Sol gazetesinde satranç yazısı
#4
Satrançta erkekler kızlardan daha iyidir diye bir şey var mı?
18 Nisan 2014

Pek çok alanda olduğu gibi satrançta da erkeklerin kızlardan daha iyi olduğu gibi bir gerçek yok, ama stereotipler performansı gerçekten etkiliyor olabilir.

?Stereotip tehditi? adı verilen olgu, kişinin toplumda kabul edilen olumsuz basmakalıp modelleri haklı çıkarma endişesi duyması ve bu sebeple diğer türlü olacağından daha kötü performans sergilemesi durumunu ifade ediyor. Örneğin kadınların, matematik testinde, kendilerine erkeklerin matematikte daha iyi olduğu stereotipi hatırlatıldıktan sonra daha kötü sonuçlar aldıkları görülüyor.

Bu konuda birçok çalışma olmasına karşın, hala ?stereotip tehditinin? gerçek hayattaki performans farklılıklarını açıklama gücü tartışmalı. Bunun bir nedeni çoğu araştırmanın kontrollü laboratuvar deneyleriyle, genellikle üniversite öğrencileri üzerinde yapılması. Yani gerçek hayattaki daha karmaşık durumlarda da geçerli olup olmadığının fazla bilinmemesi. Ayrıca bu deneyler sıklıkla yetişkinler üzerinde yapıldığından, gençlerin ve çocukların da aynı etkiden muzdarip olup olmadığı belirsizdi.
Satranç oynayan kız çocukları nasıl etkileniyor?

Yeni bir çalışma ise bu iki kısıtın da dışına çıkarak, stereotip tehditinin kız çocuklarının satranç turnuvalarında gösterdikleri performansı etkileyip etkilemediğini inceliyor. 6 ila 11 yaşları arasındaki 77 kız çocuğunun, ABD Satranç Federasyonu'unda kayıtlı oyunlarını inceleyen araştırmacılar, kızların, erkeklerin satrançta kızlardan daha iyi olduğu stereotipinin farkında olduğunu tespit ettiler.

Federasyondaki kayıtlar, kız oyuncuların ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde katıldıkları on iki turnuvaya dair verileri içeriyordu. Her iki cinsiyetten oyuncuların karşı cinse karşı oynarken, diğer türlü kendilerinden beklenenden daha kötü performans sergileyip sergilemediğini kontrol içinse bir grup erkek oyuncu da karşılaştırma için incelendi.

Stereotip etkilerini inceleyebilmek için önce, kız oyuncuların satrançtaki kabiliyetlerini gerçekten turnuvadaki oyunlarına yansıtıp yansıtamadıklarına bakıldı. Resmi turnuvalar öncesi performans kayıtlarını, katılımcılar tarafından oynanan her oyun için bir beklenen kazanma oranı hesaplamada kullanan araştırmacılar, bu beklenen oranları gerçekteki kazanma oranlarıyla karşılaştırdılar.

Sonuçlar kızların, erkeklere karşı oynadıkları oyunlarda (kendilerinin ve rakibin performansı göz önünde bulundurulacak olursa) beklenen kazanma oranını yakalayamadıklarını gösteriyor. Ancak bu durum karşılarındaki rakip güçlü veya orta güçlü bir oyuncuysa geçerli, zayıfsa değil. Bu da stereotip tehditinin, rahat koşullardan ziyade zorlayıcı koşullar altında açığa çıktığı düşünüldüğünde netleşiyor.

Önüne geçmek için çaba gösterilmesi gerekiyor

Stereotip tehditine art arda maruz kalmanın, buna yol açan aktivitelerden uzaklaşmaya neden olacağı tezini de ele alan araştırmacılar, oyuncuların takip eden yıllardaki turnuva katılım oranlarını incelediler va kendilerinden beklenenden daha kötü performans sergileyen kızların, takip eden yılda daha az turnuvaya katılmış olduklarını ve yeniden turnuvaya katılmak için daha uzun süre beklediklerini tespit ettiler. Erkeklerin takip eden yıllarda devam etme-etmeme kararları ise önceki yıl gösterdikleri performanstan bağımsızdı.

Bu araştırma, strereotip tehditinin gerçek hayattaki durumlarda da geçerli olabileceğine işaret ederken, çocuk yaşta dahi etkilerinin görülebileceğinin ve kız çocuklarının belli bazı aktivitelerden erken yaşlardan itibaren kaçınmalarına neden olabileceğinin altını çiziyor. Kız çocuklarının, olumsuz stereotiplerin olduğu alanlarda pes etmemeleri için eğitimcilerin ve ailelerin devreye girmeleri, çocukların bu alanlardan başarılı rol modellerle tanıştırılmaları ve bu alanlardaki kabiliyetlerin cinsiyetle ilgili olmadığının vurgulanması gerekiyor.
http//bilimsol.org/bilimsol/psikoloji/satrancta-erkekler-kizlardan-daha-iyidir-diye-bir-sey-var-mi
savaşı zenginler çıkartır fakirler ölür.
Ara
Cevapla


Bu Konudaki Yorumlar
[Konu Başlığı Yok] - Yazar: Tuna Özateş - 18-04-2014, 18:52
Re: Sol gazetesinde satranç yazısı - Yazar: Mehmet - 18-04-2014, 18:53
Re: Sol gazetesinde satranç yazısı - Yazar: Mehmet - 18-04-2014, 18:54
[Konu Başlığı Yok] - Yazar: EvrenseLBilgiN - 18-04-2014, 20:18
[Konu Başlığı Yok] - Yazar: Ozgur_Akman - 19-04-2014, 20:38



Konuyu Okuyanlar: 2 Ziyaretçi