28-04-2013, 16:21
Hem Özgür Akman'a hem Cengiz Keleş'e katılıyorum. İkisini haklı olduğu yerler var. Her ikisinin haklı olmasının temel sebebi de TSF'nin bunu proje gibi göstermesi. Oysa basit bir şekilde bir niyet, bir tavsiye veya daha genel bir projenin ilk basamağı gibi gösterilseydi üzerinde daha sağlıklı tartışılabilirdi. Ama ben özü itibariyle olumsuz bakmyorum.
Bu bağlamda bir iki tespit:
Kahvehane özellikle kırsal kesimde ciddi bir sosyolojik olgudur. Köylerde tek toplanma merkezi, sosyalleşme ve köy toplumunun sorunlarının (çoğu zaman mizahla) elden geçtiği yerlerdir. Bu çerçevede bir köy kahvesi, büyük metropollerde kumarla geçinen kahvehaneden farklıdır ve burada satranç, domino, dama gibi oyunların olması (ki yakın zamana kadar vardı) olumlu sonuç doğurur.
Diğer taraftan metropollerdeki kahvehanelerin durumu iki yönden değişime uğradı. İlki, internet ve sosyal mecralar gelişince (facebook, twitter) buraya giden öğrenci kesim azaldı hatta tamamen çekildi. Buna karşılık ve ikincisi, sigara yasağının etkisi ile artık bu yerler görece olarak daha temiz ve oturulabilir hale geldi.
Bana göre bu ikisini birleştiğinizde, büyükşehirlerdeki kahvehanelerden, satranç camiasının aradığı şampiyon profiline uygun bir deha çıkabilemez (öğrenci, satranca zaman ayıracak genç ve enerjik kesim orada olmadığı için).
Ama genel manada eskiye göre daha temiz biz ortamda satranç masası olması ve bir iki kişinin orada satranç oynaması, görüntü olarak iyidir ve genel satranç algısına fayda sağlar. Bu da çok küçümsenmemesi gereken ayrı bir olgu.
Ama Özgür'e kesin olarak katılıyorum, bundan büyük beklenti içine girmemek ve bunu proje gibi görmemek kaydıyla; bu daha çok satranç algısının yayılmasına katkı sağlayacak bir temenni, bir araç veya bir alt faktör olabilir.
Buradan yola çıkarak şu görüşümü de söylemek istiyorum: Satranç toplumsal sahalarda göründükçe ve iyi algılanması sağlandıkça, bunun çok faydalı türev getirileri olur.
TSF bunu bir proje olarak gelişiterecekse özellikle alışveriş merkezlerine, Starbucks gibi büyük cornerlara, işyerlerine (plazalara) ve açık hava mekanlarına sokmalı.
Starbucks'ın bir masasında satranç takımı olması ve oraya gelen 3-4 gencin orada şakalaşarak blitz oynaması örneğin, mekanı görsel olarak zenginleştireceği gibi, zamanla gelip giden insanların beyninde "satranç kahve eşliğinde, insanların bir araya gelip etkinleşeceği kaliteli bir akıl oyunudur" algısını yaratır.
Bunun gibi Sabancı plazalarının bir katında manzaraya karşı 3-4 masalık bir salon veya bir oda oluşursa, hayatında satranç lafını düzgün teleffuz edememiş şirket müdürleri ve Ceo'ları zamanla bunun nezih bir şey olduğunu hissetmeye ve düşünmeye başlarlar.
Ve belli bir zaman sonra bu algı sayesinde örneğin bir Sabancı şirketinin yöneticisinden bir turnuva için sponsorluk almanın koşulları daha kolaylaşmış olur. Çünkü turnuvalara para verebilecek yüzlerce yöneticinin hiçbiri satrancın ne olduğunu dahi bilmiyor, bilinmeyene kimse yatırım yapmaz. Önce algı kurmak lazım.
Ben TSF'nin kahvehaneler açılımını bu sebeple olumsuz görmüyorum ama bunu proje gibi görmek fazla naif olur.
Satrancın toplumdaki genel algısını üst seviyeye çekmek ve toplumdaki her katmana ulaştırmak için çok yönlü çalışmak, birbirinden farklı mecralara ayrı ayrı etüd çalışmaları yapmak lazım; okulundan meslek odasına, kahvahanesinden plazasına, açık hava parklarından, hastane refakat odalarına kadar.
O bakımdan bu sunulan şey proje değildir. Ama, geliştirilirse, olabilir.
Bu bağlamda bir iki tespit:
Kahvehane özellikle kırsal kesimde ciddi bir sosyolojik olgudur. Köylerde tek toplanma merkezi, sosyalleşme ve köy toplumunun sorunlarının (çoğu zaman mizahla) elden geçtiği yerlerdir. Bu çerçevede bir köy kahvesi, büyük metropollerde kumarla geçinen kahvehaneden farklıdır ve burada satranç, domino, dama gibi oyunların olması (ki yakın zamana kadar vardı) olumlu sonuç doğurur.
Diğer taraftan metropollerdeki kahvehanelerin durumu iki yönden değişime uğradı. İlki, internet ve sosyal mecralar gelişince (facebook, twitter) buraya giden öğrenci kesim azaldı hatta tamamen çekildi. Buna karşılık ve ikincisi, sigara yasağının etkisi ile artık bu yerler görece olarak daha temiz ve oturulabilir hale geldi.
Bana göre bu ikisini birleştiğinizde, büyükşehirlerdeki kahvehanelerden, satranç camiasının aradığı şampiyon profiline uygun bir deha çıkabilemez (öğrenci, satranca zaman ayıracak genç ve enerjik kesim orada olmadığı için).
Ama genel manada eskiye göre daha temiz biz ortamda satranç masası olması ve bir iki kişinin orada satranç oynaması, görüntü olarak iyidir ve genel satranç algısına fayda sağlar. Bu da çok küçümsenmemesi gereken ayrı bir olgu.
Ama Özgür'e kesin olarak katılıyorum, bundan büyük beklenti içine girmemek ve bunu proje gibi görmemek kaydıyla; bu daha çok satranç algısının yayılmasına katkı sağlayacak bir temenni, bir araç veya bir alt faktör olabilir.
Buradan yola çıkarak şu görüşümü de söylemek istiyorum: Satranç toplumsal sahalarda göründükçe ve iyi algılanması sağlandıkça, bunun çok faydalı türev getirileri olur.
TSF bunu bir proje olarak gelişiterecekse özellikle alışveriş merkezlerine, Starbucks gibi büyük cornerlara, işyerlerine (plazalara) ve açık hava mekanlarına sokmalı.
Starbucks'ın bir masasında satranç takımı olması ve oraya gelen 3-4 gencin orada şakalaşarak blitz oynaması örneğin, mekanı görsel olarak zenginleştireceği gibi, zamanla gelip giden insanların beyninde "satranç kahve eşliğinde, insanların bir araya gelip etkinleşeceği kaliteli bir akıl oyunudur" algısını yaratır.
Bunun gibi Sabancı plazalarının bir katında manzaraya karşı 3-4 masalık bir salon veya bir oda oluşursa, hayatında satranç lafını düzgün teleffuz edememiş şirket müdürleri ve Ceo'ları zamanla bunun nezih bir şey olduğunu hissetmeye ve düşünmeye başlarlar.
Ve belli bir zaman sonra bu algı sayesinde örneğin bir Sabancı şirketinin yöneticisinden bir turnuva için sponsorluk almanın koşulları daha kolaylaşmış olur. Çünkü turnuvalara para verebilecek yüzlerce yöneticinin hiçbiri satrancın ne olduğunu dahi bilmiyor, bilinmeyene kimse yatırım yapmaz. Önce algı kurmak lazım.
Ben TSF'nin kahvehaneler açılımını bu sebeple olumsuz görmüyorum ama bunu proje gibi görmek fazla naif olur.
Satrancın toplumdaki genel algısını üst seviyeye çekmek ve toplumdaki her katmana ulaştırmak için çok yönlü çalışmak, birbirinden farklı mecralara ayrı ayrı etüd çalışmaları yapmak lazım; okulundan meslek odasına, kahvahanesinden plazasına, açık hava parklarından, hastane refakat odalarına kadar.
O bakımdan bu sunulan şey proje değildir. Ama, geliştirilirse, olabilir.