15-09-2012, 13:51
Asbaşkan Tahsin Aktar 14.9.2012 tarihli "Olimpiyat-Genel kurul-Kural"başlıklı köşe yazısında çok tartışılan,değiştirilen veya yeni hazırlanan bazı oyun kuralları hakkında açıklamalar yaptı.Aktif sporcuların bu yazıyı dikkatle okumalarını tavsiye ederim.Çünkü bazı kurallar uzun süre tartışılacaktır.Şimdiden hazırlık yapmak yararlıdır.Benim kaygı duyduğum konular şunlardır:
Tahsin beyin yazısından anladığım kadarı ile 9.1.a maddesi hala tartışılmaktadır.FİDE kural komisyonu bir kuralı hazırlarken onun diğer kurallardan biri ile ters düşüp düşmediğini incelemeli ve özellikle gelen yakınmaları gözönünde bulundurmalıdır.Beraberliğin diğer muhtemel şekilleri(hamle tekrarı veya tahtada 3 defa aynı durumun hamle sırası aynı oyuncuda iken ortaya çıkması)varken oyuncuların beraberlik için hakemden izin almaları koşulu gereksizdir.9.1.a neden icad edilmiştir?Herhalde hiç mücadele etmeden yapılan beraberliklerin azaltılması çabalarından kaynaklanmıştır.Bu koşul tahtada gereksiz hamleler yapılmasına neden olmaktadır.Hakemin iş yükünü arttırmaktadır.Örneğin 30 ncu hamleden önce hakeme 3 defa aynı durum tekrarı olduğunu bildirdiğimizde hakem bir başka masada oyunu incelemek zorunda kalmaktadır.Öte yandan hakemden izin alınması gereken oyunun ilk bölümünün kaç hamle olacağı tamamen turnuva düzenleyicilerinin takdirine bırakılmıştır.Sizce bu doğru mudur?Bir turnuva düzenleyicisi "5 nci hamleden önce hakemden beraberlik için izin almak zorundasınız" derken,diğeri bunu "90 hamleden önce izinsiz berabere yapamazsınız" şeklinde belirleyebilmektedir.
Tahsin beyin yazdığına göre 6 ncı madde kapsamındaki "Sıfır dakika kuralı"hakkında yine yeni yorumlar getirilmektedir.Hakemin öngörülemeyen durumlarda sıfır dakika kuralını uygulamayacağı bildirilmektedir.Ben bu değişikliği içilen şerbetin acısını unutturmak için şerbete biraz daha tatlı su katmaya benzetiyorum.Ama bu defa tatlı suyun hangi durumlarda içileceği veya kimlerin içebileceği belirsizdir.
Tahsin bey 10.2 maddesine de değinmiştir.Bu yorumu sonraki yazılarda örneklerle açıklayacağını sanıyorum.Eklemeli temponun 5 dakika uzatılması ancak örnek üzerinde anlaşılabilecektir.
Tahsin beyin sözettiği bir başka konu "oyunun sonucu imzalandıktan sonra itiraz yapılamayacağı"koşulunun kaldırılması ile ilgilidir.Bu değişiklik inşallah yanlış anlamalara neden olmaz.Çünkü büyük karışıklıklar olmaktadır.Örneğin normal koşullarda oynanmış ve bir oyuncunun kazanması ile sona ermiş bir oyunun 24 saat sonra hakem tarafından sonucu iptal edilebilmektedir.Gerekçe oyuncunun ana listede kendini 1 masa aşağıya yazmış olmasıdır.Oysa ana liste yarışmanın başında duvara asılmış ve kimse sıralamaya itiraz etmemiştir!!Oyun bittikten sonra sonuca farklı kişiler,farklı nedenlerle itiraz edebilir.Örneğin bir seyirci yarışma bittikten 15 gün sonra Ateş Ülker'in beyaz taşlarla değil siyah taşlarla oynaması gerektiğini keşfedebilir.Bu takdirde 15 gün önce oynanmış yarışma iptal edilir mi?42 yıl önce böyle bir olay yaşadık ve oyun iptal edildi.Yeniden oynatıldı!6 ay sonra FİDE den oyunun iptal edilmesinin yanlış olduğuna dair yazı geldi!!Özetle itiraz edebilme süresi sonsuz olamaz.Mutlaka bir sınır olmalıdır!
Tahsin beyin kısaca değindiği diğer yenilik ceza uygulamalarında para cezasının verilebileceği şeklindedir.Esasen para cezası bizim Satranç toplumu için yararlı olacaktır.Çünkü bizim satrançcılarımız canları yanmadıkça etli sütlüye karışmamakta ve bu konulara kafa yormamaktadır.Yalnız garip ve gureba cezayı ödeyecek para bulamayabilir.İcralık ve mahkemelik olabilirler.Onlar için kaygılanıyorum.Bu uygulama "parası olan Satranç oynayabilir"gerçeğinden hareket etmektedir.
Bir başka değişiklik "hakem bir oyuncuyu turnuvadan çıkarırken düzenleyiciye danışacak"şeklindedir.Bu yeniliğe ihtiyaç duyulması pratikte ne kadar farklı sorunlar yaşandığını gösteren bir örnektir.
Tahsin beyin yazısından anladığım kadarı ile 9.1.a maddesi hala tartışılmaktadır.FİDE kural komisyonu bir kuralı hazırlarken onun diğer kurallardan biri ile ters düşüp düşmediğini incelemeli ve özellikle gelen yakınmaları gözönünde bulundurmalıdır.Beraberliğin diğer muhtemel şekilleri(hamle tekrarı veya tahtada 3 defa aynı durumun hamle sırası aynı oyuncuda iken ortaya çıkması)varken oyuncuların beraberlik için hakemden izin almaları koşulu gereksizdir.9.1.a neden icad edilmiştir?Herhalde hiç mücadele etmeden yapılan beraberliklerin azaltılması çabalarından kaynaklanmıştır.Bu koşul tahtada gereksiz hamleler yapılmasına neden olmaktadır.Hakemin iş yükünü arttırmaktadır.Örneğin 30 ncu hamleden önce hakeme 3 defa aynı durum tekrarı olduğunu bildirdiğimizde hakem bir başka masada oyunu incelemek zorunda kalmaktadır.Öte yandan hakemden izin alınması gereken oyunun ilk bölümünün kaç hamle olacağı tamamen turnuva düzenleyicilerinin takdirine bırakılmıştır.Sizce bu doğru mudur?Bir turnuva düzenleyicisi "5 nci hamleden önce hakemden beraberlik için izin almak zorundasınız" derken,diğeri bunu "90 hamleden önce izinsiz berabere yapamazsınız" şeklinde belirleyebilmektedir.
Tahsin beyin yazdığına göre 6 ncı madde kapsamındaki "Sıfır dakika kuralı"hakkında yine yeni yorumlar getirilmektedir.Hakemin öngörülemeyen durumlarda sıfır dakika kuralını uygulamayacağı bildirilmektedir.Ben bu değişikliği içilen şerbetin acısını unutturmak için şerbete biraz daha tatlı su katmaya benzetiyorum.Ama bu defa tatlı suyun hangi durumlarda içileceği veya kimlerin içebileceği belirsizdir.
Tahsin bey 10.2 maddesine de değinmiştir.Bu yorumu sonraki yazılarda örneklerle açıklayacağını sanıyorum.Eklemeli temponun 5 dakika uzatılması ancak örnek üzerinde anlaşılabilecektir.
Tahsin beyin sözettiği bir başka konu "oyunun sonucu imzalandıktan sonra itiraz yapılamayacağı"koşulunun kaldırılması ile ilgilidir.Bu değişiklik inşallah yanlış anlamalara neden olmaz.Çünkü büyük karışıklıklar olmaktadır.Örneğin normal koşullarda oynanmış ve bir oyuncunun kazanması ile sona ermiş bir oyunun 24 saat sonra hakem tarafından sonucu iptal edilebilmektedir.Gerekçe oyuncunun ana listede kendini 1 masa aşağıya yazmış olmasıdır.Oysa ana liste yarışmanın başında duvara asılmış ve kimse sıralamaya itiraz etmemiştir!!Oyun bittikten sonra sonuca farklı kişiler,farklı nedenlerle itiraz edebilir.Örneğin bir seyirci yarışma bittikten 15 gün sonra Ateş Ülker'in beyaz taşlarla değil siyah taşlarla oynaması gerektiğini keşfedebilir.Bu takdirde 15 gün önce oynanmış yarışma iptal edilir mi?42 yıl önce böyle bir olay yaşadık ve oyun iptal edildi.Yeniden oynatıldı!6 ay sonra FİDE den oyunun iptal edilmesinin yanlış olduğuna dair yazı geldi!!Özetle itiraz edebilme süresi sonsuz olamaz.Mutlaka bir sınır olmalıdır!
Tahsin beyin kısaca değindiği diğer yenilik ceza uygulamalarında para cezasının verilebileceği şeklindedir.Esasen para cezası bizim Satranç toplumu için yararlı olacaktır.Çünkü bizim satrançcılarımız canları yanmadıkça etli sütlüye karışmamakta ve bu konulara kafa yormamaktadır.Yalnız garip ve gureba cezayı ödeyecek para bulamayabilir.İcralık ve mahkemelik olabilirler.Onlar için kaygılanıyorum.Bu uygulama "parası olan Satranç oynayabilir"gerçeğinden hareket etmektedir.
Bir başka değişiklik "hakem bir oyuncuyu turnuvadan çıkarırken düzenleyiciye danışacak"şeklindedir.Bu yeniliğe ihtiyaç duyulması pratikte ne kadar farklı sorunlar yaşandığını gösteren bir örnektir.