Acemi Satranç Öğretmeni Kendisini Nasıl Geliştirir?
#5
Hocam ilginiz için tekrar teşekkür ediyorum. Hemen yanıt yazmadığım için de özür diliyorum eşim doğum yapmak üzere ilerleyen dönemde yorumlarım daha da gecikebilir... Ama konuyu bir iki aylık bir konu olarak görmüyorum. ''Çocuklara güçlü antrenöre ne gerek var'' ben de böyle bir savunmaya kesinlikle katılmıyorum. Antrenör ne kadar güçlü olursa o kadar iyi. Yeni antrenörler ders içeriklerini hazırlarken de maç analizleri yaparken de bilgisayar yardımı almalılar. Turnuva için gerekli olgunluğa ulaşmak seviye ile ilgili demişsiniz ama orada yaşın da gerekli olgunluğu kazanmak için çok önemli bir faktör olduğunu düşünüyorum. Küçük yaşta turnuvalara katılan çocuklara bence çok iyi rehberlik edilmeli. Genel başlıklar, işlenişler  hakkında yaptığınız yorumlar ve öneriler için de çok teşekkürler. Bu konularda biraz daha teknik ayrıntıya girmek istiyorum. Düşündüklerim ve yaptıklarım hakkında her türlü öneri ve eleştiriye açığım. Umarım yapılır.
 
İlkokulu bir ve ikinci sınıflar, üç ve dördüncü sınıflar şeklinde iki bölüme ayırmamız doğru olur diye düşünüyorum. Dört yıllık süreç için aşağıdaki çerçeve plan sizce nasıl? Planın eksiklikleri neler?

''TAKTİK'' konusunun bu dört yıldaki ağırlığı çok olacak o başlığın ayrıntılarını başka bir yoruma bırakmak istiyorum.

AÇILIŞ
Açılış başlığında derslerin işlenişi; yapılması-yapılmaması gerekenleri anlatmak ve bu açılışları basitçe tanıtmak şeklinde oluyor. Hedefim çocukların belli açılışlar hakkında ayrıntıya girmeden fikir sahibi olmalarını sağlamak. İşbankası Yayınlarının Satrançta Kazandıran Açılışlar kitabından ve Selim Gürcan'ın Eğitim videolarından yararlanarak ders hazırlıklarımı yapıyorum. İlk bölümde İtaylan Açılışı'nı Evans Gambiti'ne kadar incelemeye çalıştım ve bazı belli savunmaları göstermeyi düşündüm. İkinci bölümde İspanyol Açılışı ve devam yollarına değinirken geri kalan belli başlı savunmaları vermeyi amaçladım. Anlatımlarımı ChessBase programından yararlanarak yapıyorum. Öğrencilerim açılış defteri tutuyor. ChessBase den andığımız çıktıları defterlerine yapıştırıp önemli olan yerleri not alıyorlar ayrıca sınıfımızdaki satranç köşemize de açılışları görsel olarak asıyoruz. Planda değinmedim ama geçtiğimiz dönemde şöyle çalışmalar da yaptım; ortaokul bölümünde d4 lü açılışlar için Seirawan'ın kitabındaki tüm anlatımı önemli olan yerleri de not ederek Chess Base'ye aktardım. Bunları ders olarak anlatmaya çalıştım ama hem hazırlıkta hem de ders işleyişi bölümünde çok zaman kaybettiğimi düşünüyorum. Çok fazla teori olduğunu gördüm ve her şeyi anlatabilecek zamanımın olmadığını fark ettim. Bilmiyorum hatalı mıydım ama kendime şöyle bir çözüm buldum. Öğrencilerimle beyazlarla İspanyol Açılışı'nı belirledik birinci-ikinci hamle savunmalarının hepsine bir tane devam yolu seçtik. Mesela Sicilya'nın koca dünyasından kaçınmak için Alapin devam yolunu belirledik. İspanyol'un ulaşabildiğimiz tüm devam yollarına değinmeye çalıştık. Siyahlarla e4 piyonuna d5 ve devamında modern İskandinav ile d4 Vezir Gambiti'ne Albin karşı gambitle yanıt vererek beyazın açılış teorilerinden kaçınmaya çalıştık. Açılışta zaman kaybetmeden ya da geri düşmeden oyun ortasına geçmeyi hedefledik. Hep grup çalışmaları yaptığım için gerçekten de zamanı çok iyi kullanmam gerekiyor... Bu çalışmadan sonra okul sporlarında il birincisi olduk( 7. sınıf genel takım ukd ortalama +1400) ama bölgede kaybettiğimiz maçların çoğunda rakiplerimiz sistem açılışları oynadı. Sistem açılışlarını es geçmiştim. Tabii oynanmayacak bir oyun değil ama çocuklar her şeyden biraz da olsa görmek istiyorlar. Kayıpları sadece buna bağlıyor da değilim ayrıca... Sanırım bir büyük eksiğim de klasik oyunları öğrencilerimle birlikte incelememek. Ama hangi konu başlığı altında hangi klasik oyunu incelemem gerektiğini bilmiyorum.  

OYUN SONU
Analiz Yayıncılığın Oyunsonlarını Anlamak kitabı. John NUNN eğitmenler için bence inanılmaz bir eser ortaya koymuş. Alper Efe Ataman'da kitabı çok iyi düzenlemiş. Kitap sadece, kitaplığımdaki diğer satranç kitaplarının yanına sığmıyor ama bu boyut da gerekliydi sanırım. Her başlık genellikle dört örnekle incelenmiş. Kitabı açıyorsunuz o dört örnek sayfaların en üstünde çok düzenli bir şekilde incelenmeyi bekliyor. Sayfayı her değiştirdiğinizde yeni bir başlık...  Her diyagramın altında bir sütun şeklinde anlatımları var, anlatımlar diğer sayfalara kesinlikle taşmıyor. Belki başkaları için önemli değil ama kitap çok iyi düzenlenmiş ben çok beğendim. Konuların sistematik bir şekilde ilerleyişi de mükemmel. Ders işlenişini şöyle yapıyorum; kitaptaki tüm örnekleri kendi anlayacağım şekilde de yorumlayarak Chess Base'e kaydettim. Diyagram çıktılarını dersi işlemeden önce öğrencilerime dağıtıyorum. Öğrenciler soruları evde çözmeye çalışıyorlar ve oyun sonu defterlerine görselleri kesip yapıştırıyorlar. Dersimi anlatırken belli prensipleri ortaya koymaya çalışıyorum ve bunları not ettiriyorum. İlkokul öğrencileri için aşağıda yaptığım planda kitaptaki sıralamayı biraz değiştirdim bilmiyorum doğru mu yaptım? Başlıkların %90'ı kitaptan alındı ama piyon oyun sonlarından sonra kale oyun sonlarına geçtim. Vezire karşı basit piyon sonlarını da öne aldım. Kitapta piyon finallerinden sonra gelen At Finalleri, Aynı Renkli Fil Finalleri,Ters Renkli Fil Finalleri, At-fil Finalleri konuları ve alt başlıklarına planda yer vermedim. Doğru mu yaptım? Plana başka neler eklenmeli? Ders işlenişleri ile ilgili tavsiyeleriniz var mı?

STRATEJİ
Temel olarak konunun önemini çocuklara hissettirebilsem de sanırım beni en çok zorlayan konu strateji başlığı . Bazen taktiksel bir motif stratejinin merkezinde yer alıyor... Açılış stratejisi ayrı bir başlık...  Bir çok konuyu içerisine alan ya da diğer başlıkların içerisinde olan bir olgu. Çocuklara anlatırken acaba sınırlarını tam olarak çizemiyor muyum(?) diye kendimi sürekli eleştiriyorum. Belki de sınırları yok, her yerde olan bir şey. Plana Batarya ve Zayıf Kare başlıklarını ben ekledim.  Diğer başlıklar Aron  Nimzowitsch'in yazdığı Benim Sistemim isimli kitaptan alınmıştır. Kitabı öncesinde ben çalışıyorum ve kitaptaki konuları yine Chess Base programından da yararlanarak işlemeye çalışıyorum. Zayıf kare konusunu Kıvanç Haznedaroğlu youtube kanalında çok iyi anlatmış o konu ile ilgili 16 videosu var sanırım. Zayıf kare konusuna gereken önemi vermediğimi sonradan fark ettim ''İleri Karakol'' başlığı ile değiniyordum ama yeterli değilmiş gerçekten de. Bu şekilde atladığım acaba hangi konular var? Bu konuda da öneri ve eleştirileri bekliyorum. Plana hangi başlıkları eklemeliyim(?) şimdi aklıma geldi; mesela '' Taşları Bloke Etmek'' gibi bir başlık eklenebilir mi? sanırım burada da klasik oyunlardan yararlanmamam en büyük eksikliklerimden biri. 
 

Kabaca Çerçeve Plan

OYUN KURALLARI
a) Fide kuralları

TAKTİK
1. Taktiksel Temalar
2.  Mat Kalıpları

AÇILIŞ
1. Açılış İlkeleri ve Stratejisi
a) Gelişim
b) Alan Kontrolü
c) Merkez mücadelesi

2. Açılışların Sınıflandırması ve Tanıtılacak Açılışlar
a) Açık Açılışlar
b) Yarı Açık Açılışlar
c) Kapalı Açılışlar
d) Sistem Açılışları

- Tanıtılacak açılışlar
1 e4-e5
1....- e6 (Fransız Savunması)
1....- c6 (Caro-Kann Savunması)
2 Af3-Af6
2...- d6 (Philidor Savunması)
3 Fc4 (İTALYAN AÇILIŞI)-Fc5
3....- Af6 (İki At Savunması)
3....- h6 (Anti Friend Liver Savunma)
3....- d6 (genel savunma)
4 b4 (Evans Gambit)

İkinci Grup Açılış
1 e4-e5
1...- c5 (Sicilya Savunması)
1...- d5 (İskandinav Savunması)
1...- Af6 (Alekhine Savunması)
2 f4 (Şah Gambiti)
2  Af3-Ac6
2...- Af6 (Petrov Savunması)
2...- f5 (Letonya Gambiti)
3 Fb5 (İSPANYOL AÇILIŞI)-a6
3... -d6 (Steinitz Savunması)
3... -f5 (Jeanist Gambit)
3... - Af6 (Berlin Savunması)
3... - Ad4 (Bird Savunması)
3...- Fc5 (Cordel Savunması)
4 Fa4-Af6
4...- d6 (Gecikmeli Steinitz S.)
5 0-0-Fe7 (Kapalı Oyun)
5...- Axe4 (Açık Oyun)
(Hızlıca yazdım umarım hata yoktur) 

OYUN SONU
1 Vezir Matı
2 Kale Matı
3 Vezire karşı 7. yataydaki piyonlar
- a ve h piyonları
- c ve f piyonları
- b,e,d,g piyonları
4 Şaha karşı Şah+Piyon
5 Köşe Piyon
6 Şaha Karşı Şah+2 Piyon
7 Omuzlama
8 Şahın Geometrisi
9 Piyon Fazlası
10 Uzak Geçer Piyon
11 Bağlı Geçer Piyon
12 Aktif Şah
13 Yarma Harekatı

İkinci Grup Oyun Sonu
14 Opozisyon
15 Uzak Opozisyon
16 Üçgen Manevrası
17 Yedek tempo
18 İki fil matı
19 Piyona karşı kale
20 İki Birleşik Geçer Piyona Karşı Kale
21 İki Ayrık Geçer Piyona Karşı Kale
22 Kale Piyona Karşı Kale Standart Beraberlik
23 Lucena Konumu
24 Kale Piyona Karşı Kale Hattı Kesilmiş Rakip Şah
25 Kale Piyona Karşı Kale Kenardan Şah Çekme
26 Kale Piyona Karşı Kale Kısa Kenarın Kullanımı
27 Kale Köşe Piyona Karşı Kale
28 Vancura Berabrliği

STRATEJİ
1. Merkez ve Gelişim
2. Açık Hatlar
3. Yedinci ve Sekizinci Yataylar
4. Geçer Piyon
5. Taş Değişimi
6. Oyun Sonu Stratejisinin Temel İlkeleri
7. Açmaz
8. Açarak Şah Çekmek
9. Piyon Zinciri

İkinci Grup Strateji
10. Batarya
11. Zayıf Kare
12 Konumsal Oyun Ve Merkez
13 Bingeç Piyon ve Kısıtlama
14 Ayrık (İzole) d-Piyonu ve O'nun Nesli
15 Fil Çifti
16 Yoğun Koruma
17 Zayıflıklara Karşı Manevra Yapmak

İlgilenen herkese teşekkürler.
Ara
Cevapla


Bu Konudaki Yorumlar
RE: Acemi Satranç Öğretmeni Kendisini Nasıl Geliştirir? - Yazar: T.CANCA - 16-07-2020, 01:30



Konuyu Okuyanlar: 4 Ziyaretçi