Hızlı ve Yıldırım Satranç 2016 Dünya Şampiyonası

[Ayhan Mansız]

2016 Dünya Hızlı Satranç (Rapid Chess) ve Yıldırım (Blitz) Şampiyonası geçtiğimiz bir kaç gün içinde Doha'da yapıldı.

Hızlı Satranç'ta İvanchuk, Grischuk ve Carlsen 11/15 puan toplayarak eş puanla bitirdiyseler de eşitlik bozma kuralları gereği sıralama yazdığım şekilde gerçekleşti ve İvanchuk şampiyon oldu.

Yıldırım şampiyonasında Karjakin ve Carlsen baştan sona turnuvayı önde götürdüler. Son turda Carlsen 1/2 puan öndeydi. Bu turda Leko ile berabere yaptı. Karjakin maçını kazanınca 16.5 /21 puanla turnuvayı bitirdiler ancak yine eşitlik bozma kuralı gereği Karjakin birinci ilan edildi.

Burada üzerinde durmak istediğim turnuvada uygulanan eşitlik bozma kuralının epey bir saçma olmasıdır. Yanlış anlamadıysam oynana rakiplerin rating ortalamasına bakılıyor ve yüksek ortalamayla oynayan oyuncu kazanmış ilan ediliyor. Carlsen'in ratingi rakiplerine oranla 100 puan kadar yüksek olduğundan her iki kategoride de birinciliği kaptırmış oldu. Bunun saçma bir uygulama olduğunu düşünüyorum.

Turnuvaya katılan tek Türk satranççı olan Vahap Şanal ise ilk gün Hızlı kategoride iyi bir puan aldıysa da sonraki gün peş peşe yenilgiler alarak kayda değer bir derece alamadı. Yıldırım da ise kötü başladı ve öyle devam etti.

[Tahsin Aktar]

[size=small][font=Century Gothic][color=#000000]Ben de oyunları ve sonuçları ilgiyle izledim. Yönergeye göre, eşitlik bozma uygulaması sadece madalya sıralamasında değerlendiriliyor. İlk sırada ‘rakiplerin rating ortalaması’ yöntemi kullanıldı. Ancak bir eksiltilmişi tercih edildi. Eşitlikler hala bozulmadıysa bu kez sırada olan Buchholz alttan bir eksiltilmiş hesaplama yöntemi kullanıldı. Bu yarışmada, prensip olarak, ilk değerlendirmenin 'Rating Ortalaması' olmasının çok doğru bir seçim olduğunu genel kurallar ve uygulamalardan anlıyoruz. 'Bireysel İsviçre Sistemi' eşlendirme yönteminin uygulandığı yarışmalarda; [/color][/font][/size]
[size=small][font=Wingdings][color=#000000]§[/color][size=x-small][font=Times New Roman][color=#000000]  [/color][/font][/size][/font][/size][size=small][font=Century Gothic][color=#000000]Yarışmaya katılan oyuncuların hepsinin ratingi varsa,[/color][/font][/size]
[size=small][font=Wingdings][color=#000000]§[/color][size=x-small][font=Times New Roman][color=#000000]  [/color][/font][/size][/font][/size][size=small][font=Century Gothic][color=#000000]Oyuncuların ratingleri birbirine yakın ve farklar tutarlıysa,[/color][/font][/size]
[size=small][font=Century Gothic][color=#000000]en doğru sonuç verecek eşitlik bozma yöntemi rating ortalaması yöntemidir. Bu yarışmada işlem şöyle yapıldı: Eş puanlı oyuncuların rakiplerinin ratingleri sıralandı. Bu rating puanlarından en küçük olanı çıkartıldı. Kalan rating puanları toplanarak 20 sayısına bölündü (21 rakipten ratingi en küçük olan çıkartıldı). Yarışma boyunca yüksek ratingli rakiplerle oynamanın, oyuncuya, eşitlik bozma hesaplamalarında yarar sağlayacağı açıktır. Dolayısıyla, Carlsen'in ratinginin rakiplerine göre daha yüksek olması, doğal olarak, [/color][color=#000000] [/color][color=#000000]rakiplerinin işine yaramış oldu. [/color][color=#000000] [/color][/font][/size]
[size=small][font=Century Gothic][color=#000000]Konunun bu prensipler ışığında değerlendirilmesi dileğiyle…[/color][/font][/size]
[size=small][font=Century Gothic][color=#000000] [/color][/font][/size]
[size=small][font=Century Gothic][color=#000000]IA&IO Tahsin AKTAR[/color][/font][/size]

[Ateş Ülker]

Dünyanın zirvesindeki oyuncular arasında "rakiplerin Elo ortalamasına bakılması"ile eşitlik bozulması uygulanabilecek bir sistemdir.Göze çarpan belirgin bir sakıncası yoktur!Türkiye için İsviçre yöntemi ile oynanan Bireysel yarışmalarda ilk tercih edilen yöntem "Bucholz alttan eksi 1" yöntemidir.Bu tercih de doğrudur.İkinci tercihin nasıl olması gerektiği tartışmaya açıktır!
Eşitlik bozma yöntemlerinin hiçbirinin ideal olduğu söylenemez.Mutlaka zaman zaman belirgin haksızlıklar da olmaktadır.Benim 1-2 sene önce feryadlarımı duymamış olanlar olabilir.Bir takım yarışmasında benim oynadığım takım yarışmayı 18 puanla bitirdi.Bu 18 puan, masa puanı idi.Oysa eşitlik bozmada önce Maç puanına baklıyordu.17 puanı olan bir başka takım ile bizim takımın maç puanları aynı idi(10 puan)Aramızdaki maç 2-2 sonuçlanmıştı.Böyle bir örnekde maç puanları eşit olunca masa puanlarına bakılması gerekir.Ne yazık ki o yarışmada Masa puanlarına bakılmadı.Bucholz alttan eksi 1 puanına bakıldı.Böylece 17 puan alan takım Birinci ilan edildi.18 puan alan takım İkinci oldu.Böyle bir örneğin Dünyada başka bir ülkede yaşanabileceğine inanmıyorum.Yerel yöneticilerin bu yanlışlığı yapmasının nedeni ilgililerin deneyimsizliği ve yanlışı düzeltme yönünde cesaret göstermemeleri ile açıklanabilir.Masa puanının bu kadar ihmal edilmesi kuralların yanlış yorumlanması ve yanlış anlaşılmasıdır.Bu yanlış Türkiye'de inşallah bir daha olmaz!Alın teri ile kazanılmış puanları hiçe sayıp, rakiplerin Bucholz puanına bakmak çok ciddi bir yanlıştır!

[Ayhan Mansız]

En azından birbirleri ile yaptıkları karşılaşmaların hesaplama dışında bırakılması daha adil olacakmış gibi geliyor bana. Ratingin yüksekse daha çok puan almalısın yaklaşımı oyuncu üzerinde bir baskı da oluşturur. Kaldı ki klasik satrançta neyse de yıldırım turnuvası sonunda birinciyi belirlemek için 1-2 karşılaşma yaptırmak da zor olmasa gerek.

[Bugra Ayyıldız]

.Bir takım yarışmasında benim oynadığım takım yarışmayı 18 puanla bitirdi.Bu 18 puan, masa puanı idi.Oysa eşitlik bozmada önce Maç puanına baklıyordu.17 puanı olan bir başka takım ile bizim takımın maç puanları aynı idi(10 puan)Aramızdaki maç 2-2 sonuçlanmıştı.Böyle bir örnekde maç puanları eşit olunca masa puanlarına bakılması gerekir.Ne yazık ki o yarışmada Masa puanlarına bakılmadı.Bucholz alttan eksi 1 puanına bakıldı.Böylece 17 puan alan takım Birinci ilan edildi.18 puan alan takım İkinci oldu.Böyle bir örneğin Dünyada başka bir ülkede yaşanabileceğine inanmıyorum.Yerel yöneticilerin bu yanlışlığı yapmasının nedeni ilgililerin deneyimsizliği ve yanlışı düzeltme yönünde cesaret göstermemeleri ile açıklanabilir.Masa puanının bu kadar ihmal edilmesi kuralların yanlış yorumlanması ve yanlış anlaşılmasıdır.Bu yanlış Türkiye'de inşallah bir daha olmaz!Alın teri ile kazanılmış puanları hiçe sayıp, rakiplerin Bucholz puanına bakmak çok ciddi bir yanlıştır!

Ateş Bey merhaba,
2 senedir her farklı tartışmada bahsettiğiniz şu meşhur turnuvada sizin rakip takımınızda oynadığım için yazmamakta ısrar ediyordum ama dayanamadım. En altta bahsettiğiniz turnuvanın yönergesi ve Kulüpler Şampiyonası yönergesi mevcuttur. Ben sadece 1 tane örnek olarak Kulüpler şampiyonasını gönderiyorum aklıma ilk olarak o turnuva geldi mutlaka daha fazla örnek vardır. Her ikisi de isviçre sistemi takım turnuvası olarak oynandı. Ve her iki turnuvanın da eşitlik bozma kriterlerinde Bucholz öncelikli geliyor. Bir sporcu/takım turnuvaya katıldığında yönergeyi kabul etmiş sayılır. Bu kadar üst düzey tecrübenizle yönergeyi okumadan turnuvaya giriş yaptığınızı düşünmüyorum. 

Benim mantığım eşitlik bozmanın doğru olduğu yönünde çünkü döner turnuva oynanmıyor, herkesin rakibi farklı ve  örnek olarak 10 puan almış bir takımı 2,5-1,5 yenmek ile 7 puan almış takımı 4-0 yenmek aynı şey değil ve bu eşitliği bence Bucholz daha sağlıklı çözer. Ancak 2 senedir sadece tek bir turnuva üzerinden örnekle ilerliyorsunuz. Sanki sadece sizin bahsettiğiniz turnuvada oluyormuş gibi anlatıyorsunuz. Halbuki kulüpler şampiyonasının da final sıralamasını incelediğimde 2. ve 3. takımlarında da benzer bir duruma rastlıyorum ancak henüz bu sıralamaya itiraz eden görmedim çünkü yönergedeki eşitlik bozmaya aykırı bir durum görünmüyor. 


http://tsf.org.tr/kaynaklar/belgeler/tum...-yonergesi

http://istanbul.tsf.org.tr/images/turnuv...asi_R2.pdf