Türkiye'de uluslararası turnuva neden yapılamıyor ?

[Feti]

Uluslararası ad takılmış turnuvalarımıza katılan yabancıların aritmetik toplamları 200 civarındadır.
Bu yabancıların birçoğu birçok turnuvamıza katıldıkları için rakam (turnuva+turnuva+…+turnuva=) 200 e ulaşmaktadır.
Turnuvalarımıza katılan yabancıların gerçek sayısı ise 110 dur.
110 satranççının kaçının gerçek yabancı olduğu ise ayrı bir konudur.
 
Letonya-Riga’daki uluslararası turnuva ile Türkiye’deki uluslararası ad takılmış turnuvalarımızın A kategorilerini karşılaştırmaya devam edelim. B, C,.. kategorilerini de karşılaştırırsak Türkiye adına işin içinden çıkamayız.
 
Riga’daki ilk 110 satranççı ile Türkiye’deki tüm turnuvalara katılan toplam 110 satranççının rating ortalamaları şöyledir.
Türkiye : 2215
Riga : 2477
Bu açıdan bakıldığında, Türkiye FM olmaya çok uzakken Riga neredeyse GM olmuş !
 
Bu benim bakış açım. Herkesin bakış açısı neye baktığı ve neyi gördüğü kapsamında farklı olabilir.

[Feti]

Letonya-Riga uluslararası turnuvasının ilk 110 u içindeki 1997 ve sonrası doğanlar, yani U14-U20 arası grubu 37 kişidir. Türkiye’de uluslararası ad takılmış turnuvaların son versiyonlarında yer alan toplam 110 kişi içinde 1997 ve sonrası doğanların sayısı ise 20 kişidir.

Daha çarpıcı olan ise, Riga’da 1997 sonrasının rating ortalaması 2453, Türkiye’deki karşılığı ise maalesef 1809 dur.

Riga’daki turnuvanın yapıldığı yerin turistik, insana değer veren özellikleri ile Türkiye’deki turnuvaların yapıldığı yerlerin turistik ve insana değer veren özelliklerini karşılaştıramıyorum. Bu açıdan neresinin daha kaliteli olduğunu bilmiyorum. Bu hususta Riga’ya giden satranççılarımız dönüşlerinde izlenimlerini çevrelerine anlatırlar sanırım.

Ama satranç kalitesi hakkında söyleyebileceğim şudur ki ; U14-U20 gruplarının rating ortalamalarını karşılaştırdığımda kalite hemen kendini gösteriyor. 2453 nere, 1809 nere ?!

Satranççıların yaşları karşılaştırıldığında, Riga’daki uluslararası turnuvaya katılanların canlı ve enerjik yapısına karşılık, Türkiye’de yapılan uluslararası ad takılmış turnuvalarda yer alan yabancı satranççıların sönük ve ataletli yapısı önemli bir fark oluşturuyor.

[Feti]

Uluslararası ad takılmış turnuvalarımızda yer alan 110 yabancı uyruklu satranççıdan 19 u liglerimizde mücadele eden takımlarımızın sporcularıdır.

Öte yanda, liglerimizde (1., 2., Süper) yer alan takımlarımızda 96 yabancı uyruklu satranççı var.
Bu yabancılardan 26 sı kadın, 70 i erkek.

Uluslararası ad takılmış turnuvalarda takımlarımızda oynayan 26 yabancı kadından sadece 2 si yer almış. 70 yabancı erkekten de sadece 17 si yer almış. Geride kalan 24 kadın satranççı ve 53 erkek satranççı niçin uluslararası ad takılmış turnuvalarımızda oynamıyorlar acaba ?

Takımları izin vermiyor desem mantıklı olmaz, çünkü hem takımlarda oynayan ve hem de diğer turnuvalarda oynayanlar var. ‘Uluslararası ad takılmış turnuvalarda oynamak için zaman ayırmaya değmez’ diye düşünmüşlerdir, desem daha mantıklı olur.

Takımlarımızın oyuncuları olan 24 kadın ve 53 erkek yabancı uyruklu satranççı uluslararası ad takılmış turnuvalarımızın son versiyonlarında oynamamışlar fakat liglerimizde mücadele eden takımlarımızda yer almışlar.
İşte bu tespit incelemeye değer.

[Feti]

Hayır, bin kere hayır. Milyon kere hayır.
Hayır, bu satranç değildir.
Bu, bu bambaşka bir şeydir. Dilim varmıyor söylemeye !

Adına uluslararası kelimesi ilave edilmiş ama uluslararası kavramından fersah fersah uzakta olan Çubuk turnuvası rezalet sonuçlara gebe.

Gerçek bir uluslararası satranç turnuvası olsaydı rezalet sonuçların elde edilmesine cesaretleri olamayacaktı. Adına uluslararası kelime eklemlenen turnuvalar üç-beş seyyahın tezgah kurduğu para bölüşme masası olmuş artık.

1., 2., 3. masalarda 1.31 ile 1.34 arasında takılıp kalmış saatler.
Hamle sayıları 7, 9, 11 de sonlanmış.
Rezalet !

Satranç sporu deniliyor buna, utanmadan, sıkılmadan.
Çıksın cesur birisi şunu desin : “7. hamlede ve 5 dakika içinde 2 adamın mücadelesiz anlaşmasıyla oyun sonlanabilir. Bunun adına da spor denilir. Buna satranç sporu denilir.” desinler.

Hodri meydan !

[Feti]

Halen devam etmekte olan Malatya’daki uluslararası ad takılmış Altın Kayısı Turnuvasının canlı yayını ve PGN leri turnuvanın sitesinde yok. Ben bulamamış olabilirim. Gözümden kaçmış olabilir.
Yok olduğunu varsayarak yazıyorum.

Neden yok ??

İhtimaller ve yorumlarım :
-Malatya Belediyesi oyunların canlı yayınlanmasını istememiştir. Gerçekten mi ?
-İnternet canlı yayını için uygun ortam bulunamamıştır. Her şeyin ayan beyan ortada görülmesi istenmediğinden gizli yayın yapılması uygun bulunmuştur.
-Canlı yayını gerçekleştirebilecek uygun ekip bulunamamıştır. Mevcut ekip internet eğitimlerini tazelemediklerinden güncellemelere ayak uyduramamışlardır.
-Ekip bulunmuş fakat son anda ekip istifa etmiştir. Yeni ekip de onca çabaya rağmen bulunamamıştır. Mevcut ekip harcırahları beğenmemiş, mevcut harcırahlara da başka ekip fit olmamıştır.
-Ekip kaza geçirerek ekipmanları kullanılamaz hale gelmiştir. Başka yerden yedek ekipman da temin edilememiştir. Uluslararası ad takılmış turnuvalarda olur böyle kazalar. Geçmiş olsun.
-Tam canlı yayın başlayacakken kabloların yanlış bağlanmasından dolayı yayın gerçekleşememiştir. Ekibin beceriksizliği yüzünden birçok kablo hurdaya çıkmıştır. Kullanılamaz hale gelen kablolar için yenileri sipariş edilmiş fakat sipariş henüz gelmemiştir.

Yok, yok. Hiç inandırıcı gelmedi bana yukarıda yazdıklarım. Elektriklerin kesilmiş olması en mantıklısı.

Fakat Başkent, Burdur, Çeşme, Çorum, Çubuk, Hatay, İstanbul, Kahramanmaraş, Keşan, Ordu, Serik, Troya turnuvalarında canlı yayın ve PGN yayını gerçekleşmişken Malatya’da gerçekleşmemesi bana başka bir şeyin daha ihtimal dahilinde olduğunu düşündürüyor. Bu yeni moda olabilir. Satranççılar bu modaya göre kendi programlarını revize etmelidirler. Bundan sonra belki de notasyonlar hakemlerin uhdesinde özel bir yerde muhafaza edilecektir. Satranççılar bundan böyle bu notasyonlardan faydalanma kolaycılığına başvuramazlar. Onlar artık hakemlerin koruma ve gözetimi altındadır.

Bir şey daha kafama takıldı. Sormadan edemeyeceğim. Canlı yayını olmayan turnuva TSF nin talimatlarına göre uluslararası kategoriye girmekte midir ?

[Feti]

Bir işin yapılması için belirli sosyal, hukuki, insani, fiziki, teknik, vb. kurallar vardır. Bu kurallara uyularak yapılan işler genellikle başarılı olur ve insanlar tarafından onaylanır.

Kurallara uyulmadan yapılan işler ilk başlarda iyi gidiyor sanılır, ancak kural dışılıkla işler yürütülmeye devam edildiğinde bir noktada duvara toslanır.

Bunu ne için söyledim ?
Malatya’daki turnuvada canlı yayının ve PGN lerin yayınlanmamasında ısrar edilmektedir. Bu ısrarın nedenini bilmiyorum. Hiç tahmin edemeyeceğim bir neden olabilir. Turnuva organizatörü çok istemesine rağmen canlı yayın bilinemeyen nedenlerden dolayı bir türlü gerçekleşememektedir. Organizatörün bu hususta hiçbir eksiği, kusuru olmayabilir.

Eğer bugünkü yayınlanmama teknik bir eksiklikten veya kuralı bilmemekten kaynaklanıyorsa sorun yoktur. Yarın (yani gelecekte) bu eksiklikler giderilebilir.

Fakat bilinçli olarak canlı yayını gerçekleştirmeme kural dışıdır. Canlı yayının gerçekleşmemesi ve PGN lerin yayınlanmaması TSF’nin koyduğu yazılı kurallara aykırıdır. Böyle bilinçli bir durum var ise yarın ergeç ortaya çıkacaktır.

Yapılan işlerde şeffaflık kendine güvendir. Gizlilik ise güvensizlik. Şeffaflığın herhangi bir zararının olmadığı ortamda gizli davranma durumunda yanlış yapılan bir şeylerin birilerinden kaçırılma şüphesi vardır.

Burada şu soru sorulabilir. Organizatör mecbur mudur canlı yayını gerçekleştirmeye ?
Uluslararası iddiasında bulunulan turnuvada canlı yayın satranç toplumuna yapılan en güzel hizmet ve reklamdır. Hem gururla uluslararası turnuva yapıyorum diyeceksin ve hem de canlı yayın yapmayacaksın ! Bu yaman bir çelişkidir. Hem TSF talimatlarında canlı yayın yapılması gereğinden bahsedeceksin ve hem de canlı yayını gerçekleştirmeyeceksin ! Bu yaman bir çelişkidir.

Yayınlamama bilinçli bir şekilde yapılıyorsa, yarın geldiğinde bakılır. Eğer yarın canlı yayın diğer turnuvalarda da gerçekleşmezse, o zaman bu işde bir bit yeniği olduğu düşünülmeye başlanılır. Ve o zaman sorgulama başlar.

Sorgulama organizatörlerin tahammül sınırlarını aşmayacak şekilde sathi yani yüzeysel olabilir.
Veya sorgulama derinlemesine, detaylara inerek yapılırsa organizatörler buna dayanamayabilir.
Bir adım sonrası, TSF organizatör sıkıntısı çekebilir.

Benden söylemesi…

[haliltaş]

Feti bey yazınız üzerine baktım. 1. masa dahil elektronik bir tahta görünmüyor fotoğraflarda. Bu durumda PGN yayınlanması için özel bir ekibin oyunları bilgisayar ortamına elle girmesi gerekiyor.

Sitesinde ise PGN diye başlık açılmış ama sanırım o elle girme işlemini kimse üstlenmemiş.

[Feti]

Pilastik ve lastik.
Uluslararası iddiasıyla yola çıkılan Malatya turnuvasında pilastik ve lastik malzemeler kullanılmış.
Birkaç istisna dışında tümüyle tüm malzemeler pilastik ve lastikten mamul.

Pilastik ve lastikten oldum olası pek hoşlanmam. Çünkü hammaddelerinin nelerden üretildiğini yakinen gördüm, biliyorum. Piyasadan toplanan tüm hurda pilastik ve lastikler kaba ayrışma işleminden geçtikten sonra, yani üzerlerine yapışmış her türlü çamur, pislik, vs. den ayrıştırıldıktan sonra her çeşit pilastik ve lastik hurdalar (içlerindeki değerli (!) olan terlikler önemli bir miktar tutar) ısı potalarına dökülerek eritilirler. Makinalardan çıkan son mamuller bahçelerimize su hortumu olarak, masalarımıza su bardağı, yemek tabağı olarak ve çocuklarımızın önüne oyuncak olarak getirilirler. Bildiğim için nasıl imal edildiklerini evime almamaya çalışırım hurdadan imal ettiklerini.

Malatya’da kullanılan pilastik ve lastik malzemeler hurdadan mı imal edildi yoksa hammaddesi saf petrol olan malzemeden mi imal edldi bilmiyorum. Neticede Malatya’da kullanılan malzemelerin tamamı pilastik ve lastikten imal edilmiş. Yakışmamış uluslararası olduğu iddia edilen turnuvaya.

Malatya’nın sandalyesi, masası, örtüsü, su şişesi, vb.,vb., tamamı pilastik ve lastikten. Bazı turnuvalarda ahşap ve kumaş malzemeler görmüştüm. Sandalyesi, masası, örtüsü ahşaptan ve kumaştandı. Malatya’daki organizatör işin kolayına kaçmış. Tüm malzemeleri pilastik ve lastikten üretilen eşyalar kullanmış. Davet ettikleri misafir GM lere farklı davranmamışlar eşitlik olsun diye. Onların kullandıkları malzemeler de pilastik ve lastikten.

Ha, bu arada unutuyordum. Satranç takımları da pilastik ve lastikten. Ben de günlerdir düşünüp duruyordum canlı yayın neden yapılmıyor diyerek. Tabii ki yapılamaz canlı yayın ! Elektriki aksam pilastik ve lastik satranç takımlarının neresine monte edilecek ki !

Ordu’daki organizatörün hakkını teslim etmek lazım. Orada da pilastik ve lastikler yoğun olarak kullanılmış ama B kategorisinde bile ahşap satranç takımları ve konforlu-yumuşak-kumaşvari sandalyeler yer yer kullanılmış.

Malatya’daki pilastik ve lastik satranç takımlarının yanında Ordu’daki ahşap satranç takımları arasında bayağı bir kalite farkı var.

[Feti]

Malatya’daki uluslararası ad takılmış turnuva bitti.

Dışarıdan gördüklerim :
Turnuva başhakemi NA (Ulusal Hakem) olarak seçilmiş. Başhakemin şahsına saygım sonsuzdur. Ancak uluslararası iddiasında bulunulan bir turnuva için IA dan vazgeçtim bir tane FA dahi bulunamaz mıydı ? IA larımıza ve FA larımıza neden görev verilmedi acaba ?

Rating ortalaması hesaplarına turnuvaya gelmeyen yaklaşık 2400 ve 2450 ratinge sahip iki yabancı satranççı dahil edilmiş.

1.tur eşlendirmelerine 2400 ve 2450 ratingli bu iki satranççı dahil edilmiş. Turnuvaya gelmedikleri için rakipleri hükmen galip gelerek 1 er puan almışlar. Ancak anlayamadığım ve bilemediğim bir nedenle 1. tur eşlendirmesinde 2129 ratinge sahip yabancı bir satranççı 1600, 1700 ratingli satranççıların altında son sıraya yazıldığı ve tek kaldığı için tur atlatılmış.

Turnuva sonuç yazısını hazırlayan sekreterin hazırladığı yazıyı sanırım hiç kimse kontrol etmeden medyaya servis etmişler. Turnuva ödül törenine katılan zevat arasındaki TSF yi temsilen katılan TSF YK yedek üyesi Mustafa İmamoğlu’na verilen unvan şöyle : Türkiye Satranç Turnuvası Yönetim Kurulu Üyesi.
TSF Başkanı ödül töreninde bulunsaydı yazıda hata olmaması için üç ölçüp bir biçerlerdi sanırım. Yazıda hata olmuş olmasına da bu kadarcık hata kadı kızında da olur, o kadar önemli değil.

Uluslararası iddiasında bulunulan bir turnuvanın ödül törenine üst kademeden hiç kimsenin katılmayıp sadece TSF YK yedek üyesinin katılması ise oldukça ilginç.

[Feti]

Uluslararası olarak adlandırdıkları son turnuva da bitti.
Bu turnuvada ne var ne yok, bir bakalım.

Rakibi yenmek için strateji yok, taktik yok, sabır yok, çaba yok, mücadele yok.
Yeni yetişenlere spor adına örnek olma yok. Rakiplere saygı yok. Daha fazla saymayayım çünkü birilerinin savunma damarlarına basabilirim. Sonra istemeden de olsa olumsuz alışkanlıkları kemikleştirebilirim. Onun için fazla saymayayım. Özet olarak ; satranç yok, spor yok.

Önceki paragrafın açıklaması : Rakiple henüz oyun sonuna gelinmeden, henüz oyun ortasına gelinmeden oyun açılışında, birkaç hamleden sonra anlaşarak berabere yapmak var. Parayı kapmak için her türlü plan program var. Oyun var. Bu oyunun sonunda bolca para var.

Parayı kapmaca oyununa spor diyorlar bizim memlekette. Öte yandan, başka spor dallarında da böyle alışkanlıklar var. Onlara da spor diyorlar bizim memlekette. Başka bazı memleketlerde de para kapmaca alışkanlığına spor diyorlar. Alışkanlık dedim. Bu alışkanlığın başka eşanlamlıları da var ama dilim varmıyor söylemeye.

Ama bazı başka memleketlerde çalışarak, çaba göstererek, sabrederek, mücadele ederek başarıya ulaşmaya spor denildiğini de duymamışlığım yoktur.

Spora spor diyenler spor yaparak dünya çapında başarıyı yakalamaktadırlar.
Para kapmaca alışkanlığına spor diyenler ise başarılı olanların sadece paçalarını yakalama peşindedirler.

Paça ve para kapmaca oynayarak “spor yapıyoruz” diyenler yeni yetişenlere “işte” demektedirler, “başarı budur”.
Spor yapanlar ise yeni yetişenlere “işte” demektedirler, “çalışmanın, mücadelenin, azmin sonunda kazanç budur”.

[Feti]

Mersin’de yapılan ve adına uluslararası denilen turnuvaya katılan yabancı uyruklu katılımcılara baktım. Adına uluslararası denilen önceki turnuvalarda yer alanların tıpkılarının aynıları bu turnuvaya da yine gelmişler. Gelmişler ve paraları toplayıp gitmişler. Nereye ? Memleketlerine mi ? Orası meçhul. Belki de, Türkiye’de kalıp sonraki turnuvayı beklemeye koyulmuşlardır ! Bizim TSF bunlara hep para vererek Türkiye’nin reklamını yapmaya devam etmektedir. Ama adına uluslararası ad koyduğu turnuvalar vesilesiyle Türkiye’ye bir türlü daha fazla turist çekememektedir. Gelen giden hep aynı simada kişiler.

Sebebini ben biliyorum daha fazla turist gelmemesinin ! O hakemler yok mu o hakemler ! Seyrettirmiyorlar maçları, çıkın salondan dışarı diyorlar da (Türkiye’den çıkın gidin der gibi) başka bir şey demiyorlar seyircilere. Oyunlar oynanırken tribünler bundan dolayı bomboş. Görmediniz mi TSF’nin reklam sayfasındaki fotoyu ? Bir tek seyirci bile yok. Yabancılar da alınıyorlar tabii ki bu seslenişten, görüntüden. Onlar da gelmiyorlar. İşte buradan ifşa, ikaz, ihbar ediyorum TSF’ye ! Resmi ve görevli bir kurum olarak sizin Türkiye’ye turist çekme görevinizi baltalayan hakemlerdir ! Siz o hakemleri besledikçe onlar da size tuzak kuruyorlar. Farkında değil misiniz ? Hakemleriniz hakem gibi, organizatörleriniz de organizatör gibi olsa Türkiye’ye yabancı gelmemesi için bir sebep göremiyorum.

[Feti]

Mersin’de ödüller şahane.
Ama Mersin’deki her 8 satranççıdan sadece 1 i turnuvaya katılmış.
TSF kayıtlarına göre, Mersin kayıtlı satranççı olup da turnuvanın A kategorisine katılma şartını sağlayan 54 satranççıdan sadece 7 si turnuvaya katılmış.
Ödüller çok yüksek olmasına rağmen, ödül alması çok kolay iken Türkiyeli GM lerden hiç katılan yok. Neden acaba ?
En iyi yerel 3 kadın sporcuya ödül verileceği yönergede yazılı. Ancak sadece 1 kişiye ödül verilmiş. Çünkü ödül verilebilecek başka kadın sporcu turnuvaya katılmamış. Organizatör 2. ve 3. yerel kadın sporcuya verilecek olan 500 TL yi tasarruf etmiş !
  
Ağırlama organizasyonu  harikulade.
Ama bırakınız dışarıdan satranççı getirebilmeyi, kendi şehrinin satranççılarını bile razı edip ağırlayamamış organizatör.
 
Turnuvanın iç yüzü ise muhteşem !
Kısa anlaşmalı beraberlikler taa 4. turdan itibaren başlamış.
 
Özet :
Mersin’de satranç yok.
Mersin’de reklam var.
Mersin’i de Kan Kaybedenler listesine ekledim.

[Feti]

Mersin turnuvasının olumlu yanlarından birisi şudur.
Sanırım ilk defa ilk 3 kadın sporcuya verilecek ödüller miktar olarak tatmin edici seviyeye biraz yaklaşmış ve 3 ödül de sahibini bulmuş. Bu takdir edilecek bir durumdur. Sponsoru bundan dolayı tebrik ederim.

Turnuvanın olumlu yanlarından bir diğeri de şudur ; Türkiye’de yapılan turnuvaların A kategorileri kıyaslandığında toplamda sanırım en yüksek ödül Mersin'de verilmiş. Bu açıdan da sponsoru tebrik ederim. Ödüllerin nereye gittiği ayrı bir konudur. Toplam ödülün yüksek olması da takdir edilecek bir durumdur.

[Feti]

Şimdi de gelelim bana göre Mersin turnuvasının en can alıcı noktalarına.

Geçen yıl turnuvaya 22 yabancı-yerli katılmışken bu yıl 15 i katılmış.
Geçen yıl katılan yoplam 65 satranççıya karşılık bu yıl sadece 38 kişi.
Geçen yıl 3 değerli GM miz ve 1 değerli WGM miz (müstakbel IM miz) turnuvaya katılmışken bu yıl hiç birisi yok.
Çok düşündürücü ve üzücü. Nereden bakarsanız bakın grafik hep aşağıya doğru gitmiş.

Yabancı uyruklu satranççılara ben yabancı-yerli diyorum. Nerede ikamet ettiklerini bilmiyorum ancak inceleyebildiğim kadarıyla çoğunluğu kulüplerimizde oynayan satranççılar.
A kategorisine verilen toplam ödül 38250 TL.
Dereceye giren yabancı-yerlilerin götürdükleri 29000 TL.
Dereceye giren yerlilerin aldıkları ödül toplamı 9250 TL.

Türkiye’yi mekan tutan yabancı-yerlilerin Türk satranççılarla ne kadar satranç oynadıklarını inceleyelim. Turnuvaya katılan 15 yabancı-yerliden 4 ü GM dir. Yerli satranççılarımız 9 turlu turnuvada bu GM ler ile ilk turla beraber toplam 11 kere karşılaşmış. Oldukça düşük bir sayı. Yabancı-yerli GM ler çoğunlukla kendi aralarında maç yapmışlar.

Türk satrancının burada kazancı var mı ? Yok.
Yabancı-yerlinin burada kazancı var mı ? Çok.

Yabancı-yerlinin şöyle diyesi gelirmiş, mesela ; “Yaşasın uluslararası ad takılmış turnuvalar düzenleyerek bizi paraya boğan TSF !”

Başka bir not : Cuma günkü 8. turda canlı yayına baktığımda saat 13.40 itibarıyla 5 maç devam etmekteydi. Birçok maç ise saat 13.00 den sonra bitmişti. Niye yazdım son cümleleri? Sonraki konu başlıklarından biri “netameli konu” da onun için !