Sağ eli bileğinden kırıkken yazmaya zorlanmak

[Halil_Ozmen]

2017 Türkiye Kıdemli Emektarlar Şampiyonasına bir ağabeyimiz, 68 yaşındaki Ali Haydar Şahin'de katıldı.

Ali Haydar Şahin yaklaşık 15 sene önce DSİ'de çalışırken kendi inisyatifi ile "Kayseri DSİ Spor" satranç branşını kurmuş, birkaç Türk satranççı ile 2 defa Türkiye Satranç Süper Ligini kazanan bir takım yaratmıştı.

Sevgili Ali Haydar'ın yaklaşık bir buçuk ay önce geçirdiği bir kaza da sağ kolu bileğinden kırılmıştı. Avuç içinden dirseğine kadar çok sıkı bir alçı içindeydi.
Dolayısıyla değil yazmak, sağ elinin parmaklarını bile çok zor oynatıyordu.

Hakemden gerekirse zaman cezası alarak notasyon tutmaktan azat edilmesini istedi.

Aldığı cevabı tahmin edersiniz! 
"Olmaz, illa da notasyon yazacaksınız, veya sizin yerinize notasyon yazacak birisini bulacaksınız."

Başhakem pekala inisyatifini kullanarak sağ kolu kırık bir kıdemli emektarı notasyondan muaf tutabilirdi.
Üstelik çok büyük olasılıkla diğer kıdemli emektarlar da bu karara itiraz edecek insafsızlığı göstermezlerdi.

Ama nedense böyle bir insani yaklaşımı bizim hakemlerimiz dikkate almadı.

Bu durum Ankara'da olsa, bazı sağduyulu hakemlerimizin bu insanlığı göstereceklerini düşünüyorum.
Darısı diğer hakemlerimize.

[M.Aşkın TAŞAN]

Evet! Maalesef bu hiç şık olmadı!


Hakem, soruna çözüm bulan, turnuvanın sağlıklı yürümesini sağlayan en yetkili kişidir.

Sanırım 10 dakika gibi bir zaman azaltılarak yazmaması sağlanabilirdi.
Bu durum hem sporcu hem de turnuvanın sağlıklı işlemesi için yeterli olurdu.

Hakem insiyatifi olarak artı puan kaçtı galiba...

[M.Aşkın TAŞAN]

Daha da ötesi...
Bu öneriyi hakem sporcuya yapabilirdi değil mi?

Geliştiğimizi görürdük. Bunda da fırsat kaçmış oldu!

Umarım gelecek için ışık tutar bu durum.

Tabi kol kırılmalarını kast etmiyorum

[Feti]

Hakemin kural dışı inisiyatif alması gelecek zamanlar için kötü bir örnek olabilirdi ve benzer durumlarda inisiyatif almayan hakemler kıyasıya eleştirilebilirdi.

Burada kural hoşgörülü davranmaya fırsat vermeyecek derecede çok net. Hakemin kararı doğrudur. Oyuncu sakatlığından dolayı notasyon yazamıyorsa kendi yerine yazacak ve hakemin kabul edeceği birisini bulmak zorundadır.

Tek notasyon oyunla ilgili anlık veya oyun sonu itirazlarında, sorunu çözmek yerine, art niyetli veya art niyetsiz oyuncuların elinde sorun kaynağı bile olabilir.

[Halil_Ozmen]

Hakem önce insan olmak zorundadır. Hakemlik ve kurallara körü körüne bağlılık sonra gelir.

İnsanlıktan nasibini alanlar, kuralları insanların aleyhine kullanmazlar, veya aleyhine kullanılmasını savunmazlar.
Çünkü, kurallar insanların iyiliği için olmalıdır. Onlara sıkıntı vermek için değil.

[Feti]

Kuralı, adil olmayı, gelecek zamanlar için adaleti sağlamayı bilmeyenler, bunları insani eyleme dönüştürme çabasında olmayanlar ve adaletin herkesin iyiliği için, insanca yaşamak için elzem olduğunu düşünemeyenler akıllarını bertaraf ederek nefsi savruluşlara veya bilerek veya bilmeyerek ortalığı karıştırmak için düşünce manipülasyonlarına meydan verirler.

[Halil_Ozmen]

24 kişinin katıldığı bir turnuvada, hakemin sağ eli bileğinden kırık 68 yaşındaki bir emektar satranççı lehine esneklik göstermesi, gelecek zamanlar için kötü örnek olacakmış, ve böyle iyi niyetli inisyatif almayan hakemler kıyasıya eleştirilecekmiş. 
Vay canına!
Bu argümanlar zaten baştan sakat. Elle tutulur hiçbir yeri yok.
Tam kurallara hapsolmuş bir zihniyet.

İnsanlık göstermek, sağ duyu sergilemek ancak iyi örnek olabilir.

Bazılarının anlaması için tekrar yazmam gerekiyor:  "[color=#333333][size=small]İnsanlıktan nasibini alanlar, kuralları insanların aleyhine kullanmazlar, veya aleyhine kullanılmasını savunmazlar. [/size][/color]
[color=#333333][size=small]Çünkü, kurallar insanların iyiliği için olmalıdır. Onlara sıkıntı vermek için değil.[/size][/color]"

Eğer kurallar insanların iyiliği için değilse (veya insanların iyiliğine uygun şekilde uygulanmıyorsa) , zaten akılcı değildir.
Akıl insanlar için doğrusunu bulmak ve yapmakla ilgilidir.

Körü körüne kuralları uygulamaya kalkmak akılsızlıktır.
Aklını, kurallara kurban etmektir.

Umarım şimdi anlaşılmıştır.

[Feti]

Dünya Şampiyonasında Magnus Carlsen ve Sergey Karjakin herkesin gözü önünde kağıdı kalemi aldılar önlerine hamlelerini yazdılar.
Her hareketleri kaydedilen bu iki satranççının notasyon tutmasına ne gerek vardı ?

[Feti]

   

 
Dünyanın bir numarası ve dünyanın iki numarası hızlı oyunda bile notasyon tuttular.
 
Notasyon yazmak için harcadıkları zamanı düşünme için kullanabilirler ve dikkatleri dağılmadan düşünerek satranç dünyasına daha güzel hamleler sunabilirlerdi.
Bu mümkün iken ; organizatörler, hakemler, antrenörler neden notasyon kuralına uydular ?
2 rakip neden notasyon kuralına uydu ?

[Miyazaki]

Oyuncunun engellilik durumu söz konusu olduğunda; oyuncu yazma işlemi için yardımcı bulamıyorsa, turnuva organizasyonu bu iş için yardımcı bulmak durumundadır.
Sağlık durumları söz konusu olduğunda , çözüm bulma işi olarak birincil sorumluluk organizasyonda olmalıdır.
Bir zamanların meşhur oyuncusu "Miles" rahatsızlığı nedeniyle boylu, boyunca uzanarak oyun oynamıştı, uzandığı sedye türü masayı yanında getirdiğini zannetmiyorum.
Ayrıca karjakin ve carlsen ikilisinin bu konuyla alakası pek anlaşılmıyor. ikisi de gayet sağlıklı ve turp gibiler

Selamlar.

[Feti]

Kaba inşaatta teraziden sapmalar, yamukluklar vardı.
Onların üstünü örtmek için albenisi olan söveler monte edildi.
Kaba inşaata bakanın eve beş para vermeye niyeti yokken, belki sövelerin montajından sonra ev değerlenir diye düşünüldü. Öyle de oldu netekim !

İnşaat devam ediyor.

[Miyazaki]

Fide kurallarını okuyunuz.
selamlar.

[Feti]

Olayın en az bir yönü var.
Bir : Satranç sporunda notasyon

Olayın en az iki yönü var.
Bir : Satranççının kırık kolu
İki : Satranççının notasyon yazamayacak durumda olması

Olayın en az üç yönü var.
Bir : Notasyon tutamama durumunun hakeme bildirilmesi ve notasyon tutmama isteği bildirimi
İki : Hakemin kuralı ve kural gereği ilave yazıcıyı hatırlatması ve ikazı
Üç : Bunun üzerine ilgili satranççının ne yaptığının bilinmemesi

Olayın en az dört yönü var.
Bir : Notasyon tutulması gerektiğini bilip de bilmezlikten gelmek
İki : Notasyon kuralını bilip de bilmezlikten gelmek
Üç : Sağlık durumu elvermediğinde notasyonun nasıl tutulması gerektiğini bilip de bilmezlikten gelmek
Dört : Emir vereni dikkate almadan, önemsemeden emir kulunu eleştirmek.

Olayın en az beş yönü var :
Bir : Satranç sporunda notasyonun önemini bilip de bilmezlikten gelmek
İki : Notasyon kuralını bilip de o kuralı yanlış okuyup yorumlamak
Üç : Hakem kuralları hatırlatınca hakeme veryansın etmek. İnsafsızlıktan tutun da insan olmama suçlamasına varana kadar türlü çeşit hezeyanlar.
Dört : Forumda olayı üstü kapalı olarak özetlemek. Hakemin kararını doğru bulana (görüş bildirmeyi zımnen önlemeye çalışarak) veryansın etmek.
Beş : Olaya at gözlüğü ile bakarak ; sorunla karşılaşınca sorunu günah keçisine yükleyip asıl sorunluyu ve sorumluyu gözden kaçırmak

Kameraların ve birçok hakemin gözünün önünde cereyan eden Dünya Satranç Şampiyonasında bile notasyon tutulurken notasyon tutulmasa da (sadece bir oyuncunun notasyonu yeterli değildir ve sorun oluşturur) olur demek, sağduyu sahibi olmamaktır.

İlgili satranç oyuncusunun hakemden notasyon tutma azatlığı istemesi yanlış yöntemdir. Hakem olur diyemezdi. Aksi halde hakemlik ehliyeti sorgulanmaya açık hale gelirdi.

İlgili satranççının kolunun iş görmediği turnuva organizatörüne bildirilmeliydi. Organizatörün vazifesi derhal uygun (başhakemin kabul edeceği) bir yazıcıyı görevlendirmek olmalıydı.

Bu olayda organizatörün olaydan haberdar olup olmadığını, haberdar olmuş ise ne yaptığını bilenler bildirirse ikrama geçer.

Bu arada, değişken kuralları yeterince takip edememiş olabilirim. Bilenler, üstü örtülü cümleler yazmadan, bilmeyenlere lütfen hatırlatıversinler. Burada, bu platformda.

[Ateş Ülker]

Bu konuya başka bir pencereden bakacağım.Bildiğiniz gibi Satranç sporcusuna Doping kontrolü yapma düşüncesi ön plana çıktı.Satrancın bir Spor olduğunu kabul edersek Doping kontrolunu da ilke olarak kabul etmemiz gerekir.Ancak bizim Federasyon doktor kontrolunu tamamen kaldırmıştır.Hiç doktor muayenesi olmadan sporcunun lisans çıkarması doğru mudur?Eğer Satranç spor ise doğru değildir!3 gün önce kalp krizi geçirmiş veya 5 gün önce beyin kanaması şüphesi ile hastanede gözlem altında tutulmuş bir sporcunun yarışmaya katılmasına izin verir misiniz?Bu katılma prosedürü izine tabi olacaksa bu izni kimin vermesi gerekir!Satranç sporcusu hiç olmazsa ilk lisans çıkarırken ve daha sonra 5 yıl aralıklarla vize için doktora görünmelidir.Bir sporcunun spor yapmasına engel olan pek çok hastalık ve durum vardır.Satranç için bu durumlar çok seyrektir.Ama bu "kırık kol"meselesinde olduğu gibi birgün karşımıza çıkabilir.Sizin verdiğiniz örnekde kolu kırık olanın yarışmaya katılmasına izin vermeyeceğiz.Veya veriyorsak notasyon tutulmasına yardımcı olacağız.Mümkünse hakem notasyon tutacak bir yardımcı bulabilir.Veya oyuncu kendisi bulmalıdır.Esas amaç ceza vermek değildir.Esas amaç daha çok kimsenin katılmasını teşvik etmektir.Mutlaka hakem gereğinde insiyatif kullanır.Kurallarda yazılı olmayan durumlarda kuralı kendisi tespit eder.Önemli olan hakemin tarafsız olduğunu hissettirmesidir!Bütün satrançseverlerden bu "teşvik"kelimesini hergün hatırlamalarını rica ediyorum!Ne yazık ki teşvik kavramında çok geri kalıyoruz.Yanlışlar yapıyoruz.Fotografçı bile tanınmamış bir sporcunun fotoğrafını çekerken yanlış yapıyor.Fotografı mikrofonun arkasından çektiğinden mikrofonun direği fotoğrafı tam ortadan ikiye bölüyor ve bir sporcunun yüzünü örtüyor.Merak edenlere bu fotoğrafı gönderebilirim.Piramidin ortasını neden göremediğimizi gösteren bir basit örnektir.Şu halde esas konuya dönersek önce ilgili ve yetkililer şuna karar vermelidir:Kolu kırık bir sporcu 24 kişilik yarışmaya katılabilir mi?Bu sorunun yanıtını verirken diğer sporcuların rahatsız olmayacakları bir ortam sağlamak gerektiği de düşünülmelidir!!

[Miyazaki]

Aldığı cevabı tahmin edersiniz!
"Olmaz, illa da notasyon yazacaksınız, veya sizin yerinize notasyon yazacak birisini bulacaksınız."

Halil Özmen bey'in bu cümlesinin doğru olduğu kabul edilirse:
Basitçe "hakem görevini yapmamıştır " derim.
Hakemin , öyle kestirip atma hakkı yok, kurallarda açık ve net yazıyor.
Selamlar.

[Miyazaki]

   

[Feti]

Sayın Yakup Bayram,
Bahsettiğiniz kuralı (hangisiyse ?) bu platformda yazma tenezzülünde ve zahmetinde bulunmanız mümkün müdür ?
Bahsettiğiniz kuralı burada yazmanız halinde belki de tüm tartışmalar birdenbire sonlanacaktır.
Ama lütfen açıp okuyun demeyiniz. Birçok zaman leb demeden leblebiyi anlayamam.

[Miyazaki]

Fide kuralları: Madde 8.1.e      
Bir oyuncu hamleleri yazabilecek durumda değilse, bu işlem için hakemce kabul edilebilecek bir yardımcı oyuncu tarafından sağlanabilir. Saati hakem tarafından adil biçimde ayarlanacaktır. Bu saat ayarlaması engelli oyuncunun saati üzerinden uygulanmayacaktır.

Fide Kuralları : Madde 12: Hakemin rolü (bakınız Önsöz)  
12.1   Hakem, Satranç Kuralları‟na sıkıca uyulmasını sağlayacaktır.  
12.2  Hakem aşağıdakilerin gerçekleşmesini sağlar:
a) oyunların adil şekilde oynanmasını sağlar.
b) yarışma ile en iyi şekilde ilgilenir.
c) iyi bir oyun ortamını ve bunun sürekliliğini sağlar.
d) oyuncuların rahatsız edilmemelerini sağlar.
e) yarışma sürecinin ilerleyişini yönetir.
f) engelli ve tıbbi bakıma ihtiyacı olan oyuncular için gereken tedbirleri alır.


Görme engelliler için Fide kuralları: 9 ve 10 maddeler:
9. Görme engelli oyuncu, aşağıdaki görevlerden bazılarını veya hepsini yerine getirecek bir yardımcıdan yararlanma hakkına sahiptir:
a. her iki oyuncunun da hamlelerini rakibin tahtasında yapmak
b. her iki oyuncunun da hamlelerini bildirmek
c. görme özürlü oyuncunun hamlelerini yazmak ve rakibin saatini çalıştırmak (Madde 3.c'yi dikkate alarak).
d. sadece görme özürlü oyuncunun isteği üzerine, oynanan hamle sayısı ve süreler hakkında bilgi vermek
e. bayrak düştüğünde savda bulunmak ve normal gören oyuncu herhangi bir taşa dokundu ise bu konuda hakemi bilgilendirmek  
f. oyunun ertelenmesi halinde gerekli işlemleri yapmak.  

10. Eğer görme engelli oyuncunun yardımcısı yoksa, o zaman normal gören oyuncu 9.a ve 9.b'de belirtilen görevleri yerine getirecek bir yardımcı için başvuruda bulunabilir.

[Feti]

Teşekkür ederim.

[Feti]

Olayın müsebbiplerinden biri olan ilgili satranç sporcusunun engelli olmadığı forumdaki yazılardan tahmin edilmektedir. İlgili satranç sporcusunun kolu kırık olmasaydı yazabileceği forumdaki yazılardan anlaşılmakta, dolayısıyla görme engelli olmadığı da sonuç olarak çıkartılabilmektedir.
12/f maddesi engelli ve tıbbi bakıma ihtiyacı olanlardan bahsettiği için olay bu madde kapsamına da girmemektedir.

Bu durumda ; olay sadece 8. madde kapsamına girmekte olup 8. madde bu platformda enine boyuna tartışılmalıdır.