DAEM hk.

[GokhanDemir]

Merhaba,

Bu forumda son zamanlarda reklami yapilarak lanse edilen DAEM Chess Studio programi ile ilgili forumdaki ve web sitesindeki dokumanlari inceledim. Sonuc olarak bu programin neden yazildigini ve hangi eksikligi giderdigini anlamadim. Piyasada varolan uygulamalara ek ozellik getirmek bir yana, varolan ozellikleri minimumda bile karsilayamiyor.

Bu sonuca nasil ulastim?

Program bir satranc veritabani uygulamasi oldugunu iddia ediyor ama girilen oyunun acilis siniflandirmasini bile yapamiyor. Kendi key'lerinizi tanimlayamiyorsunuz. Ozel olarak sadece satranc oyunlarini optimize ve searchable olarak kaydetmek icin gelistirdigi veritabani algoritmalari ve utility'leri yok. 3rd party generic bir SQL veritabani kullaniyor. Ilgili veritabaninda o an tahtadaki pozisyonun kac oyunda var oldugunu ve oyuncular tarafindan ne tip hamlelerin bu pozisyonda tercih edilmis oldugunu gosteren bir tree uygulamasi yok. Materyal search yapabildigini iddia ediyor ama, sozgelimi a2 ve b3'te beyaz piyonlarin oldugu tum oyunlari listeleme ozelligi yok, kill doubles ozelligi yok, acilislari siniflandirma ozelligi yok.

Ne var diye baktigimda ise acikcasi diger programlarda varolmayan hic bir ozellik goremedim.

Bu alanda ciddi bir calisma ortaya koymak ekip isidir. Olmazsa olmaz, bu ekipte danisman olarak ciddi en az bir veya iki adet satranc oyuncusu bulunmali, arti, ciddi bir yazilim ekibine sahip olunmalidir. Ekip diyorum cunku bu tip bir yazilimi ortaya koyabilmek icin degisik uzmanliklara sahip yazilim ekibine ihtiyac vardir. Onyuzleri kodlamak icin onyuz tasarimi ve kodlamasi konusunda uzmanlasmis yazilimcilara, chess engine integration icin ozel uzmanliklari bulunan yazilimcilara, ozel algoritmalar icin matematikcilere, grafik tasarim icin gorsel sanatlar konusunda uzmanligi bulunan kisilere, yazilan kodlarin unit ve pre-release testleri icin konusunda uzman bir test ekibine, nihayi olarak da release candidate testleri icin satranc community'sinin katilimini saglayabilecek derecede ilgi uyandirabilecek ciddi bir urune ihtiyac vardir.

Yazilimin ureticisi, her iki alanda da amator olmasina ragmen once uretip sonra lanse ederek konunun uzmani kisilerin fikirlerini soruyor, elestirilerini bekledigini soyluyor. Aslinda, kendisinin amator oldugu iki konuyu kapsayan amator uretimini konunun uzmani satranc oyuncularindan test etmesini istiyor, bu sekilde bilinirlik olusturmayi ve geri donus yaratmayi hedefliyor. Ben bunu once araba yapip sonra "dingili tam tutturamadim, bir turlu ortalanmiyor, sizin fikirleriniz nedir?" gibi bir soru sormaya benzetiyorum.

Yazilimin ureticisi, bu forumdaki cesitli yazilarda ticari bir amac tasimadigini soyluyor ve ima ediyor. Ote yandan gerek TSF ile yapilan anlasma, gerek programin sadece 1 adet bilgisayarda calisabilmesini saglayan registration, gerekse de ozellikle icerik icin ekstra satin alma opsiyonlarinin sunulacaginin ilan edilmesi uygulamanin ticari bir hedefi oldugunu gosteriyor. Ticari hedef ile ortaya konulan bir uygulama, piyasada bulunan ve parasiz olarak edinilebilen uygulamalar ile minimum ayni ozelliklere sahip olmali ve ek ozellikler katarak da fark yaratmali. Piyasada bulunan ve parasiz olarak edinilebilen yazilimlara en basit ornek ChessBase Light. Ancak bir cok kisinin bilmedigi ve isletim sisteminden bagimsiz calisabilen ChessDB veya SCID gibi uygulamalar hem open source, hem ucretsiz, hem UCI ve Winboard kullanarak analiz yapabiliyorlar, hem acilis siniflandirmasi, kill doubles, pozisyon search yapabiliyorlar, hem ucretsiz veritabanlari indirtebiliyorlar, hem tablebase kullanabiliyorlar, hem de bunlari yaparken minimum sistem resource'larina ihtiyac duyuyorlar. Anddroid ve IOS destekleri ve uygulamalari mevcut. Ornegin Linux altinda ChessDB'yi source kodunu indirip acmam ve source'larindan derleyerek kurmam 2.5 GHz notebook bilgisayarimda sadece 3-4 dakikami aliyor. Oysa bir cok fat teknolojiye bagimli ve konuyu bilen kisilerin "kolaya kacma" olarak adlandiracagi teknik kararlar sonucu DAEM Chess Studio'nun sadece kurulum dosyasi 125 MB civarinda. Sadece indirmesi connection hizina bagli olarak saatler surebilir. Guncellestirmesinin nasil olacagini dusunmek bile istemiyorum. Forum, kurulumu gerceklestiremeyen kullanicilarin mesajlari ile dolu ve genel olarak her mesaj sonrasinda yeni bir release yayinlaniyor.

Bu sartlar altinda, hic bir yenilik getirmeyen, piyasada bulunan open source programlarin bile cok uzun seneler once sagladigi ozellikleri saglayamayan bir programin, hem de halihazirda ChessBase ile anlasmasi varken TSF tarafindan nicin satin alindigini anlamakta cok gucluk cekiyorum.

Sunu belirtmeliyim ki, bunun bir Turk yazilimi olmasi bir seyi degistirmemeli, satranc yazilimi konusunda profesyonel oyuncu icin yazilimin ciddiyeti ve neleri sagladigi onemlidir. Ornegin siz hic ChessBase kullanirken bir Alman yazilimi kullandiginizi dusundunuz mu?

"Menuler Turkce olabilir, ok, iyidir, ama diger ciddi yazilimlar da Turkce'ye cevrilebilir. Icerigin Turkce olmasi diyecek olursaniz, icerik yazilimin bir parcasi degildir. Bir turnuvada iki guclu oyuncu tarafindan oynanmis olan oyun bir iceriktir. Dilden bagimsizdir. Veya yine guclu bir oyuncu tarafindan ticari amacla uretilmis bir video/ders iceriktir ki bu video/ders'in telif hakki gelistiren kisiye aittir. Programin ozelligi ise bu icerigi oynatabilmesidir. Yani video hamleleri ekranda gosterebilme veya video oynatabilme. Sozgelimi video oynatabilme, varolan 3rd party kontroller kullanilarak artik kod bile yazmadan gerceklestirilebilecek bir durum."

Yazilimin ciddi olmasi, oncelikle ciddi bir tasarima sahip olmasi, kolay kullanilir olmasi, cesitli enginelerin entegre edilebilir olmasi, isletim sistemi bagimsizlik, thin olmasi, acilis siniflandirmasi, pozisyon search, kill doubles vb yapabilmesi, yaratilan veritabanlarina iliskin backup'larin kolayca alinabilmesi, tasinabilir olmasi, iceriginin gelistirilebilir olmasi, sozgelimi harici veritabani oyun saglayicilardan oyun import edilebilmesi (TWIC gibi), kisinin kendi key'lerini olusturabilmesi, repertoire veritabani ozelligi, vb gelir. Acilis tuzaklari veritabani gibi bir veritabani belki 1100'luk satranc oyuncu adaylarina hitap edebilir ama bir uygulamanin ozelligi olarak ortaya konulmaya calisildiginda konu ile ilgili kisiler tarafindan (bilgisayar uzmani ve/veya kuvvetli satranc oyuncusu) hemen ignore edilir.

Satranc calismak ve ilerlemek icin gunumuzde online siteler de var ve oldukca da iyiler. Bu sitelerde satranc problemleri cozerek kendi kuvvet derecenizi arttirmaniz ve ilerlemeniz mumkun. Ornek olarak chesstempo.com ve chess.com verilebilir. Bu sitelerin ilki, satranc problemleri cozme konusunda parasiz, ama her ikisi de diger ozellikleri ile bir butun olarak degerlendirildiklerinde parali. Bu sitelerde soyle basit bir kural var. Sizin bir baslangic rating'iniz var ve problemin de bir ratingi var. Size her seferinde ratinginize yakin bir ratinge sahip bir problem soruluyor. Dogru yanit verirseniz sizin ratinginiz artiyor, problemin ratingi azaliyor. Yanlis yanit verirseniz tam tersi. Yanit verme sureniz de bu surecte bir etken. Boylece, problemleri dogru cozdukce karsiniza giderek daha zor problemler geliyor. Bu sistem chesstempo.com'da tamamen ucretsiz. chess.com'da ise gunluk problem sinirlandirmasi var ama yine ucretsiz. Problemlerin repeat etmemesi icin, her iki site, gerek TWIC, gerek Informator, gerek composition gerekse de kendi iclerindeki online oyunlari belli chess engine'lere surekli analiz ettirtip sozgelimi olasi kombinezonlari buluyorlar ve soru olarak veritabani iceriklerine otomatik olarak ekliyorlar. Eger bu siteleri kullanarak egitim videolari izlemek isterseniz envayi cesit video, en baslangic seviyesinden en usta seviyesine kadar sizleri bekliyor. En enteresani, bu iki siteye de herhangi bir internet browser'dan girebiliyorsunuz. Isletim sisteminizin ne oldugundan bagimsiz, program kurulumu hic gerekmeden. Chess engine'lere pozisyonlari analiz de ettirtebiliyorsunuz.

Bu siteler var iken, satrancimi ilerletmek ve kombinezon yetenegimi gelistirmek icin, icinde sadece onceden belirli X adet pozisyon olan bir veritabani ile gelen, bu pozisyonlarin belli bir ratinge sahip olmadigi, dolayisi ile bir cogunun belki bana cok basit gelecek olan sorulardan olustugu bir veritabanini kullanarak bu veritabanindaki pozisyonlari ekranda gosterebilen bir uygulama olan DAEM Chess Studio'yu neden kullanayim? Haydi kullanmaya karar verdim diyelim, neden sadece 1 bilgisayarda kullanabileyim? Mesela neden cep telefonumda kullanamayayim?

Bu uzun giristen sonra, yukaridaki sonuclara varmamda etkisi olan tespitlerimi listelemek istiyorum

. Yazilimi tasarlayip kodlayan kisi sayisi sadece bir. Ornegin ChessBase yazilim departmaninda 20'den fazla kisi uzman calisiyor.
. Bu kisi 1500 civarlarinda amator bir satranc oyuncusu ve AU Siyasal mezunu, yani yazilim konusunda adina saygi duyulur bir universiteden mezun degil.
. Programin stabil olarak nitelendirilebilecek ilk versiyonunun ortaya cikmasi yaklasik bir yil almis. Bu cok kisa bir sure. Yani program bence Beta bile degil, en cok Alpha seviyesinde, o da saglamaya calistigi ozellikler itibari ile.
. Programin kendi veritabani yok, generic bir veritabani olan SQL Express kullaniyor. Bu, oyunlarin kaydedilmesi icin kolaya kacmak anlamina geliyor. Bakimi zor, maintenance istiyor, backup almak zor, backup'larin calisacaginin garantisi yok. Bugune kadarki butun satranc veritabani uygulamalari kodlayan kislerin aklina gelmemis, DAEM'in aklina gelmis.
. Programin onyuzleri 4GL Visual Basic kullanilarak gelistirilmis. 4GL bir language kullanilmis olmasi, bir cok 3rd party teknolojiye ihtiyac duyan fat bir yazilim ortaya cikmasina neden oluyor.
. Web sitesine konulan ornekler itibari ile bu Visual Basic kodlari son derece amator bir bicimde yazilmis.
. Program cok fat. Windows'a kokten bagli. Cok fazla Windows tabanli dis teknolojiye ihtiyac duyuyor. Baska bir isletim sisteminde calistirilamaz. Web sitesinde iddia edilen, Linux altinda adi verilmemis olsa da Mono kullanilarak calistirilmasi konusu kulaktan duyma bir soylemden ibaret, bir saka. SQLExpress nasil calisacakmis?
. Program kurulumu cok zor. Siradan insanlarin kurmasi hic de kolay degil. Arkasinda Windows'un degisik isletim sistemlerine, isletim sistemi mimarilerine ve editionlarina kurulumun basarili gerceklesebildigini test edebilecek bir test ekibi yok.
. Program lisans ile aktive ediliyor ve sadece tek bir bilgisayarda calisiyor. Mevcut versiyon, oyle anlasiliyor ki, surekli internet baglantisina ihtiyac duyuyor.
. Programda cep telefonlari destegi yok, sozgelimi Android veya IOS destegi yok.
. UCI engine destegi var fakat Winboard destegi yok. Winboard icin 3rd party bir ek yazilim oneriliyor. UCI ve/veya WinBoard engine destegi saglamak isini iyi bilen bir yazilim uzmani icin 2 ila 3'er gunluk bir calisma, zira UCI ve/veya WinBoard, son derece basit birer text interface'inden baska bir sey degil.
. Yazilim sadece duz text format olan PNG okuyup yazabiliyor. Yani tuttugu partiler pozisyonel anlamda search edilebilir bir formatta degil. Not Bugun PGN okuyup kaydedebilen, Internet uzerinde yuzlerce program mevcut.
. Acilis siniflandirmasi yapamiyor. Kendi key'lerinizi tanimlayamiyorsunuz.
. Kill doubles ozelligi yok.

Ozetle, DAEM Chess Studio, uzman yazilimcilar tarafindan tasarim, uzman satranc oyunculari tarafindan da icerik olarak eksik, yetersiz ve premature bulunacak, 20 yili askin tecrubeye sahip, Bogazici Universitesi Bilgisayar Programciligi mezunu bir sistem analist/yazilim uzmani ve ayni zamanda kuvvetli amator olarak degerlendirilebilecek eski bir Genc ve A satranc ulusal takim oyuncusu olarak hic bir zaman benim tercihim olmayacaktir. Hatta, bilgisayarima bile girmeyecektir.

Forumlarda acikca reklami yapilmaya calisilan, hantal, premature ve son derece kisitli ozellige sahip olan bu urunu, "teknik icerigini arastirmadim ama, bizim niye olmasindi, iste olmus, kutluyorum" seklinde, konu hakkinda az bilgisi olan kisileri yanilgiya surukleyebilecek yorumlar yazan kisileri, yaptiklari yorumlarda daha ozenli olmaya davet ediyorum.

TSF'nin, hangi teknik satranc teknik kurulu karari ile, hangi bilirkisi(ler)den uretilen yazilimin kalitesi ile ilgili gorus alarak, hangi overall mantik ile bu yazilimi satin aldigini da hic anlamadigimi bir kez daha vurgulamak istiyorum.

Gokhan Demir

[abdulkadirbener]

Gökhan Bey Merhaba,

Eleştirilerinizi büyük bir dikkatle okudum. İzin verirseniz cevaplamak istiyorum. Baştan bilgilendireyim amacım şahsınızı eleştirmek değil, sadece yazdıklarınızı cevaplamaktır.

Yazdıklarınızı okuyanlar doğru sanabilir.
Bu endişeyle cevap yazma gereği duydum. Yoksa forumda yazı yazmak konusunda çekincelerim var artık.

Yazınızı birkaç farklı açıdan ele almam lazım.

(1) "Programı yazan kişi deneyimsizdir, acemidir, Türk olmasının bir önemi de yoktur" düşünceniz.

(2) "Programı yazan bir ekip yoktur, yazıldığı programlama dili dandiktir, 4.nesil hantal bir dildir ve üstelik kullanılan yan araçlar SQL vs. kolaycılıktır, ayrıca da programın kendi veritabanı yoktur" düşünceniz.

(3) "Programın getirdiği herhangi bir yenilik yoktur, yaptıklarının tamamını internetten bulacağınız ücretsiz yazılımlarla, hatta ücretsiz web sayfalarıyla elde etmeniz mümkündür" düşünceniz.

(4) "Kurulumu zordur, birçok kişi kurulumla ilgili hata mesajları yazmış, demek ki doğru dürüst kurulamıyor bile" düşünceniz.

(5) Diğer iddialarınız.

Bu düşüncelerinizi ya da iddialarınızı ne maksatla yazdığınızı tam olarak bilemiyorum, ama amacınızın üzüm yemek olmadığı açık. Her birinde ayrı ayrı haksız ve yanıltıcı içerikler var.

Açıklamaya çalışayım:

(1) "Programı yazan kişi deneyimsizdir, acemidir, Türk olmasının bir önemi de yoktur" düşünceniz doğru değildir.

Ben 1970 doğumluyum. Ankara Mamak'ta bir gecekonduda dünyaya geldim. Aslen Yozgat'lıyım. 10 Yaşımda ilk bilgisayar tanışıklığını yaşadım. 12 Yaşımda ilk programımı bir bisiklet karşılığında sattım. 14 Yaşımda TübitakBilimveTeknik dergisinde "Üç Boyutlu Uzayda Vektörel Şekilleri X-Y-Z eksenlerinde belirlenen açılarda çeviren ve Hercules grafik kartlı bilgisayarlarda grafik olarak üreten" bir programım yayınlandı. Sn.Emrehan Halıcı, benimle şahsen tanışmak istedi, beni o yaşımda Tübitak'ın "Bilim Adamı Yetiştirme Merkezi"ne üye yaptı. Gidemedim, şartlar uygun olmadı.

Üniversite sınavından aldığım puanla (ve dereceyle) TM M MF TS gruplarından Türkiye'nin dilediğim bir fakültesine girebiliyordum. Biyoloji hariç tüm kitapçığı çözdüm. (Biyolojiyi unuttum). ODTÜ Bilgisayar istiyordum, rahatlıkla da girebiliyordum, ama aile meclisi benim bir kamu yöneticisi olmamı arzuluyordu. Bilgisayar okuyamadım. Siyasal okudum. Okulun ikinci sınıfında bir yazılım şirketi kurdum. 1998 Yılındaki mali krizde iflas ettim. Öğrenciyken bile birtakım yazılım ihalelerine girip aldım ve yazdım. Şirket batınca farklı yerlerde yazılım geliştirme uzmanı olarak çalıştım. Microsoft Türkiye için yaz okullarında ODTÜ, Hacettepe, Gazi, Erciyes, Selçuk vs.vs.vs. üniversitelerinin Bilgisayar Mühendisliği bölümleri için programlama dersleri verdim. Eğitim alma ve verme hayatımı daha fazla uzatmayacağım çok uzun çünkü; ama şunu bilin ki hala devam ediyor. Bu işte eğitim hiç bitmiyor, hep eğitim almak zorundasınız, ben sık sık veriyorum aynı zamanda... Son teknolojiyi öğrenmek ve kullanmak isteyenler oluyor sizin aksinize. Örneğin geçen ay Genel Kurmay'ın Dijital Harp Karargahıında çalışan 14 kişilik Tübitak çalışanı olan yazılım mühendisi ekibine Daem'de kullandığım WPF teknolojisi ve WCF teknolojisi ile ilgili iki haftalık ders verdim. Onlar beni amatör görmediler nedense ve çok memnun kaldılar. Ders verdiğim kamu kurumu, asker ya da polis teşkilatlarının kritik yazılım geliştirme birimlerinin yerini sayısını ezberden say deseniz zorlanırım. Bu arada şimdi farkettim. Dijital Harp Karargahımızda 20 değil 14 tane yazılım mühendisi varmış.

Üniversiteler için Microsoft adına verdiğim o derslerin birinde yaşadığım bir anıyı hiç unutmam: Son saatte her öğrenci grubuna söylediğim şu sözleri söyledim "Programcısınız, muhtemelen bir kısmınız kamuda yazılımcı olacak, ileride size -Siz beceremezsiniz, bak elin Amerikalısı Almanı yazmış, kaç milyon dolarsa parasını verip alalım, diyecekler. Lütfen, yalvarırım, şu memleket için kanını canını veren Kurtuluş Savaşı şehitlerimizin hatırına bu lafları söyleyenlere kanmayın, mandacı zihniyeti lütfen reddedin "Biz yazarız, paramızı neden yabancılara yapabileceğimiz bir iş için ödeyelim" deyin. Yazamazsanız bile deneyin. Yapamazsanız gece gündüz farketmez beni arayın yardım isteyin, elimden geleni yapmazsam adiyim," dedim. Çıkan gürültüden binadaki diğer dersliklerin hocaları, öğrencileri, sekreterya hatta kurum müdürü odaya geldi. 30 kadar son sınıf öğrencisi ayakta alkış, ıslık ve her türlü tezahürat yapıyordu. Hayatımın ilkesini anlatmıştım sadece, hep anlatırdım; genelde de sizin yaptığınız gibi eleştirilirdim. Ama ilk kez böyle karşılanmıştım. Ağladım.

Siz ChessBase download versiyonuna 99.99€ (Yaklaşık 230 TL ödemeye devam ediniz.) http://www.chessbase-shop.com/en/cat_root

Ayrıca şunu belirtmeliyim. SatrançLife dergisinin son sayısına verdiğim röportajda da belirtmiştim ki ilk amacım ChessBase ile ya da başkasıyla uluslararası arenada yarışmak değil. Ben hiçbir yerde "onların yaptığının tamamını daha iyi yapıyorum, fazlasını da yapıyorum" demedim. Şunu söyledim: "Ben onların faydalı gördüğüm özelliklerini aldım, onlarda olmayan bazı özellikleri de üzerine ekledim". Siz olmadığını iddia etmişsiniz, okursanız aşağıda açıklayacağım onlarda olmayanın neler olduğunu.

Özetle; biliniz ki acemi değilim;.. siz 20 yıl önce Boğaziçi Bilgisayar Programcılığı okumuşsunuz, ben okumadım. Ben AÜ Siyasal okudum. Microsoft Ortadoğu Software Evangelist'inin yorumuyla "Gözlerime inanmıyorum, tek bir tabloda 75 Milyar kayıt tutuyorsunuz ve bunu inanılmaz bir algoritmayla beş dakikada raporlayıveriyorsunuz." dediği programı yazdım. Pasifiğin ve Akdeniz'in otelcilik devi Fidelio'nun 500.000€ karşılığında çalıştığım firmanın otelleri için alınacağını duyunca "Hop hop bu kadar para elin gavuruna verilir mi! Ben yazarım!" dedim, ve altı ay sonra Hilton grubu genel koordinatörlüğünü yapmış Sn Ziya bey'den "Ben hayatımda Fidelio dahil bu kadar esnek, hızlı, estetik ve kolay bir otel yazılımı görmedim, sizi ayakta alkışlıyorum!" dediği programı ben dahil beş kişilik bir ekiple yazdım. Üstelik altı ayda yazdım. 20.000 Kişinin maaş bordrosunu bir saatte hazırlayabiliyormuş süper programmış diye satın alınmak istenen Amerikan kökenli bir yazılımın lafını duyar duymaz bir İK ve Bordro programı yazma kararı aldım, ekibimle o projeyi üç ayda bitirdim. 20.000 Kişinin bordrosunu üç dakikada hazır edebildiğimizi görenler aylarca hesaplarda hata aradılar. Bulamadılar. Daha kaç projede kaç "iyi" yazılım ürettiğimi burada yazsam haklı olarak sıkılırsınız. Evet ben Boğaziçi okumadım, okutmadılar. Kusuruma bakmayınız.

Ben sizi kısaca araştırdım, (Yanlışım yoksa) İki boyutlu yüzeylerde minimum fire ile kesim şeması hazırlayan programınız var. Bundan haberim olsaydı Nil Nehri üzerindeki en büyük köprü olan çelik köprüyü inşa eden Akfen İnşaat'ın bir milyon Euro verip Fransız birilerinden bu işi minimum fireyle yaptıklarını iddia eden bir program almalarına engel olmaya çalışırdım. Sonuçta memleket kazansın öyle değil mi? Ama bilmiyordum. Ben sizin programınızı "Yapılmışı var, bunu niye kullanalım ki?" demiyorum. "Yapılmışı olsa da, hatta yapılmışı daha iyi veya daha ucuz bile olsa benim insanımın yaptığını kullanmalıyım" diyorum.

Lütfen tanımadığınız insanları bu kadar kolay eleştirmeyiniz, size bunu yapmanız için kıramayacağınız birileri telkinde bulunmuş bile olsa önce o kişiyi tanıyınız, vicdanlı olunuz...

(2) "Programı yazan bir ekip yoktur, yazıldığı programlama dili dandiktir, 4.nesil hantal bir dildir ve üstelik kullanılan yan araçlar SQL vs. kolaycılıktır, ayrıca da programın kendi veritabanı yoktur" düşünceniz.

Evet ekibim 20 kişi değil. Hatta yok. Ne yazık. Chessbase gibi yılda en az 18 Milyon Euro ciro yapıyor olsaydım olurdu. Ama yok. Chessbase'deki 20 kişinin on yıldan uzun bir süredir üzerinde çalıştığı programdan daha iyi bir programı bir yılda yazamamışım, o nedenle Chessbase veya diğerleri satın alınmalıymış. Sanırım doğrudur, ne diyebilirim. Ekibim yok. Ekibe maaş verecek param yok çünkü. Bu düşünce tarzı "güçlü daha güçlü olsun, zayıfın aklı da, hakkı da, şansı da yoktur!" gibi bir düşüncedir. Ben bunu reddederim.

Programlama dili .Net CLR grubundaki 20 küsür programlama dilinden birisidir. Dandik midir? Şöyle yazayım: Neden mesela DenizBank altyapısında verilerini kaydetmek için %100 veri güvenliği garantisi veren SQL Server kullanır. SQL Server dandik bir platform mu? Öyleyse neden binlerce kurumsal müşteri SQL'i kullanır? Neden performans yarışlarında zirvededir? (TPC bağımsız bir kuruluş: http://www.tpc.org/tpce/results/tpce_perf_results.asp ) Peki, SQL Server dandik değilse nasıl yazılmıştır? 4.Seviye hantal bir dille mi yazılmıştır? Aaaa evet .Net ile yazılmış, ne garip? DotNet platformu dandik bir platform mu? Hantal mı? O zaman SQL nasıl saniyede 4 milyon işlem gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip acaba? O zaman yeni çıkan Windows 8 neden %100 Dotnet platformu üzerine oturtulmuş bir işletim sistemidir? Dandik ise ben neden bir "Managed Application" altyapısı olan DotNet'in bir programlama dili olan VB.Net kullandım. Ben aptal mıyım? Programım ağır çalışsın hatta çalışamasın mı istiyorum? Derdim ne olabilir?

Derdim şu:

Bir kere DotNet hantal falan değil, bu bilinsin, dotnet'in eşdeğerlerine göre hantal olduğu her platformda aksi ispatlanmış bir şehir efsanesidir. Ben olaya şöyle yaklaştım: Windows 95'te çalışan kodlar şimdi kısmen Windows 7'de sorun çıkarıyor, işletim sistemi yenilendikçe eski kodlar çalışamaz oluyor. Microsoft, Windows 8 ile birlikte (benim de kullandığım) WPF arayüz mantığına %100 geçti. Yakında Delphi ile ya da Borland C ile yazılmış programlar Windows 9 ya da Windows 10 ile hiç çalışamaz olacak, bunu Microsoft söylüyor. "Unmanaged Application"larınızı bir an önce port edin diyor. Kalıbımı basıyorum ki ChessBase 'de WPF arayüze geçmek zorunda kalacak. Ben şimdiden WPF'e geçmişim, demek ki size göre hataymış? SQL Kullanmışım, %400 daha hızlı diye kullandım. Aşağıda detaylandıracağım bu meseleyi.

Şimdi siz dersiniz ki Linux var! Hahaha Daem Chess Studio Linux'ta çalışamıyor! Evet, ayıp mı? Öyle bir iddia da mı bulunmuşum? ChessBase de Linux'ta çalışmıyor, Fritz de çalışmıyor! Ne olacak şimdi? Eleştiriniz bu noktada biraz garip oldu.

Bu arada Wine linux için yazılmış ücretsiz bir Windows Emülatörü, Wine üzerinde SQL Server çalıştırılabilir. Nasıl yapacağınızı bilemiyorsanız firmamız size ücretli danışmanlık yapabilir. Ya da Wine'ın ticari versiyonu olan Crossover kullanın, ve resmi destek alın, onlar daha iyisini bilir, ne de olsa Minneapolis'te bir USA firması: http://www.codeweavers.com
Ben programımın emülatörlerle Linux ya da Mac ile çalıştırılabileceğini ancak bunu tavsiye etmediğimi yazdım. Chessbase de aynısını söylemiş. Ben söyleyince mi ayıplanacak birşey oldu bu?

Programımın kendi veritabanı yok diye eleştirmişsiniz? ChessBase formatı hakkında fikriniz var mı acaba? Bazıları neden CB database'lerini okuyamıyoruz diye eleştiriyorlar. Kardeşim o lisanslı bir ürün, adamların veritabanı algoritmasını çözdüm, kullanabilirim, ama bunu yapan birileri geçmişte ChessBase ile davalık olmuşlar, ben de ChessBase'e yazıp sordum, sizin veritabanı formatınızı kullanabilir miyim? diye, kesinlikle hayır dediler. Ne yapaydım?

Programda ücretli bir veritabanı sistemi kullanıp size masraf mı çıkardım, ya da kullandığım veritabanı size sorun mu çıkardı?

Bakın şimdi yazacağımı iyi okuyun:

ChessBase'de hazırlanmış bir veritabanınız var. Mesela adı Mehmet Ali Öztürk olan birinin oynadığı oyunları arayacaksınız. Ama veritabanında aynı kişinin oyunları kaydedilirken adı kutusuna bazen M. Ali bazen Ali bazen de Ali Mehmet olarak kaydedilmiş. Siz adı kutusuna kaydedilen text'i aynen yazmazsanız aradığınızı bulamıyorsunuz, farkında mısınız? Bunu bir de Daem ile deneyin. Bence http://www.bener.org/servis/dcs/oyunveritabani.aspx adresindeki Daem veritabanı fonksiyonları videosunu bir ara izlemelisiniz.

Ayrıca size şunu sorarım siz de yazılımcısınız; yazdığınız her proje için kendi veritabanı sisteminizi mi kodluyorsunuz? Bunu mu öneriyorsunuz programcılara?

Bu yaklaşımınız "Ben resim yapacağım!" diyen ressamlara, git önce boya üret, sonra fırça üret, ardından da kendi tuvalini üret, sonra resim yaparsın demek gibi birşey. Çok anlamsız.

(3) "Programın getirdiği herhangi bir yenilik yoktur, yaptıklarının tamamını internetten bulacağınız ücretsiz yazılımlarla, hatta ücretsiz web sayfalarıyla elde etmeniz mümkündür" düşünceniz.

Bana burada programdaki yenilikleri tekrar etme fırsatı verdiğiniz için sağolun. Hiçbir programda konumsal hamle eğitimi bulamazsınız. Hiçbir programda "Ekrandaki oyunun şu, şu, şu konumlarını resim yap, varyantları, hamleleri aralara serpiştir, sonra Word ya da Html ya da OpenOffice dökümanı haline getir, hatta aralara yorum yazacağım, gibi istekerinizi karşılayacak bir kelime işlemci bulamazsınız. Bu özellik dünyada yok. Daem'de var. Hiçbir programda yazdıracağınız oyunun fontunu, şeklini, yerleşimini ayarlayamazsınız, yok böyle olmasın iki sütun olsun vs. diyemezsiniz. Yazdır dersiniz, yazıcıdan ne çıkarsa bahtınıza. Daem böyle değil. Hiçbir programda Daem'deki gibi bir açılış ezberletici bulamazsınız. Bulursunuz, ama farklıdır, eksikleri vardır. Denememişsiniz belli ki. Hiçbir programda yeni öğrenenler için açılış tuzakları ezberletici göremezsiniz. Dünyada yok başka. GM'ler FM'ler filan bunu ignore edebilir. Etmelidir zaten. Ama herkes GM ya da IM ya da FM değil ki? Bu nasıl bir eleştiri mantığı anlayamadım. Dünyadaki hiçbir programda PGN standartlarına bu kadar katı uyulmamıştır. ChessBase bile PGN standartlarının %20'lik bir kısmını uygulamamaktadır, biliyor muydunuz? ChessBase ya da Fritz ya da Rybka elinizde ne varsa, açın şu FEN kodunu ( r1b1kb1r/2qp1ppp/p1n1pn2/1pp5/2B1P3/P1NP1N2/1PP2PPP/R1BQ1RK1 w kq b6 -0 0 ) yapıştırıp "Konum Arama" menüsünü açın. Klasik sicilyadan gelen bir konum. Arayın bakalım kaç oyunda oynanmış? Kaç? Bulabildiniz mi? Bulamadınız. Oynanmamış bir varyant da değil halbuki? İlginç. Bir de Daem ile deneyin aynı konumu. 200 Küsür TL verip Alman'lardan aldığınız program hamle numarasını bilmiyorsanız konumu arayamaz! Daem arar, bulur. Dünyadaki hiçbir programda konum hazırlama ekranı daha siz konumu hazırlarken konumun analizini yapıp en iyi varyantları size göstermez. Daem gösterir. Dünyadaki hiçbir program 20 farklı şekilde iki hamlede mat bir taktik soruyu tam doğru çözdürtmez. Daem bu konuda hata yapmaz. İddialıyım. İspat ederim. chesstempo'da yüzlerce soruda hata olduğunu kullananlar bilir. 3.5 Puanla kazanca götüren bir varyant yerine 3.2 Puanla kazanca giden bir varyant seçerseniz chesstempo da chess.com da bilemediniz der. Daem her ikisinin de kazanç olduğunu kabul eder ve sizin varyantı doğru devam ettirebilip ettiremediğinize bakar. Dünyadaki hiçbir satranç programı video kameranızdan ya da mikrofonunuzdan aldığı medyayla yapılan hamleleri birleştirip eğitim materyali hazırlamanıza izin vermez. Varsa söyleyin. Daha bir sürü şey var. Ama devam ettikçe "ben birşey göremedim" deyişiniz aklıma geliyor ve "neden?" diye soruyorum kendime. "neden bunu yazmış?". Gökhan bey bilgisayarınıza Daem giremeyebilir. Sizin tercihinizdir. Ama açık doğruları çarpıtarak iftira ederek yapmayın bunu. "Beğenmedim" deyin olsun bitsin. Sonuçta beğenmeye ya da kullanmaya mecbur değilsiniz.

Ücretsiz diye alternatif gösterdiğiniz yazılımlardan bahsetmek lazım kısaca. SCID ve ChessDB'den bahsetmişsiniz. http://chessdb.sourceforge.net/ ve de http://scid.sourceforge.net/ adreslerini inceleyerek bu programların ne yapabildiğini Daem ile aralarındaki bariz farkı herkes görebilir.

Daem'in mobil, android ya da ios versiyonu yok diye eleştirmişsiniz. Olacak inşallah. O da olacak. Herşey zamanla. ChessBase'in ya da Fritz'in ya da Shredder'in tüm özelliklerini mobil olarak da kullanabiliyormuşsunuz gibi bir imanız olmuş. Öyle birşey yok. Ayrıca bu markaların mobil versiyonları ayrıca satılıyor, Fritz aldınız diye al bu da mobil versiyonu hediyemiz olsun diyen yok, iki üç tane özelliği var ve fiyatı 49.90€ (yaklaşık 115 TL). Live oyun için olan versiyon haricindekiler gayet de pahalı fiyatlarla satılmakta.

İnternette ücretsiz oyun analiz ettirebiliyoruz demişsiniz. Chess.com'da online bilgisayar analizinin ne kadar saçma ve hatalı sonuçlar ürettiğini ben dahil kullanan tüm üyeler söylüyorken siz burada bir milli oyuncu sıfatıyla övmüşsünüz; bunu anlayamadım. Online oyun analizi yapam motorun tahmini gücünün 1500 ELO dolayında olduğu yolundaki yorumları okumanızı öneririm. Bunun sebebini yazılımcı olarak bildiğinizi varsayıp açıklamaya girmeyeceğim. Olimpiyatlarda toru topu 1500 kişinin 750 masada oynadığı maçların live analizini vermede yaşanan sıkıntıları bildiğinizi, ve maliyetinin servet değerinde olduğunu sadece hatırlatmak isterim. Online oyun analizi ile ilgili eleştirileri bulamazsanız ben linki bulup size göndereyim. Bu arada internetten bedava canlı oyun analizi diye anlattığınız o servis ücretsiz değil, ücretsiz üyeler haftada bir oyun analiz edebiliyor. Sınırsız analiz istiyorsanız 30 günlük ücreti 25 TL yıllık ücreti 180 TL. Daem'le ömür boyu sınırsız analiz yapabilirsiniz. Bu arada Chesstempo'da kayıtlı 42.000 soruyu tüm özellikler açık olarak çözmek için yıllık 35$ (63 TL) ödemeniz gerekli. Daem'de 44.000 soruyu üstelik hatasız eksiksiz çözmek için ömür boyu sınırlama olmadan TSF kampanyasından 50 TL'ye hala alabilirsiniz. Üstelik sadece taktik soru çözme özelliğini değil tüm özelliklerini satın almış olursunuz. Kendi sorularınızı ekleyebilirsiniz mesela. Programın eğitim, antrenman, database vs özellikleri de cabası. Hangisi mantıklıysa onu tercih ediniz. Amerikan internet servisi mi? Amatörce yazılmış ve hiçbir artısı olmayan Daem mi?

Daem'in veritabanında duble oyunları temizleme aracı yok demişsiniz. Sanki ChessBase'in varmış da başarıyla temizleyebiliyormuş gibi. Bakın ben gerçekten de duble oyunları algılayıp temizleyen bir algoritmanın gerekliliğinin farkındayım. Ama sırf yok denmesin diye ChessBase ya da Arena'da filan olduğu gibi oraya başarısız çalışacak bir menü koymak benim tarzım değil. Algoritmayı %100 başarılı çalışır hale getirince yayınlayacağım endişeniz olmasın. Ekip olmayınca 10 yıllık iş bir kişiyle bir yılda ancak bu kadar çıkıyor.

Bu başlığı daha fazla uzatmak istemiyorum.
Özetle; eleştirilerinizin, haksız ve kasıtlı olduğunu düşünüyorum.

(4) "Kurulumu zordur, birçok kişi kurulumla ilgili hata mesajları yazmış, demek ki doğru dürüst kurulamıyor bile" düşünceniz.

Bu güne kadar onlarca kişinin bilgisayarına TeamViewer ile bağlanıp duruma şahsen müdahale ettim, durumun nedenini anlamam için bu gerekliydi. Her birinde de kurulumun yapılamamasının ya da programın çalışamamasının nedeninin ilgili bilgisayardaki bozukluklar olduğunu tespit ettim. DotNet Framework'ü temizce kaldırıp tekrar kurduklarında hepsinin de sorunu çözüldü. Bana iletilmeyen kurulum sorunu varsa onu bilmiyorum. Sadece Windows Vista ile ilgili özel bir durum için programa versiyon (1.1.6) yayınlamam gerekti. Her hatada yeni versiyon çıkıyor eleştirinizi haklı ve vicdanlı bulmuyorum. Dağıtım başladıktan sonra 4 versiyon yayınladım dördü de kullanıcıların sizin beğenmediğiniz o "Elinize sağlık, bir de şu olsa daha iyi olur." cinsinden tavsiyelerini programa ilave etmemden kaynaklıydı. Siz daha iyi bilirsiniz, her program canlıdır, sürekli büyür, genişler, yenilenir; çünkü ihtiyaçlar ve talepler sürekli büyür, genişler ve yenilenir. Buna ayak uyduramayan programlar ya unutulur ya da şanslıysa alternatifsiz olarak hayatına devam eder.

(5) Diğer iddialarınız.

Lisansın sadece bir bilgisayarda ve internet olmadan kaydedilemediğinden şikayet etmişsiniz. Size ChessBase kurulum dökümanlarını okumanızı öneririm.

ChessBase lisansı sadece ve en fazla üç bilgisayarda kurulabilir.
Diyelim üç bilgisayara da aynı anda kurdunuz. Biri bozuldu, bilgisayarın biri çalındı, birine de virüs bulaştı işletim sisteminiz çöktü diyelim. Geçmiş olsun. Lisans numaralarınızı artık kullanamazsınız. Hakkınız yanmıştır. Hakkınız yanmadan lisans numaranızı bir bilgisayardan diğerine taşımak için çalışır haldeki bilgisayarınızdan Deactivate işlemi yapmanız gerekir. Unutup formatlarsanız geçmiş olsun. Ya da unutup bilgisayarınızın mesela ekran kartını değiştirirseniz yine geçmiş olsun. Bu arada ChessBase lisans kaydı için o bilgisayarda internet olması şart değil, haklısınız. Ama size verilen aktivasyon kodunu onaylatıp karşı kod almak için ille de bir internet bağlantılı bilgisayar şartı var. Ne mantıksa artık. Ben bunun kodunu kolayca yazarım. Ama saçma bulduğum için yazmadım. Sizce de saçma değil mi?

Oysa Daem'de lisans numaranızı herhangi bir bilgisayara taşımak için eski bilgisayarınızı kullanabiliyor olmanız gerekmez. Çalınsa da bozulsa da uğraşsız, zahmetsiz taşıma işini yapabilirsiniz.

Son olarak;

Programın Ticari bir amaç taşımadığını söyleyen olmadı. Forumda reklam amacının olmadığı söylendi, yanlış anlamışsınız ya da kasten çarpıtıyorsunuz.

Programın kodlarının, grafiklerinin, işlevlerinin amatörce, hatalı ve gereksiz yere yazıldığını; yazılmışı varken profesyonellerin bunu tercih etmeleri için bir sebep olmadığını, ChessBase gibi yabancı ürünlerin çok daha başarılı olduğunuzu vurgulayan yazınızı büyük bir üzüntüyle okudum.

Elimden geldiğince size cevap vermeye çalıştım.

Son zamanlarda sizin gibi Daem'i gereksiz ve kötü göstermeye çalışanların yazdıklarının beni vazgeçiremeyeceğini bilmenizi isterim.

Yazıma forumdaki bir kardeşimizin bir başka kardeşimize yazdıklarını aktararak son vereceğim.

....Oysaki Mevlana’nın çok güzel bir sözü vardır: “Her baktığın yerde aynı pisliği görüyorsan, o pislik senin gözündedir”. Bu söz üzerinde biraz düşün lütfen.

....

İşte, “bu memleketten adam olmaz”, “bunların hepsi koyundur”, “satranççılar bunu hakediyor” gibi söylemlerde bulunanların deneyimliliği, böyle bir deneyimliliktir. Bilmişlikleri, işte böyle bir bilmişliktir. Sen onlar gibi olma aslanım. İnsanlara, ülkene, kendine, yaşama, Tanrı’ya güven. Aldan, tekrar güven. Seninle alay etsinler, güvenmeye devam et. Atatürk’le de aynı biçimde alay ettiler, Hz. Muhammed’le de, Aynştayn’la da veya büyük bir iş başarmış aklına gelebilecek herhangi bir kimseyle de. Güvenini yitirdiğinde tekrar toparlan, tekrar güven.

Belli ki duyguları ve mantığı güçlü birisisin. Böyle kişiler, bu ikisini dengede tutamadığı sürece mutlu olamaz ve yeteneğinin elverdiği en önemli işleri yapamaz.

Her baktığın yeri pislik olarak görürsen, kendileri için mücadele etmeye değer birilerini bulamazsan, o birilerine karşı kalbinde sınırsız bir sevgi hatta aşk, umut ve istek taşımazsan, mücadele etmen gereken kişilere karşı mücadele gücünü nereden bulacaksın? Şöyle bir bak çevrene, çok güzel insanlar göreceksin. Bu ülkenin en güzel şeyleri hakeden o insanlarına sen de saygı göstermezsen, kimden saygı göstermesini isteyeceksin?

Gökhan Bey, sizi bir ara üzüm yemeye de beklerim efendim.
Size ve tüm okuyanlara hürmetlerimle.
:?

[GokhanDemir]

Yazimda kullanmadigim alt seviye sozcukleri, ilk bakista kibar bir goruntude kaleme alinmis gibi gorunen cevabi yazinizda sanki kullanmisim gibi gosterdikten sonra bir kac adim ileri giderek bana pislik kelimesi de dahil demediginizi birakmamissiniz. Uslubunuzu tebrik ediyorum.

Kategorize ettiginiz 5 madde cercevesinde cevaplar verecegim. Ama once "yazdiklarinizi okuyanlar dogru sanabilir" cumlenize odaklanalim.

Yazdiklarim tabii ki dogrudur. Ustelik bir cogu elestiri degil amator yaziliminizin esas degerini ortaya koyan bir tespittir. Yazimda toplam 3 elestiri var. Ilki sahsiniza: amator bir yazilim calismasinin sanki cok profesyonelmis gibi forumda reklaminin yapilmasi. Ikincisi, yazdiklari ile konuyu az bilen kisileri yanlis yonlendirme etkisine sahip kisilerin yazilan konuyu incelemeden yorum yapmalari, ucuncu ve esas elestirim ise TSF'nin ise boyle amator bir yazilim calismasini ne satranc ne de yazilim konusunda hic bir teknik kisiye danismadan satin almaya karar vermis olmasidir.

Simdi sizin kategorize ettiginiz maddeler uzerinden cevaplar:

1) "Programı yazan kişi deneyimsizdir, acemidir, Türk olmasının bir önemi de yoktur" düşünceniz.

Satranc veritabani uygulamasi yazmak ciddi bir ekip calismasi gerektiriyor. Bu ekipte asgari, uzman satranc oyunculari ve uzman yazilimcilar olmasi sart. Ekibiniz yok. Satranc bilginiz zayif. AU Siyasal mezunu ama uzman bir yazilimci oldugunuza dair, dogdugunuz gecekondudan baslayan ve edebi (!) bir dille ne ihaleler kazandiginiza kadar devam eden hayat hikayeniz ise ne beni ilgilendiriyor, ne de konuyu. Bir Turk filmine senaryo olabilir en fazla.

Ciddi bir satranc oyuncusu olarak benim icin esas olan kullanmaya karar verdigim yazilimin ihtiyacimi gormesidir.

Siz ChessBase'e para vermeye devam edin demissiniz. Ben ChessBase'e para verdigimi hic soylemedim ki. Urununuz, ChessBase'in parasiz urunu olan ChessBase Light'i en azindan gecmeli ki insanlar para versinler dedim. Arti, para veririm veya vermem benim bilecegim istir. Bu konuyu sanki illa boyle bir urune para verilmesi gerekiyormus gibi bir kamuoyu olusturarak, aman paramiz yurtdisina gitmesin diyerek ve yuce Turk milletinin milli duygularini kullanarak gundeme getirmek ne derece humanist ve etik bir davranistir? Yoksa bir pazarlama taktigi midir? Takdiri okuyanlara birakiyorum.

Yazimi bir baska kisinin telkini ile kaleme aldigimi ima etmissiniz. Beni taniyanlar bana kimsenin telkinde bulunamayacagini cok iyi bilirler. Ama siz boyle bir sey dusunebildiginize gore size telkinde bulunabiliyor olmali insanlar. Konu ile ve yazilanlarin dogrulugu ile ilgisi olmayan ve konuyu demagojik yontemlerle saptirma amaci tasiyan seviyesiz suclamanizi misli ile iade ediyorum.

2) "Programı yazan bir ekip yoktur, yazıldığı programlama dili dandiktir, 4.nesil hantal bir dildir ve üstelik kullanılan yan araçlar SQL vs. kolaycılıktır, ayrıca da programın kendi veritabanı yoktur" düşünceniz.

Ilaveniz olan alt seviye "dandik" kelimesini hic kullanmadim.

ChessBase kadar ciro yapabilmek icin ChessBase'teki kadar buyuk bir ekibinizin olmasi gerekir. Bu ekip satranc teknik, yazilim teknik + satranc operator seviyesinde olmalidir. Yoksa ChessBase kadar buyuk ciro yapamazsiniz. Tek kisi amator bir seyler karalayarak ChessBase kadar buyuk ciro yapilmaz.

Evet, programi yazan bir ekip yoktur. Tek kisi oldugunuzu yazinizda da ifade etmissiniz.

Ben Visual Basic'e hantal demedim, 4GL dedim. Hantal'i siz ilave etmissiniz. Hantal kelimesini programin overall'u icin o da sadece bir yerde kullandim.

Evet, SQL veritabani kullanmak kolayciliktir. Sayet ikna yeteneginiz asiri gelismis ise, konudan az anlayan kisileri ilk gorunuste bir satranc veritabani uygulamasi gibi gorunen bir sey yazmis oldugunuza ikna edebilirsiniz belki, ama aslinda salt PGN'lerle ugrasan, bunlari kaydetmek icin kendi formati olmayan ve arka planda bir SQL veritabani kullanan, SQL index mantiklarinin bitboard'lara tatbik edilmesinin gayri mantiki olmasi nedeni ile de bundan bir adim oteye gecemeyecek bir yazilim ortaya koydugunuz hemen anlasilir. Hic bir satranc ve yazilim ustasinin da takdirine mazhar olamazsiniz. Birakin ustalari, enthusiast'larinin da takdirine mazhar olamazsiniz. Sozgelimi kimse satranc software'leri directory'lerinde urununuzun adini listelemez.

Bir de, bana verdiginiz cevaplarinizda elinizden geldigi kadar bilimsel olmanizi rica ederim. "%400 daha hizli oldugu icin mi" seklindeki low profile cumlenizde mesela neye istinaden %400 daha hizli oldugu bilgisinin de yer almasi. Generic SQL TPC sonuclarini birakin. Elinizde yarismayi hedeflediginiz kulvardaki diger software'ler ile mukayese edilebilen performans degerlendirme sonuclari var mi? Var ise bu olcumleri nasil yaptiniz ve sonuclarina nereden ulasabilirim?

Bir de yine konu ile pek ilgisi yok ama, cevap yazan kisinin cesitli diger noktalardaki bilgi eksikligini gozler onune sermek icin biraz bahsedeyim.

Hayir, DotNet platformu sizin kullandiginiz kelime ile kullaniyorum, dandik bir platform degildir. Ama ticari olarak Microsoft merkezlidir ve benim ozgurlukcu yapima karsidir. Microsoft ornegin cep telefonlarinda pazar payini nerede ise tamamen kaybetmis durumdadir. Yatirimini Microsoft'a gore yapan Nokia da batmak uzeredir.

SQL Server veritabani uygulamalari icin dunya uzerinde saygi goren cok iyi bir platformdur. Dezavantaji Windows dependent olmasi ve avantaji da Windows dependent olmasidir. Bu bir cok kisiye garip gelebilir, aciklamaya calisayim. SQL Server, fikirlerini kabul ettiremedikleri icin Oracle'dan ayrilarak Sybase'i kuran evangelistlerin, olusturduklari veritabaninin bir cok yenilik getirmesi sonrasinda ilgisini ceken Microsoft ile ortak code gelistirme calismasi ile basladi. Sybase SQL Server Versiyon 4 release edildikten sonra Sybase ve Microsoft arasinda anlasmazlik basgosterdi ve her iki firma o noktadaki code base'i kendileri devam ettirdiler. Sybase, multi platform devam etti. Microsoft ise Sybase SQL Server versiyon 4'e Microsoft SQL Server adini takti ve diger isletim sistemlerinde de derlenebilir olmasi ozelligini end-of-life yapmaya karar verdi. Bu Microsoft'un, aynen bugun Apple'in yapmaya calistigi gibi kendi platformunu dikte etmesi cabasi idi. Bu hem bir dezavantaj idi, ama hem de, urunun diger platformlarda da compile etmesinin saglanabilmesi icin odun verilen teknik detaylardan arindirilmasi anlamina geliyordu. Sybase ve Microsoft SQL Server, temelde ayni urunun Veryison 4'ten sonra iki farkli branch ile devam ettirilmis halleridir. Uygulama dili C++ ve Assembler'dir. DotNet ile yazilmamistir. SQLExpress, Microsoft SQL Server temelli, belirli kisitlari olan sahsi bir versiyondur. Cesitli DotNet objeleri sunar, destekler. Mono kullanarak SQL Server calistirilamaz.

Eksik, hatali ve yanlis yonlendirme amacli bilgileri duzeltelim.

3) "Programın getirdiği herhangi bir yenilik yoktur, yaptıklarının tamamını internetten bulacağınız ücretsiz yazılımlarla, hatta ücretsiz web sayfalarıyla elde etmeniz mümkündür" düşünceniz.

Dogru.

Birincisi chess publishing bir satranc veritabani uygulamasi icin en aranan ve en onemli ozellik degildir. Siz oyle gorunuyor ki bir oyunu bir word processor'e export etmeyi basarabilmissiniz. Bu iyi, ancak diger uygulamalar bunu yapamiyor demek iyi degil. Benim bildigim bir cok uygulama bunu ve hatta fazlasini yapabiliyor. ChessBase, ChessDB dahil. Ornegin html'e export edilen oyun interaktif olabiliyor.

Belli bir konumun hamle numarasi bilinmeden aranmasi: Kendim gunluk hayatimda ChessBase kullanmiyorum, ChessBase kullanan kisiler paste ettiginiz konumun search edilip edilemeyecegine yanit versinler (ki bence search edilebiliyordur, cunku eger search edilemese idi ChessBase'in acilis transpozisyonlarini bulmasi mumkun olmazdi) ama benim kullandigim ChessDB'de ve SCID'de bu yapilabiliyor. Bunun yapilmasi isin kolay kismi. Bu pozisyonun geldigi oyunlarda sonraki hamleler bir tree olarak ekrana getiriliyorlar ve muteakip hamlelerin istatistiki analizi yapiliyor.

Acilis tuzaklarina gelince. Acilis tuzagi diye bir sey var, ama, program tuzak ile tasi bosa koymayi nasil ayirt edecek? Boyle bir seye imkan var mi? Her kisa biten partiyi bir database'e koymakla acilis tuzagi database'i yapilmaz. Arti, acilis tuzagi database'i bir iceriktir, program degil.

Satrancta acilis ezberlemek diye bir sey yoktur. Acilis ezberleyenler kaybetmeye mahkumdur. Satranc hayatin bir aynasidir ayni zamanda. Hayatta da herhangi bir seyi ezberleyenler kaybetmeye mahkumdur. Okullarda ezbercilere takilan isimler vardir. Ezberciler bir sinavdan belki o yil gecer not alabilirler ama bir sonraki yil da akillarinda hic bir sey kalmaz. Onemli olan kaliplari anlamak, taslar arasindaki iliskiyi kurmak, dusunmek ve belli sureler icinde, dogru veya yanlis, karar vermesini ogrenmektir. Dolayisi ile DAEM, bu konuda temel bir yanlis icinde.

Dunyadaki hic bir program yapamiyor olmasina ragmen DAEM'in daha konumu ekrana dizerken ve dizme islemim bitmeden once konumun analizini yapip en iyi varyantlari gostermesi, DAEM'in bir de kahin (!) ozelligi oldugunu gosteriyor, takdir ediyorum.

Chesstempo.com veya chess.com'daki taktik sorulara gelince. Satrancta kuraldir. Taktik soruyu en kisa yoldan cozmek esastir. Sizin programin en iyi olmayan 2. devam yolu kazaniyorsa bunu kazanc olarak kabul ediyor olmasi ozellik degil, bug'tir. Arti, bu siteler merkezi bir taktik veritabanini surekli ve otomatik olarak ilaveler yaparak buyutuyorlar. Bu, duplike soru gelmesi riskini azaltiyor, problemlerin kuvvet derecesi olabilmesine imkan taniyor ve bana daima kendi kuvvet dereceme yakin sorular sorulmasinin yolunu aciyor, cunku community'nin katkisi ile problemlerin kuvvet derecesini olcebiliyor. DAEM olsun bir baskasi olsun, merkezi veritabani olmayan hic bir program bunu yapamaz.

Interaktif materyalleriniz programin kendisi degil iceriktir. Ben bu tip interaktif bir icerigin de cok faydali oldugunu dusunmuyorum. Henuz bir interaktif icerik de goremedim. Cekinceleriniz varmis icerigi kayit etmekte galiba.

Dogrulari carpitmak benim isim degil, ben bilimsel gerceklige inanirim. Acik dogrular ise sunlar: DAEM ciddi bir yazilim degil, tek kisi ve 1 yil boyunca kodlanmis bir yazilimin ciddi olmasina imkan da yok. Yaptigi isler: onyuz, UCI destegi, PGN okuyup yazmasi, oyunlari saklamak icin SQL kullanmasi, video/ses oynatmasi, oyunlarin word processor'a export edilmesi. Budur. Kendi cizdigi cercevede bile eksiklikleri vardir: Veritabanlarinin yedeklenmesi, yedeklerin tutarlilik kontrolu, veritabaninin rutin bakim islemleri gibi.

DAEM'in Android ve IOS versiyonlarini cikarmadan once saygi duyulan bir yazilim haline donusturmeniz gerekiyor. Unutmayin, ne Android'te ne de IOS'ta SQLExpress kullanamiyorsunuz, dikkat.

Bilgi amacli cesitli mobile yazilimlarin Android marketteki fiyatlarini yazayim:
. Shredder: 7.67 usd
. Fritz: n/a
. ChessBase Online: 5.11 usd
Ben 49.90 EUR bir fiyat bulamadim bahsi edilen yazilimlar ile ilgili.

Online sitelerde bilgisayar analizi iki farkli bicimde yapilabiliyor. Bu sitelerde varolan engine'ler yardimi ile veya sizin bilgisayarinizda varolan local engine'ler vasitasi ile ve sadece size ozel. Yani, analizi local engine'inize yaptirtabiliyorsunuz. Sanirim bu ozelligi bugune dek farkedemediniz. Ilave olarak, sizin satranc konusunda sacma dediginiz bir seyi ben ovuyorsam sayet, benim ovgum dogru, sizin sacma tabiriniz yanlistir. Zira ben kuvvetli oyuncuyum, siz zayif. Sizin soz hakkiniz pek yok. Olmasinda israrli olursaniz da ticari basariya ulasma sansiniz yok.

Online siteler ucretsiz demedim, ilk yazimi bir kez daha ama bu kez anlamaya calisarak okuyunuz.

ChessBase ve benzeri yazilimlarin kill doubles ozelligi ilk ciktiklari gunden itibaren var. Zira bu ozellik olmazsa olmaz. Cok da dogru calisiyorlar. Siz mevcut teknik tasariminiz ile bu ozelligi sunmaya calissaniz bile performans konusunda diger yazilimlarla hic bir zaman basedemeyeceksiniz. Cunku generic bir SQL veritabani kullaniyorsunuz ve yapmaya calistiginiz is ad soyad kullanarak search yapmaktan cok daha farkli.

Son bir notum var. DAEM'in destekledigi ozellikler itibari ile identik hardware'lerde ChessBase, ChessBase Light, ChessDB, SCID, NICBase, SuperPro, Chess Dragon, Chess Tree, ChessPad, PGN Mentor, Bookup, Chess Academy, Chess Assistant ve ClubMate ile karsilastirma sonuclarini yayinlayin. Neleri karsilastirabilirsiniz, fikir vereyim:

. Kurulum dosyalarinin size'i.
. Fiyat
. Isletim sistemi destegi (son kullaniciya erisilebilirlik)
. Lisanslama, Kac bilgisayarda calisabildigi
. 5 milyon oyunluk PGN dosyasinin import hizi.
. 5 milyon oyunluk PGN import edildikten sonra olusan native dosyalarin buyuklugu.
. 5 milyonluk database'ten posizyon search hizlari.
. Kisiye bagli acilis siniflandirmasi key'lerinin tanimlanip tanimlanamadigi.
. 5 milyonluk database'te tum partilerin tekrar acilis siniflandirmasina tabi tutulma hizlari.
. Acilis transpozisyonlarinin dogru tespiti (engine kullanilmayacak)
. Player database ozelligi olup olmadigi
. Kill doubles
. Position search (explicit material and known material at exact positions)
. Tree ozelligi
. Yedekleme isleminin kolayligi
. Nalimov tablebase destegi
. UCI ve Winboard engine destegi
. Egitim Videolari oynatabilme
. Chess publishing destegi.

Gecenin bu saatinde aklima gelmeyenleri forumdaki diger kisiler eklerse sevinirim.

Bu karsilastirmalari objektif bir sekilde yaparsaniz ne demeye calistigimi bu yaziyi okuyanlar daha iyi anlayacaklardir. Karsilastirmada ChessDB ve SCID konusunda takildiginiz yerler olursa yardimci olurum, diger programlari ben bilmiyorum. Ama eminim siz biliyorsunuzdur, cunku DAEM dunyada yapilamayan isleri yapabiliyor iddiasindasiniz. Bugune kadar tum karsilastirmalarinizi ChessBase ile yapmis olmaniz diger yazilimlari bilmediginiz veya kullanmadiginiz anlamina gelmez. Ne de olsa ulkemizin bagrindan cikip dunya ile yarisacak bir yazilimin mimari, programcisi, pazarlamacisi, installer'i, herseyisiniz.

4) "Kurulumu zordur, birçok kişi kurulumla ilgili hata mesajları yazmış, demek ki doğru dürüst kurulamıyor bile" düşünceniz.

Bu madde altinda savunma babinda yazdiklariniz zaten soylediklerimi ve soylemeyip basligi suslemenizi dogruluyor. Bir de, tek kisisiniz, ekibiniz yok ama insanlarin bilgisayarina girip kontrolu ele alarak kendi programinizin installation'ini yapmaniz ayni zamanda cok yardimsever birisi oldugunuzu gosteriyor, bu ozelliginizi de takdir ediyorum. Ama mesela ben kendi bilgisayarimin kontrolunu kimseye vermem. Bilgilerim onemlidir, bilgisayarimi baskasina teslim etmem de kendi acimdan bir guvenlik riskidir. Dotnet'i kaldirip tekrar kurunca sorun cozuldu diyorsunuz da, Dotnet zaten Windows Update'lerle geliyor. Hangi end user Dotnet'i bilerek ve ozelliklerini secerek kuruyor? Iste, zorluk yasaniyor dedigim bu. Dogru durust kurulamiyor degil, kurulum icin onceden yapilmis olmasi beklenilen heavyweight kurulumlara dependent.

5) Diğer iddialarınız.

Lisans konusu benim ilgi alanim icinde degil. ChessDB veya SCID kullanin, lisans derdiniz olmasin. ChessBase kullaniyorsaniz da 3 bilgisayarinizdan bile lisansinizi kaybettiginiz takdirde, ChessBase'ten yine de ayni lisanslari email yazismalari ile derdinizi anlatarak alabilirsiniz.

Son olarak,

http://forum.satranc.biz/viewtopic.php?p=14895 sayfasinda acik bir sekilde "Ben bu programla para kazanmayi amaclamiyorum. Cogunuzun bunu anlayabilecegini dusunmuyorum" demissiniz. Demek ki para kazanmayi amaclamayan ticari bir hedefiniz var, takdirle karsiliyorum.

Yazimin sizi uzmesi dogal. Bu kadar amator bir yazilimi TSF'ye satarak halihazirda buyuk bir ticari basari elde etmissiniz. Ilk yazimdaki elestirilerimin cogu, bu karari nedeni ile TSF'ye. Programinizi da TSF'den baska satin alacak kisi ya bulamazsiniz, ya da 3-5 tane olaydan bihaber kisi belki bulursunuz belki bulamazsiniz.

Eger ki, bugune kadar aldiginiz teknik kararlari yok sayip calismalariniza silbastan baslar iseniz, bir proje plani cercevesinde ciddi bir ekip kurarak olmasi gerektigi gibi, 3rd party teknolojilere cok fazla dependent olmayan, varolan parasiz urunlerden daha iyi bir urun ortaya koyarsaniz o vakit ticari ugrasilarinizi da elestirmem, ortaya koydugunuz urunu satin alan TSF'yi de. Elestirmemek bir yana takdir de ederim. Ama, uzulerek soyleyeyim, bunu yapacaginiza ihtimal vermiyorum.

Mevcut durumda TSF acisindan bu satin alma tam bir israftir. Hem eski bir milli oyuncu ve hem de bir yazilim uzmani olarak, bu tespiti yapabilecek nadir kisilerdenim. Yanlisin daha da ileriye goturulmemesi icin yapici oldugunu dusundugum tespit ve elestirilerimi de bu yuzden kaleme aldim.

Bir gun bagci, 900 rakimda deniz tuzundan en az 100 km uzakta, yagis alan veya yagis olmadigi zamanlarda sulamasi ihmal edilmeyen genis bir arazi alir ve bu arazide kaliteli uzum yetistirmeye baslar ise ve bu uzumler olur ise, canim da yemek isterse parasini veririm, satin alirim ve yerim.

Once oyunu kuralina gore oynayalim. Bilmeyenleri de demagoji ve laf oyunlari ile kandirmaya calismayalim.

Aslinda hem ilk yazdigim yazi hem de bu yazim ile DAEM adini koydugunuz amator yazilim denemesine iliskin tespitler yapip, elestiriler getirip, fikirler veriyorum ve bu yolla dogruyu anlatmaya calisarak yardim etmis oluyorum.

Gokhan Demir

"Eger bir gun benim sozlerim bilim ile celisirse, siz bilimi seciniz." Ulu onder, Mustafa Kemal ATATURK.

[abdulkadirbener]

Yazdığınız her bir cümleye verilecek güzel bir cevabım emin olun var.

O kadar açıklama yapmışsınız ama programım hakkındaki iddialarınızın hepsi de hala yanlış.

Ben o sizin ekip dediğiniz adamların yüzlercesinin hocasıyım diyorum, siz hala ekip kurmadan bu iş olmaz diyorsunuz.

Ben çorak tarlaya su girsin diye köşeden iz açtım diyorum, siz bu tarla neden yemyeşil değil diyorsunuz.

Ben yapmaya çalışıyorum, akıl verin, yardım edin, ben satranç konusunda amatörüm diyorum satranç konusunda bildiklerim bilmediklerimin yarısı bile değil diyorum.

Siz, yapma yapılmışı var biz ustayız, doğrusunu biz biliriz, beğenmedik diyorsak bırak tarla çorak kalsın diyorsunuz, eleştiriyorsam ben haklıyım diyorsunuz.

Ben federasyon "beğendik" dedi diyorum, siz hala "kime sormuşlar?" diyorsunuz, "ben milli oyuncuyum, hem de programcıyım, bana niye sormamışlar" derdindesiniz.

Bana program için sadece beğenisini dile getiren "Beğendim, güzel olmuş, lütfen devam edin vs.vs" diyen kişi sayısı binden fazla.

Eski bir milli takım oyuncumuz "ben bu kadar rahat, bu kadar hızlı ve pratik kullanılan bir veritabanı görmedim" derken, siz "veritabanınız bile yok!" diyorsunuz. Sanki her sabah 5 milyon oyunu import ediyormuşsunuz gibi, "5 milyon oyunu kaç dakikada import ediyor siz onu söyleyin?" diyorsunuz. Dİkkat edin! "İmport yapamıyorum!" diyemiyorsunuz, süresine takılmışsınız.

Programla ilgili her iddianızın bir cevabı olduğunu lütfen not ediniz. Cidden merakınız varsa bana email ile sorabilirsiniz.

İş hayatım boyunca yazdığım projelerin, tasarladığım sistemlerin altyapısını kurumlara pazarlayarak çok güzel paralar kazanabilirim.

Projelerime ve kariyerime ara verip, satranç için birşeyler yapmak istedim, siz yapma bizi bu halimizle başbaşa bırak diyorsunuz.

Yazık.

Önyargılısınız, amacınız gerçekten üzüm yemek değil.

Hayatımda bir iki defa cidden pişmanlık duydum.
Son pişmanlığım bu foruma üye olmak ve burada birşeyler yazıp birşeyler paylaşmak oldu. Bu yazılara bir cümle fikir bildirmeyen tüm forum üyelerine teessüflerimi bildiriyorum.

Şu kadarını yazıp bırakıyorum.

- "Gökhan bey, iddia ettiğiniz gibi yazılımcıysanız, daha iyisini siz yapın. Aynası iştir kişinin, lafa bakılmaz."

Bu tartışmaya devam etmeyeceğim.
Dışarıdan bakanlar hangimizin yapıcı, hangimizin yıkıcı olduğunu anlamayabilir.

Mustafa Kemal ATATURK: "Eger bir gun benim sozlerim bilim ile çelişirse, siz bilimi seçiniz."

Bilim: "Kalkınmanın esası üretimdir. Dışa bağımlı ekonomiler büyüyemez, gelişemez, zaman içinde köleleşir. İthal etmeniz gerekenler sadece üretemeyeceğiniz şeyler olmalıdır. Yapabiliyorsanız topluiğneyi bile kendiniz üretin."

Ben: "Üretmeye çalışıyorum. Hiçbir katkınız olmasa bile fikir verin, lütfen."

Siz: "Üretmeyi bırakın, ekibiniz bile yok! Program çok kötü, profesyonellerin işine yaramaz, benim bilgisayarıma kesinlikle giremez...Biz ChessBase kullanırken Alman malı diye umursamayız..."

Forum: "Bunlar da ne konuşuyorlar böyle, bakalım; hmmm, birisini mi eleştiriyorlar ya da birisini mi karalıyorlar? yoo değilmiş, bak ne yönetime çatıyorlar, ne de muhalefete çatıyorlar, ne antrenörlerin sorunlarını ne de hakemlerin sorunlarını konuşuyorlar, demek ki satrançla ilgili bir konu değil, o zaman boşverelim, konuşur konuşur susarlar. Biz ona buna çatmaya devam edelim. Bu başlıklarda yorum yazmamıza gerek yok..."

Size laf anlatmak deveye hendek atlatmaktan zor.
Önyargılısınız.
Ne yazılırsa yazılsın artık cevap vermeyeceğim.
Usandım.
Kınıyorum.
Üzülerek ve saygılarımla.

[Murat Akdağ]

Değerli satrançseverler

Bu güzel tartışma konusu için Gökhan Demir ve Abdulkadir Bener'e teşekkür etmek istiyorum. Yazışmalı satranç oyuncusu olduğum içim profesyonel satranç yazılım ve uygulamalarını yakından takip ediyorum.
Biri mektepli diğeri alaylı ama bilgisayar uygulamaları konusunda 2 iddialı arkadaşımızın tartışmasında olan gerilimi herşeyden önce normal karşıladığımı belirtmek istiyorum. Ben sadece yapıcı bazı görüşlerimi belirtmek istiyorum.
Gökhan Demir arkadaşımızın belirttiği hususlar doğrudur. Böylesi bir çalışma ancak profesyonel bir ekip işidir. Abdulkadir Bener yetersiz satranç bilgisiyle bu işe girmesi takdire şayan bir davranıştır. Tıpta bir ilaç pazarlamadan önce çeşitli faz deneylerinden geçer ancak 4-5 yıllık bir periyoddan sonra onaylanarak ticari piyasaya sürülür.
Abdulkadir Bener arkadaşımız dışarıdan bakıldığı zaman foruma üye olduktan sonra çizdiği yol programının ticari pazarlaması için uğraşmak olmuştur. Bunda anormal bir durum yok. Fakat öncelikle yazılımını profesyonel destek alarak geliştirmesi lazım. Houdini gibi dünyanın en güçlü engini yıllarca ücretsiz kullanıldıktan sonra daha yeni ticarileşmiştir. Öncelikle rüştünü ispatlamıştır.
Fakat tüm bunlar Abdulkadir beyin gayretini küçümsememize neden olamaz. Tam tersine giriştiği bu cesaretli işten dolayı yüreklendirmek lazım. Kendisininde çok duygusal davranmaması gerekir.
Şahsen bu iki arkadaşımızın bir araya geldiği zaman bazı desteklerle beraber öncelikle (Türkiyede bilinen 6-7 kişiyle) güzel bir grup oluşturup, tüm kompleksleri bir kenara bıraktıktan sonra çok daha güçlü bir yazılım gerçekleştirebileceklerine inanıyorum. Yoksa DAEM'in bu haliyle çok uzun ömürlü olabileceğini sanmıyorum.

Saygılarımla
Murat Akdağ

[Toxenory]

Programı bir forum sitesinde tesadüfen öğrenmiş ve çok sevinmiş ve hemen demo versiyonunu siteden indirerek denemiştim. Şu ana kadar yerli belki de tek ( ben başka bir database programı var mı bilmiyorum) en iyi program olduğu kesin.
Şimdi gelelim Gökhan beyin eleştirilerine. Bence buradan o kötü bu kötü demek yerine bunu beyefendiye e-posta ile bildirip kendisine yardımcı olmaya çalışabilirdi.
Son olarak şunu hatırlatmak isterim. Frederic Friedel de chessbase i yaratırken bu işe bir ekiple başlamadı. Saygılarımla

[orheen]

Abdülkadir bey,

Ben satranç veya yazılım uzmanı değilim ancak halktan birisi olarak ve ortalama bir oyuncu olarak programınızı oldukça beğendim.

Chess.com a premium üyeyim bu site örnek olarak verildiğinden birkaç cümle ile fikrimi aktarmak istiyorum. Belki geç olacak ancak işlerden dolayı foruma ancak vakit ayırabildim.

Chess.com da oynanmış oyunların analizi söylendiği gibi oldukça saçma. Deam dan önce chessmaster ile chess.com da oynadığım oyunları analiz ettirirdim daha mantıklı analizler elde ederdim. Artık Deam ile çok daha pratik ve doğru analizler alabiliyorum.

Profesyonel değilmiş, amatörceymiş, tek kişi yapmış. BANANE program benim ihtiyacımı görüyor mu görmüyor mu. Görüyor. eksiklikleri de Abdülkadir beye gönderdik mi oda bunları inkar etmiyor ve gidermeye çalışıyor.

Milli oyuncuların ihtiyacını görmüyordur ayrı konu. Federasyon bu yazılımı milli oyuncular için aldı ise Gökhan bey e hak veririm ancak program alt ve orta satranç kesimine de hitap ediyor.

Abdülkadir bey eğer emek harcayıp ta ürününü satabildi ise tabiki para kazanacak. Bunun tartışmaya açılması dahi saçma.

Programını veya yorumlarını beğenmeyebiliriz bu da kendisine söyleriz. Bu şekilde forumdan dışlamaya çalışmak bence yorum sahiplerine yakışmadı.

Abdülkadir bey sizden önümüzdeki yıllarda tüm Dünyada kullanılan bir Deam versiyonu bekliyorum. Bunu başarabileceğinize inancım tamdır. Eminim forumda bu şekilde düşünen başka arkadaşlar da vardır.

[GokhanDemir]

Son bir yazi ile bu basliga kendi adima nokta koyayim.

Abdulkadir Bey. Ben yazilimci oldugumu iddia etmiyorum, yazilimciyim. Yazilimci oldugunuzu siz kendiniz icin iddia ediyorsunuz.

Satranc veritabani olarak kullanilacak bir yazilim gelistirme niyetim yok. Ayrica bu konuda ticari basari saglanabileceginden de cok kuskuluyum. Gunumuz ekonomisinde onceden getirisi hesaplanmadan herhangi bir yatirima girilmesinin de imkansiz oldugunu dusunuyorum.

Yazilarim bir tartisma degil, kimse ile tartismiyorum. Bilimsel tespitler ve bu bilimsel tespitlere istinaden uc farkli noktaya yapilan elestiriler.

En ana fikir: Satrancin icinden gelmeyen kisiler tarafindan yonetilen TSF'nin tam da bu ozelliginden dolayi bir har vurup harman savurmasini daha konu ile ilgili kisilerin dikkatine sunmak.

Beni ikna etmek deveye hendek atlatmaktan zordur evet. Ama bunun nedeni onyargili olmam degil, referans olarak bilimi almam ve satranc + yazilim konusunda otorite olmamdir. Ancak en nihayetinde kendime ve bilgime olan guvenime ragmen bilmedigim gerceklerle gelerek beni ikna etme sansiniz var. Mesela bahsettigim karsilastirma sonuclarini yayinlayabilirsiniz. Ama, acindirma, fakir edebiyati ve teshbih yaparak beni ikna etme sansiniz hic yok. Ama Toxenory ve orheen'i var.

Toxenory ve orheen. Ikiniz gonul rahatligi ile DAEM kullanabilirsiniz.

orheen. Yazdigin yazi cevap verilesi degil ama, her ne kadar benim icin herhangi birinin bu yanilgiya dustugunu gomek cok hayret verici olsa da, belki baskalari da duser diye kisaca tekrar vurgulayayim. DAEM satranc pozisyonlarini analiz edebilen bir program degil, analiz edebilen programlarin analiz sonuclarini ekranda gosterme disinda baska bir ozelligi yok, bir onyuz sadece.

Gokhan Demir

[abdulkadirbener]

Abdulkadir Bey. Ben yazilimci oldugumu iddia etmiyorum, yazilimciyim. Yazilimci oldugunuzu siz kendiniz icin iddia ediyorsunuz.

Seviyeyi daha fazla düşürmeyin lütfen. Ben sizin eğitiminize ya da bilginize şu ana kadar laf etmedim. Ama çizmeyi aşıyorsunuz. Yazılım mühendisliği ve proje yönetimi ile ilgili yurtiçinden ve yurtdışından aldığım eğitimleri buraya sıralamaya kalksam sıkılırsınız. Aynı konularda yıllardır verdiğim (ve halen devam eden) verdiğim eğitimleri yazsam sayfaya sığmaz, utanırsınız. O yüzden lütfen seviyeyi daha fazla yerlere düşürmeyiniz.

Yukarıda bilgilerinizi döktürdüğünüz yerlerde açık bilgi hatalarınız var. Yüzünüze vurup utandırmak istemedim. Bu bize yakışmaz.

Kendinizi "yazılımcı" olarak nitelendiriyorsunuz, iyi yazılıma kötü yazılıma ben karar veririm, ben otoriteyim diyorsunuz; ama yazılım geliştirme eğitimi almamış, sadece "filozofi ve dilbilim" okumuş Frederic Friedel'in üretimine cesaret edip başladığı, senelerce ekipsiz donanımsız yazarak büyüttüğü ChessBase'in ucundan kıyısından benzeri bir ürünü yazmaya en küçük bir cesaret bile gösteremiyorsunuz. Neden? Sorsak ekibiniz yok öyle değil mi? Ama ekibim yok diye dert etmeyip cesaret gösterip yazanları eleştirmek için elinizden geleni arkanıza koymuyorsunuz maşallah. Sanırım diyorsunuz ki "Bilimsel düşünüyorum, o nedenle yazmama gerek yok! Yazılmışı var, verir parasını alırım!". Bence yazmayı düşünmüyorsunuz çünkü sizde eksik olan ekip değil, başka birşeyler bence. Cesaret mesela.

Okuyan okumayan "ben bilimsel yazıyorum" laflarınızı ciddiye alıp sizin birşeyler bilerek yazdığınızı sanacak. Oysa tek maksadınız karalama yapmak.

bu konuda ticari basari saglanabileceginden de cok kuskuluyum. Gunumuz ekonomisinde onceden getirisi hesaplanmadan herhangi bir yatirima girilmesinin de imkansiz oldugunu dusunuyorum.

İmkansız mı? Riskli deseydiniz cümle doğru olurdu belki. Dün Mardin'li bir kadının çelenk yapıp yurtdışına ihraç ettiğini ve girişimci ödülü aldığını duydum, "Helal olsun!" dedim. Siz olsanız "Otur kadın oturduğun yerde, kim çelenk alır? Zaten herkes çelenk yapıyor ne gerek var! Hem senin ekibin var mı?" derdiniz eminim.

Yazilarim bir tartisma degil, kimse ile tartismiyorum.

Doğru, çamur atıyorsunuz. Söylediklerinize verilen cevapları görmezden gelip hep başka taraflara doğru çamur atmaya devam ediyorsunuz.

En ana fikir: Satrancin icinden gelmeyen kisiler tarafindan yonetilen TSF'nin tam da bu ozelliginden dolayi bir har vurup harman savurmasini daha konu ile ilgili kisilerin dikkatine sunmak.

TSF size mi sorsun? Sizden mi izin alsın? Satrancın içi neresidir?
TSF'nin harcamalarını inceleyen ve eleştiren insanlar "Vaaay, TSF bir satranç programı almış! Bak bak bak! Utanmadan, açıkça paraları har vurup harman savuruyorlar!" mı desinler?

Beni ikna etmek deveye hendek atlatmaktan zordur evet. Ama bunun nedeni onyargili olmam degil, referans olarak bilimi almam ve satranc + yazilim konusunda otorite olmamdir.

Demek ki siz satranç otoritesisiniz.
Hem de yazılım otoritesi.
Size mi danışıyorlar?
Kim sizi otorite kabul ediyor, onu da söyleyin de bilelim ve size karşı saygısızlık etmeyelim.

..acindirma, fakir edebiyati ve teshbih yaparak beni ikna etme sansiniz hic yok.

Sizi ikna etmeye çalışan kim ki?
Sağa sola saldırarak "biri beni durdursun" moduna girmişsiniz, durdurmaya çalıştım sadece.
Daem nedir? amacı nedir? anlamamışsanız sizi kimse ikna edemez o belli.

orheen. Yazdigin yazi cevap verilesi degil ama, her ne kadar benim icin herhangi birinin bu yanilgiya dustugunu gomek cok hayret verici olsa da, belki baskalari da duser diye kisaca tekrar vurgulayayim....

Orheen'i şahsen tanımam. Ama teşekkür ederim, zira yapıcı olmaya çalışıyor. Yorum yazdı diye arkadaşa söylediğiniz cümle kabul edilir gibi değil.

Sizin gibi ota çöpe hareket eden her şeye saldıran sayın üyeler yüzünden bu forumda insanlar herhangi bir konuda fikir beyan etmeye korkar olmuşlar. Sizi ve sizin gibilerin hepsini şiddetle kınıyorum ve bu şiddet karşısında yazı yazmamayı seçen diğer üyeler gibi ben de doğrudan şahsıma yönelik bir yazı olmadığı sürece herhangi bir konuda fikirlerimi paylaşmamaya kararlıyım.

DAEM satranc pozisyonlarini analiz edebilen bir program degil, analiz edebilen programlarin analiz sonuclarini ekranda gosterme disinda baska bir ozelligi yok, bir onyuz sadece.

Siz UCI motorları komut satırından mı kullanıyorsunuz?
Dünyada sizin gibi otoriteler tarafından en çok kullanılan ChessBase bir satranç motoru mu? Ya da orheen bunu bilmiyor mu sizce? Ya da ChessBase bile olsa analizi ekrana veriyor diye herhangi bir program küçümsenmesi gereken birşey midir. Olay motordan mı ibarettir?

...analiz sonuclarini ekranda gosterme disinda baska bir ozelligi yok, bir onyuz sadece.

"Başka bir özelliği yok" demeniz olaya son noktayı koymuştur.
Sağolun, ben programı tasarlarken bunu farketmemiştim.
Soran olursa "Bu program ne işe yarar?" diye, şöyle cevap veririm: "Herhangi önemli bir özelliği yok otoriteler öyle diyor..."

Sn. Gökhan Bey,

Size otoritenizle yön verdiğiniz satrancın içinde sağlıklı günler dilerim.

[/u]

[GokhanDemir]

Bak Abdulkadir.

Ben hic bir yazimda seviyeyi dusurmedim. Dandik, pislik, uzum yemek, ben senin kim oldugunu arastirdim, baskalarinin telkini vesaire kelimeleri kullanarak yazdigin her bir yazida bir oncekine gore seviyeyi dusurup saldirganlasan sensin. Seviyeyi dusurup saldirganlasmanin nedeni de soylediklerime cevap veremiyor olup bicare konuyu saptirmaya calismak.

Normalde cok farkli uslupta yanitlar verme hakkini son yazdigin dahil yazilarinla bana taniyorsun, ama sadece dogru tespitleri yapip siralamanin ve celiskilerini yakalayip aciga cikarmanin senin icin yeteri kadar agir oldugundan hareketle bir noktada duruyorum her seferinde.

Herkes iyice anlasin diye ustune basa basa tekrar edeyim. DAEM senin amator bir yazilim denemen. Bu program satilabilir ozellikler tasimiyor. TSF, satranccilarin iyi imkanlara sahip olmasi icin varolmasi ve calismasi gereken bir kurumdur. Yillardir da satrancci olmayanlar tarafindan idare edilmektedir. Bu idarecilerin yaptiklari hatalari elestirmek de konu hakkinda bilgisi olup satrancin gelecegi konusunda mesuliyet hisseden ben ve benim gibi kisilerin bir gorevi olmalidir. Arti, bu elestiriler yikici degil yapicidir. Mevcut konumuz icin neresi yapici tercume edeyim: Bir hata yapmissiniz, bir daha yapmayiniz. Benim yaptigim bu.

Sen sayet bu amator yazilim denemeni yaptiktan sonra bunun ne kadar ustun bir program oldugu izlenimini uyandirarak reklamini yapmaya kalkismasaydin ve de TSF senin bu amator yazilim denemene tonla parayi verip sokaga atmamis olsaydi benim umurumda bile olmazdi.

Ama teknik anlamda 3 kurus para etmeyecek olan, tum ozelliklerini 2 onceki mesajimda siraladigim bu programi devasa bir seymis gibi gostermeye calisman ve pazarlama faaliyetlerin, haketmedigin saygiyi konudan az anlayan kisilerin sana gostermemesi gerektigini vurgulamami zorunlu kildi.

Bu egitim verme olayina gelince. Yazmayayim diyordum ama simdi yazmak zorunlu oldu. Yazilimda egitim vermek sudur: Egitime katilacaklar icin bir student book, egitmen icin de bir instructor book vardir. Her iki kitap, egitim slaytlarinin goruntusunu icerir. Instructor book'ta ilave olarak hangi slayt ekranda iken instructor neler demeli, bu vardir. Dolayisi ile Ingilizce bilen ve derinlemesine anlamasina gerek yok, biraz da konudan anlayan bir kisi bu egitimleri rahatlikla verebilir. Egitim vermek, egitimi verilen dili kullanarak yazilim gelistirmekten cok daha kolay oldugu gibi finansal getirisi de cok daha fazladir.

Verilen egitim bu iken, tabii ki alinan egitim de budur.

Yine de iyi bir seydir, egitim sart. Ama egitim vermek hands on yazilim gelistirme tecrubesi vermez. Hands on yazilim gelistirmek, oncesinde tasarlamak apayri bir kulvardir.

Simdi gelelim diger saldirilarina.

Ilk olarak, acik bilgi hatalarimi (!) yuzume vurarak (!) beni utandirmani bekliyorum.

Hala daha kendinizi yazilimci olarak nitelendiriyorsunuz diyorsun. Abdulkadir, ben kendimi nitelendirmiyorum, sahip oldugum diploma ile bu unvani resmi olarak hak ediyorum birisiyim. Ben kendimi nitelendirmiyorum. Bogazici Universitesi beni nitelendiriyor. Ayrica yuksek not ortalamam nedeni ile onur listesinde adimi nesrediyor. Bu yazilimci olup olmama iddialarinin ici goruluyor ki bos iste. Sen de biraz bir seyler biliyorsun belli ki, ama web sitene koydugun kodlar itibari ile soyluyorum, iyi bir yazilimci degilsin. Bizim subay iken ordudan atilan bir arkadas vardi. Yazilim konusuna merak saldi. Yazdigi uygulamalarin ici bostur, ama onyuzleri benim bugune kadar yazdigim onyuzlerden daima daha guzel olmustur. Simdi bir sirketi var, iyi para kazaniyor. 100'e yakin kisi calistiriyor. Ama bir yazilimci olarak ne benim ne de kendi yazilimci grubumuz icindeki arkadaslarin saygisini kazanamiyor, kazanmasina da imkan yok. Senin de durumun bu. Gerci taslarinin rengini ve tipini begenmedim ama, yazdigin yazilimi onyuzu ile pazarliyorsun.

Senin "dunyadaki butun diger yazilimlar" kategorisinde tek bildigin o da kisitli olarak tek bildigin ChessBase'in dogusuna gelince. Daha ilk andan itibaren bir ekiple yola ciktilar. Friedel bu ekibin yatirimcisidir. Yatirimci kategorisindeki bir kisinin yazilimci olmasina gerek yoktur ve hatta olmamasi daha iyidir.

Bir de, benim paramdan sana ne? Varsa yoksa para diyorsun. Param varsa canimin istedigini alirim canimin istemedigini almam. Sana iyice acik acik ChessBase kullanmiyorum ChessDB kullaniyorum diye yazmama ragmen ancak senin gibi olayi surekli saptirmaya calismaktan baska caresi kalmamis biri git ChessBase'e para ver diye diger okuyanlari bu tip bir uygulamaya para verilmesinin zorunlu oldugu gibi yanlis bir algiya goturme gayreti icinde olup dezenformasyon yapar.

Tek uzuntum, aslinda buraya yazdiklarimin senin programin icin de bir yol haritasi olmasi ve sana endirekt danismanlik yapmis olmamdir. Ama dezenformasyon yaptigin surece dogrusunu soylemekten geri durmayacagim.

Bu ticari basari konusuna gelince. Piyasada SCID ve ChessDB diye iki adet open source chess database software var, parasiz. StockFish open source chess engine var parasiz. Taktik pozisyon calismak icin chesstempo.com var, taktik calisma kismi parasiz. TWIC var, her hafta oyunlari nesrediyor, parasiz. TSF'nin de yaptigi iyi bir is var, Turkbase, Turkiye'de duzenlenen turnuvalarin oyunlari, parasiz. Bana gore yukaridaki kombinasyon ChessBase'e kafa tutar ve yer yer ChessBase'ten iyi. Hal bu iken neden ben senin Visual Basic + SQL ile en temel satranc veritabani gerekliliklerini yerine getiremeyen amator yazilim denemene para vereyim? TSF neden versin? Insanlar neden versin? Ben neden boyle bir sistem yazayim? Kesfedilmemis neyi kesfedecegim? Sen bunlarin cevabini dusun. Once mantiginda, sonra vicdaninda ver, ondan sonra da bir sonuca ulasirsan burada ver.

Yoksa kendi kendine takil, yaz, oynat, eglen. Acilis ezberlet.

Mardinli kadinin celenk yapmasi ornegi. Celenk somut bir urundur. Arz talep dengesine gore surekli uretilmesi gereklidir. Mardinli bu konuda bir eksiklik gormus ve ticari zekasi ile bir noktaya yatirim yapmis. Urunu de begenilmis demek ki. Ama yazilim deyince, bir defa yaz, dilerse herkes kullansin. Yukarida saydigim kombinasyon var, dolayisi ile bir yenilik getirmedigin takdirde piyasanin buna ihtiyaci yok.

ChessBase, sadece yazilim ile para kazanmiyor. Bir suru GM calistiriyor ayni zamanda ve kuvvetli icerik olusturuyor. Mega Database bunun bir ornegi. Video'lar ve lesson'lar bunun bir ornegi. X bir GM, bir egitim videosu olusturmasi icin ChessBase ile anlasma yapiyor ve olusan icerigi ChessBase pazarliyor, GM de para kazaniyor ChessBase de. Burada dikkat edersen ChessBase sadece satranc ile ilgili bir icerik saglayicisi olarak pazarlamaci rolunde. Ama ne tip bir icerik istedigine kendisi karar veriyor.

Gelgelelim camur atma olayina. Bir low profile dezenformatif suclama daha. Dikkatimi ceken su. Camur atiyorsun diyorsun, yazdiklarini dogru sanabilirler diyorsun, ama neye camur attigimi soylemiyorsun. Vur yuzume attigim camurlari, o vakit utanirim. Haydi.

"TSF size mi sorsun, sizden mi izin alsin? Satrancin ici neresidir?" demissin.

Oncelikle gonul ister ki TSF satrancin icinden gelen kisiler tarafindan yonetilsin. Satrancin icinden gelen kisiden kastim kuvvetli bir satranc oyuncusu. Yurt ici ve ozellikle yurt disinda tonla turnuva oynamis olmasi ve buyuk basarilar kazanmis olmasi sart. Kimin tarafindan yonetildiginden bagimsiz olarak verilecek kararlarda surekli olarak olusturulan kurullara danisilsin. Dolayisi ile kurullar kagit uzerinde kalmasin, konu hakkinda bilgi sahibi kisilerden olusturulsun. Ben senin amator yazilim denemenin satin alinmasi karari ile ilgili teknik kurula danisilip danisilmadigini cok merak ediyorum. Kisisel kanaatim danisilmamis oldugu yonundedir.

Bir de surekli sana mi danissinlar diyorsun. Danismak isterlerse danissinlar ayri mevzu ama ben cok yogun biriyim, genelde kendime ozel zaman ayirmaya bile az vakit bulabiliyorum. Bu nedenle bana danisildiginda ancak aktimin uygunlugu nezdinde elimden geldigi kadar yardimci olmaya calisirim. Kiminle aramin bozulacagina bakmadan dogrucu Mahmut olarak tespitlerimi madde madde siralarim.

Satranc konusunda eski bir genc ve A milli oyuncu olmam, bugune kadar Avrupa'dan Guney Amerikaya toplam 5 farkli ulkede gencler dunya sampiyonasi dahil turnuvalara istirak etmis olmam, yazilim konusunda da Bogazici Universitesi onur listesi mezunu olmam, arti DAEM'in hem satranc hem de yazilim bilgisi olan biri tarafindan kritisize edilebilir olmasi beni bu konuda otorite yapmaktadir.

Gelgelelim orheen'in dustugu hatayi andinlatma mevzuuna. orheen'in o hataya dusmesinin de sebebi aslinda sensin. Degisik yerlerde dezenformasyon yaparak DAEM ile analiz etseydin boyle hatalar olmazdi diyerek DAEM'in analiz yapma yetisi olan bir program oldugu izlenimini uyandirmaya calisiyorsun. Bunun uzerine su ana kadar gitmedim cunku web sitende DAEM'in bunu yapamadigi ve analizlerini UCI engine kullanarak yaptigini yazmissin. O dezenformasyondan baskalari da etkilenmesin diye orheen nezdinde sadece forumu okuyan ve senin web siteni incelememis olan kisilere bir bilgilendirme yapma ihtiyaci daha duydum.

Ben UCI engine kullanma olayini kucumsedigimi soylemedim ki. Neymis efendim chess.com iyi analiz yapamiyormus da DAEM yapabiliyormus olayina cevaben, her iki uygulama da chess engine analiz sonuclarini ekranda display ediyor sadece baska bir ozelligi yok dedim. Analizi yapan chess engine. Baska bir ozelligi yok kismini ise sadece chess engine analizleri kismi icin dedim. Yoksa 2. yazimda senin programinin toplamda neler yapabildigini ozetleyip 7 adet madde cikartmistim zaten, lafi yine carpitma. Isteyenler 2. yazimi tekrar okuyabilirler.

X bir programda UCI kullanan bir chess engine ile konusmak icin gerekli interface'i yazmak, iyi bir yazilimci icin bir veya 2 gunluk bir is. Sonrasinda biraz test edip oturtmak ve stabil hale getirmek 3 gun daha, toplam 5 gun. Bakiniz UCI protokolu resmi sayfasi: http://wbec-ridderkerk.nl/html/UCIProtocol.html

Valla DAEM nedir ne is yapar diye soran olursa amator bir yazilim denemesidir, cok ciddiye alinacak bir uygulama degildir, para da etmez demeniz lazim bence. Eger bu cevabi vermek istemiyorsaniz ben yol haritaniz hakkinda ipuclari verdim. Tatbik edin, saygi gorun, basit.

Bir de su laf kalabaligindan gene unutulmasin. Dunyadaki diger butun programlarin yapamadigini yapan DAEM ile dunyadaki diger butun programlarin karsilastirma sonuclarini bekliyorum, verdigim maddeler nezdinde. Eger bu sonuclari yayinlamayi dusunmuyorsan, o vakit su dunyadaki butun programlar ibareni degistir ve ChessBase de sadece. Ya da 2-3 tane daha ekle. Listeni kendin olustur ve su bekledigimiz karsilastirma (!) sonuclarini yayinla.

Gokhan Demir

[abdulkadirbener]

Sağa sola ateşe devam....
Siz ateş ederken ben karşılaştırmaları hazırlayayım.

Şarjörünüz bittiğinde haber verin sonuçları yayınlayayım.

Bir de "sen" diye hitap etmeyin lütfen; ve eğitimlerimde asla "Instructor Notes" kullanmam. Uygulamalı anlatırım. Yazarak gösteririm. Instructor metodlarını kullanan zavallıları ben de iyi bilirim, onlar hakkında haklısınız... Ama ben eğitim esnasında gelen hiçbir soruyu cevapsız bırakmam. Notlarımda yok, buna cevap vermeyeceğim demem. Bana bir soru sorarlar, ben cevabı verir üstüne konuyla ilintili on farklı konuda cevaplar verir anlatır dururum. Bazı insanlar vardır bir lira verin konuşur, iki lira verin susmazlar. Ben öyle yapan eğitimcilerdenim. Ben bu işe 11 yaşımda başladım. Ölene kadar da devam edeceğim.

Bu "sen şöylesin", "ben böyleyim" meselesini uzatmayalım lütfen. Rahatsız olmaya başladım artık.

Siteden gördüğünüz altı satır kodu beğenmemişsiniz, bu eleştiriyi hiçbir yazılımcı kabul etmez. Bağcığını görerek ayakkabı alıyorsunuz ya da almıyorsunuz besbelli. Ayrıca o kodlar gayet güzel ve gayet hızlı çalışıyor.

Şimdi daha da hırslandırdınız beni. Programıma basit ve başarısız bir deneme yorumu yapmanızı tekrar şiddetle kınıyor ve aynı cümlemi tekrar ederek bu saçma sapan tartışmayı bu noktada kesiyorum:

"Becerebiliyorsanız daha iyisini siz yapın.."

"OpenSource bedava yazılmışı var.." gibi bir yanıtı kabul etmiyorum. O yazılmışı var dediklerinizin nesi var nesi yok detaylı olarak ileride buradan yazacağım. O yazılmışı var dediğiniz bedava yazılımlar hakkında FM IM GM insanların ne yorum yaptıklarını da otoriter bir kişi olarak benden çok daha iyi biliyor olmanız lazım. Onları da burada yazacağım. Ben programımı yazarken bir yıla yakın sırf araştırma ve plan yaptım. Bahsettiklerinizin yanında daha onlarca programı inceledim. Bir sabah "Bugün bir satranç programı yazmaya başlayım bari..." diye uyandığımı mı sandınız yoksa?

Lütfen otoritenizi ispat edin ve yazın da görelim...
Ben asla yapmadım ama sizin için kopya serbest, SCID ya da ChessDB'nin ya da dilediğiniz bir açık programın kaynak kodlarını alıp kullanabilirsiniz, ona da birşey demeyeceğim.

Yeter ki yazın.

Ki görelim gerçekten yazabiliyor musunuz, yoksa boşa mı konuşuyorsunuz, tek marifetiniz onu bunu eleştirmekten ibaret mi değil mi anlayalım...

UCI Engine ile iletişim kuran ve görüntüleyen bir yazılım üç beş günde yazılabiliyorsa buyurun yazın.

Programımdaki "Antika" satranç takımını ellerimle karakalem çalışması olarak şahsen ben çizdim. Bu yaptığım, bu işi ne kadar büyük bir hevesle azimle yaptığımı gösterir. Diğer taşlar için PhotoShop'la iki haftadan fazla uğraştım. Başka programların sesini bile kullanmadım oturup kendim taş sesi kaydettim. Ama beğenen beğenir, beğenmeyen kendi bilir.

Taşları beğenmemişmiş. Pöh......
Beğendiğiniz ChessDB'nin taşlarıyla yan yana koyup bir daha bakmanızı öneririm.

[GokhanDemir]

Sen yazilarinda pislik, dandik, telkinde bulunulmus, silahsor, demedigini birakma, ondan sonra saygi goremeyip sen diye hitap edildiginde de lutfen bana sen demeyin de.

Bak, sen daha atin L seklinde gittigini bilmiyorken ben 1992 yilinda Macaristan'dan SuperPro adli bir satranc veritabanini Turkiye'ye getirdim ve bilinirlik yarattim. Adini hic duydun mu? Neler yapabildigini biliyor musun? Yazilim dilini sadece soyleyeyim sana, dudaklarin ucuklasin Assembly. Yapabildiklerini de sen bir arastiriver.

O zamandan beridir de bu konuya ilgiliyim. NICBase adini hic duydun mu? Simdi esamesi okunmuyor. Pekiyi ya Chess Asistant? Informator'un interface'ini biliyor musun? SCID ve ChessDB hic inceledin mi? Incelemis olsan daha ilk gunden bu ise girmezsin. Cunku bu programlarin yaptiklarini yapabilmene teknik olarak imkan yok.

Karsilastirmalari yapip yazacagim diyorsun, bekliyorum. Hemen yayinlayamadigina gore su ana kadar bu karsilastirmalari yapmamissin. Sonuclari da hic bir zaman yayinlayamayacaksin. Cunku o zaman takke dusecek, kel gorunecek.

Alti satir kodunu neden begenmedigimi soyleyeyim Kodun icinde literal kullanmissin. Kodun icinde literal kullanilmasi kodun bakiminin zorlasmasi ve kalitesinin azalmasi anlamina gelir. Literal'leri static olarak tanimlamali, kodun icinden bu static referanslari kullanmalisin. Dedigin gibi, ayinesi istir kisinin, lafa bakilmaz. Oraya koydugun 6 satir kodla kendini ele vermissin.

Ben sana programin basarisiz demedim, yine kullanmadigim bir kelime. Programin amator bir deneme, satilabilir ozellikler icermiyor dedim. Hal bu iken TSF tarafindan satin alinmasini elestirdim. Senin de bunu pazarlamani elestirdim. Her seferinde yaziyorum ki iyice anlasilsin, hem sen hem de forumun diger izleyicileri tarafindan.

Ben hayatimin hic bir doneminde bir satranc veritabani yazilimi uretmeyecegim. Nedenleri yatirim yapilmasi gerekli degil, varolan uygulamalar yeterli, finansal gelecek gormuyorum, kendim bir satranc oyuncusuyum, yani senin oradan buradan bulup alip programina koydugun icerigin icindeyim, adim var orada.

Gunun birinde satranc ile ilgili yazarsam yazarsam bir chess engine yazarim. Bu chess engine de open source olur ve para kazanmayi hedeflemem. En cok begenenler icin donation linki koyarim, o olur.

Ama onumuzdeki en az iki yilim yurt ici ve yurt disindaki cesitli projeler ile dolu durumda. Muhtemelen en az bir 5-10 yil da dolu olacak. Zira ben profesyonelim.

Cok babayigitsen sen otur bir chess engine yaz, ama intihal yapma.

Dolayisi ile beylik laflari birak da su karsilastirma sonuclarini yayinla. Bu karsilastirmalari yapabilecek satranc bilgin de yok. Bunun bilincinde olarak bir tane satranctan anlayan birini bul yanina, karsilastirmalarda sana yardim etsin. Calismani bitirince de benden haber bekleme, hemen yayinla.

Kendini ne zaman basarili olarak gormelisin biliyor musun? Satranca gonul vermis kisiler tarafindan listesi maintain edilen chess software directory'lerde programinin ismini gormeye basladigin zaman. Su anda olsa olsa PGN reader/writer kategorisine girersin, chess database kategorisine degil. Onda da begendim begenmedim yildizlarinda 5 uzerinden 1'i zor gorursun.

Gule gule.

Gokhan Demir

[abdulkadirbener]

Terbiyeniz bu kadar vesselam.
Sizinle bu tarzınız yüzünden yazışmaya devam etmeyeceğim.

Karşılaştırmaları bitirir bitirmez buradan yayınlayacağım.

[abdulkadirbener]

Bak, sen daha atin L seklinde gittigini bilmiyorken ben 1992 yilinda Macaristan'dan SuperPro adli bir satranc veritabanini Turkiye'ye getirdim ve bilinirlik yarattim. Adini hic duydun mu? Neler yapabildigini biliyor musun? Yazilim dilini sadece soyleyeyim sana, dudaklarin ucuklasin: Assembly. Yapabildiklerini de sen bir arastiriver.

Bu arada; başka birilerinin yazdığı ve DOS sisteminde çalışan antika bir yazılımla dudaklarımı uçuklatma girişiminize anlam veremedim.

Yoksa siz mi Macaristan'da yazıp ülkeye getirdiniz? Ben mi anlamadım?

[orheen]

Abdülkadir bey,

Kullanılan cümle ve üsluplardan kimin ne olduğu belli.
Bence kimseye birşey ispat etmek zorunda değilsiniz. Yapıp satmışsın ben ve tanıdığım birkaç kişi de programdan memnun. HELAL OLSUN!

Demosunu beğenmeyen de almaz sanki adam zorla satıyor. :lol: Houdini gibi bir satranç motoru varken niye motor yazmaya kalkışsın.

Federasyonun parası boşa gidiyormuş.

Federasyonda para çok, biterse hükümette çok oda biterse benzin ne güne duruyor çakarlar zammı olur biter sanki ses çıkartacaksın.

Tübitak ın desteklediği yazılımları görsen, onlara akıtılan paraları öğrensen
abdülkadir bey gibilerini sen kendin desteklersin.


Abdülkadir bey,

Programınızı satarken not düşün. Çok üstün, başarılı ve mükemmel insanların kullanımına uygun değildir diye :wink:

[GokhanDemir]

Abdulkadir,

Iki satir karalarken bile celiski icine dusuyorsun ve bilgisizligini gozler onune seriyorsun. Ilk mesajinda artik yazismaya devam etmeyecegini soyluyorsun, aradan bir saat bir dakika gectikten sonra hemen bir mesaj daha.

Ikinci mesajina gelelim. Senin sirf kurulum dosyasi 125 MB olan 4GL Visual Basic + SQL'in yerine taa 1992'de tamami Assembly ile yazilmis ve oyunlari buyuk bir tree structure olarak kaydedebilen bir satranc veritabani yazilimi varmis dunyada. Sen nasil bilmiyordun hayret. Senin yazilimin dunyadaki yazilimlarin yapamadiklarini yapmiyor muydu? Bunu diyebildigine gore bu yazilimlari incelemis olman ve SuperPro Chess'i de dogal olarak biliyor olman gerekirdi.

SuperPro Chess'in minimum disk space gereksinimi 5 MB. Yazan kisi son derece degerli bir yazilim uzmani, Lovass Laszlo Jr, benim de arkadasim olur. Simdi senin programin dunyadaki yazilimlarin yapamadigini yapiyor ya, hadi yap bakalim oyunlari her hamle sonrasi olusan board'a gore tree structure seklinde kaydet diske. Bak, Laszlo su anda 11 milyonluk bir db distribute ediyor. Yaptigin tree structure oyle bir olsun ki, araya oyun girerken page split yapmadan disk uzerinde organizasyonunu oyle bir yapsin ki, bilgisayarin basindaki kisi hic beklemesin. DOS'ta calisan antika yazilim diye kucumsemeye calisacagina boyle bir sey varmis, hic gormemisim, neler yapiyor acaba, bunlar bana nasil fikir verir falan diye dusun, daha yapici olur.

orheen'in mesaji klasik orheen mesaji olmus, ignore.

Bir de merakim var. DAEM kurulumu ile herhangi bir UCI engine geliyor mu? Bu UCI engine'in lisansi var mi ve distribute ediliyor mu? (parali veya parasiz olmasindan bagimsiz).

Benden bu kadar. Birazdan yurt disina cikiyorum, 11 gun yokum buralarda, mujde. Dondugumde karsilastirma raporlarini bekliyorum, ona gore.

Gokhan Demir

[abdulkadirbener]

Baştan uyarayım uzun bir yazı olacak.

İçeriği itibariyle önemli ve güzel tespitler içereceği için
okumanızı öneririm. Okumayanların da canı sağolsun.

İçeriği daha önce bu başlıkta cevaplamam istenen sorulara
cevaplarımdır ve de yaptığım testlerin sonuçlarıdır.
Cevapların gecikmesi hususunda özür diliyorum.
Birkaç farklı projeyle aynı anda ilgilenmem gereken bir dönem
yaşıyorum. Satrançla ilgili planlarım konusunda TSF'nin beni
yönlendirmesini umuyordum. Olmadı. Ben de gelen güzel teklifleri
kaçırmamak adına çalışmalarımı çeşitlemeyi tercih ettim.
Ekmek parası malum.

Önceki başkan seçim sonrası satranç ve bilgisayar programları
konusunda mutlaka bir çalışma başlatılması gerektiğini
söylemişti. Aramadı. Amacı gerçekten satranç için birşeyler
yapmak olsaydı arardı diye düşünüyorum. Ben de kendisini
aramadım. Aramayacağım. Kendisine sağlıklı günler diliyorum.
Yeni başkan bir aydan uzun süre önce görüştüğümde beni
bir hafta içinde arayacaktı. Hevesli görünüyordu. İşe yarar
birşeyler yapılabileceğine inanıyordu. Sanırım. Ama o da aramadı.
Yoğunluktan, ya da belki de bu başlıktakine benzer acımasız ve ağır
eleştiriler yüzünden düşünceleri değişti. Onun da canı sağolsun diyorum.

Türkiye'mizde bir söz vardır : "Çamur at izi kalsın"

Bu cevabı yazarak DaemChessStudio'ya atılan çamurun izini
temizleyemeyeceğimi biliyorum. Memleketimde çamur atanlara
"Sen ne yaptın ki eleştiriyorsun? Senin elinde ne var? Ne ürettin?"
diye soracak cesarette insan sayısı milyonda on onbeş kişi
olduğu için malesef umudum da yok aslında.

Ama ben "Güneş balçıkla sıvanmaz!" diyen atalarıma güvenerek
çalışmalarıma devam edeceğim. Çalışacağım ve üreteceğim.
Üretenlere dil uzatanlardan olmayacağım.
Konuşup duranlardan ama birşeyler yapmayanlardan olmayacağım.
Beğenen beğenir, beğenmeyenin canı sağolsun. Kimse mecbur değil.

Destek olmak isteyenler de var, ayağıma çelme takmak isteyenler var, ilerde de olacak.

Hepsine saygılarımla;

Karşılaştırma detayları:
---------------------------
Yaptığım testlerde ChessDB kullandım. Çünkü onunla
karşılaştırıldım. ChessDB'nin özellikle internetle ilgili birçok
fonksiyonu kullanılamıyor. Eski bir uygulama olan SCID 'den
türetilmiş bir yazılım. Son beta sürümü 2007'de çıkmış.
Kendi fonksiyonları bakımından oldukça hızlı çalışan bir ürün.
Ama kullanışlılık açısından benden puan alamadı. Bence siz
kendiniz deneyin ve görün derim.
http://chessdb.sourceforge.net/Scid/


(1) Kurulum dosyalarının boyutu
-------------------------------
ChessDB : 48 Mb.
DCS : 150 Mb.

Bence bu farkın kullanıcılar için büyük bir önemi yok.
Hatta DCS'nin kurulum dosyalarının 150 Mb. kadar olduğunu
öğrenen bir tanıdığım "Çok gelişmiş birşey değil galiba?"
diye yorumladı. Onun kafasında bir DVD tutmayan oyun kaliteli
sınıfına girmiyor çünkü. Sanırım dünya genelinde böyle bir
algı var. Bence de kurulum ne kadar küçükse o kadar iyidir.
Ama yetenekli de olmalı. Kurulum dosyalarının büyüklüğü
açısından ChessDB avantajlı.

Ancak programın küçük olması yanında çok şey yapabiliyor
olması da önemli. Örneğin Chenard 0.3 Mb. ama program
oynamak dışında bir fonsiyon içermiyor.

Bu başlıktan ChessDB'ye puan veremeyeceğim.
Aynı şekilde DCS'ye ya da başka programlara da puan vermek
doğru değil bence. Yani her ikisine de sıfır puan.


(2) Fiyat
---------
ChessDB : Ücretsiz.
DCS : Ücretli.

Şu bir gerçek ki tüm dünyada kullanıcılar bir programı para
verip almak yerine ücretsiz ürünleri tercih etme konusunda
çok da hevesli değiller. Yani ücretli olanı kullanmayı tercih
ediyorlar, ama bu arada mümkünse crack ya da hack edilmiş
versiyonları arayıp bulmak konusunda inanılmaz bir eğilim var.
Örneğin OpenOffice dururken neden aynı şeyleri yapabilmek için
MicrosoftOffice'e yüzlerce hatta binlerce lira harcarlar?
Ya da yasal sorun yaşama riskini göze alıp crack MS Office
bulurlar? Ya da mesela bedava Linux varken neden dünyadaki
kişisel bilgisayarların %84.59'unda yüzlerce liraya alınmış
ya da sahte yöntemlerle aktive edilmiş paralı Windows
işletim sistemleri var? Bedava Linux'u tercih edenlerin oranı
%1.99 civarında. Bunu anlamak güç. (Yoksa değil mi?)
Satranç için de aynı şey geçerli ChessDB bedava orada dururken
neden satranç oyuncuları ya da satrançseverler ChessBase
tercih eder? Üstelik ilk defa ChessBase satın alacaklarsa
179.90€'ya giriş seviye ve 369.90€'ya premium seviye için
gözden çıkarmak zorundadırlar? Neredeyse 900 TL ediyor.
http://chessbase-shop.com/en/categories/...HRDKS87TKG

Ürünün paralı olması konusunda da ChessDB avantajlı.
Bu başlıktan benden 1 puanı alıyor.


(3) İşletim sistemi desteği (son kullanıcıya erişilebilirlik)
-------------------------------------------------------------
ChessDB : Platform bağımlı değil. Özgür yani.
DCS : Sadece Windows için uyumlu.

Wikipedia'da yayınlanan bir araştırmanın linki aşağıdadır:
http://en.wikipedia.org/wiki/Usage_share...ms#Summary
Okumanızı öneririm. Referanslar kısmını atlamayın lütfen.
Bu araştırmalara göre (ki bu verileri üç aşağı beş yukarı tüm
otoriteler kabul eder) kişisel bilgisayarların kullanımında
ücretsiz ya da özgür tabir edilen sistemlerin kullanım oranı
yaklaşık %2. Apple ücretli ama %10 kadar bir paya sahip.
Windows ezici bir üstünlükle %85 civarında. ChessDB tüm
sistemleri kapsıyor ama DCS öyle değil.
Bu açıdan bakılınca ChessDB özgürlükçü! DCS Windows bağımlı.

Küçük bir not: Şu anda Dünya'nın en gelişmiş satranç motoru
kabul edilen Houdini de sadece Windows'ta çalışıyor. Ayrıca
şu an Dünya'nın en çok tercih edilen genel satranç yazılımı
olarak ChessBase ezici bir pazar avantajına sahip ve o da
sadece Windows sistemlerinde çalışıyor. DCS de sadece Windows
tabanlı sistemlerde çalışıyor. Bütün bu ürünler için Linux
desteği olmaması eksikliktir.
Her 100 kişiden 15 kişiye erişemiyorum. Houdini de erişemiyor.
ChessBase de erişemiyor. Ben keşke zaman ve kaynak bulabilsem
de programı Linux kökenli sistemler için uyarlayabilsem.

ChessDB'ye bir puan daha.


(4) Lisanslama, Kaç bilgisayarda çalışabildiği
----------------------------------------------
ChessDB : Lisanslama diye bir olay yok. Free yani.
DCS : Bir lisans numarası bir bilgisayarda çalışabilir.

DCS Ücretli olduğu için bir şekilde bir kısıtlaması olması
lazımdı. Houdini de aynı durumda. Sadece bir bilgisayar için
lisanslanıyor. Fazlasına kurmak sizin kurallara uyma
konusundaki kontrolünüze bağlı. ChessBase üç bilgisayara
kadar izin veriyor. Bunlar tercih meselesi.

Ama sonuçta bu madde açısından ChessDB'ye artı bir puan daha.
Orada lisans diye bir olay yok.


(5) 1 Milyon Oyunluk PGN Dosyasının Import Hızı
-----------------------------------------------
ChessDB : İnanılmaz hızlı. 1 Milyon için 2dk civarında.
DCS : 1 Milyon oyun için 35dk kadar.

Aslında 5 milyon için yapmamı istediğiniz testi 1 milyon
için yapabildim. Çünkü elimde 5 milyon oyun içeren bir PGN yok.
ChessBase MegaDatabase'den 4.7 milyon oyunu PGN export etmek
istedim, ancak hiçbir şekilde başaramadım. ChessBase 2Gb'tan
büyük bir dosya oluşacaksa export işlemini kesiyor çünkü.

Her neyse. 1 Milyon için yaptığım testler ChessDB'nin bu
konuda çok hızlı olduğunu ispatladı. Her sabah milyonlarca
oyun import etmeniz gerekecekse ChessDB tam size göre.
Şaka bir yana, bu kadar hızlı olmasının nedenini öğrenmek
için kodlarını inceledim. C++ ile yazılmış. Bir iki nokta
dikkatimi çekti. Bir kere ChessDB import yaparken
internal bir satranç motorundan destek alıyor. Ben öyle
yapmıyorum, zaten hız farkının nedeni de burada.
DCS ile büyük bir PGN dosyayı "açmanın" hızıyla ChessDB'de
"Import" etmenin hızı hemen hemen aynı. Ben "açarken" PGN
parse edip ekranda listeliyorum. ChessDB "import"
ederken hamleleri parse etmek için motor kullanıyor.
Aldığı konum bilgilerini binary bir dosyaya (tree) kaydediyor.

Yani hız farkının sebebi tamamen konum ve materyal indeksleme
işlemini bir satranç motoruna yaptırmakla yaptırmamak
arasındaki fark yüzünden.

Ancak şunu da belirtmeliyim ki ChessDB bu indekslemeyi bir
tree modeline kaydediyor. Kodlardan anladığım kadarıyla
her oyunu ayrı ayrı kayıt altına almıyor.
Bunun artısı da eksisi de var. Sonraki maddelerde ortaya çıkacak.

Bu madde için hız açısından ChessDB bir puan daha alıyor.
Internal bile olsa bir satranç motorundan yardım almasını
gözardı ediyorum.


(6) 1 Milyon Oyun Import Sonrasında Olusan Dosyalarin Büyüklüğü
---------------------------------------------------------------
ChessDB : 250 Mb.
DCS : 1.7 Gb

ChessDB sitesinde yazdığına göre compact bir veri kayıt sistemi
var. Kodlara bakılırsa kullanım esnasında da birtakım dosyalar
açıp kapatıyor. Ama veritabanının gayet ufak olduğunu anladım.

Daha önceden de dediğim gibi ChessDB oyunları ayrı ayrı
kaydetmiyor. Import anında bir TREE modeli hazırlıyor.
Yani e4 e5 ile başlayan tüm oyunlar için bu hamleleri sadece
bir defa kaydediyor. Bunun artısı native dosyanın böyle küçük
olması. Peki DCS neden her oyunu ayrı ayrı kaydediyor veya
ayrı ayrı indeksliyor? DCS'nin neden böyle yaptığını boşverelim;
Neden dünyadaki neredeyse her ustanın bildiği, ezici bir
çoğunluğunun kullandığı ChessBase her oyunu ayrı ayrı
kaydediyor. 1 Milyon oyunluk bir ChessBase veritabanı da
Gb'ın üzerinde yer kaplıyor. Ama ChessDB bu işi Mb. seviyesinde
halletmiş (sanırım). Bence çok büyük başarı!

Diyeceksiniz ki "Harddiskimde yer var boşverin boyutu, 2 Gb USB bellek için beş lira veriyorum tamamdır."

Öyle demeyin. Ne kadar az yer tüketiyorsa o kadar iyidir.

Dosya boyutu konusunda ChessDB inanılmaz performansıyla +1
puanı daha hakediyor.


(7) 1 Milyonluk Database'den Pozisyon Search Hızları
----------------------------------------------------
ChessDB : 1sn.
DCS : 40sn.

Pozisyon arama için ChessDB'nin daha hızlı bir algoritma
kullandığı açık. Ancaaak; DCS'de pozisyon arama daha yavaş olsa
da hem ChessBase hem ChessDB hem de diğer yazılımlardan çok
büyük artıları var.

Şöyle ki: Bahsedilen programlarda pozisyon aramak için önce
board setup vs. yapmanız ardından aramayı başlatmanız gerekir,
DCS'de FEN kodunu yapıştırmanız yeterlidir.
Ayrıca başka programlarda pozisyonu birden fazla veritabanında
aramak çok daha zahmetlidir. DCS'de ise aramayı yapıp,
sonra diğer veritabanının adını tıklamak yeterlidir.
Bu arada ChessBase'in hamle numarası belli değilse pozisyon
arayamadığını belirtmeliyim. ChessDB'de bu sorun yok.

Bu başlıkla ilgili olarak materyal aramadan da kısaca söz etmem
gerekir. DCS'de mesela kaleye karşı at+fil oyunlarda piyon
sayısını ve yerleşimini gözardı eden bir aramayı ayarlamak
ve bitirmek için iki saniye yeterli. ChessBase ve ChessDB ya da
başka programlarda bu süre daha uzun, ve hatta bu materyal
dengesini birden fazla (mesela 30 farklı dabatase üzerinde)
yapmak DCS'de bir tıklamayla mümkün. ChessDB'de çok uğraştırıcı.
ChessBase'de de aynı şekilde çok uğraştırıcı.
Sorulmamış ama söyleme gereği duydum.

Her neyse. Konum arama hızı konusunda da ChessDB öndeydi.
Demek ki 1 puanı aldı.


( 8 ) Kişiye Bağli Açılış Sınıflandırması Meselesi
------------------------------------------------
Denilmiş ki: "Kişiye bağlı açılış key'lerinin tanımlanıp
tanımlanamadığı?" ChessDB'de "Game" menüsünde "Identify Opening"
diye bir seçenek var. Tıklayınca açılışın ECO kodunu ve varsa
adını yazıyor. DCS'de hamle yapılırken ya da oyun açıldığında
bu sınıflandırma yapılmış oluyor zaten.

Bu testte ne yapmam gerektiğini yanlış anladım sanırım.
Çünkü sorulduğuna göre bu kadar basit bir mesele olmamalı.

Bu nedenle bu sorudan herhangi bir yazılıma puan vermeyeceğim.


(9) Database'de Oyunların Açılış Sınıflandırmasına Tabi Tutulması
-----------------------------------------------------------------
Bu madde için DCS herhangi bir şekilde test edilemez. Zira
program ilk yayınlandığı günden beri herhangi bir açılış
sınıflandırması ya da açılış ağacı cinsinden özellik
içermemektedir. Ben bu açılış sınıflandırmasının ne olduğunu
öğrendiğim zaman kıt satranç aklımla şöyle sordum:

"Bir veritabanındaki oyunları ben seçiyorsam, bu veritabanındaki
oyunlarda hangi açılış hamlesinin ne kadar çok oynandığının
istatistik verisini elde etmek bana ne kazandırır?
Benim veritabanımda f4 ile başlayan beyaz oyunlarının tamamı
oyunu kazanıyorsa bu f4 ile başlamanın kazancı garantilediği
anlamına mı gelecek yani?"

Dediğim gibi. Buna itirazlar olabilir. Var da zaten.
Ama dediğim gibi. Ben böyle bir özellik henüz eklemedim.

O nedenle ChessDB bu konuda bir başka artı puan daha kazanıyor.

(10) Açılış Transpozisyonlarının Doğru Tespiti
----------------------------------------------
ChessDB : ?
DCS : Yok.

Bu konunun ya da sorunun sonuna bir de (engine kullanilmayacak)
ifadesi konulmuş. Açılışta bir konuma ulaşmak için kaç farklı
hamle dizisinin oynanabileceğini engine kullanmadan tespit
etmek tabi ki mümkündür. Engine ile nasıl yapılır onu bilemedim.

Örneğin 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 ile oluşan konuma ulaşmak için
1.e4 e5 2.Fc4 Ac6 3.Af3 ile de ulaşabiliyor olmanızı bulmak
sizin için bu kadar önemliyse, üstelik bu farklı yolları
engine kullanmadan bulmak konusu daha da önemliyse bunu
yapabileceğiniz bir program edinmeniz gerekir. DCS'de açılışları
ağaç modelinde sınıflandırma altyapısı kullanılmadığı için bu
gibi bir transposition bulma yöntemi de yok malesef.

Bu arada ben bunun ChessBase'de "Opening Book Options" kısmında
olduğunu biliyorum ama ChessDB'de bulamadım. Kusuruma bakmayın
lütfen. O nedenle yukarı ? yazdım.

Ama ChessDB'de bu fonksiyonun olduğunu kabul ederek 1 puan
daha veriyorum.


(11) Player Database Özelliği
-----------------------------
ChessDB : Var.
DCS : Yok.

Öncelikle şunu belirtmeliyim ki "Player Database" den kastınızı
yanlış anlamış olabilirim. Tabi ki DCS içinde oyunları kaydedip
arama ve incleme yapabileceğiniz bir sistem var. Benim "Player
Database" den anladığım oyuncu veritabanı, yani satranç
oyuncuları hakkında bir veritabanı oldu.

ChessDB içinde oyunlarda adı geçen isimlerin kaydedildiği bir
veritabanı var. Mesela "Euwe, Max" yazarak birtakım bilgiler
elde edebiliyorum. Ama virgülsüz "Euwe Max" ya da "Euwe" ya da
"Max, Euwe" yazarsam sonuç gelmiyor. Peki doğru yazdığımda gelen
nedir. Kaç oyun var, en çok kimle oynamış, elo değişim grafiği vs.

DCS içinde böyle bir raporlama ekranı henüz yok.

Ama ben DCS içinde "max euwe" ya da "EUWE MAX" ya da sadece "Euwe"
yazarak bu ustanın oyunlarına milisaniyeler içinde ulaşabiliyorum ki!
Biraz daha uğraşıp hangi aılışta ne yapmış onu da yazarım elbet.

Her neyse. ChessDB bu güzel (!) özelliği ile 1 puan daha alıyor.


(12) Kill Doubles
-----------------
ChessDB : Var.
DCS : Var.

Daha önce de yazmıştım. Piyasadaki tüm programlarda bu sorun
mevcut. Çift kayıtları algılama ve yok edebilme sorunu.
Bu daha önce yazılanlarda olduğu kadar basit değil ve çözümü
oldukça zor bir konu.

ChessDB'nin "Delete Twins" menüsü hakkında düşüncelerimi
yazayım önce:

Bir kere kimse ChessDB bu işi mükemmel yapıyor demesin, zira
programın kendisi bile bir ekran açıp uyarı veriyor ve "Ben
silmeyi deneyeceğim ama olmazsa da şikayet etmeyin!" diyor.
ChessDB aslında oyunları silmeyip sadece "silindi" diye
işaretliyor. İki oyunun aynı olduğunu anlamak için isimlerin
ya harfi harfine aynı olmasını ya da ilk dört harfinin aynı
olmasını koşul olarak verebiliyorsunuz.
Bu çok fena. Bu arada büyük küçük harf konusu bir sorun.
Ben bir PGN içine tıpatıp aynı iki oyun koydum (kopyaladım),
sonra oyuncuların adlarından birini küçük harf yaptım,
import ettim ve çift oyunları arattırdım. Bulamadı.
Çift oyun yok dedi. Çok fena.
Her şeyiyle aynı iki oyunun birinde turnuva adının sonuna yıl
ekledim. Aynı testleri yaptım. Çift oyunları ararken "Event"
kutucuğunu da işaretlediğim halde oyunları aynı saymadı.
Ben bu sistemi beğenmedim. Uzun süredir üzerinde çalıştığım
algoritma DCS 1.1.7 versiyonuyla kullanılabilir halde
yayınlanmıştır. Denemenizi öneririm. En azından yukarıdaki gibi
basit hatalar yok.

Bu konuda her ne kadar ChessDB'nin algoritmasını beğenmemiş
olsam da fonksiyon olarak mevcut olduğu için her iki yazılıma da
birer puan vermem gerekir.

Not: Bu mesele hakkında ChessBase dahil hiçbir programın DCS
kadar kolay ve başarılı olmadığının bilinmesini isterim.
En azından ben böyle düşünüyorum.


(13) Yedekleme İşleminin Kolaylığı
----------------------------------
ChessDB : Var.
DCS : Var.

ChessDB içinde menüden yedekle diyorsunuz, dosya seçiyorsunuz
yedeklenmiş oluyor.
DCS veritabanlarını yedeklemek için Windows'un size sağladığı
tüm araçları kullanabilirsiniz NTBackup.exe ya da ShadowCopy
ya da en basitinden Copy/Paste ile dosyaları dilediğiniz zaman
dilediğiniz yere yedek alabilirsiniz.

ChessDB içinde nasıl restore yapılıyor onu bulamadım.
Menülerde yok en azından. ChessBase 10 ile birlikte orada da
yedekleme ve kurtarma fonksiyonları gelmiş. Internetten
anladığım kadarıyla ChessBase 9'a kadar dosya bozulmaları
konusunda epeyce şikayet var. 10 ve sonrasında yedekleme
copy/paste olmaktan kurtarılıp menüye bir seçenek olarak
eklenmiş. Ama dosya bozulmaları hala bir sorun. DCS'de dosya
kullanılırken bozulmaz. Disk yüzeyinde bir arıza olmadıkça
DCS veritabanında arıza olmaz. Microsoft SQL'in %100 veri
bütünlüğü ile ilgili garantisi mevcuttur. Ben bu konuda rahatım.

Bu başlık için her programa da 1 puan vermem gerekir sanırım.


(14) Nalimov Tablebase Destegi
------------------------------
Nalimov ya da Gaviota ya da Bitbase oyun sonu tabloları
programın değil satranç motorunun bir desteği ya da yeteneği.
Oysa DCS bir satranç motoru değil. Bu açıdan değerlendirme
yapmak istemiyorum. Şu anki versiyonlarda UCI engine ile ilgili
tüm opsiyonları DCS içinden ayarlayabilir durumda değilsiniz.
Ama UCI engine yanına koyacağınız bir config.ini dosyası ile
bunu sağlamanız mümkündür.

ChessDB içinde analiz motoru için tablebase klasörü girişi
yapılabilecek bir alan mevcut. Yani ChessDB'de ini dosyasına
yazmadan da tablebase kullan komutu verebiliyorsunuz.

O nedenle ChessDB'ye +1 puan daha.


(15) UCI ve Winboard Engine Desteği
-----------------------------------
ChessDB : UCI + Winboard destekliyor.
DCS : UCI destekliyor Winboard desteklenmiyor.

Ne yalan söyleyeyim. Winboard yaygın olmadığı için, Winboard
kullanan ve çok güçlü olduğu için yaygın olarak tercih edilen
satranç motoru mevcut olmadığı için UCI tercih ettim.
Güçlü kabul edilen ve saygı gören tüm Engine'ler hep UCI
kullanmış. Ben de öyle yaptım.

Aslında iletişimde kullanılan ifadeleri değiştirmek yeterli.
Ama sonuçta DCS, winboard protokolünü desteklemiyor.

Bu nedenle ChessDB'ye +1 puan daha.


(16) Eğitim Videoları Oynatabilme
---------------------------------
ChessDB : Yok.
DCS : Var.

Aslında eğitim videosu standart birşey değil. Her yazılımın
kendi eğitim kayıt formatı var. ChessBase formatını aynı
firmanın başka yazılımları haricindeki satranç yazılımlarında
okutamazsınız mesela.

DCS'nin eğitim videosu oynatma yeteneği var.
Hatta eğitim videosu hazırlama yeteneği de var.
Bir webcam ve mikrofon yeterli.
Dilerseniz sadece sesli eğitim hazırlayıp paketleyebilirsiniz.
Dilerseniz videolu eğitimler hazırlamak mümkün. Çok kolay.

Bu konuda ChessBase de eksik. ChessBase kendi hazırladığı
videoları pazarlıyor. Ama insanların kendilerine eğitim
videosu hazırlamaları için bir yazılım temin etmiyor.
Player sadece. Recorder özelliği verilmiyor.

ChessDB için bu konuda diyecek birşey yok malesef.

Bu başlıkta DCS'ye +1 puan. Diğerlerine yok.


(17) Chess Publishing Desteği
-----------------------------
ChessDB : Oldukça kısıtlı
DCS : Çok seçenekli, ancak Html için kısıtlı

Oyunu export etmek için DCS içinde HTML, WORD, EXCEL,
PDF, Text veya başka ne ararsanız var. Oyunun bir veya daha
fazla pozisyonunu aynı çıktıya resim olarak export etmek de
mümkün. DCS içinde kendine ait bir kelime işlemci de mevcut.

ChessDB içinde ise Text, HTML ve LaTeX var.
LaTeX bilgisayar kullanıcılarının yaygın kullandığı bir
format değil. Asıl amacı satranç da değil zaten. Genelde
akademik çevrelerde kullanılan bir döküman ve makro düzenleme
standardı. Satranç için neden kullanılmış çok anlam veremedim.

Her neyse. Her iki yazılıma da kısıtlı dedim, zira her ikisi
HTML export işleminde hamleleri gösteren Pgn4Web gibi
bir eklentiyi kullanmıyor.

DCS Chess publishing konusunda piyasadaki herhangi bir programdan
çok daha fazla seöenek sunuyor olsa da bu başlıkta her iki
yazılıma da puan vermiyorum. Çünkü Html konusunda kısıtlama var.
İlerde DCS içine bu özelliği ekleyeceğim. O zaman puan veririm.


Yazı baştan uyardığım gibi oldukça uzun oldu.
Okuyanları sıktıysam kusuruma bakmasınlar.

Objektif olmaya çalıştım.

Burada cevaplamam istenen sorularla ilgili yazdım sadece.
O nedenle ChessDB'nin karşılıklı oyun oynayabileceğiniz, ya da
başka şekillerde satranç programından beklentilerinize cevap
verme konusunda çok kısır olduğunu sadece söyleyerek geçeceğim.

Sonuçta ChessDB'nin amacı sadece database olarak fonksiyon
yürütmek. İşini iyi yapıyor mu? Evet yapıyor.
Peki kullanışlı mı? Bence kesinlikle değil. Bir kere
PGN dosyaları sadece Read-Only açabiliyorsunuz.
Import etmeden herhangi bir düzenleme yapma şansınız yok.
Import edilmiş oyunlarda da düzenleme yapmak bulmaca çözmek gibi.
Varyasyonun varyasyonu varsa hangi hamle kime ait belli olmuyor.
Oysa DCS'de bu detaylar berrak bir şekilde gözünüzün önündedir.

ChessDB Örnek:


DCS Örnek:


Bir de PGN standartları ChessDB'de tam sağlanmamış. Birçok alan
eksik. Oysa DCS tam PGN standartlarına uygun bir yazılım. Bu konuda
ChessBase bile sınıfta kalıyor malesef.

ChessDB' PGN kayıt için oyun bilgilerini böyle girebiliyorsunuz:


DCS'de böyle:


ChessDB'nin takdir ettiğim tek yanı oyunları import hızı.
Beğenmediğim bir çok yanı var.
Kullanışlı veya estetik olmaması en başta. Bu benim düşüncem.
Çoğu arama ekranında birkaç deneme yapmadan sonuç alamıyorsunuz.
Bazı arama fonksiyonları sadece sıradaki oyuna konumlanıyor.
Mesela içinde "Londra" geçen oyunları filtrelemek istediğinizde
yapmayıp sadece "Londra" geçen sıradaki oyuna konumlanıyor.
Oysa DCS her türlü aramada kritere uyanları filtreleyip kaç
oyun bulunduğunu rapor ediyor. Veritabanı ile ilgili olduğu için
açıklamak istedim bunları.
Ben DCS'nin ChessDB'den ya da ChessBase'den her açıdan üstün
olduğunu asla iddia etmedim. Ama şunu açıkça iddia edebilirim:
1) Ben yazdım, bir kişiyim, ekibim, ekip kuracak param yok.
2) Kimseden kod ya da yöntem aşırmadım, kendim kurguladım.
3) Başka programlarda olan her şeyi aldığımı iddia etmedim.
Buna gerek olduğunu düşünmedim bile. Amacım ilk etapta amatör
ya da yeni başlayan birinin ihtiyacı olan şeyleri yazmaktı.
4) Başka hiçbir programda olmadığını iddia ettiğim
özelliklerim konusunda iddialıyım. Öyleler.

Her neyse. Katılan katılır katılmayan katılmaz.

DCS'nin burada bahsedilmeyen onlarca farklı özelliği olduğunun
unutulmamasını dilerim. Eleştirilerde yazıldığı şekilde işe
yaramaz bir uygulama değildir. DCS'yi faydalı yapan şeylerin
neler olduğunu görmek öğrenmek ya da denemek isteyenleri
http://www.bener.org adresine beklerim.
Bu bir yerli yapımdır. Zor şartlarda
olabildiğince kısa bir sürede yazılmıştır. Halen gelişmeye
devam etmektedir ve ben nefes aldığım sürece gelişimine
devam edecektir.

Sonuç puanlamada ChessDB sorulan sorular açısından değerlendirilince
açık ara önde görünüyor. İhtiyacınız sadece bu sorulan sorularla
ilgiliyse ve kullanışlılık ya da estetik açıdan sorun yaşamam diyorsanız
ChessDB tercih etmelisiniz. DCS'nin diğer özelliklerini görmezden gelmek
yapılmış işleri umursamamak sizin tercihiniz olacaktır.

----------------

Bu yazıyı "yazacağım" diye söz vermiş olduğum için yazdım.
Forumu takip etmeye devam edeceğim. Belki bir görüntü, ses,
döküman veya video kaydıyla katkı sunmaya devam da edebilirim.
Ama düşüncelerimi paylaşmak için kullanmayacağım. Çünkü burada
düşüncenin ya da üretilmiş bir işin zerre kadar kıymeti yok.
Burada susmak ya da çemkirmek en büyük marifet. Bunu anladım.
O nedenle burası bana göre değil diyorum. Bu son raporu da verilmiş
bir sözü yerine getirmek adına yazıyorum.

Birkaç kişi hariç forum takipçilerinin, ya da yöneticilerinin
Türkiye Satrancı için katkı sağlamaya çalışan bana ve yazılımıma
yapılan açık ve kasıtlı olduğu her halinden belli bu tür
saldırılar karşısında sessiz kalması geçmişte bu kararı almama
neden olmuştu. Fikrim hala değişmedi.

"Saat sağda mı dursun solda mı dursun?" gibi; bence oyuncuların
sorun olarak görmediği bir konuda bile uzun uzun değerli
düşüncelerini paylaşmayı görev bilen, ama buradaki konuya çıt
çıkarmayan tüm satranç dostlarına bir kez daha saygılarımı sunuyorum.

Çok muhtemelen saldırılar devam edecektir.
Ayrı ayrı cevap vermeyeceğim.
Tüm eleştirilere toplu cevabım aşağıdadır:
"Siz daha iyisini yapınız.
Benim elimden gelen şimdilik bu kadar.
Hem kullanmak zorunda da değilsiniz.
Niye bu kadar rahatsız oluyorsunuz?
Birisi birşeyler yapıyor, 'Mükemmel değil' diye feryat etmenin sebebi ne?"

Program hakkında bilgi ya da yardım isteyenler bana eposta yazabilir.
Programdaki eksiklikleri ya da kusurları bildirmek isteyenler her zaman
bana yazabilir. Gönlüm ve kapılarım üretmek ya da yararlı olmak
isteyen herkese sonuna kadar açıktır. Programın onlarca iyi özelliğini
bilerek, kasten görmezden gelip, yavaş ya da yetersiz olduğunu
düşündüğü birkaç özelliğine özellikle ve sürekli vurgu yaparak
eleştirenlere kapılarım ve gönlüm sonsuza dek kapalıdır.
Her şeye rağmen sadece eleştirildiğim bu birkaç noktayı ele alan bu yazıyı
tarafsız ve açık yüreklilikle cevaplandırdığımı düşünüyorum.

Programımın iyi olduğunu düşündüğüm şeyleri artık yazmak istemiyorum.
İlgilenenleri adresime beklerim.

Saygılarımla.
İyi günler.

[abdulkadirbener]

Çünkü burada düşüncenin ya da üretilmiş bir işin zerre kadar kıymeti yok.
Burada susmak ya da çemkirmek en büyük marifet.

Geneli kastetmedim.
Burada değerli düşüncelerini yazanları tenzih ederim.
Demek istediğim, bazılarımızın susmayı marifet saydığı,
bazılarımızın ise sağa sola sataşmayı marifet saydığıdır.

Sakince düşüncelerini paylaşmaya çalışılanların (*) ise sürekli olarak
pişman kaldıklarını düşündüğüm ve hatta gördüğüm için
bu şekilde yazdım.

(*) Bu kişilere sonsuz saygılarımı tekrar sunarım.

Yanlış anlaşılmaması için, uyarı üzerine bu cümlemi açıklama gereği duydum.

Sağlıcakla kalınız.