduğu uluslararası federasyonun mevzuatında yer alması halinde, tarafların Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)’a başvurma hakkı saklıdır.
Diğer kurullar
MADDE 19 – (1) Hakem, organizasyon, hukuk, mali, eğitim, sağlık, teknik, dış ilişkiler ve gerekli görülen diğer yan kurullar yönetim kurulunun onayı ile kurulabilir. Bu kurullar ile kurulacak m
