17-10-2012, 14:26
Verdiğiniz linkteki oyunlardan birini seçtim ve 1956 Byrne-Fisher oyununu inceledim. Oyunun PGN halini aşağıya yapıştıracağım.
Yüzyılın oyunu seçilmiş/birileri seçmiş (!).
Neden? Fisher 17.hamlede Fe6 ile vezirini bizim çok net göremeyeceğimiz (ama bilgisayarın 10 milisaniyede gördüğü) bir şekilde feda etmiş. Ne kadar düşünmüştür onu bilemem. Bu oyunu neden "sanat eseri" saymışlar ya da "yüzyılın oyunu" demişler onu düşünerek inceledim. Bulduğum sebep basit. Malesef.
(1)
Çünkü Byrne 11.hamlede Fe2 oynayıp tehlikelerden kaçınmak yerine Fg5 ile basit bir taktik tuzak hazırlama derdine düşmüş, oysa şahı henüz güvende değil! Ben bile bu kadar zayıf bir oyuncu olarak Fe2 oynamak gerektiğini gördüm.
(2)
Bu ilk hatadan sonra beyazın durumu toparlaması için bir an önce rok atması gerek, ama o 11.hamlede kurduğu tuzağın işe yaradığını düşünerek 14.hamlede e7 piyonunu alıyor Fxe7 ??
(3)
Son ve öldüren hata oyunun henüz ortasına girilmişken verilen vezir fedasını kabul edilerek yapılmış. Oyunun takdir edilmesine de zaten bu feda neden olmuş.
Bilgisayarla kısa bir analiz sonucunda gördüm ki bilgisayar beyazın yaptığı bu hamlelerin hiçbirini de önermemiş. Yukarıdaki yorumlarım yanlış anlaşılmasın. Zayıf bir satranççı olarak böyle bir oyun hakkında yorum yazmam bile ayıp belki. Ben sadece ard arda üç insan hatasının ard arda üç zekice hamle ile cevaplanması sonucu oluşan "yüzyılın oyunu" durumuna vurgu yapmak istedim.
Eminim "ölümsüz oyun" denilen oyunların tamamında da bu gibi "basit insan hataları" var. Bu nedenle de bilgisayarlar arasında yapılan maçlarda taraflardan biri böyle basit hatalar yapmıyor, ve böyle eğlenceli ve estetik sonuçlar oluşmuyor.
Ama bilgisayar-insana karşı oynanan maçlarda aynı şey var mıdır o tartışılır. Yani bilgisayarlar "insan hatalarına karşı" estetik hamleler buluyorlardır eminim.
Oyun:
[Event "Rosenwald Memorial"]
[Site "Game of the Century"]
[Date "1956.10.17"]
[Round "8"]
[Result "0-1"]
[ECO "D92"]
[PlyCount "41"]
[White "Donald Byrne"]
[Black "Robert James Fischer"]
1. Nf3 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. d4 O-O 5. Bf4 d5 6. Qb3 dxc4 7. Qxc4 c6 8. e4
Nbd7 9. Rd1 Nb6 10. Qc5 Bg4 11. Bg5 Na4 12. Qa3 Nxc3 13. bxc3 Nxe4 14. Bxe7
Qb6 15. Bc4 Nxc3 16. Bc5 Rfe8+ 17. Kf1 Be6 18. Bxb6 Bxc4+ 19. Kg1 Ne2+ 20. Kf1
Nxd4+ 21. Kg1 Ne2+ 22. Kf1 Nc3+ 23. Kg1 axb6 24. Qb4 Ra4 25. Qxb6 Nxd1 26. h3
Rxa2 27. Kh2 Nxf2 28. Re1 Rxe1 29. Qd8+ Bf8 30. Nxe1 Bd5 31. Nf3 Ne4 32. Qb8
b5 33. h4 h5 34. Ne5 Kg7 35. Kg1 Bc5+ 36. Kf1 Ng3+ 37. Ke1 Bb4+ 38. Kd1 Bb3+
39. Kc1 Ne2+ 40. Kb1 Nc3+ 41. Kc1 Rc2# 0-1
Saygılar...
Yüzyılın oyunu seçilmiş/birileri seçmiş (!).
Neden? Fisher 17.hamlede Fe6 ile vezirini bizim çok net göremeyeceğimiz (ama bilgisayarın 10 milisaniyede gördüğü) bir şekilde feda etmiş. Ne kadar düşünmüştür onu bilemem. Bu oyunu neden "sanat eseri" saymışlar ya da "yüzyılın oyunu" demişler onu düşünerek inceledim. Bulduğum sebep basit. Malesef.
(1)
Çünkü Byrne 11.hamlede Fe2 oynayıp tehlikelerden kaçınmak yerine Fg5 ile basit bir taktik tuzak hazırlama derdine düşmüş, oysa şahı henüz güvende değil! Ben bile bu kadar zayıf bir oyuncu olarak Fe2 oynamak gerektiğini gördüm.
(2)
Bu ilk hatadan sonra beyazın durumu toparlaması için bir an önce rok atması gerek, ama o 11.hamlede kurduğu tuzağın işe yaradığını düşünerek 14.hamlede e7 piyonunu alıyor Fxe7 ??
(3)
Son ve öldüren hata oyunun henüz ortasına girilmişken verilen vezir fedasını kabul edilerek yapılmış. Oyunun takdir edilmesine de zaten bu feda neden olmuş.
Bilgisayarla kısa bir analiz sonucunda gördüm ki bilgisayar beyazın yaptığı bu hamlelerin hiçbirini de önermemiş. Yukarıdaki yorumlarım yanlış anlaşılmasın. Zayıf bir satranççı olarak böyle bir oyun hakkında yorum yazmam bile ayıp belki. Ben sadece ard arda üç insan hatasının ard arda üç zekice hamle ile cevaplanması sonucu oluşan "yüzyılın oyunu" durumuna vurgu yapmak istedim.
Eminim "ölümsüz oyun" denilen oyunların tamamında da bu gibi "basit insan hataları" var. Bu nedenle de bilgisayarlar arasında yapılan maçlarda taraflardan biri böyle basit hatalar yapmıyor, ve böyle eğlenceli ve estetik sonuçlar oluşmuyor.
Ama bilgisayar-insana karşı oynanan maçlarda aynı şey var mıdır o tartışılır. Yani bilgisayarlar "insan hatalarına karşı" estetik hamleler buluyorlardır eminim.
Oyun:
[Event "Rosenwald Memorial"]
[Site "Game of the Century"]
[Date "1956.10.17"]
[Round "8"]
[Result "0-1"]
[ECO "D92"]
[PlyCount "41"]
[White "Donald Byrne"]
[Black "Robert James Fischer"]
1. Nf3 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. d4 O-O 5. Bf4 d5 6. Qb3 dxc4 7. Qxc4 c6 8. e4
Nbd7 9. Rd1 Nb6 10. Qc5 Bg4 11. Bg5 Na4 12. Qa3 Nxc3 13. bxc3 Nxe4 14. Bxe7
Qb6 15. Bc4 Nxc3 16. Bc5 Rfe8+ 17. Kf1 Be6 18. Bxb6 Bxc4+ 19. Kg1 Ne2+ 20. Kf1
Nxd4+ 21. Kg1 Ne2+ 22. Kf1 Nc3+ 23. Kg1 axb6 24. Qb4 Ra4 25. Qxb6 Nxd1 26. h3
Rxa2 27. Kh2 Nxf2 28. Re1 Rxe1 29. Qd8+ Bf8 30. Nxe1 Bd5 31. Nf3 Ne4 32. Qb8
b5 33. h4 h5 34. Ne5 Kg7 35. Kg1 Bc5+ 36. Kf1 Ng3+ 37. Ke1 Bb4+ 38. Kd1 Bb3+
39. Kc1 Ne2+ 40. Kb1 Nc3+ 41. Kc1 Rc2# 0-1
Saygılar...