18-11-2013, 21:37
Rakamsal karşılaştırmaların etkileyici, olayı hiç bu açıdan düşünmemiştim Mojo. Gerçekten, Anand'la Carlsen arasındaki fark 95-100 ELO, ancak gerçeği yansıtan bir gösterge değil bu.
Öyle gelmiş, öyle giden bazı şeyler var ve hayatımız boyunca bunların anlamlarını hiçbir şekilde sorgulama ihtiyacı duymuyoruz. Satrançta Dünya Şampiyonluğu da böyle birşey olsa gerek.
Bana şampiyonları say deseler, resmiyette Steinitz ile başlıyorum, Lasker, Capablanca, Alekhine, Euwe, Smyslov, Botvinnik, Tal, Petrosian, Spassky, Fischer, Karpov, Kasparov diyorum.
Ama ondan sonra tıkanıyorum. Neden? Çünkü PCA FIDE'den ayrıldı, iki şampiyon oldu. Kasparov'u kabul edeceğiz tabii. FIDE'nin şampiyonları olan Karpov, Khalifman, Anand, Ponomariov,Kasimdzhanov ve Toplaov, tombaladan çıkmış oyuncular. Bir not: Daha sonra şampiyonluğu gerçekten kazanacak olan Anand, o yıllarda henüz yükselişte olan bir oyuncu.
Kalabalık turnuvalar, olaylar derken Kramnik Kasparov'a tek parti bile vermeden şampiyonluk tacını aldı. FIDE'nin Topalov'unu da Elista'da tartışmalı bir maçın ardından yenen Kramnik, Kasparov'dan sonra Dünya Şampiyonluğu listesinde gerçek anlamda yer alan 14. oyuncu oldu.
Kramnik'i yenen Anand, tartışmasız bir şekilde 15. Dünya Şampiyonu olurken ünvanını Topalov'a ve Gelfand'a karşı korumayı bildi. (Carlsen'e karşı koruyamadı, orasını şimdilik es geçelim.
)
Bakın 13 şampiyonu tek nefeste sayabilirken diğer iki şampiyon için üç paragraf açıklama yapmak zorunda kaldım. Bu da gösteriyor ki ünvan eski saygınlığına sahip değildir. Tabii ki her oyuncu için DŞ ünvanı zirve noktadır, kabul. Ancak 2 ya da 4 yıl beklenmesi gerekmeyen ve en güncel performanslara göre şekillenen ELO listesinde birinci sıraya yükselmek, neredeyse DŞ kadar prestijli bir durumdur.
Şakayla karışık, şimdilik DŞ maçları yapılırken işin zevkini çıkarmaya bakalım derim. Mojo'ya katılıyorum; yakın bir gelecekte DŞ maçları sponsor bulmakta veya cazip ödüller dağıtmakta zorlanabilir. Mesela Carlsen - Anand maçına bildiğim kadarıyla Tamil Nadu Valiliği Sponsor oldu. Çarpıcı olması açısından örnekliyorum, Hindistan'ın en büyük ve en prestijli markası olan Tata (otomotiv devi), Wijk Aan Zee Turnuvasına sponsor olurken DŞ maçı için herhangi bir girişimde bulunmadı. Tamil Nadu Valiliği'nin bu etkinliği "şanından" dolayı üstlendi üstlenmesine, ancak geri kazanım bekleyebilecek türden bir kuruluş değil. Sponsorluk işinin cazibesi kaçtı gibi.
PCA - FIDE ikileminden doğan tombala şampiyonlardan sonra Kramnik saygıdeğer bir şampiyon olarak yerini aldı.
Anand- Kramnik maçının galibi Anand da hak ettiği yerdeydi.
Birlik sağlanmış, aktif oyuncuların en güçlüsü tacını giymişti.
Ne var ki Gelfand - Anand maçı tüm satranç kamuoyunda bir tatminsizliğe neden oldu. Anand'ın DŞ ünvanından sonra nispeten daha az turnuvaya katılmış olması, kendisinin ELO sıralamasında ancak 4. yerde olabilmesini sağlıyordu. (Ki o zamanlar yine iyiydi, şampiyon şimdi 8. sırada!) Öte yandan Boris Gelfand listede çok daha gerilerde, 22. sıradaydı. Yani 4. ile 22. maç yapacak, kazanan "birinci" olacaktı! Maç beraberlikler hariç 1-1'lik skoruyla "beklentileri" karşıladı. Blitzler sonucunda kazanan Anand oldu.
Eskiden "satrançta en iyi kim?" diye sorduklarında "Şampiyon Anand adında Hintli bir adam, ama en iyisi Carlsen adında Norveçli bir genç." şeklinde dolambaçlı cevaplar vermek zorunda kalırdım. Birkaç gün içinde o soruya çok daha kısa cevap verebileceğiz.
Maç sisteminin yerine alternatif birşey olabilir mi, zaman gösterecek. Grand Prix sistemi şimdilik ünvanın kendisi için değil, adayı belirlemek için kullanılıyor. Maçtan daha adil olmayacaği bir gerçek, ancak daha fazla ilgi toplayacağı ortadadır.
Öyle gelmiş, öyle giden bazı şeyler var ve hayatımız boyunca bunların anlamlarını hiçbir şekilde sorgulama ihtiyacı duymuyoruz. Satrançta Dünya Şampiyonluğu da böyle birşey olsa gerek.
Bana şampiyonları say deseler, resmiyette Steinitz ile başlıyorum, Lasker, Capablanca, Alekhine, Euwe, Smyslov, Botvinnik, Tal, Petrosian, Spassky, Fischer, Karpov, Kasparov diyorum.
Ama ondan sonra tıkanıyorum. Neden? Çünkü PCA FIDE'den ayrıldı, iki şampiyon oldu. Kasparov'u kabul edeceğiz tabii. FIDE'nin şampiyonları olan Karpov, Khalifman, Anand, Ponomariov,Kasimdzhanov ve Toplaov, tombaladan çıkmış oyuncular. Bir not: Daha sonra şampiyonluğu gerçekten kazanacak olan Anand, o yıllarda henüz yükselişte olan bir oyuncu.
Kalabalık turnuvalar, olaylar derken Kramnik Kasparov'a tek parti bile vermeden şampiyonluk tacını aldı. FIDE'nin Topalov'unu da Elista'da tartışmalı bir maçın ardından yenen Kramnik, Kasparov'dan sonra Dünya Şampiyonluğu listesinde gerçek anlamda yer alan 14. oyuncu oldu.
Kramnik'i yenen Anand, tartışmasız bir şekilde 15. Dünya Şampiyonu olurken ünvanını Topalov'a ve Gelfand'a karşı korumayı bildi. (Carlsen'e karşı koruyamadı, orasını şimdilik es geçelim.
)Bakın 13 şampiyonu tek nefeste sayabilirken diğer iki şampiyon için üç paragraf açıklama yapmak zorunda kaldım. Bu da gösteriyor ki ünvan eski saygınlığına sahip değildir. Tabii ki her oyuncu için DŞ ünvanı zirve noktadır, kabul. Ancak 2 ya da 4 yıl beklenmesi gerekmeyen ve en güncel performanslara göre şekillenen ELO listesinde birinci sıraya yükselmek, neredeyse DŞ kadar prestijli bir durumdur.
Şakayla karışık, şimdilik DŞ maçları yapılırken işin zevkini çıkarmaya bakalım derim. Mojo'ya katılıyorum; yakın bir gelecekte DŞ maçları sponsor bulmakta veya cazip ödüller dağıtmakta zorlanabilir. Mesela Carlsen - Anand maçına bildiğim kadarıyla Tamil Nadu Valiliği Sponsor oldu. Çarpıcı olması açısından örnekliyorum, Hindistan'ın en büyük ve en prestijli markası olan Tata (otomotiv devi), Wijk Aan Zee Turnuvasına sponsor olurken DŞ maçı için herhangi bir girişimde bulunmadı. Tamil Nadu Valiliği'nin bu etkinliği "şanından" dolayı üstlendi üstlenmesine, ancak geri kazanım bekleyebilecek türden bir kuruluş değil. Sponsorluk işinin cazibesi kaçtı gibi.
PCA - FIDE ikileminden doğan tombala şampiyonlardan sonra Kramnik saygıdeğer bir şampiyon olarak yerini aldı.
Anand- Kramnik maçının galibi Anand da hak ettiği yerdeydi.
Birlik sağlanmış, aktif oyuncuların en güçlüsü tacını giymişti.
Ne var ki Gelfand - Anand maçı tüm satranç kamuoyunda bir tatminsizliğe neden oldu. Anand'ın DŞ ünvanından sonra nispeten daha az turnuvaya katılmış olması, kendisinin ELO sıralamasında ancak 4. yerde olabilmesini sağlıyordu. (Ki o zamanlar yine iyiydi, şampiyon şimdi 8. sırada!) Öte yandan Boris Gelfand listede çok daha gerilerde, 22. sıradaydı. Yani 4. ile 22. maç yapacak, kazanan "birinci" olacaktı! Maç beraberlikler hariç 1-1'lik skoruyla "beklentileri" karşıladı. Blitzler sonucunda kazanan Anand oldu.
Eskiden "satrançta en iyi kim?" diye sorduklarında "Şampiyon Anand adında Hintli bir adam, ama en iyisi Carlsen adında Norveçli bir genç." şeklinde dolambaçlı cevaplar vermek zorunda kalırdım. Birkaç gün içinde o soruya çok daha kısa cevap verebileceğiz.
Maç sisteminin yerine alternatif birşey olabilir mi, zaman gösterecek. Grand Prix sistemi şimdilik ünvanın kendisi için değil, adayı belirlemek için kullanılıyor. Maçtan daha adil olmayacaği bir gerçek, ancak daha fazla ilgi toplayacağı ortadadır.