Böyle hakemlik olabiliyor mu?

[H Mustafa Demir]

Kastettiğim, 3.turun oynanmış oyunlarının yok sayılarak, yine 3.tur adıyla belirlenecek bir başka tarihte yapılmasıdır.

Sonraki turlar önceden takvime uygun devam edebilir; oynanamayan tur, turnuvanın son gününe veya ara bir güne sıkıştırılabilir. 

Bu iptal değil erteleme. 

Neden iptal değil? Çünkü tur daha sonra oynanacak. Turnuva 1,2,4,5,6,7 olarak toplam 6 turda bitirilmiş olmayacak. 

Tur daha sonra oynanacağı için iptal edilmiş olmuyor, ertelenmiş oluyor. Çünkü iptal kelime karşılığı olarak, ileriye dönük yok sayılmayı içerir. Turu yok saymıyoruz, ileri tarihe atıyoruz.

Mesela İngilizce'de bunun terminolojisi invalidation veya cancellationdır, yani hükümsüz kılma veya iptal etme. Oysa benimki delay veya deferment. İptal olan bir daha olmaz. Ertelenen, yani tehir edilen daha sonra olur.

Ama o tur içinde ilk 20 dakikada oynanan oyunlar iptal tabii.

edit / büdüt: İlk 20 dakikada oynanıp biten ve notasyonu imzalanarak hakemliğe teslim edilen oyunlar elbette geçerlidir zira notasyonun imzalanıp hakeme teslim edilmesi ile ortada oyun kalmamıştır ve oyuncu oyundan el çekmiştir. İlk 20 dakikada oynanan ama bitirilmemiş oyunlar iptal edilmeli (yok sayılmalı), tur ise ertelenmelidir diye son noktamı koyayım.

Bu turu ileri tarihe atmak nasıl oluyor? 4. tur eşlendirmesi nasıl yapılıyor? bunları merak ettim. 
ve kesinlikle dediğiniz gibi bu durumlarda mutlaka bir kaynak türü birşeyler olmalı. hatta daha da ileri gideyim, TSF kendisi il yas grupları yönergesi diyecek, bunu kendi sitesinde çerçeve yönerge olarak yayınlayacak, ama tartışılacak . yoksa sadece T.C. vatandaşları katılabilir deyip sonra turnuvalara herkesi alacaksa o yönergeyi zaten kendin çöpe atıyorsun. 
Özellikle yaş grupları, yıldızlar, il birincilikleri, il yöre , gençler turnuvaları için sene başında kurul toplanmalı ve bu seneki turnuvaların (illeri de kapsayacak şekilde) çerçeve yönergelerini planlamalı. Aynı şekilde ödüllerle ilgili de bir yönerge türü birşeyler olmalı , hem genel hem bayan sporcularda sıkıntı olmaması için.
 Ve dediğiniz gibi kesinlikle turnuvalarda böyle sıkıntılar olursa neler yapılmalı diye de , bir belge türü birşeyler bir kurulda tartışılıp planlanmalı ve sisteme oturtulmalı.

[Mojo Jojo]

Amacımız hiçbir yararı olmadığı ima edilen kurulları ve onları kuran Başkanı eleştirmek midir?

Evet. 

Ama ima etmiyorum. Açıkça söylüyorum. 24 kurulun 3 istisnası dışında hiçbir yararı yoktur. Tembel ve pasiftirler. Hangi kurulda olursa olsun bir üye 4 yıl yatıp bir taslak, bir metin hazırlamıyorsa utanır ve istifa eder. Bunu eleştiren değil, orada yanlayıp yatan ve bu sistemi delegeye arpalık için kullanan düşünecek.

[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Türk Telekom Arena’da bile elektrik kesilip jeneratör çalışmaması olabiliyor. Maçı hemen ertelemediler değil mi? Spor salonlarında da görülebiliyor. Başka etkinliklerde de olabilir. Bu elbette benimsenmez ve istenmez ama sporun alt yapısı ne yazık ki futbolda bile böyle ise…[/font][/size][/color]

Birinin futbol, diğerinin satranç olması gibi basit bir fark var. 

Veya takım sporu - bireysel spor olması. Veya birinde fiziksel efor diğerinde düşünsel efor olması. Veya birinde dışarıdan data transferi diye bir problematiğin olmaması diğerinde ise dışarıdan data transferi halinde durumun ölümcül olması gibi.

Stadyumda 10.dakikada oyun durunca oyunun sürdürülebilmesi ile satranç aynı değil. Ama ille benzerlik kuracaksak örneğin yoğun kar yağışı nedeniyle kesilip oynanamayan futbol maçlarının tıpkı benim dediğim mantıkta ertelendiği unutulmamalı. 

Farkı şu: Futbol maçı kaldığı dakikadan itibaren devam ediyor; satranç partisi ise kaldığı yerden devam edemez. Bizim örnekte oyun baştan başlatılmalı çünkü futbol ve satranç aynı dinamiklere sahip değil, satrançta devreye satranç motorları girecek. 

Ben kuşkulu bir feda yaptım ve rakip zaman sıkışmasında. Oyunu kaldığı yerden başlatırsanız, oyunda haklı olarak aldığım riski cezalandırmış olursunuz.

Örneklememin bana doğru olduğunu düşündüren ise deprem olasılığı. 

Deprem olsa, herkes kaçacağından ve notasyonlar bulunamayacağından, her durumda turu (imzalanmış ve hakemliğe teslim edilmiş oyunlar dışında) sıfırlamak mecburiyeti var. Yani depremde ister istemez benim çözüme gidiliyor.

O halde bunu tüm mücbir sebep hallerinde standart hale getirmek lazım. Elektrik kesilince parti kaldığı yerden devam eder ama deprem olursa sıfırdan alırız diyemeyiz.

Bu turu ileri tarihe atmak nasıl oluyor? 4. tur eşlendirmesi nasıl yapılıyor? bunları merak ettim.

Salı günü 3. turda elektrik kesildi. Çarşamba tek tur var. Sabah 3. tur oynanır, sabah oynanması takvimde planlanan 4. tur aynı gün içinde altı saat sonraya alınır. 

Yani kaydırma yapılır. Bu çok istisnai bir hal olduğundan, yönergeye "elektrik kesintisi, deprem, aşırı yağış gibi mücbir sebep hallerinde hakemlik ertelenen turu, bir sonraki güne kaydırmaya yetkilidir ve oyuncular bu tür mücbir sebep hallerinde bu nitelikteki değişiklikleri önceden kabul ettiklerini beyan ederler" gibi bir madde yazılır.

Bu konu zaten çok istisnai olacağı için mutlaka mağdur olacak insanlar çıkacaktır mesela ertesi güne kaydırılan sabah turuna gelemeyecek kişiler gibi. Onlar da hükmen yenik sayılacak, ELO ve UKD'leri zarar görmeyecek ve tur akışında devam edecektir. 

Bir mücbir sebep durumunda sıfır hasarla çıkamayız. Ama en az nasıl hasarla çıkacağımızın bir yerde yazdığı bir kural kitabı olmalı. 

Yani neredeyse Yeni Zelanda 2016 yılına girdi sayılır hala şu tartıştığımız basit meselenin yazılı kuralı bir yerlerde yok. TSF Başkanı ile emrindeki Kurulları  burayı takip ederse, eh işte bir umut öğrenip, oluşturacaklar.

[M.Aşkın TAŞAN]

Bu turu ileri tarihe atmak nasıl oluyor? 4. tur eşlendirmesi nasıl yapılıyor? bunları merak ettim. 
ve kesinlikle dediğiniz gibi bu durumlarda mutlaka bir kaynak türü birşeyler olmalı.

O turun devam etmekte olan maçları iptal edilip sıradaki turdan önce  yapılması anlamında söylenmiş bir öneri. Doğrudur. Başka da çare görebilir misiniz?

Standart uygulamalar, standart ortamlarda daha geçerli olur. Ama şartlar ülkemizde çok faklı. Bazen düğün salonlarında jeneratör olabiliyor. Devam edebilir. Bu örneği yaşadım.
Ama bazı turnuva alanları çok yetersiz erteleme zorunlu olabilir. Eşlendirmeler o turda aynı kalarak, yeniden aynı eşlendirme geçerli olacak.

[M.Aşkın TAŞAN]

...

Birinin futbol, diğerinin satranç olması gibi basit bir fark var. 

Veya takım sporu - bireysel spor olması. Veya birinde fiziksel efor diğerinde düşünsel efor olması. Veya birinde dışarıdan data transferi diye bir problematiğin olmaması diğerinde ise dışarıdan data transferi halinde durumun ölümcül olması gibi.

Farkı şu: Futbol maçı kaldığı dakikadan itibaren devam ediyor; satranç partisi ise kaldığı yerden devam edemez. Bizim örnekte oyun baştan başlatılmalı çünkü futbol ve satranç aynı dinamiklere sahip değil, satrançta devreye satranç motorları girecek. 
Ben kuşkulu bir feda yaptım ve rakip zaman sıkışmasında. Oyunu kaldığı yerden başlatırsanız, oyunda haklı olarak aldığım riski cezalandırmış olursunuz.
...
[color=#3333ff]Erteleme kararı kuşku götürmez olumsuz etkilenmelerde verilmelidir. Buna katılıyorum.
Ama bu erteleme kararını futbol da ya da satrançta fark etmez, oyuncuların ortaya koyduğu emeği de düşünerek birden bire veremezsiniz.
Ortamda en azından bir çözüm arama girişimini neden dışlıyorsunuz?

Arama motorlarının devreye girmesi elbette önlenecektir.
Oyuncuların ve maçların güvenliği elbette alınacaktır.
Bu şartlardaki devamı konuşuyorum.

Olumsuzlukların ortada olması durumunda ertelemeye karşı değilim.[/color]

[M.Aşkın TAŞAN]

[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Bu konuda son olarak yazmak istediğim,[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]1-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Eğer ülkemizde satranç turnuvaları satrancın gerçek sahası satranç kulüp-dernek-merkezlerinde yapılsaydı birçok sorunu iç bünyesinde ve sisteminde hal edebilirdi.[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]2-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Her ne kadar o zamanları özlüyorsam da böylesine ortamlar artık çok az. Birçoğu da çok geniş katılımlı turnuvalara cevap verebilecek durumda değil.[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]3-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Günümüzde satranç tam olarak istenilen kalitede gelişmese de büyüdü. Büyümesi de gereklidir. Ancak bu satrancın suçu değil. Planlama olmadan büyütenlerdedir![/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]4-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Tesis olmadan spor olmaz! Satrancın sporcu bazında büyümesi ancak altyapı da düşünüldüğünde olmalıdır. Otellere, düğün salonlarına, kurumların yemekhanelerine mahkum kalmasının acı sebeplerinden biridir.[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]5-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Böylesi bir durumda bile satrancın kaliteli gelişimi için canla başla çalışan her bir emekçiyi tüm bu eleştirilerin dışında tutmak gereklidir.[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]6-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Hakemler bu sporda daha maç başlamadan önce ve bittikten sonra bile görevi hala devam eden sportif yöneticileridir. Onlara görev veriliyorsa önemli yol ayrımlarında yetki de verilmelidir. Hakem eğitimleri bu anlamda çok ayrı bir önem kazanmaktadır.[/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]7-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]Söylendiği gibi elektrik kesilmesine benzer burada yazılmamış nice farklı bir durum ortaya çıkabilir. Olimpiyatta votkasına meyve suyu koyan KORCHNOİ’YA karşı çıkmak için, bir sevgili İsmet ARVİT olmalısınız! Ya da 2002 de KOCAELİ GRAND-PRİX’DE tur maçları esnasında Gürcü oyuncuların maçlarını birlikte analiz eden V. IVANCHUK’A izin vermeyen bir Müslim ERSOY![/font][/size][/color]
[color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print]8-[size=x-small][font=Times New Roman]           [/font][/size][/font][/size][/color][color=#1f497d][size=large][font=Segoe Print] Bunlar belki kurallardan güç alınarak yapılabilecek davranışlardır. Ancak bu iradeyi eyleme çevirecek kadar da cesaret gereklidir. Cesaret gösterme yöntemi yönergelerde yazmaz. Zamanla kazanılacak bir tecrübe ve bir özelliktir.

Selam ve saygılarımla...
[/font][/size][/color]

[abdulkadirbener]

Birinci husus "Yönerge Anayasası" hususu ve "TSF işini iyi yapmıyor mu yoksa?" sorusudur bence.

Aslında bir "Anayasa" mevcut. Yani TSF işini yapmış zaten. Eleştirenler önce birazcık araştırsalardı keşke.
Çok ayrıntılı olmasa da bir turnuva esnasında erteleme gerektirebilecek olağanüstü durumlarda ne yapılması gerektiği yazılmış durumda.
Yani bazılarımızın dediği gibi ortada "ne yapılacağı belli değil" gibi bir durum yok.
Kaynak: http://www.tsf.org.tr/kaynaklar/belgeler...i-talimati
Madde 17'yi okuyun.
Erteleme gününde cezası başlayan sporcunun durumu bile yazılmış. Daha ne desin!
Yazılan yönergelerde bu talimatnameye atıf varsa sorun yoktur.

İkinci husus "Ankara'daki turnuvada tur neden ertelenmedi" sorusudur.

Ben başhakemin yerinde olsaydım insanların cep telefonlarını açmaya başladıklarını gördüğümde bunu kontrol (!) edemiyorsam derhal "erteleme" kararını verirdim. Ama şartları bilmediğim için muhtemelen ahkam kesiyorum.

Sayın Taşan'ın dediği "Telefon oyun salonuna hiç sokulmamalıydı asıl yanlış olan budur!" dibi bir ifadeyi anlamlı bulmuyorum.
Bu tarz ifadelerin asıl meseleyi dağıttığını düşünüyorum.
Telefonu nereye bırakacaksınız? Kim telefonunu eve bırakıp şehrin öteki ucundaki turnuvaya gider? Herkesin arabası yok ki!
Anlamlı değil. Ya bir emanet sistemi getirirsiniz ya da böyle acayip kurallar koymazsınız. Koyarsanız da halen olduğu gibi hiç bir turnuvada fiilen uygulanmaz.

Peki; maç neden ertelenmedi?
Madde 17 diyor ki, erteleme durumunda tüm turlar kaydırılacak. (Aslında bu tur kaydırma sanırım sadece isviçre sisteminde gerekli, döner sistemde ertelenen turu alakasız bir aralıkta oynatmanız olası bence. Her neyse.)
Turları kaydırma hakkınız var ama talimatnameye göre öyle bir takvim ayarlamak zorundasınız ki son tur için belirlenen maç belirlenen son gün oynanacak (!!).
Yani ertelenen maç en kısa zamanda/hemen oynanmalı ki son günün maç tarihinde sarkma olmamalı.
Fiziki şartlar yüzünden bunun imkansız olduğu kanaatine varılmış olabilir.

Bilemiyorum. Ahkam kesmemek lazım.

[Ateş Ülker]

Aslında konulara daha seçici yaklaşmış olsak güzel sonuçlara varacağız.Ama birbiri ile bağlantısı olmayan konular aynı bölümde konuşulunca kafalar karışıyor.Örneğin Elektrik kesintisi çözümü zor olan bir durumdur.Ama bir sporcunun yarışma yerine alkollü gelmesi hemen çözülebilir.Çünkü bu duruma izin verilemez.Hemen gerekli ceza verilir.Yıllar önce buna benzer bir olaya tanık olduk.Kdz.Ereğli'de düzenlenen bir turnuvada alkollu sporcuyu hükmen yenik ilan ettik.Bir sonraki tura alkollü gelirse yarışmadan çıkarılacağı bildirildi.Bu gibi davranışlar ceza gerektiren davranışlardır.Çözümü vardır.Beklenmedik olaylarda ise çoğu zaman kimsenin kusuru yoktur.Onları her zaman çözmek mümkün olmayabilir

[Mojo Jojo]

Birinci husus "Yönerge Anayasası" hususu ve "TSF işini iyi yapmıyor mu yoksa?" sorusudur bence.

Aslında bir "Anayasa" mevcut. Yani TSF işini yapmış zaten. Eleştirenler önce birazcık araştırsalardı keşke.
Çok ayrıntılı olmasa da bir turnuva esnasında erteleme gerektirebilecek olağanüstü durumlarda ne yapılması gerektiği yazılmış durumda.
Yani bazılarımızın dediği gibi ortada "ne yapılacağı belli değil" gibi bir durum yok.
Kaynak: http://www.tsf.org.tr/kaynaklar/belgeler...i-talimati
Madde 17'yi okuyun.
Erteleme gününde cezası başlayan sporcunun durumu bile yazılmış. Daha ne desin!
Yazılan yönergelerde bu talimatnameye atıf varsa sorun yoktur.

Haklısınız. İncelememişim. 

Forum halkından ve TSF'den özür diliyorum.

Kaynaklar menüsünde talimatlar sekmesine bakmayı atladım, nedense sadece yönergelere sekmesine bakıp, çerçeve metnin olmadığı sonucuna vardım. 

17.madde ve özellikle 5.alt maddesi bu düzenlemeyi net yapıyor. Bu durumda sorun, açık bir çerçeve düzenleme varken ve turnuva 1 saat durmuşken, neden erteleme kararı verilmeyip, turnuvaya devam edildiği şeklinde.  Çünkü 17/5 açıkça: 

[font=Trebuchet MS][size=small]Etkinliğin herhangi bir turu, herhangi bir nedenle yarıda kalırsa, başhakem tarafından turun devam edeceği tarih, yer ve zaman belirlenir. Bu tur, bir sonraki turdan önce, bu olanaklı değilse son turdan önce mutlaka tamamlanır. [/size][/font]

diyor. Turun yarıda kaldığı tartışmasız olduğuna göre, yeni yerinin belirlenip ilan edilmesi gerekirdi.

Her ne kadar hatama mazeret olmasa da, TSF'nin kaynaklar sayfasındaki "turnuva anayasası" niteliğindeki bu belge, yani yarışmalar talimatı daha üst menüye konmalı. TSF sitesinde Kaynaklar - Belgeler - Talimatlar sekmesinde, 9.talimat olarak sayfanın altına girince, benim gibi okumadan yazan eşekler için gözden kaçma riski var. 

Metin tüm turnuvaların esasını düzenlediği için belki de ana sayfada biryerlerde olması lazım ki bence hakemler de bu metni bilmiyorlar, çünkü doğru kararı verememişler.

Tekrar özürlerimle.

[M.Aşkın TAŞAN]

Sayın Taşan'ın dediği "Telefon oyun salonuna hiç sokulmamalıydı asıl yanlış olan budur!" dibi bir ifadeyi anlamlı bulmuyorum.
Bu tarz ifadelerin asıl meseleyi dağıttığını düşünüyorum.

Çok açık olarak ifade edeyim ki,

Telefonun oyun sahasına sokulmaması gerektiğini sadece ben söylemiyorum.

FIDE kuralı söylüyor![size=small][font=Verdana][size=x-small][font=Times New Roman]

     [/font][/size][/font][/size][size=small][font=Verdana]FIDE Satranç Kuralları 11.3.b uyarınca; bir oyun sırasında, bir oyuncunun oyun sahasında cep telefonu, elektronik haberleşme aracı veya satranç hamleleri önerebilecek her hangi bir cihaz bulundurması yasaktır.

Bunun anlamı çok açıktır! Telefonun oyun sahasında olmaması gerekir. Kullanmayacağınız telefonu neden üzerinizde taşımanız gerekir ki? Evet kullanmayacağım diğer eşyaları mecburen üzerimde taşırım.
Ama telefonu değil!
Buna önlem alınmalıdır. Bu önlemi organizasyon almalıdır. Güvenli emanet sistemi ya da başka bir sistem...


Ama sonra ne yapmışız?


"  Tüm cep telefonları ve benzer elektronik aletlerin tümüyle kapalı olduğu sürece oyuncunun çantasında bulundurmasına hakem izin verebilir. Oyuncuların telefonu / elektronik haberleşme aracını içine koydukları çanta oyun süresince görünür bir yerde olacaktır. Oyuncu bir nedenle yarışma salonu dışına çıkarsa, çanta yarışma salonunda kalacaktır. Oyuncu çantası ile birlikte dışarıya çıkmak durumunda kalırsa mutlaka hakeme bildirecektir. Hakem oyuncunun telefonu ile birlikte dışarıya çıkmasına izin vermeyecektir. Bir oyuncunun hakemin izni olmaksızın bu türden cihazları içinde bulundurduğu bir çanta taşıması yasaktır. Bu türden bir cihazı oyun sahasında üzerinde bulundurduğu belirgin/aşikar ise söz konusu oyuncu oyunu kaybedecektir. Rakibi kazanacaktır.  "


Gibi acaip,tuhaf esnetmeler yaratmışız. Birbiriyle çelişen ve her türlü suça zemin hazırlayan...

Şimdi diyebilirsiniz ki, "sen FIDE 'DEN iyi mi bileceksin?"

Mesele o değil!
Mesele kendisiyle çelişen kuralı kabul etmemek!
Ben kabul etmiyorum.
Ben en başından beri telefon ile maça çıkılmasına karşıyım.
[/font][/size]
İster FIDE, ister TSF!
Fark etmez...

Onca kural yıllarca değişikliğe uğradı da sadece bu telefon kuralına mı çare bulunamadı?
Hakemler salondaki çantalardan, kim çantasını alarak tuvalete gitti diye takip mi edecek?
Bu kurala güvenerek oyuncu 1. telefonunu çantaya koyup 8-10 defa tuvalete gidip 2. telefonundan istediğini yapıyor.
Telefonu da her türlü iletişimi de engelleyeceksiniz.
Engellemediğiniz taktirde SATRANÇ, MATRANÇ'A döner.

[Attorney at Law]

İstanbul'da turnuvaya gideceksin ama üzerinde telefon olmayacak?

100 kişinin telefonu varsa 99'unun aklına bile gelmiyor telefondan böyle amaçlar için faydalanmak. Örneğin, benim telefonumda turnuva sırasında hamle alabileceğim herhangi bir satranç uygulaması bile yok. Zaten hile için telefona gerek bile yok.

Şu telefon=hile saçma düşüncesi kafalardan silinmeli. Teknoloji çağında tamamen çağ dışı bir düşünce.

Kişi ayakkabısına varyantlar yazılı olan kağıt da koyabilir. Kişi neden oyun sırasında kullanmayacağı ayakkabı ile turnuva salonuna girsin? Ayakkabıları bundan sonra kapıda çıkartalım mı?

Telefonla hile yapılabildiği bir gerçek. Bu konuda önlemler alınması da bir gereklilik. Ama otel turnuvaları haricinde kalan turnuvalar için yanınızda telefon bulundurmayın demek hayatın olağan akışına aykırı. Günümüzde özellikle bir büyükşehirde dışarıya telefonsuz çıkmak neredeyse mümkün değil.

Kurallar çelişiyor, haklısınız. Ama bunun nedeni en baştan uygulanamayacak kural koyulması, sonra bu kuralın uygulanamayacağının anlaşılıp, uygulanabilir hale getirilmeye çalışılmasıdır.

[M.Aşkın TAŞAN]

İstanbul'da turnuvaya gideceksin ama üzerinde telefon olmayacak?

Değil!
Böyle söylemedim.

Ben telefon ile salona girilmemeli diyorum. Kuralda açıkça yazdığı gibi...

Bu çağda buna çare bulabiliriz değil mi?

Çağdışı bir önermem olmadı.

Bu çağda buna çare bulamazsak o zaman çağ dışı kalmış oluruz.

Sadece telefonu da değil, diğer iletişim araçlarını ve hile yollarını da  engellemeliyiz.
Bunu bu çağda yapabiliriz.

Ayrıca teknolojinin yanlış kullanılması satrancın suçu değildir.
Ben satrancın ilk zamanlarından beri sahtekarlık yapıldığını yazan kitaplara rastlamadım.

Belki eski zamanlar daha iyi idi.
Temiz ve çağının olanaklarını kötü kullanmayan...

[Attorney at Law]

Çare nedir Aşkın Bey? Bence çare "Kullanmayacağınız telefonu neden üzerinizde taşımanız gerekir ki?" demek, diğer bir deyişle bu durumdan sporcuyu sorumlu tutmak değildir.

İçerisinde kişisel bilgilerinizin olduğu ve fiyatları artık 3000 lirayı geçen telefonları 1 liralık kilitli dolaba koyduğunuzda semtine göre (örneğin Mojo Jojo'nun sık sık dediği gibi Esenler otogarının arka sokağındaki bir turnuvada) tur çıkışında bırakın telefonu, dolabı bile bulamayabilirsiniz

Bu zamana kadar binlerce tur oynadım, 1 kere bile hile yapmadım. Ben bu konuda tek de değilim. Satranççıların %99'u da benimle aynı durumda. %1 hile yapabilir diye hiç bir mantıklı ve somut öneride bulunmadan "telefonla salona girmeyin" denilmesi işin kolayına kaçmaktır.

Telefonu serbest bırakırsın, en ufak bir şüphede yada şikayette gerekli takibi yaparsın. Takip sonucunda hile yapıldığı ortaya çıkarsa da gereğini yaparsın.

[Ateş Ülker]

Telefon taşınması konusunda FIDE anlayışlı davranmış ve kural kapsamında esneklik sağlamıştır.Hakem izin verdiği takdirde telefon kapalı olmak koşulu ile taşınabilir.Birçok etkinlik yerinde telefonları emanetçiye bırakmak mümkün değildir.Ancak önemli olan telefonun kullanılmasını engellemektir.Eskiden telefonun,aranma halinde ses çıkardığı zaman sporcuların dikkatini bozmasına izin verilmiyordu.Sorun sadece sessizliğin sağlanması idi.Ama son zamanlarda teknoloji ilerledikçe yeni sorunlar ortaya çıktı:Haberleşme ve kopya çekme!Şu halde 3 hedef var:İletişimi,bilgisayar programından yardım almayı ve gürültü olmasını engellemek;Böyle bir iletişim oluyor mu?Ne yazık ki olmaktadır.Hem diğer ülkelerde hem de Türkiye'de olmaktadır.Bildiğiniz gibi yerli etkinliklerde "sıcak iklimde ceket giymiş adam"öyküsü anlatılmıştır.Mutlaka herkes uyanık olmak zorundadır.Herkes kendi kendine "sıcak havada ceket neden giyilir?"diye sormalıdır.

[Erşan Gökerman]

Bu zamana kadar binlerce tur oynadım, 1 kere bile hile yapmadım. Ben bu konuda tek de değilim. Satranççıların %99'u da benimle aynı durumda. %1 hile yapabilir diye hiç bir mantıklı ve somut öneride bulunmadan "telefonla salona girmeyin" denilmesi işin kolayına kaçmaktır.

Telefonu serbest bırakırsın, en ufak bir şüphede yada şikayette gerekli takibi yaparsın. Takip sonucunda hile yapıldığı ortaya çıkarsa da gereğini yaparsın.

Benzer bir mantıkla, ''belimde silah taşıyorum, bir kere bile gereksiz yere kullanmadım. Sinirlenince çekip birini vuran %1 nedeniyle benim silah taşıma hakkım elimden alınmasın'' mı diyelim?

Cep telefonunun oyuna olan tek etkisi bir kişinin onu kullanıp kullanmaması değil. Üzerinde cep telefonu taşıdığını bildiğiniz bir kişiyle oynarken, sürekli 'acaba' kuşkusu ve bu nedenle haklı-haksız itirazlarla herkesin birbirini suçlar hale gelmesi, %1'in (ki çok büyük bir rakam)  hile yapmasından çok daha önemli. Dünyanın en iyi oyuncusu bile olsanız, rakibinizin cebinde telefonla, sık sık tuvalete gitmesinden rahatsız olursunuz. FIDE yıllardır bu konuda iyileştirmeler yapıyor. Hakeme ya da organizasyona verebilir, imkanı olan kendisinin veya bir arkadaşının arabasında bırakabilir. Hiçbir risk almak istemiyorsak telefonumuzu evde de bırakabiliriz. Hepimiz 'çok önemli' insanlar değiliz. 5-6 saat telefonla görüşmeden de ben gayet güzel idare edebiliyorum. Tüm bunlar da olmuyorsa, evet belki de bir risk alarak çantanıza kapalı olarak koyarak yanınızda tutabilirsiniz. Benim tanıdığım 1000 kişiden 999'u başkasının çantasını alıp kaçmıyor!

Elektrik kesintisi, deprem, terör olayları vb durumlarda, standart bir uygulama yapmak çok zor. Belli detayların önceden belirlenmesi faydalı ama deprem örneğinde, depremin şiddeti, etkisi vb faktörlere göre salon amiri durumunda olan kişinin mantıklı bir karar alması gerekiyor. Hava karardıktan sonra devem edecek turnuvalarda, turnuva salonunun büyüklüğüne göre 3-4 adet şarj edilebilir lamba, salonun güvenliğini sağlayacak aydınlatmayı yapabilir. Tıpkı satranç saati-takımı gibi, ilk temsilciliklerinin demirbaş listesine bu cihazlardan eklenmeli ve böylece özellikle çocuk ve yaşlıların olası bir kesintide zarar görmesi engellenmeli. Kesintinin olması ve elektrik fişlerine takılı duran bu cihazların devreye girmesinin ardından yetkili kişi, arızanın nedeninin ve süresinin öğrenilmesi için ne kadar beklenileceğini oyunculara duyurur. İkinci bir anonsa kadar hamle yapılmaması ve telefonların kesinlikle çalıştırılmaması gerektiğini hatırlatır. Hem elektrik hem de su şirketleri, planlı kesintilerin nedenini ve süresini internet sayfalarından yayınlıyor. Telefonla bilgi almak da mümkün. Verilen bilgiye dayanılarak, yetkili kişi, turnuva salonunun güvenli olup-olmadığı, kişi sayısı, turun ne zaman başladığı ve bu beklemenin ardından ne zaman biteceği vb konuları dikkate alarak ne kadar bekleneceğini belirleyebilir.Bu noktadan sonra telefonunu eline alan, açan kişiler oyunlarını kaybeder. Oyun salonunun asgari ışıklandırılması sağlanamıyorsa çok vakit kaybetmeden turun durdurulması gerekebilir. 6-7 yaşında çocuklara lisans verip, zifiri karanlıkta, anne-babalarından uzak bir şekilde masalarında beklemelerini istemek insafsızlık olur. Bu noktada korkan-panikleyen kişilerin ışık elde etmek için çantalarında duran cep telefonlarına sarılmalarını da engelleyemezsiniz. Hiçbir oyun insan sağlığından önemli değildir. O nedenle sorumlunun önce oyuncuların güvenliğini ardından da turun sağlıklı bir biçimde devamını sağlaması gerekir.

[M.Aşkın TAŞAN]

[size=large][font=Segoe Print]-Böyle bir kural olabilir mi?[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]     
     "FIDE Satranç Kuralları 11.3.b uyarınca; bir oyun sırasında, bir oyuncunun oyun sahasında cep telefonu, elektronik haberleşme aracı veya satranç hamleleri önerebilecek her hangi bir cihaz bulundurması yasaktır."[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print] [/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Bundan ne anladınız?[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Oyuncu hiçbir koşulda açık ya da kapalı, çalışır durumda olsun ya da olmasın, içerisinde satranç oyunlarını analiz yapmaya elverişli hiçbir elektronik cihazı, cep telefonu veya benzeri iletişim cihazını, diğer bilgi kaynaklarını oyun sırasında üzerinde bulunduramaz. Bunları taşıdığı saptanan oyuncu oyunu kaybedecektir.[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Burası çok açık![/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]"...yasaktır!"[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]"...kaybedecektir!"
[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Hatta daha da ileri gidelim: Aynı oyuncu bu ihlali ikinci defa yapınca İHRAÇ olunur diyor kural.[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print] [/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Ama sonra ne demiş?[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]
"  Tüm cep telefonları ve benzer elektronik aletlerin tümüyle kapalı olduğu sürece oyuncunun çantasında bulundurmasına hakem izin verebilir..."[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Hoppala.[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]O zaman yasak nedir, yasak olan nedir? Bu çelişki devam etmemeli. FIDE bunu nasıl es geçer anlamıyorum.
[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]...

Telefon olayı başlı başına muammadır. Yakın zamanda bu muammaya başka elektronik aygıtlarda katılacaktır. Onlar da mı önce yasaklanıp sonra esnetilecektir?[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Telefon kadar bilgisayar, akıllı telefon, cep bilgisayar hatta bazı ileri teknoloji kol saatlerinin de gündeme gelmesi yakındır.[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Ben bilgisayarım kapalı olmak şartıyla salona girebilir miyim?
 Maçımı o yanımda kapalı dururken yapabilir miyim? Koyacak yerim yoktur da...
Salona ne kadar güvenebilirim?
 Tuvalete giderken çantamı bırakmamı isteyen düşünce döndüğümde çantamı yerinde bulamazsam sorumluluğu üstlenecek midir?[/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print] [/font][/size]
[size=large][font=Segoe Print]Sporcu kendisi sorumluluğunu üstlenecek. Aslında sorun salona bu araç gereçleri getirmekten kaynaklıdır. Keyfi ya da değil. Zorunluluktan olabilir. Herkesin arabası yok bıraksın. Herkesin telefonu da yok taşısın. Aslında çözümler var. Sporcuların birlikteliğinden ya da organizasyon marifetiyle (güvenli ofis gibi) oluşabilir bu çözümler.
En çağdaş çözüm sporcunun halihazırdaki kuralı tam uygulamasıdır. Yani sporun etiği gereği yapılmaması gerekenlerden kaçınması! Ama bu mümkün değil!
Onun için de önlem alınırken tam önlem alınmalıdır.
Ben bu günkü çözümleri yeterli görmüyorum.

Maçımda rakibim telefonunu kapalı da olsa masa üstündeyse ben hakem kararıyla rakibime -0- puan verilmesini isteyebilmeliyim. Şu anki kural bana bu hakkı veriyor.
Ama hakem "ben bu kuralın esnetilmiş halini uygulayacağım" diyebilir mi?
Burada iki kural çelişmemelidir.
Önce bu durum ortadan kaldırılmalıdır.
[/font][/size]

[Ateş Ülker]

Esnekliklerin de bir mantığı vardır.Sondan bir önceki tura kadar telefonun otel odasında bırakılması mümkündür!Bırakılması yönünde talimat verilebilir.Ancak son tur farklıdır.Son turda oda boşaltılmaktadır.Sporcu eşyalarını yanına almak zorunda kalmaktadır!Birçok olay da esasen son turda ortaya çıkmaktadır!Telefonun çalması,ceket giymiş adamın tuvalete gitmesi veya ünlü yabancı ustanın son tura gelmemesi....Esneklik aramıyoruz.FİDE kurallarının mantığını arıyoruz.FİDE kurallarını eleştirmek mümkündür.O zaman yazıya FİDE nin bazı kuralları yanlıştır diyerek başlamak gerekir!FİDE'nin turnuva salonunun kapısında eşyaların teslim edileceği emanetçi bulundurması mümkün olsaydı veya bütçesi yeterli olsaydı belki bazı esnekliklere hiç izin verilmeyecekti.
"Sporcu evinden geliyorsa telefonu evde bırakmalıdır"denilebilir.Ancak bunu hemen kabul etmek yerine biraz düşünmek ve tartışmak mümkündür.

[M.Aşkın TAŞAN]

...Esneklik aramıyoruz.FİDE kurallarının mantığını arıyoruz.FİDE kurallarını eleştirmek mümkündür.O zaman yazıya FİDE nin bazı kuralları yanlıştır diyerek başlamak gerekir!FİDE'nin turnuva salonunun kapısında eşyaların teslim edileceği emanetçi bulundurması mümkün olsaydı veya bütçesi yeterli olsaydı belki bazı esnekliklere hiç izin verilmeyecekti.
...

Bir yanı teknolojinin gelişmesiyle ilişkili spor dallarında bu tip gelişmeler olmaktadır.
 Futbolda hakem sayısının artması, yine futbolda çizgisel kararların anında monitörlerden izlenmesi tartışmaları, basketbolda benzer izlemeler. Teniste topun düştüğü noktanın belirlendiği anlık görüntü...
Eskiden bunların çok azı vardı.

Bunlar sporun ve sporcunun sağlıklı gelişimi için zamanla ortaya çıkmış gereksinmelerdir. Uygulamaya da konmuştur.

Satranç da bunlardan nasibini almalıdır. Ortada önlenemeyen sorunlar varken, etkili önlem almamak olmaz!

Herşey öneriyle ve gelişen düzeyli tartışmayla başlar...

Ben kilitli ve kişiye özel küçük ofis dolap öneriyorum. Hakemlerin hemen yanında...

[Attorney at Law]

Bu zamana kadar binlerce tur oynadım, 1 kere bile hile yapmadım. Ben bu konuda tek de değilim. Satranççıların %99'u da benimle aynı durumda. %1 hile yapabilir diye hiç bir mantıklı ve somut öneride bulunmadan "telefonla salona girmeyin" denilmesi işin kolayına kaçmaktır.

Telefonu serbest bırakırsın, en ufak bir şüphede yada şikayette gerekli takibi yaparsın. Takip sonucunda hile yapıldığı ortaya çıkarsa da gereğini yaparsın.

Benzer bir mantıkla, ''belimde silah taşıyorum, bir kere bile gereksiz yere kullanmadım. Sinirlenince çekip birini vuran %1 nedeniyle benim silah taşıma hakkım elimden alınmasın'' mı diyelim?

Cep telefonunun oyuna olan tek etkisi bir kişinin onu kullanıp kullanmaması değil. Üzerinde cep telefonu taşıdığını bildiğiniz bir kişiyle oynarken, sürekli 'acaba' kuşkusu ve bu nedenle haklı-haksız itirazlarla herkesin birbirini suçlar hale gelmesi, %1'in (ki çok büyük bir rakam)  hile yapmasından çok daha önemli. Dünyanın en iyi oyuncusu bile olsanız, rakibinizin cebinde telefonla, sık sık tuvalete gitmesinden rahatsız olursunuz. FIDE yıllardır bu konuda iyileştirmeler yapıyor. Hakeme ya da organizasyona verebilir, imkanı olan kendisinin veya bir arkadaşının arabasında bırakabilir. Hiçbir risk almak istemiyorsak telefonumuzu evde de bırakabiliriz. Hepimiz 'çok önemli' insanlar değiliz. 5-6 saat telefonla görüşmeden de ben gayet güzel idare edebiliyorum. Tüm bunlar da olmuyorsa, evet belki de bir risk alarak çantanıza kapalı olarak koyarak yanınızda tutabilirsiniz. Benim tanıdığım 1000 kişiden 999'u başkasının çantasını alıp kaçmıyor!

Evet, kesinlikle öyle! Zaten o yüzden insanların silah taşıması yasaklanmıyor, aynen satrançta telefon için olduğu gibi bazı şartlara bağlanıyor.

İkinci paragrafa geçersek, size tavsiyem öncelikle o 1000 kişiden başkasının çantasını alıp kaçan tanıdığınız 1 kişiyi ihbar etmeniz.

Paragrafın devamında bazı çok önemli noktalara değinmişsiniz. Benim bazı yazdıklarımın açıklamasını yazmışsınız adeta. Rakibin cebinde telefonla sık sık tuvalete gidiyorsa hakeme bildir, gerekli inceleme yapılsın, eğer hile yaptığı ortaya çıkarsa da gereği yapılsın. Hiç kimse, rakibim niye telefonuyla birlikte sürekli tuvalette diye düşünmek zorunda bırakılmasın. 

Özetleyerek tekrarlamak gerekirse, telefonlar günümüzün vazgeçilmezi olduğu için kesinlikle yasaklanmamalı, ama belli şartlara bağlanmalıdır. En ufak şüphe uyandıran durumlarda denetlenmelidir. 

Ben en son oynadığım bireysel turnuva olan İstanbul Açık'ta, salonun evime yaklaşık 200-300 metre mesafede olmasına rağmen bazı turlarda işim gereği telefonu yanımda getirmek durumunda kaldım. Tanıdığım rakiplerle oynarken ne de olsa benden en ufak şüphe dahi duymayacaklarından dolayı şikayet etmeyeceklerini bildiğim için cebimdeydi, diğer turlarda da bizzat güvendiğim bir kişi olan başhakeme teslim ettim. Telefon cebimdeyken tuvalete de gittim, turnuva alanı içinde kalan diğer kısımlara da. Birisi şikayet etseydi, yada hakem telefonum olup olmadığını sorup bakmak isteseydi telefondan ne çıkacağını bilmem ama, hamle almaya yarayan satranç uygulaması çıkmayacaktı! Tur saatinde bir telefon görüşmesi çıkmayacaktı, tur saatinde alınan yada gönderilen bir mesaj, mail, ileti vs. çıkmayacaktı. Tur saatinde çekilmiş bir fotoğraf, video çıkmayacaktı.

Anlatmak istediğim, insanların üzerinde telefonu varken tuvalete gidebilir diye, özellikle büyükşehirlerde turnuvaya telefonsuz gelmelerini istemeniz hayatın olağan akışına aykırıdır. Telefon=hile yaklaşımı çağdışıdır!

[Erşan Gökerman]

Geçerli turnuva oyun kurallarına göre, bir oyuncu turnuva salonuna cep telefonu ile giremez. Belli bir izin verilirse ancak kapalı olarak çantasında bulundurabilir. Bu bir kural. Her mesajında  'ben hukukçuyum' diyen kişiye bu nasıl daha açık izah edilir bilemiyorum. Kuralın yanlış olduğu düşünülüyorsa ki, ''3000 liralık telefonumu o kadar çok seviyorum ki pantolonumun cebinden çıkaramıyorum' dışında kuralın yanlış olduğuna ilişkin bir önerme göremedik henüz, bununla ilgili mücadele edilir. 'Bir hukukçu' olarak ben kural filan dinlemem yine de tuvalete telefonla giderim denmez. Üstelik, yanlışlığı tüm satranç camiası tarafından kabul edilen bir uygulama nedeniyle haksızlığa uğramış 16 yaşında bir oyuncuya karşı, yanlış yorumladığı halde kendine göre 'şeriatın kestiği parmak acımaz' diyerek kuralların tarafını tutan biri olarak.

500 kişinin oynadığı turnuvada hakemlerin başka işi gücü kalmayacak, tuvalete telefonla gitme özgürlüğü adına, milletin peşinde dolaşıp, yapılacak şikayetler üzerine telefonlarda satranç uygulaması olup olmadığını kontrol edecek, 10 tane mesajlaşma programının datalarına bakacak. Hem eviniz 200 metre uzakta olacak, hem başhakeme telefonunuzu verebilecek durumda olacaksınız ama yine de fırsat bulunca tuvalete telefonla gideceksiniz? Ben Tutku Dinçer'i tanımıyorum. Satranç açısından hiç tanımıyorum. Burada yazdıklarından elde ettiğim verilere göre ise sağlam bir 'kanaatim' var. 40 yılda bir turnuva oynadığımda, ilk tur karşıma çıkabilecek 1700 lük bir oyuncunun tuvalete gittiğinde telefonuyla ne yaptığıyla ilgilenmek, hakemle peşine düşüp mesajlarına bakmak falan da istemiyorum. Bir kural varsa buna uyarsınız. Uymuyorsanız yakalandığınız takdirde cezasını çekersiniz.

Telefon=Hile değildir ancak telefonla tuvalete gitme serbestliği sağladığınızda normalde hile yapmayı aklından geçirmeyecek kişilerin bile 'dur bir şu pozisyona bakayım, şu varyantın devamı nasıldı' gibi düşüncelerle bu yola girmesinin önünü açarsınız. Bir kafede oturduğunuz masasının üzerine 1000 lirayı açık bir şekilde koyup tuvalete gittiğiniz zaman paranızın çalınmasıyla, cüzdanınızı çantanızda bıraktığınızda, çantanızın içinden alınması ya da yolda birinin sizi durdurup cebinizden o parayı zorla alması hepsi farklı şeylerdir. O nedenle telefonlara ve diğer elektronik aletlere karşı geliştirilen yöntemler, temelde suçlayıcı değil önleyicidir. 

FIDE yıllardır satrancın bir spor olduğunu dünyaya kanıtlamaya çalışıyor. En son Türkiye Şampiyonasında oyuncular doping kontrolünden geçtiler. Dünya üzerinde herhangi bir maddenin satranç oynama gücünü artırdığı konusunda hiçbir elle tutulur delil olmadığı halde. Oysa telefonunuza yükleyeceğiniz en basit 3-5 mb boyutundaki satranç programı kuralları yeni öğrenmiş bir kişiyi dünyanın en iyi satranççısı yapabilir. Hiçbir spor dalında, oyun gücüne bu kadar etki edecek bir dış faktör (doping demiyorum) yok. Burada bizim gibi amatörlerin değil satranç sporcularının görüşü alınırsa, her isteyenin cebinde kullanılmaya hazır bir atom bombasıyla dolaşabilmelerini isteyeceklerini sanmıyorum. FIDE'nin uygulamalarında da yakın gelecekte yumuşama değil, daha ciddi önlemlerin alınması gündeme gelecektir.

[M.Aşkın TAŞAN]

Telefon=hile yaklaşımı çağdışıdır!

Bunu biraz açar mısınız?
Ne kast ediliyor?

Telefon ile hile yapmak mı çağdışıdır?
Telefonla hile yapılma ihtimalini düşünmek ve onun için telefonun oyun alanında yasaklanmasını istemek mi?
Burasını tam anlamam gereklidir.